مهدی فراهانی، پژوهشگر برتر نظام بانکی کشور
انتخاب مهدی فراهانی بهعنوان پژوهشگر برتر نظام بانکی در هفته پژوهش و فناوری ۱۴۰۴، نشانهای معنادار از تغییر نگاه نظام پولی کشور به نقش پژوهش مسئلهمحور، آیندهنگری راهبردی و اکوسیستمسازی در بانکهاست؛ نگاهی که پژوهش را به قلب تصمیمسازی و تحول بانکی نزدیکتر میکند.
کد خبر: ۱۳۴۸۱۶۳
| | 392 بازدید
بانکداری آینده بدون اکوسیستم نوآوری و آیندهپژوهی ممکن نیست.
نظام بانکی ایران در یکی از پیچیدهترین مقاطع تاریخی خود قرار دارد. همزمانی فشارهای ساختاری، تحولات پرشتاب فناوری، تغییر الگوی مصرف خدمات مالی و افزایش عدم قطعیتهای محیطی، بانکها را با پرسشهای بنیادینی درباره آینده مواجه کرده است.
در چنین شرایطی، پژوهش دیگر یک فعالیت تزئینی یا صرفاً دانشگاهی نیست، بلکه به ابزاری حیاتی برای بقا، تصمیمسازی و طراحی مسیر تحول تبدیل شده است. بر همین اساس، مراسم تقدیر از آثار پژوهشی و پژوهشگران منتخب حوزه پول و بانک که روز یکشنبه ۳۰ آذر ۱۴۰۴ در پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی برگزار شد، صرفاً یک آیین تشریفاتی نبود، بلکه حامل پیامی روشن برای شبکه بانکی کشور به شمار میرفت.
در این مراسم که با حضور اصغر ابوالحسنی قائممقام بانک مرکزی، کورش پرویزیان رئیس پژوهشکده پولی و بانکی و جمعی از مدیران ارشد بانکها برگزار شد، مهدی فراهانی بهعنوان پژوهشگر برتر نظام بانکی معرفی و مورد تقدیر قرار گرفت.
کارنامه علمی، اجرایی و دانشگاهی فراهانی، که شامل سالها فعالیت در حوزه پول و بانک، اعتباری، بانکداری اسلامی، نوآوری مالی و آیندهپژوهی است، این انتخاب را به نمادی از پیوند دانش و عمل در نظام بانکی ایران تبدیل کرده است.
پژوهش مسئلهمحور، حلقه مفقوده تصمیمسازی بانکی
طبق اعلام هیئت داوران، آثار پژوهشی ارائهشده از سوی مهدی فراهانی از حیث عمق علمی، نوآوری مفهومی و ارتباط مستقیم با مسائل واقعی نظام بانکی، واجد ویژگیهای متمایز بوده است. ترجمه و تألیف کتابهای تخصصی در حوزه بانکداری، فینتک و نوآوری مالی، انتشار مقالات متعدد در نشریات معتبر داخلی و خارجی و همچنین مشارکت فعال در پروژههای سیاستپژوهی و اجرایی، نشان میدهد پژوهش در نگاه او صرفاً تولید مقاله نیست، بلکه ابزاری برای حل مسئله و طراحی مسیر آینده است.
همین رویکرد سبب شده است که پژوهشهای وی از فضای انتزاعی فاصله گرفته و به زبان قابل استفاده برای مدیران و سیاستگذاران پولی تبدیل شود؛ موضوعی که در سالهای اخیر به یکی از مطالبات اصلی نهادهای تصمیمساز کشور بدل شده است.
