سرنوشت شوم در انتظار بسکتبال ایران؛ بیمار مرگ مغزی در انتظار امداد وزیر!

شکست‌های سریالی بسکتبال ایران در رده‌های مختلف نشان از وضعیت نابه‌سامان این رشته است که روزگاری جزو قدرت‌های برتر آسیا بود و بازیکنانش در کشور‌های مختلف لژیونر بودند.

به گزارش سرویس ورزشی تابناک، نگاهی به وضعیت بسکتبال نشان می‌دهد که این رشته سابقاً موفق در ایران، دچار مرگ مغزی شده است. رشته‌ای که در حال حاضر به دست یکی از اهالی بسکتبال اداره می‌شود و جواد داوری به عنوان عضوی از خانواده بسکتبال، ریاست آن را به عهده دارد، اما این روزهای بسکتبال ایران نه تنها هیچ شباهتی به دورانی که محمود مشحونِ فقید ریاست آن را به عهده داشت، ندارد، بلکه حتی نزدیک به آن روزها هم نیست.

بسکتبال زخمی و ناسور ایران
شرایط به گونه‌ای است که باید از احمد دنیامالی، وزیر ورزش و جوانان خواست که به داد بسکتبال زخمی و ناسور ایران برسد. ورزشی با افتخار‌های باشکوه‌اش در دو دهه‌ی گذشته که مرگ مغزی شده و به سوی نیستی و نابودی می‌رود. بدون اغراق و بزرگ‌نمایی، تا پایان دوره‌ی ۴ ساله جواد داوری، با این دست‌فرمان بی‌شک سرنوشت شومی در انتظار این ورزش است.

ناکامی‌های سریال در ۳۹ ماه اخیر
آخرین نمونه از شکست‌های سریالی و ناکامی‌های رگباری بسکتبال ایران طی ۳۹ ماه گذشته، نزول فاحش بسکتبال سه‌نفره‌ی مردان ایران با قرار گرفتن در مکان یازدهم در میان ۱۲ تیم کاپ آسیا ۲۰۲۵ است! در بخش زنان، روزگاری به ژاپن با فاصله‌ی امتیازی کم می‌باختیم، اما حالا به ویتنام می‌بازیم و از راهیابی به جمع ۱۲ تیم کاپ آسیا بازمی‌مانیم!

افت فاحش بسکتبال سه نفره مردان و زنان
در حالی که تیم‌های سه‌نفره زنان ایران تا پیش از سال ۲۰۱۹ چندین نوبت در رقابت‌های معتبر جهانی از جمله انتخابی المپیک ۲۰۲۰ توکیو حضور یافتند، اما در حال حاضر از نقشه‌ی جهانی بسکتبال سه‌نفره بیرون افتادیم. با افت فاحش و نزول رتبه بسکتبال سه نفره ایران در آسیا و جهانی، دیگر جایی در رویداد‌های بین‌المللی و جهانی نداریم. رنک تیم مردان هم بعد از یازدهم شدن بین ۱۲ تیم کاپ آسیا، به اندازه‌ی فاحشی افت کرد و در رده‌ی ۸۹ فیبا قرار گرفتیم!

عدم کسب سهمیه جهانی در میان ۶ تیم
در رقابت‌های انتخابی جام جهانی با وجود اینکه شانس به ما رو کرده بود و ۳ تیم سهمیه می‌گرفتند، اما با ۲ باخت به مونته‌نگرو و رواندا، در میان ۶ تیم، فرصت حضور در جام جهانی ۲۰۲۵ مغولستان را از دست دادیم.

توجیه ناکامی‌ها با واژه‌سازی
اینها فقط نمونه‌هایی از ناکامی‌های به بار آمده در کمتر از ۳ ماه گذشته است و در ۳۶ ماه پیش از آن هم نزدیک به ۳۰ مورد از این ناکامی‌ها اتفاق افتاده که این ناکامی‌ها در سایه توجیهاتی چون «پوست‌اندازی» یا «تغییر نسل» توسط کاربلدان فدراسیون، پنهان شده است.

