تحقيقات پليسي و جان و ناموس مردم

در جريان بيجه، کودک آزار معروف، وقتي شکايت‌ها به جايي نرسيد و به تنها نجات يافته از دست او گفته شد: «برو طرف را پيدا كن و بيار!» ، راهي براي مردم جز پناه آوردن به اطلاع رساني از طريق ديوارنويسي باقي نمانده بود: «اين محله آدمخوار دارد» ويا «به کوچه آدمخوارها خوش آمديد». حال چرا در کشورمان اخبار مربوط به يک جاني سريالي قبل از دستگيري وي نبايد پخش شود؟
کد خبر: ۱۴۱۳۷
|
۳۱ تير ۱۳۸۷ - ۱۲:۳۲ 21 July 2008
|
24924 بازدید
محمد مطهري، فرزند روحاني استاد شهيد مطهري در هشتمين مقاله از سلسله مقالات خود درباره آسيب شناسي مسائل اجتماعي کشورمان نحوه اطلاع رساني درباره جرايم سريالي در ايران و نيز مشارکت مردم در برقراري امنيت را با يک نگاه تطبيقي مورد بررسي قرار داده است.
 
وي مي‌نويسد: «از اواسط سال 78 گزارش‌هاي تکان دهنده‌اي درباره اين باند تجاوز در اختيار پليس مشهد قرار گرفت». اين سخنان فرمانده وقت ناحيه انتظامي خراسان در مصاحبه با روزنامه ايران در 2 شهريور 1381 است. بدين ترتيب «اولين اطلاع رساني» به مردم توسط پليس درباره وجود يک باند مخوف «دويست و هفتاد نفره تجاوز» به نام «باند باغ آلو»، حدود 1100 روز پس از دريافت گزارش‌هاي اوليه انجام شد. اين افراد تنها در يکي از موارد، دختر سيزده ساله تازه عقد بسته‌اي را از خيابان ربوده و در بدو ورود او را به درخت بسته و 30 نفر به وي تعرض کردند.
 
... مسئولان انتظامي به خوبي مي‌دانند که اطلاع رساني درباره جنايات يک مجرم زنجيره اي، عرصه را بر مجرم تنگ کرده و او را از منطقه فراري خواهد داد، اما چون وظيفه «اصلي» پليس، «دستگيري» مجرم تلقي شده است هر نوع خبررساني قبل از دستگيري، نوعي اخلال در روند مواجهه پليس با يک جرم سريالي به حساب مي‌آيد. در مورد ديگر، پليس درباره بهزاد، رباينده 340 دختر نوجوان و متجاوز به عنف به 170 نفر از آنان، قبل از دستگيري وي لب به سخن نگشود (فارس، 20 تيرماه 1385). همين رويه خبررساني ـ و در واقع خبرنرساني! ـ درباره خفاش شب در تهران، مرد عنکبوتي در مشهد، رتيل کودک آزار در تجريش و همه موارد مشابه تکرار شده و مي‌شود.

بايد پرسيد وظيفه پليس در درجه اول چيست؟ وظيفه «اوليه و اساسي» پليس «جلوگيري از آسيب ديدن جان و مال و ناموس مردم» است نه «دستگيري مجرم»؛ اگر دستگيري مجرم را از پليس خواسته‌اند به خاطر حفظ امنيت مردم است. بنابراين آگاه نکردن مردم از وجود يک مجرم سريالي به منظور تسهيل در دستگيري وي که نوعا به قيمت نابود شدن جان و ناموس تعداد ديگري از مردم تمام مي‌شود نقض غرضي است که پليس براي آن تشکيل شده است...

در جوامع امروز ايجاد امنيت يک «امر جمعي» است يعني «پليس و مردم به کمک هم» امنيت را برقرار مي‌کنند.
اگر مشخصات خودرو رباينده کودک و يا يک مجرم فراري در دسترس باشد، به هر صورت ممکن به اطلاع مردم رسانده مي‌شود. با اعلام شماره خودروي مجرم از طريق اين تابلوها و نيز در رسانه‌ها، شهر با تمام کوچه پس کوچه‌هايش به کمک مردم يکباره تحت نظر قرار مي‌گيرد.

