اهمیت سفر عراقچی به مصر؛ تغییر در روابط سرد دو قدرت منطقه‌ای
سفر وزیر خارجه ایران به مصر نشان‌دهنده تغییر احتمالی در روابط طولانی‌مدت یخ‌زده بین دو قدرت منطقه‌ای است. این دیدار در شرایطی انجام می‌شود که تنش‌ها در خاورمیانه افزایش یافته، از جمله درگیری در غزه، امنیت دریایی در دریای سرخ و موضوع برنامه هسته‌ای.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در سفر به قاهره پایخت مصر با عبدالقتاح السیسی رئیس‌جمهور مصر و بدر عبدالعاطی همتای مصری دیدار و درباره مناسبات دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین الملیی به گفت‌و‌گو پرداخت.
عراقچی در این دیدار ضمن ابلاغ سلام‌های گرم رئیس جمهور پزشکیان به همتای مصری و ابراز خرسندی از تقویت تماس‌ها و دیدار‌ها بین مقامات دو کشور در ماه‌های اخیر، مشورت‌ها و همکاری بین دو کشور مهم ایران و مصر در خصوص تحولات حساس جاری در منطقه را مفید و سازنده ارزیابی و بر ضرورت تداوم این رایزنی‌ها تأکید کرد.
وزیر خارجه ایران با اشاره به وضعیت دردناک مردم مظلوم فلسطین در نوار غزه در نتیجه تداوم نسل‌کشی رژیم صهیونیستی، بر ضرورت اقدام جمعی و موثر کشور‌های اسلامی برای بازداشتن رژیم از ادامه ارتکاب جنایات خود در غزه و توقف توسعه‌طلبی و اشغالگری در لبنان و سوریه تأکید کرد.
رئیس جمهور مصر نیز ضمن ابلاغ درود‌های خود به رئیس جمهور ایران، بر تداوم رایزنی‌ها و مشورت‌های نزدیک دو کشور و توسعه روابط دوجانبه بر اساس منافع و احترام متقابل تأکید کرد.
السیسی همچنین با اشاره به تلاش‌های مصر برای توقف نسل‌کشی و کشتار در غزه، موضع کشورش برای کنترل و جلوگیری از افزایش تنش‌ها در منطقه و برقراری آرامش و تامین مصالح امت اسلامی را مورد تأکید قرار داد.
در این دیدار، درباره آخرین وضعیت روند گفت‌و‌گو‌های غیرمستقیم ایران و آمریکا نیز بحث شد.
اهمیت سفر
این سفر نشان‌دهنده تغییر احتمالی در روابط طولانی‌مدت یخ‌زده بین دو قدرت منطقه‌ای است. این دیدار در شرایطی انجام می‌شود که تنش‌ها در خاورمیانه افزایش یافته، از جمله درگیری در غزه، امنیت دریایی در دریای سرخ و موضوع برنامه هسته‌ای.
بر اساس بیانیه رسمی ریاست‌جمهوری مصر، دو طرف بر تعهد خود برای تقویت روابط دوجانبه تأکید کردند.
مذاکرات همچنین مسائل کلیدی منطقه‌ای را پوشش داد. السیسی مخالفت قاطع مصر با گسترش درگیری‌های موجود را تکرار کرد و هشدار داد که وقوع یک جنگ گسترده‌تر منطقه‌ای عواقب شدیدی برای امنیت و ثبات همه کشور‌های درگیر خواهد داشت. او خواستار آتش‌بس فوری در غزه، ارسال بدون مانع کمک‌های بشردوستانه و احیای ایمنی کشتیرانی در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ شد.
رئیس‌جمهور مصر همچنین خواستار توقف تشدید درگیری‌ها در لبنان، پایان تخلفات در کرانه باختری و تضمین ارسال کمک‌های بشردوستانه مورد نیاز شد.
عراقچی در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با «بدر عبدالعاطی» وزیر امور خارجه مصر تأکید کرد که ایران به دنبال سلاح هسته‌ای نیست، اما به برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود پایبند باقی می‌ماند. او گفت: «اگر هدف مذاکرات حذف فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران باشد، توافقی حاصل نخواهد شد»، در عین حال تأکید کرد که تهران به دیپلماسی متعهد است و به زودی به پیشنهاد اخیر آمریکا درباره پرونده هسته‌ای پاسخ خواهد داد.
در مورد جنگ غزه، عراقچی از آتش‌بس پایدار، دسترسی به کمک‌های بشردوستانه و توافق تبادل زندانیان حمایت کرد. او همچنین تلاش‌های دیپلماتیک مصر برای ترویج ثبات منطقه‌ای را ستود.
وزیر امور خارجه مصر نیز نگرانی‌ها درباره خطر تشدید تنش‌های هسته‌ای را تکرار کرد و هشدار داد که هرگونه رویارویی نظامی مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران، همه طرف‌ها را به خطر می‌اندازد. او گفت: «مصر مصمم است از هرگونه فروپاشی به سوی آشتی جلوگیری کند» و بر اهمیت استراتژیک حفظ ایمنی کشتیرانی در دریای سرخ تأکید کرد.