ناکامی در رده‌ها باوجود ادعای نسل‌سازی
بسکتبال ایران در حالی ادعای نسل‌سازی دارد که در ۳ سال گذشته، تیم‌های نوجوانان و جوانان ایران از رسیدن به سکو‌های آسیایی و با وجود کسب ۴ سهمیه در هر رده‌ی سنی، از راهیابی به صحنه‌های جهانی بازماندند. این در حالی است که از بین نفرات همین تیم‌ها، بازیکنانی وارد لیگ‌های خارجی مثل لیگ فرانسه، ترکیه، یا تایوان شده‌اند یا در ۱۸ سالگی به تیم‌ملی بسکتبال راه یافته‌اند.

بی ثباتی در تیم ملی با ۳ بار تغییر سرمربی
آیا بسکتبال در حال لطمه خوردن از رفاقت بین افراد، برخورد خطی و نگاه باندی، در انتخاب‌ها و انتصاب‌ها، به‌جای نگرش درست و دقیق است؟ سطح تغییر‌های عجولانه و شتاب‌زده ناشی از کارنابلدی‌ها در بسکتبال، طی ۳ سال و ۳ ماه گذشته به اندازه‌ای بسکتبال را بی‌ثبات کرده که فقط در تیم ملی شاهد ۳ بار تغییر «سرمربی» بودیم! باخت به قطر پس از ۱۸ سال، یکی از نتایج دردناک و محصول ضعف آقای رئیس بود که شوربختانه به بخش‌های متعدد این ورزش تسری یافت.

آنچه باید وزیر ورزش و جوانان بداند
شاید احمد دنیامالی به عنوان وزیر ورزش به جزئیات واقف نباشد، اما آخرین نمونه از وضعیت اسف‌بار فدراسیون بسکتبال را سرمربی برزیلی این فدراسیون بعد از خروج از ایران بیان کرد. لوکا کاروالیو در گفت‌و‌گو با رسانه‌ه به «نبود ساختار پایه‌ای و نبود تعهد سازمانی روشن» به‌عنوان «بزرگترین موانع» بسکتبال ایران اشاره کرد. او به تلخی گفته است: «گاهی حتی به غذا، تلفن یا حساب بانکی دسترسی نداشتم. تمرین‌هایی داشتیم حتی بدون توپ بسکتبال، مسایل لجستیکی معمولاً به‌شکل بداهه مدیریت می‌شدند.»

تلخی‌هایی که کاروالیو به زبان آورد
«نداشتن ساختار تیمی مناسب، برای اجرای کار‌ها به‌صورت حرفه‌ای» بخشی دیگر از اشاره‌های لوکا به ضعف‌های مدیریتی بسکتبال ایران است و او در ادامه گفته: «همه فدراسیون‌ها با محدودیت‌های بودجه‌ای مواجه‌اند؛ اما در این مورد، ریشه‌ی مشکل‌های ساختاری در مدیریت ضعیف و نداشتن اولویت‌بندی شفاف بود، مشکل اصلی بحث مالی نبود، بلکه مشکل اصلی چشم‌انداز، هماهنگی و تعهد بود.» اینها فقط قسمی از انتقاد‌های بلندبالای لوکا به بسکتبال ایران است

بسکتبال اسیر عدم شفافیت
نداشتن شفافیت در فدراسیون بسکتبال همان‌گونه که یک مربی خارجی بعد از نزدیک به ۳ سال حضور در ایران به آن اشاره می‌کند، درد بزرگ بسکتبال در دوره‌ی اخیر است. در سایه عدم شفافیت ناکامی‌ها نیز با عبارت‌سازی و بازی با کلماتی چون «نسل‌سازی» و «پوست‌اندازی» که بیشتر شبیه به سراب بوده، توجیه شده‌اند.

جسم متلاشی شده بسکتبال؛ به زودی!
اگر همین روند ادامه پیدا کند، عدم شفافیت همچنان در فدراسیون بسکتبال وجود داشته باشد، شکست‌ها و ناکامی‌های متوالی ادامه‌دار شود، دیگر چیزی جز یک جسم از درون متلاشی شده از بسکتبال باقی نمی‌ماند. بسکتبال ایران در شرایط فعلی نیازمند توجه بیشتر از سوی وزارت ورزش و جوانان است تا راه نجاتی برای آن پیدا کرد.

روزبه نورافشان