به جاي صدها چشم گشتهاي پليس و آگاهي، چند صد هزار چشم به کمک گرفته مي‌شود. حتي زدن بنزين فرصتي است براي درخواست کمک از مردم. بر روي نمايشگرهاي تبليغاتي پمپ بنزين عکس کودک ناپديد شده يا مجرم فراري به نمايش در مي‌آيد. اين شخص را نديده‌ايد؟  

....وقتي فردي ناپديد يا ربوده مي‌شود داوطلبان مردمي با تجمع در مراکز پليس در جريان جزئيات بيشتري قرار گرفته و با توجه به مورد، روش مناسب جستجو را از پليس مي‌آموزند. اين افراد از پیر و جوان و زن و مرد حاضرند ساعتها و روزها وجب به وجب منطقه را بگردند تا بلکه اثري از فرد مفقود يا ربوده شده بيابند ولو دگمه‌اي که از پيراهنش افتاده باشد.

اينها همه در ممالکي انجام مي‌شود که نوعا از نظر ميزان فداکاري از مردم ما عقب‌تر هستند. چرا در ايران عزيز ما با اين ظرفيت عظيم مکتبي و ملي، نقش مردم در حل معضلات مربوط به امنيت خودشان ناچيز است؟

آنچه گفته شد همه در مواردي است که پاي مجرم سريالي در ميان نباشد. اگر دو يا حداکثر سه جرم مشابه از قبيل قتل، کودک‌ربايي و يا تعرض صورت گيرد پليس نه تنها «موظف» به اعلام آن در رسانه‌هاي محلي و شبکه استاني و در مواردي شبکه سراسري است، بلکه آخرين اطلاعات در مورد شگرد مجرم سريالي، وسيله مورد استفاده، منطقه انجام جرم و از همه مهمتر تصوير چهره نگاري شده وي را در اختيار مردم قرار مي‌دهد.
وقتي در کشور ما قرار بر اطلاع رساني در مورد جنايتهاي سريالي نيست و مردم به دليل عدم اطلاع رساني، در برقراري امنيت و مقابله با مجرمين شرکت داده نمي‌شوند، تنها راهي که براي مردم باقي مي‌ماند اين است که در حد توان خود به آگاه کردن يکديگر بپردازند. در جريان بيجه، کودک آزار معروف، وقتي شکايت‌ها به جايي نرسيد و به تنها نجات يافته از دست او (مدتها قبل از دستگيري بيجه) گفته شد: «برو طرف را پيدا كن و بيار!» (ايسنا، 7 مهر 1383)، راهي براي مردم جز پناه آوردن به اطلاع رساني از طريق ديوارنويسي باقي نمانده بود: «اين محله آدمخوار دارد» ويا «به کوچه آدمخوارها خوش آمديد».

 حال چرا در کشورمان اخبار مربوط به يک جاني سريالي قبل از دستگيري وي نبايد پخش شود؟ توجيه سياستگذاران نظام اطلاع رساني در مورد غافل گذاشتن مردم از جنايات مجرمان سريالي دو امر است: يکي «لطمه نخوردن روند تحقيقات پليس در تعقيب مجرم» و ديگر «لزوم حفظ آرامش رواني مردم». نتيجه اين سياست خبري اين است که از يک طرف نيروي انتظامي خود را از کمک عظيمي که از مردم در دستگيري مجرم بر مي‌آيد محروم مي‌کند و از طرف ديگر جان و ناموس و کودک مردم بي خبر از همه جا، فداي دستگيري مجرم مي‌شود.

... در کشوري مثل ايران که مردم هر چند وقت ناگهان مطلع مي‌شوند که در يک منطقه يک جنايتکار مدتها مشغول انجام فجايعي بوده و عليرغم اطلاع مسئولان هيچ نوع اطلاع رساني تا قبل از دستگيري او نشده، حق دارند هميشه نگران باشند. چرا؟ زیرا هر کس احتمال می دهد در منطقه او نيز جنايات هولناکي در جريان باشد ولي چون هنوز متهم دستگير نشده، او در غفلت نگه داشته شده است. بنابراين شيوه کنوني نه تنها قرباني مي‌گيرد، بلکه از آرامش رواني مردم هم مي‌کاهد.

... در دنياي امروز نيمي از اخبار حوادث با «فعل مضارع» بيان مي‌شود نه «فعل ماضي»؛ يعني مردم را از آنچه در اطرافشان مي‌گذرد آگاه مي‌کنند و نه صرفا از آنچه گذشته، و متهم هم دستگير شده است. رسانه ملي اساسا از فايده بزرگ پخش اخبار حوادث غافل مانده است و در نتيجه مردم نيز قادر به انجام کار مؤثري در مبارزه با ناامني‌ها نيستند. حتي چند دقيقه‌اي در روز هم به پخش تصاوير گمشدگان اختصاص نمي‌يابد.

