
شیوع سویه جدید تب برفکی فراتر از یک فاجعه بهداشتی دام، به یک بحران عمیق اقتصادی بدل شده است که امنیت غذایی کشور را هدف گرفته است. با نابودی گسترده ذخایر ژنتیکی و تلفات سنگین در گلههای مولد، تولید شیر و گوشت کشور با تهدیدی جدی روبروست. این کاهش شدید و ناگهانی عرضه مواد اولیه، نه تنها صنعت دامپروری را تضعیف میکند، بلکه زنجیره تأمین صنایع وابسته، به ویژه صنایع لبنیاتی را مستقیماً زیر فشار قرار میدهد و ثبات بازار، قیمت مصرفکننده و در نهایت، حیات اقتصادی کارخانجات لبنی را به خطر میاندازد.
به گزارش سرویس اقتصادی تابناک؛ صنعت دامپروری کشور مدتی است که با موجی سهمگین و کشنده از یک سویه جدید ویروس تب برفکی دست و پنجه نرم میکند. بررسیها نشان میدهد منشأ این سویه خطرناک، که الگویی کاملاً متفاوت با موارد قبلی دارد، از مناطق آفریقای مرکزی و جنوبی است و تبعات آن منجر به نابودی گسترده گاوهای مولد و شیرده در واحدهای صنعتی شده است. این بحران نه تنها کاهش چشمگیر تولید شیر و گوشت را به دنبال داشته، بلکه زنگ خطر فروپاشی مالی فعالان صنعت و بیکاری کارگران را به صدا درآورده است.
سید احمد مقدسی، رئیس هیئت مدیره انجمن گاوداران کشور، در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی تابناک، با لحنی انتقادآمیز، از بی توجهی دولت و در نظر نگرفتن دستگاههای تخصصی از جمله سازمان دامپزشکی کشور در این بحران، از تعلل دولت در اقدامات پیشگیرانه و درمانی گلایه کرد.
مقدسی در واکنش به اظهارات رئیس سازمان نظام دامپزشکی مبنی بر لزوم آموزش دامداران برای مقابله با تب برفکی، قاطعانه اظهار داشت: «ما نیازی به آموزش نداریم و بلدیم؛ شما باید مسئولان دولتی را آموزش دهید که بدون توجه به مسائل زیستمحیطی و بهداشتی، اقدام به واردات دام زنده، گوشت گرم و گوشت یخی میکنند. وی یادآور شد: حتی گوشتهای آلودهای که به صورت ترانزیت از به مقصد ترکیه و عراق از ایران عبور کرد و پس از اینکه در خاک این کشورها مورد تایید قرار نگرفت، دوباره با کامیونهای آلوده شده در این کشورها به خاک ایران بازگشت و همین مساله در کنار ورود دام زنده آلوده، نقش موثری در شیوع این ویروس در سطح استانهایی نظیر تهران داشته است.»
رئیس هیئت مدیره انجمن گاوداران کشور معتقد است که ورود این ویروس و بیماری کشنده به سطح دامداریهای استان تهران و دیگر شهرها، «تعمداً» اتفاق افتاده است.
وی با اشاره به عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی توسط کشورهای مبدأ، واردات دام زنده آلوده و بازگشت کامیونهای ترانزیت گوشت فاسد از عراق و ترکیه به ایران را از جمله عوامل اصلی دانست و گفت: «از کشورهایی که هیچگونه پروتکل بهداشتی را رعایت نمیکنند و حتی رئیس نظام دامپزشکی کل کشورمان را هم بازی نمیگیرند، دام زنده آلوده وارد کردند. این دام زنده آلوده به راحتی و حتی بدون اطلاع سازمان دامپزشکی تا استان تهران آمده و حالا بسیاری از گلههای بزرگ دامداری تهران را آلوده و گرفتار کرده است.»

وی ادامه داد: استان تهران که پیش از این بزرگترین ذخایر ژنتیکی دامپروری کشور را در خود جای داده بود، اکنون در کانون بحران قرار گرفته است. مقدسی با ارائه آمار تکاندهندهای، بخشی از ابعاد فاجعه را تشریح کرد:
• «در حال حاضر تمام واحدهای دامپروری بزرگ و صنعتی استان تهران آلوده به این بیماری شدهاند.»
• «به عنوان نمونه، گلهای در تهران، تا ۸۰ درصد از دام مولدش نابود شده و به همین میزان تولید شیرش از بین رفته است.»
