مروری بر زندگی یک چهره تاثیرگذار:
احمد توکلی؛ سیاست‌مدار اصولگرا، اقتصاددان منتقد و چهره تأثیرگذار پارلمان
احمد توکلی، از چهره‌های برجسته جریان اصولگرایی در جمهوری اسلامی، با سابقه‌ای گسترده در عرصه‌های قانونگذاری، رسانه و سیاست‌گذاری اقتصادی، دهه‌ها از مهمترین صدا‌های منتقد درون ساختار قدرت بود؛ چه در قامت نماینده مجلس و رئیس مرکز پژوهش‌ها، چه در نقش وزیر کار یا تحلیل‌گر اقتصادی.
به گزارش تابناک، احمد توکلی متولد 1330 در بهشهر بود؛ شهری در شمال ایران که فضای آن در دهه‌های چهل و پنجاه، یکی از کانون‌های فعالیت نیرو‌های مذهبی و سیاسی محسوب می‌شد.
او تحصیلات خود را در رشته مهندسی برق در دانشگاه شیراز آغاز کرد، اما در جریان اعتراضات دانشجویی علیه حکومت پهلوی، از دانشگاه اخراج شد و چند نوبت توسط ساواک بازداشت و زندانی شد. دوران حبس، نقطه عطفی در زندگی سیاسی او بود و باعث فاصله گرفتنش از برخی گروه‌های سیاسی شد که پیشتر با آنها همکاری داشت.
با پیروزی انقلاب اسلامی، احمد توکلی به سرعت وارد ساختار‌های جدید شد. در نخستین سال‌های انقلاب، مسئولیت‌هایی، چون ریاست شهربانی، دادیاری و دادستانی انقلاب در بهشهر را برعهده گرفت. او در اولین دوره مجلس شورای اسلامی، به عنوان نماینده بهشهر انتخاب شد و در همان دوره عضو هیئت رئیسه مجلس نیز بود.
در ادامه در دولت شهید رجایی و نخست وزیری میرحسین موسوی، به عنوان وزیر کار و سخنگوی دولت منصوب شد، اما در سال 1362 به دلیل اختلافات شدید با رویکرد اقتصادی دولت استعفا داد؛ استعفایی که خودش بعد‌ها آن را تلاشی برای جلوگیری از دو‌دستگی در تیم اقتصادی کابینه توصیف کرد.
توکلی پس از کناره‌گیری از دولت، به عرصه رسانه وارد شد و روزنامه «رسالت» را بنیان نهاد. مدتی بعد برای ادامه تحصیل به انگلستان رفت و در سال 1375 دکترای اقتصاد خود را از دانشگاه ناتینگهام دریافت کرد. رساله‌اش با عنوان «دلایل تورم در اقتصاد ایران (1972–1990)» مورد حمایت وزارت فرهنگ و آموزش عالی وقت قرار گرفت.
با بازگشت به ایران، روزنامه‌نگاری را با تأسیس روزنامه «فردا» ادامه داد، اما به دلیل اصرار بر استقلال تحریریه، این پروژه دوام نیاورد. در ادامه، به‌عنوان استاد اقتصاد در دانشگاه شهید بهشتی مشغول به کار شد و تا زمان بازنشستگی در سال 1392، نقش فعالی در آموزش و تحلیل اقتصادی ایفا کرد.
در عرصه سیاست رسمی، توکلی بار دیگر در سال 1380 وارد مجلس شد و 3 دوره پیاپی (مجالس هفتم، هشتم و نهم) نمایندگی تهران را برعهده داشت.
ریاست مرکز پژوهش‌های مجلس، مهمترین جایگاه او در این سال‌ها بود؛ مرکزی که او کوشید آن را به بازوی تحلیلی و تخصصی قوه مقننه تبدیل کند. نگاه نقادانه، اقتصادمحور و فراجناحی توکلی، جایگاه او را در میان کارشناسان و حتی مخالفان سیاسی‌اش تثبیت کرده بود.
توکلی دو بار نیز در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت کرد و هر دو بار پس از نامزد‌های شاخص، در رتبه دوم قرار گرفت. در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 1384 نیز از نامزد‌های اولیه بود، اما طبق توافق درون‌جناحی اصول‌گرایان، به نفع نامزد دیگر کناره‌گیری کرد؛ اگرچه بعد‌ها اعلام کرد تنها کسی بود که به آن پیمان وفادار ماند.
در کنار همه این نقش‌ها، احمد توکلی به فعالیت‌های مدنی نیز پرداخت و با تأسیس یک نهاد مردم‌نهاد در حوزه شفافیت و نظارت بر قدرت، کوشید تجربه سیاسی و تخصصی خود را در مسیر عمومی‌سازی مطالبات عدالت‌محور به کار گیرد.
در سال‌های پایانی عمر، به دلیل ابتلا به بیماری مزمن، کمتر در محافل عمومی دیده می‌شد و عمدتاً در جلسات مجمع تشخیص مصلحت نظام حضور پیدا می‌کرد. با این حال، تحلیل‌های اقتصادی و سیاسی او همچنان در رسانه‌ها بازتاب می‌یافت و مورد توجه جریان‌های مختلف فکری قرار می‌گرفت.
توکلی از جمله شخصیت‌هایی بود که با حفظ پایبندی به اصول فکری خود، همواره در نقد ساختار‌های قدرت، رانت، و فساد بی‌پروا سخن گفت.
همین ویژگی، او را به چهره‌ای متمایز در میان هم‌قطاران سیاسی‌اش بدل ساخت؛ سیاست‌مداری با سابقه امنیتی و اجرایی، اما با دغدغه‌هایی روشنفکرانه، اقتصادی و اصلاح‌طلبانه در درون گفتمان اصولگرایی.
احمد توکلی چهارشنبه یکم مرداد ماه 1404 دار فانی را وداع گفت.
تابناک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
غیر قابل انتشار: ۱۰
در انتظار بررسی: ۱۵
انتشار یافته: ۳
روحش شاد ادم خوبی بود 
ته کار فقیر غنی و خوب وبد همینه درس عبرت بگیریم // زندگی صحنه ی یکتای هنرمندی ماستهر کسی نغمه ی خود خواند و از صحنه رود
صحنه پیوسته به جاست
خرم آن نغمه که مردم بسپارند به یاد
سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.
نظرسنجی
آیا موافق ساخت بمب اتم هستید؟