سرویس اقتصادی ـ میزان وارداتی بودن یک اقتصاد یا در واقع میزان واردات یک کشور به نسبت تولید ناخالص داخلی، یکی از شاخص های کلان اقتصادی در ارزیابی میزان توانمندی اقتصاد یک کشور است.
به گزارش «تابناک»، در نیمه نخست دهه هشتاد اما این شاخص اقتصاد کلان برای کشور ایران تا 35 درصد می رسید، ولی در پنج ساله اخیر با رشد 40 درصدی به 75 درصد رسیده است.
همواره در شرایط افزایش درآمدهای عمومی دولتها مانند ایران در سال های افزایش قیمت نفت افزایش نقدینگی در صورت مدیریت نادرست بر منابع ارزی تحقق می یابد که موج نقدینگی تورم شدید را در پی خواهد داشت و البته دولت ها در چنین مواردی، با افزایش واردات، سعی در افزایش سمت عرضه و ارضای تقاضای ناشی از نقدینگی دارند؛ تا بدین وسیله از رشد بی رویه قیمت ها یا همان تورم جلوگیری کنند.
اما این روش برای اقتصاد خطراتی دارد که افزایش وابستگی اقتصاد یک کشور به واردات و از آن مهمتر، تضعیف یا نابودی بخش های گوناگون تولیدی داخل در برابر موج بی رویه واردات از آن دسته اند؛ به بروز چنین حالتی در اقتصاد اصطلاحا «بیماری هلندی» می گویند.
اظهارات امروز رییس مرکز پژوهش های مجلس در همین راستا بجا و قابل تأمل است.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی گفت: وابستگی اقتصاد ایران به واردات در سال 84، 35 درصد بوده که درسال 89 به 75 درصد افزایش یافته است.
احمد توکلی امروز، چهارشنبه در نشست علنی مجلس شورای اسلامی که به بررسی علل واردات بی رویه محصولات کشاورزی اختصاص داشت، گفت: امنیت غذایی و عدالت اجتماعی وجوه سیاسی و اقتصادی دارد که باید برای آحاد ملت تأمین شود.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه سلامت مردم با کشاورزی گره خورده است و با واردات این محصولات به خطر می افتد، تصریح کرد: در سال های 84 تا 89 راهبرد اصلی نظام مبنی بر خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی زیر پا گذاشته شده است.
توکلی اظهارات خود را به ارایه آمار و ارقامی مستند کرد و گفت: واردات غلات در این سال ها از 4 میلیون و 473 هزار تن به 6 میلیون و 263 هزار تن افزایش یافته است. همچنین واردات گندم خوراک انسان نیز از 105 هزار تن در سال 84 به 764 هزار تن در سال 89 افزایش 7 برابری یافته است.
در راستای سخنان آقای توکلی، باید توجه داشت که در سال 1383، ایران جشن خودکفایی در گندم را برگزار کرد(!) هرچند در سال های بعد به دلیل بروز خشکسالی، دوباره ایران رو به واردات آن آورد، این انتظار می رفت که سیاستگذاری های دولت و مجلس در راستای روند کاهش این واردات تا دستیابی دوباره به خودکفایی در تولید این محصول استراتژیک باشد، نه افزایش هفت برابری آن ظرف پنج سال.
توکلی همچنین گفت: در سال 88 واردات بی حساب گندم، باعث شد مقدار بسیاری از این گندم ها کپک زده و قارچی و خوراک دام شود که البته از نظر بهداشتی تفاوتی ندارد، آلودگی مستقیم به انسان انتقال یابد یا غیر مستقیم.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس افزود: واردات میوه از 575 هزار تن در سال 84 به یک میلیون تن در سال 89 افزایش یافته و واردات مرکبات از 53 هزار تن به 270 هزار تن افزایش داشته است علاوه بر این واردات حبوبات از 25 هزار تن به 164 هزار تن افزایش جهشی داشته است.
توکلی با تأکید بر لزوم اصلاح رویکرد دولت گفت: طبق قانون افزایش بهره وری در بخش کشاورزی تعرفه واردات 26 قلم از محصولات کشاورزی باید مطابق با تعرفه واردات خودرو 90 درصد افزایش می یافت اما این قانون تنها 24 درصد اجرا شده است.
رئیس مرکز پژوهش های مجلس تأکید کرد: تولید محصولات کشاورزی ضریب یا مزیت کشورهای جهان سوم است؛ اما کشورهای توسعه یافته با حذف تعرفه این مزیت را از بین می برند. باید رویکرد دولت اصلاح شود تا قواعد داخلی، منافع ملی و فرمایش های رهبری را اصل دانسته و به ارضای خاطر مصرف کنندگان ترجیح دهد.
گفتنی است، در آخرین نشست سازمان تجارت جهانی WTO دلیل اصلی اختلاف میان کشورهای صنعتی عضو و کشورهای در حال توسعه برسر عدم حذف یارانه کشاورزی در کشورهای صنعتی و حذف نکردن تعرفه واردات کشاورزی در کشورهای در حال توسعه بود، زیرا در صورت حذف تعرفه ها، بازار کشاورزی این کشورها نیز توسط محصولات کشاورزی یارانه ای جهان صنعتی بلعیده می شد. جالب است در چنین شرایطی، ایران که عضو WTO نیز نیست، و به پیروی از قواعد آن الزامی ندارد، با تعرفه های پایین در بخش کشاورزی، یک طرفه راه را برای تصرف این بازار در حال زوال خود توسط دیگر کشورها باز کرده است.
برای دیدن نرخ های مرجع، آخرین اخبار و تحلیل های اقتصادی به
«صفحه اقتصادی تابناک» مراجعه نمایید.
مبارکه