• «یکی از همکاران بنده در استان تهران، بالغ بر ۱۵۰۰ رأس گاو شیرده را در کمتر از یک ماه از دست داده است و حدود ۱۵۰ رأس گوساله تازه به دنیا آمده هم تلف شده است.»

این مقام صنفی هشدار داد: «در این سالها با افزایش واردات گوشت، صنعت دام ما از ناحیه تولید گوشت نابود شد و حالا گروهی تصمیم گرفتند تا تولید شیر را هم نابود کنند و کردند. روندی که در نهایت به سود گروهی وارداتچی رانتخوار با ارز دولتی است تا بروند شیر از سایر کشورها وارد کنند، اتفاقی تلخ برای کشوری که همواره تولیدکننده و حتی صادرکننده شیر و محصولات لبنی بوده است»
وی افزود: در حال حاضر، استانهای تهران، البرز، قم، قزوین و مرکزی به عنوان کانونهای اصلی درگیری با این بیماری اعلام شدهاند و این روند نگرانکننده روز به روز در حال گسترش است و باید برای این این مساله، با نگاه امنیت ملی تصمیم گیری شود و به سرعت تزریق واکسن مطمئن در سایر استانهایی که درگیر بیماری نشدهاند، انجام شود. همچنین دولت باید برای واحدهایی که شامل این خسارت سنگین شدهاند به دنبال جبران خسارت و حمایت باشد.
تکمیلی: توضیحات وزارت جهاد کشاورزی
پیرو درج این گزارش، وزارت جهاد کشاورزی توضیحاتی ارائه کرده که وفق قانون عینا درج میشود.
متن این جوابیه بدین شرح است: «درباره ادعای » تب برفکی عمدا به تهران رسید «: این ادعا فاقد هرگونه مستند فنی، علمی و اطلاعاتی بوده و از نظر کارشناسی قابل استناد نمی باشد. بیماری تب برفکی یکی از بیماریهای واگیردار شایع و بومی در منطقه است که در تمام کشورهای مختلف همسایه ایران وجود دارد و بر اساس چرخه طبیعی ویروس، در فصول سرد سال احتمال بروز آن افزایش می یابد.دراستان تهران نیز، بلافاصله پس از مشاهده موارد مشکوک،اقدامات تشخیص آزمایشگاهی و اقدامات بهداشتی شامل قرنطینه، ضدعفونی واحدهای دامی و انجام واکسیناسیون دامها برای پیشگیری از گسترش بیماری صورت پذیرفته و در حال اجرا است.
سازمان دامپزشکی کشور با همکاری اداره کل دامپزشکی استان تهران و تشکل های دامداری، با حساسیت و دقت بالا وضعیت را رصد نموده و برنامه های پیشگیری و کنترل در سطح استان هادر حال انجام است. بدیهی است نسبت دادن انتشار بیماری به اقدام تعمدی، بدون مستند رسمی یا بررسی فنی، موجب تشویش اذهان عمومی و تضعیف اعتماد بهرهبرداران میشود. این سازمان ضمن تأکید بر شفافیت و پاسخگویی، از رسانه ها انتظار دارد در بازتاب اخبار تخصصی دامپزشکی، مستندات علمی و اصول کارشناسی را مبنا قرار دهند.
2. درباره ادعای »نابودی تولید شیر« - سازمان دامپزشکی کشور هرگونه ادعا مبنی بر تصمیم برای نابودی تولید شیر را کاملاً بی اساس و نادرست می داند.این سازمان مسئول نظارت بهداشتی بر سلامت دام و فرآورده های دامی است و تمامی اقدامات آن از جمله واکسیناسیون، کنترل بیماری ها، نظارت بر خوراک دام و بهبود شرایط بهداشتی، با هدف تداوم تولید سالم و پایدار شیر و فرآوردههای دامی انجام می شود. چنانچه کاهش مقطعی تولید در برخی از واحدها اتفاق افتاده باشد می تواند ناشی از تاثیر سایر عوامل از جمله تامین به موقع نهاده و خوراک دام بوده که ارتباطی با سیاستهای فنی این سازمان ندارد. مضافا اینکه تمامی برنامه های دامپزشکی کشور با هدف صیانت از سلامت دام، افزایش بهرهوری و حمایت از تولیدکنندگان داخلی تدوین و اجرا می شود. لازم به ذکر است حفظ سلامت دام و بهداشت عمومی، استمرار تولید ملی و ارتقای امنیت غذایی کشور سه مأموریت اصلی سازمان دامپزشکی کشور است و کلیه تصمیمات در چارچوب قوانین و ملاحظات بهداشتی و با هدف منافع عمومی اتخاذ می شود.»