برخي از تصاوير که در توضيح معناي جمعي و مردمي بودن برقراري امنيت آورده شد مربوط به شهري است که تصوير زير هم متعلق به آن است. هر ساله تجمع ميليوني به طرفداري از همجنس بازي در همان شهر برگزار مي‌شود در حالي که در اوج جنايات اسرائيل جمع کردن دويست نفر غيرمسلمان براي يک تجمع اعتراض اميز در اين شهر کار مشکلي است. بنابراين ذکر نکات مثبتي از ديگر کشورها به معناي بهشت جلوه دادن آن و غفلت از معضلات آنها نيست. برخلاف تصور برخي، مشکلات اساسي جوامع غربي منحصر در مشکلات اخلاقي نيست... ...مسلما قصد اين‌ مقاله‌ ناديده‌ گرفتن‌ تلاش‌هاي‌ جان‌فشانانه‌ نيروهاي‌ انتظامي‌ و امنيتي‌ در برخورد با مجرمين نيست. مقصود نقد روش‌ خبررساني‌ است‌ كه‌ در سياست خبري نيروي انتظامي مفروض‌ گرفته‌ شده‌ است‌ ...
 
متن کامل را در ستون «يادداشت» بخوانيد.
اشتراک گذاری
تور پاییز ۱۴۰۳ صفحه خبر
بلیط هواپیما
مطالب مرتبط
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۰
ناشناس
|
United States of America
|
۱۳:۰۳ - ۱۳۸۷/۰۴/۳۱
شبکه های استانی صدا و سیما بهترین گزینه برای ارتباط با مردم هستند تا هم اطلاع رسانی صورت گیرد و هم کل کشور در معرض یک خبر مثلا بد قرار نگیرد . پیشنهاد میکنم جلسه ای تشکیل شود که صدا و سیما و نیروی انتظامی به توافق برسند موارد اینچنینی سیع اطلاع رسانی شود .
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۳:۳۲ - ۱۳۸۷/۰۴/۳۱
ضمن عرض تشکر و سپاس از اطلاع رسانی شما،