هر دو طرف گشودگی فزاینده‌ای نسبت به همکاری سیاسی و اقتصادی عمیق‌تر نشان دادند. عراقچی اشاره کرد که احیای کامل روابط دیپلماتیک، از جمله تبادل سفیر، همچنان یک هدف است — «زمانی که شرایط مناسب باشد».
عبدالعاطی با تأکید بر موضع دیرینه مصر، خواستار خاورمیانه‌ای عاری از سلاح‌های هسته‌ای شد و از همه کشور‌ها خواست بدون استثنا به معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) پایبند باشند. او به رهبری مصر در پیشبرد این ابتکار از زمان پیشنهاد اولیه آن در سال ۱۹۷۴ اشاره کرد.
امنیت دریای سرخ
در مورد دریای سرخ، عبدالعاطی از آتش‌بس اخیر بین آمریکا و انصرالله یمن استقبال کرد. او به تأثیرات اقتصادی ناپایداری در دریای سرخ بر مصر از جمله کاهش ترافیک کانال سوئز که بر درآمد ملی تأثیر گذاشته اشاره کرد.
عبدالعاطی گفت: «این موضوعی بود که در دیدارمان مورد بحث و توافق قرار گرفت.»
عراقچی نیز این مسئله را تأیید کرد و افزود: «در مورد یمن و دریای سرخ، گفت‌وگوی بسیار صادقانه‌ای داشتیم. یمن در همبستگی با غزه عمل می‌کند که حق آنان است و گفته‌اند در صورت اجرای آتش‌بس در غزه، حملات خود را متوقف خواهند کرد.»
این دیدار سطح بالا در حالی انجام می‌شود که تحولات منطقه به سرعت در حال تغییر است، با تنش‌های فزاینده درباره جنگ غزه، چالش‌های امنیت دریایی و مذاکرات ایران و آمریکا. گفت‌وگوی قاهره-تهران ممکن است نشان‌دهنده فرصتی نادر برای تعامل دیپلماتیک بین دو کشور تأثیرگذار منطقه باشد — با انگیزه نگرانی‌های مشترک درباره ثبات و تمایل به جلوگیری از تشدید بیشتر تنش‌ها.
سفر عراقچی به مصر بخشی از یک تور دیپلماتیک گسترده‌تر در منطقه برای کاهش تنش‌هاست. او این ماه با مقامات سوریه، لبنان، قطر، عمان و عراق دیدار کرده و انتظار می‌رود پس از پایان مذاکرات در مصر به ترکیه سفر کند.
این تلاش دیپلماتیک مقام ارشد ایرانی در حالی انجام می‌شود که منطقه در انتظار یک حمله تلافی‌جویانه اسرائیل در پاسخ به حملات موشکی بالیستیک ایران به اسرائیل در اول اکتبر است.
وزیر امور خارجه ایران پیش از این در امان با همتای اردنی خود، ایمن صفدی، دیدار کرد تا ثبات منطقه‌ای را «در پرتو جنایات و تجاوز‌های ادامه‌دار رژیم صهیونیستی در غزه و علیه لبنان» بررسی کنند. سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، اسماعیل بقایی، این موضوع را در پستی در اکس (توییتر) تأیید کرد.
سفر عراقچی دو روز پس از دیدار ولیعهد عربستان سعودی، محمد بن سلمان، با السیسی انجام شد که در آن تحولات لبنان و نوار غزه را بررسی کردند. آن دو بر ضرورت تأسیس یک کشور مستقل فلسطینی به عنوان تنها راه‌حل دستیابی به آتش‌بس پایدار، صلح و امنیت در منطقه توافق کردند.
بیانیه‌ای که دولت مصر منتشر کرد، حاکی از آن است که رهبران عربستان و مصر «خواستار گام‌هایی برای کاهش تنش‌ها، از جمله آتش‌بس در نوار غزه و لبنان، رسیدگی به شرایط وخیم بشردوستانه و توقف سیاست‌هایی شدند که منطقه را به آستانه درگیری‌های بیشتر سوق می‌دهد.»
در این بیانیه آمده است: «آن‌ها همچنین بر ضرورت احترام به حاکمیت، امنیت، ثبات و تمامیت ارضی لبنان تأکید کردند.»
مصر و ایران همچنین موافقت کردند که تجارت دوجانبه را افزایش داده و جریان گردشگران بین دو کشور را تسهیل کنند، اگرچه جدول زمانی مشخصی ارائه نشد. عراقچی تأکید کرد: «سطح اعتماد بین دو کشور هرگز تا این حد قوی نبوده است.»
در حالی که منطقه همچنان با ناپایداری دست و پنجه نرم می‌کند، تقویت روابط بین قاهره و تهران نشان‌دهنده تغییر احتمالی در معادلات منطقه‌ای است، چرا که هر دو طرف مشتاق همکاری در موضوعات مورد علاقه مشترک هستند.
آفرین به این سیاست ، با اجرای وزیر عراقچی سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.