واکاوی سخنان «گروسی» درباره ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت؛ فشار با «مجوز بازرسی از تأسیسات آسیب دیده»

پیش از این نیز «لورنس نورمن»، خبرنگار وال استریت ژورنال ادعا کرده است: «به من گفته شده که در صورت عدم همکاری، سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان ممکن است پرونده ایران را حداکثر تا نوامبر به شورای امنیت بفرستند. ایران می‌تواند تظاهر کند که مسئله از بین رفته است. اینطور نیست. شایان ذکر است که گروه E ۳ تا ۱۲ ماه فرصت دارد قطعنامه عدم پایبندی ماه ژوئن را به شورای امنیت ارجاع دهد.»

به گزارش سرویس بین الملل تابناک، «رافائل گروسی» مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی در گفت‌و‌گو با روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز خاطرنشان کرد: ایران باید همکاری با بازرسان سازمان ملل را به‌طور جدی بهبود بخشد تا از افزایش تنش‌ها با کشور‌های غربی جلوگیری شود.

وی مدعی شد: با وجود اینکه آژانس حدود دوازده بازرسی در ایران از زمان جنگ با اسرائیل در ژوئن انجام داده، به مهم‌ترین تأسیسات هسته‌ای این کشور یعنی فردو، نطنز و اصفهان که قبلاً توسط آمریکا بمباران شده بودند، دسترسی داده نشده است.

مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی با اشاره به حملات آمریکا به تأسیسات اتمی ایران، ادعا کرد: حملات، به شدت، به این تأسیسات آسیب زده‌اند و سرنوشت ۴۰۸ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده نزدیک به سطح تسلیحاتی همچنان نامشخص است و این موضوع، نیاز فزاینده‌ای برای از سرگیری بازرسی‌ها ایجاد کرده است و ما باید کار بازرسی‌ها را زودتر از سر می‌گرفتیم.

گروسی گفت که این سازمان سعی دارد روابط پرتلاطم با ایران را با درک متقابل پیش ببرد، اما ایران همچنان باید تعهدات خود را اجرا کند.

وی بدون محکوم کردن اقدام آمریکا در بمباران سایت‌های صلح آمیز هسته‌ای یک کشور عضو آژانس بین المللی انرژی اتمی، مدعی شد که وقوع جنگ، نمی‌تواند دلیلی بر کاهش همکاری تهران با این نهاد باشد.

مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت که هنوز نیازی به ارجاع ایران به شورای امنیت سازمان ملل، به دلیل توقف بازرسی‌ها نیست، اما همکاری باید به‌طور جدی بهبود یابد.

گروسی گفت: آسیب‌ها گسترده است، اما ارزیابی ما نشان می‌دهد که بیشتر اورانیوم غنی‌شده در سطوح ۶۰ درصد و پایین‌تر، هنوز آنجا هستند. این مواد هنوز موجود هستند و اگرچه ما پایان نهایی برای آنها تعیین نمی‌کنیم، اما واضح است که وجود مواد غنی‌شده در چنین سطح بالایی و نزدیک به سطح تسلیحاتی، منبع نگرانی است.

یک مقام ارشد ایرانی نیز در گفت‌و‌گو با فایننشال تایمز گفت که در تأسیسات هسته‌ای هدف قرار گرفته شده، هیچ فعالیتی صورت نگرفته است.

او به فایننشال تایمز گفت: تصاویر ماهواره‌ای این سایت‌ها را به‌طور مداوم و دقیق رصد می‌کنند، و اگر هر حرکتی رخ داده بود، آژانس به آن واکنش شدیدی نشان می‌داد.

پیش از این «لورنس نورمن»، خبرنگار وال استریت ژورنال ادعا کرده است: «به من گفته شده که در صورت عدم همکاری، سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان ممکن است پرونده ایران را حداکثر تا نوامبر به شورای امنیت بفرستند. ایران می‌تواند تظاهر کند که مسئله از بین رفته است. اینطور نیست. شایان ذکر است که گروه E ۳ تا ۱۲ ماه فرصت دارد قطعنامه عدم پایبندی ماه ژوئن را به شورای امنیت ارجاع دهد.»

«مارک فیتزپاتریک» سرپرست اسبق معاونت بخش عدم اشاعه وزارت خارجه آمریکا در خصوص این موضوع به خبرنگار تابناک گفته بود: کشور‌های انگلیس، فرانسه و آلمان (E ۳) تلاش می‌کنند از اهرم فشار برای متقاعد کردن ایران به پذیرش مسئولیت خود در ازسرگیری همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) استفاده کنند.

وی افزود: وقتی اتحادیه اروپا سازوکار بازگشت خودکار تحریم‌ها (مکانیسم ماشه) را فعال کرد، برخی تحلیلگران ادعا کردند این اقدام اهرم فشار E ۳ را از بین برده است. این ارزیابی نادرست بود.

وی یادآور شد: تروئیکای اروپایی (فرانسه، انگلیس و آلمان) همچنان اهرم فشار دیگری دارد و آن تهدید به ارسال قطعنامه عدم پایبندی ایران به شورای امنیت سازمان ملل است. این تهدید دلیل دیگری است برای اینکه ایران باید به تعهدات پادمانی خود عمل کرده و اجازه بازرسی‌های آژانس از تمام تأسیسات و سایت‌های هسته‌ای خود را بدهد.

مدیر اجرایی پیشین اندیشکده انستیتو بین‌المللی مطالعات استراتژیک (IISS) در خصوص احتمال وتوی روسیه و چین در شورای امنیت به تابناک گفت: روسیه و چین نمی‌توانند جلوی اقدامات شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را بگیرند. اگر اکثریت اعضا از گزارش تخلف ایران به شورای امنیت سازمان ملل حمایت کنند، این موضوع گزارش خواهد شد. روسیه و چین در نیویورک (شورای امنیت) حق وتو دارند، اما در وین ندارند؛ بنابراین توانایی آنها برای حمایت دیپلماتیک از ایران محدود است.