متاسفانه در کشور ما همیشه بعد از وقوع حادثه به دنبال مقصر میگردند و هیچ وقت دنبال پیشگیری نیستند. هنوز چند روز از حادثه ریزش ساختمان در سعادت آباد و کشته شدن چندین جوان برومند هموطن نگذشته است و در این حادثه نیز از قبل دست اندرکاران از امکان وقوع چنین حادثه ای باخبر بودن ولی به موقع کاری انجام ندادند. در اینجا میخواهم به درد دل خود بپردازم (همانطور که هموطنان به دیوار نویسی رو آوردند)، و این موضوع را از طریق سایت شما منعکس کنم. حدود شش ماه است که در مجاورت مجتمع مسکونی ما منزلی ویلایی به منظور ساختن مجتمعی جدید، ویران شده و بعد از پیگیریهای فراوان ما مبنی بر رها شدن این زمین و مشکلاتی که برای ساکنین مجاور ایجاد کرده بود، اخیرا مالک شروع به گودبرداری به عمق حدود 10 متر نموده است و علیرغم آنکه در مجاورت این زمین دو ساختمان 4 و 5 طبقه قرار گرفته اند، هیچگونه سازه نگهداری برای محافظت از ریزش احتمالی ساختمانهای مجاور در نظر گرفته نشده است. من طی تماسی که اخیرا با 125( آتش نشانی تهران) داشتم از آنها خواستم که برای بررسی احتمال وجود خطر کارشناسان خود را اعزام کنند. در پاسخ گفتند هر وقت احساس خطر کردید به ما بگویید!!! من گفتم یعنی اینکه هر وقت خانه ما ریزش کرد به شما اطلاع دهیم در پاسخ گفتند که ماآنقدر نیرو نداریم که بفرستیم دیوار خانه شما را نگه دارد( با تمسخر) هر وقت اتفاقی افتاد با ما تماس بگیرید. و در کل بعد از وصل کردن تلفن به شخص دیگری که ظاهرا سمت بالاتری داشت به من گفتند که این موضوع به ما ارتباطی ندارد و شما باید با مهندس ناظر یا شهرداری تماس بگیرید. تا چه زمانی باید مردم تاوان ندانم کاری دستگاههای اجرایی را بدهند و به راستی چند حادثه مانند سعادت آباد باید به وقوع بپیوندد تا چاره ای برای این معضل اندیشیده شود؟؟!!
ناشناس
|
Switzerland
|
۱۴:۲۹ - ۱۳۸۷/۰۴/۳۱
موضوع بسيار جالبي بود بسيار مستدل ،راهگشا و عملي است.
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۴:۳۳ - ۱۳۸۷/۰۴/۳۱
با سلام
این خبر و ترکیب مطالب آن به ویژه استفاده از تصاویر مناسب، بسیار گویا و مستند تهیه شده است.
اما حیف.......
کو گوش شنوا............!!!!!
ناشناس
|
United States of America
|
۱۴:۳۶ - ۱۳۸۷/۰۴/۳۱
ضمن تشکر از اطلاع رسانی آن سایت محترم باید اذعان داشت که متاسفانه عدم ارائه آمار و اطلاعات صحیح از سوی پلیس و دستگاههای ذیربط موجب افزایش جرائم و تبهکاری گردیده و حتی در مواردی می تواند با ایجاد حس وحشت در افراد خاطی یا احتمالا آماده جرم از وقوع خطا جلوگیری نماید.
نیروی زحمتکش پلیس بایستی بداند که بیان واقعی آمار نه تنها موجب ایجاد این شائبه که عدم توانایی پلیس موجب آن است نمی گردد بلکه با هوشیاری مردم و مساعدتشان با پلیس موجب کاهش آمار جرم و جنایت گردیده و جامعه به امنیت بیشتری دست خواهد یافت.
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۴:۵۹ - ۱۳۸۷/۰۴/۳۱
در کشور ما هميشه موقع اطلاع رساني بر عکس ساير ممالک روي صورت مجرم پوشيده است يا چشمش را پوشانده اند بجاي اينکه تصوير واضحي ارائه شود که همه اورا بشناسندواقعا که چه چيزها ادم ميبيند
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۵:۵۲ - ۱۳۸۷/۰۴/۳۱
باسلام به شما و جناب آقای مطهری
برای ششمین بار با شکستن شیشه خوردو پخش البته بدون پنل به سرقت رفته بود که وقتی از خیابان محل سکونتمان به محل کارم میرفتم اکیپ کلانتری را دیدم که دارند انجام وظیفه میکنند ظاهرا شب قبل 11 خودرو را در کوچه ما مورد دستبرد قرار داده بودند جناب سروان تا شیشه شکشته خودرو مرا دید خواست صورت جاسه تنطیم کند گفتم شکایتی ندارم . گفتم سارقینی را که دستگیر کرده اید چه بر سرشان آمده است ؟ گفت یکی را دستگیر کریم که به 132 فقره سرقت پخش و راپاس اعتراف کرد تحویل مقامات قضائی دادیم بعد از حدود 20 روز سارق را هنگام ور رفتن با یک خودرو دیدم تا خواستم معترض شوم چند فحش نثارم کرد گفت خلاف کردم 320 هزار تومان جریمه دادم 2 روز هم بازداشت بودم . خودمانیم تشویقی از این بالاتر میتواند برای یک سارق حرفه ای باشد ؟
ناشناس
|
United Arab Emirates
|
۱۶:۲۸ - ۱۳۸۷/۰۴/۳۱
با تشکر از مقاله آقای مطهری و سایت تابناک .
متاسفانه عدم اطلاع رسانی به موقع در تمامی سازمانها و ارگانها به یک فرهنگ تبدیل شده که بایستی مورد توجه مسئولین امر قرار بگیرد.
ناشناس
|
Iran (Islamic Republic of)
|
۱۹:۰۲ - ۱۳۸۷/۰۴/۳۱
اين تنها وظيفه پليس نيست و ما خبرنگار فعال و جسور و پيگير نيز تقريبا نداريم در كشورهاي ياد شده علاوه براينكه پليس از مردم كمك ميگيرد خبرنگاران رسانه ها نيز فعالانه و با پشتكار بي نظير دنبال آگاه كردن مردم هستند.
ناشناس
|
United States of America
|
۲۰:۳۳ - ۱۳۸۷/۰۴/۳۱
با تشکر از اطلاع رسانی شما و مقالات آقای مطهری, امیدوارم مسئولین مربوطه بتوانند با تجدید نظر درنحوه نگرششان به موضوع فوق و واقع بینی از کمکهای مردم در این زمینه بشکل واقعی و نه سوری بهره بگیرند. شاید یکی از دلایل "جرم خیز" شدن کشور همین بی اطلاع نگهداشتن مردم از واقعیات باشد.
برچسب منتخب
# مهاجران افغان # حمله ایران به اسرائیل # قیمت دلار # سوریه # دمشق # الجولانی
الی گشت
قیمت امروز آهن آلات
نظرسنجی
تحولات اخیر سوریه و سقوط بشار اسد چه پیامدهایی دارد؟