نگاهی به کارنامه علمی و اجرایی فراهانی؛ از پژوهش پولی تا آیندهپژوهی بانکی
مهدی فراهانی دانش آموخته دکترای اقتصاد با گرایش پول و بانک از دانشگاه شیراز است و حدود ۲۰ سال سابقه فعالیت مستمر در شبکه بانکی کشور دارد. او در حال حاضر بهعنوان مدیر آیندهپژوهی بانک پارسیان فعالیت میکند. فراهانی علاوه بر مسئولیتهای بانکی، عضویت در هیئتمدیره شرکتهای مرتبط با حوزه نوآوری، اعتباری و سرمایهگذاری جسورانه، از جمله در صندوقهای پژوهش و فناوری توسعه سریع کارآفرینی ستارگان، صندوق CVC توسعه زیرساخت نوآوری پارسیان با سهامداری شبکه بانکی و دولت وکاندید عضو هیات مدیره بانک توسعه تعاون در سال ۱۴۰۱ به انتخاب وزیر وقت و کارشناس رسمی دادگستری در حوزه بانک،بورس و سرمایه گذاری را در کارنامه دارد؛ ترکیبی که او را به یکی از چهرههای پیونددهنده سیاست پولی، نوآوری مالی و اجرا در نظام بانکی تبدیل کرده است.
در حوزه علمی و دانشگاهی، فراهانی استادیار دانشگاه خوارزمی بوده و سابقه تدریس دروس تخصصی اقتصاد کلان، پول و بانکداری، اقتصادسنجی و سرمایهگذاری را دارد. او نویسنده و مترجم بیش از شش عنوان کتاب تخصصی در حوزه بانکداری، فینتک، نوآوری مالی و سرمایهگذاری جسورانه است که برخی از آنها با همکاری صندوق نوآوری و شکوفایی و حمایت بانک پارسیان منتشر شدهاند. همچنین مقالات علمی متعددی از وی در نشریات معتبر داخلی و بینالمللی به چاپ رسیده که بخش مهمی از آنها به سیاست پولی، بانکداری اسلامی، ساختار نظام بانکی و تحولات نوین مالی اختصاص دارد.
فراهانی در کنار فعالیتهای علمی، کارنامهای پررنگ در حوزه سیاستپژوهی و پروژههای اجرایی بانکی دارد و بهعنوان مبتکر و طراح برخی الگوها و طرحهای نوآورانه در بانکداری اسلامی، اصلاح ساختار اعتباری و اکوسیستمسازی نوآوری شناخته میشود.
انتخاب فراهانی بهعنوان پژوهشگر برتر نظام بانکی کشور، پیشتر نیز در سال۱۳۹۳ سابقه داشته و نشاندهنده تداوم نقشآفرینی وی در پیوند دادن پژوهش با تصمیمسازی است؛ مسیری که امروز با تمرکز بر آیندهپژوهی، مدیریت عدم قطعیتها و طراحی بانکداری آینده، به یکی از محورهای اصلی فعالیت حرفهای او تبدیل شده است.
گفتوگو با مهدی فراهانی، پژوهشگر برتر نظام بانکی
به بهانه این انتخاب، گفتوگویی تفصیلی با مهدی فراهانی انجام شد که بخش اصلی آن بهصورت پرسش و پاسخ، به بررسی نسبت پژوهش با بانکداری عملیاتی، تجربه اکوسیستمسازی در بانک پارسیان و نقش آیندهپژوهی در مدیریت عدم قطعیتها میپردازد.
سؤال: انتخاب شما بهعنوان پژوهشگر برتر نظام بانکی را چگونه ارزیابی میکنید؟
پاسخ: این انتخاب را بیش از آنکه یک موفقیت فردی بدانم، نتیجه یک تغییر تدریجی در نگاه نظام بانکی به پژوهش میدانم. سالها تلاش کردهام پژوهش را از حالت صرفاً آکادمیک خارج کنم و آن را به ابزاری برای تصمیمسازی، آیندهنگری و طراحی مسیر تحول بانکها تبدیل کنم. خوشحالم که امروز این رویکرد مورد توجه قرار گرفته و دیده میشود.
سؤال: پیوند پژوهش دانشگاهی با بانکداری عملیاتی تا چه اندازه امکانپذیر است؟
پاسخ: اگر پژوهش درست طراحی شود، نهتنها امکانپذیر بلکه ضروری است. مسئله اصلی ما در بانکها کمبود داده یا نظریه نیست، بلکه نبود ترجمه پژوهش به اقدام اجرایی است. من همواره بر سهگانه پژوهش، اکوسیستم و اجرا تأکید داشتهام. بدون این اتصال، پژوهش در بهترین حالت در قفسهها باقی میماند و وارد فرآیند تصمیمگیری نمیشود.
سؤال: تجربه شما از راهاندازی اکوسیستم نوآوری و دانش بنیان در بانک پارسیان چه تفاوتی با مدلهای کلاسیک دارد؟
پاسخ: اکوسیستمسازی در بانک، صرفاً ایجاد شتابدهنده یا همکاری مقطعی با استارتاپها نیست. ما به سمت اکوسیستم دانشبنیان و آیندهمحور حرکت کردیم؛ اکوسیستمی که یادگیرنده است، مبتنی بر سناریوهای آینده طراحی میشود و صرفاً به مسائل امروز بانک پاسخ نمیدهد، بلکه بانک فردا را میسازد. در این نگاه، نوآوری به بخشی از راهبرد کلان بانک تبدیل میشود.
سؤال: آیندهپژوهی چه کمکی به مدیریت بانکها میکند؟
پاسخ: آیندهپژوهی کمک میکند بانکها غافلگیر نشوند. ما با عدم قطعیتهایی مانند هوش مصنوعی، فینتکها و نئوبانکها، رمزارزها و دیفای و همچنین تغییرات رگولاتوری مواجه هستیم. آیندهپژوهی به مدیران کمک میکند از واکنشمحوری عبور کنند و به پیشدستی راهبردی برسند؛ یعنی پیش از وقوع تغییرات، برای آنها آماده باشند.
سؤال: نقش صندوق توسعه سریع کارآفرینی ستارگان در این مسیر چیست؟
پاسخ: این صندوق برای تبدیل ایده به ارزش طراحی شده است. ما به دنبال حمایت صرف مالی نیستیم، بلکه توسعه سریع، کاهش ریسک نوآوری و اتصال استارتاپها به نیازهای واقعی صنعت را دنبال میکنیم. این صندوق در واقع حلقه اتصال پژوهش، اکوسیستم و بازار است و تلاش میکند فاصله میان ایده و اجرا را کوتاه کند.
سؤال: مهمترین چالش فعلی نظام بانکی کشور را چه میدانید؟
پاسخ: به نظر من، چالش اصلی نظام بانکی مدیریت همزمان حال و آینده است. بانکها ناچارند مسائل روزمره و محدودیتهای عملیاتی را مدیریت کنند، اما اگر همزمان برای آینده طراحی نکنند، هزینه این غفلت در سالهای بعد بسیار سنگین خواهد بود. اینجاست که پژوهش و آیندهپژوهی نقش حیاتی پیدا میکند.
سؤال: توصیه شما به مدیران بانکی و پژوهشگران جوان چیست؟
پاسخ: به مدیران بانکی میگویم پژوهش را هزینه نبینند، بلکه آن را سرمایهگذاری راهبردی بدانند. بدون پژوهش، تصمیمها کوتاهمدت و پرهزینه خواهد بود. به پژوهشگران جوان هم توصیه میکنم مسئله واقعی صنعت را بشناسند؛ آینده از دل حل مسائل واقعی ساخته میشود، نه از تولید انبوه متون نظری بدون پیوند با عمل.
آینده بانکداری به سوی پیشدستی راهبردی
مجموعه دیدگاههای مطرحشده در این گفتوگو نشان میدهد انتخاب مهدی فراهانی بهعنوان پژوهشگر برتر نظام بانکی، صرفاً تقدیر از یک فرد یا مجموعهای از آثار علمی نیست، بلکه بازتاب تغییری معنادار در نگرش نظام بانکی کشور است.
نگرشی که پژوهش، آیندهپژوهی و اکوسیستمسازی را از حاشیه به متن راهبرد بانکها میآورد و آنها را از واکنش صرف به تحولات، به سمت پیشدستی راهبردی سوق میدهد. در شرایطی که آینده بانکداری بیش از هر زمان دیگری با عدم قطعیت همراه است، چنین رویکردی میتواند بهعنوان قطبنمای تصمیمسازی، مسیر حرکت بانکها را شفافتر و کمهزینهتر کند.
گزارش خطا
نظرسنجی
آیا به عنوان زن حاضرید با مهریه 14 سکه «بله» را بگویید؟