خواب شرکت گاز ايران و نگرفتن سهم از شاهراه گاز اروپا

در حالي که ايران به راحتي مي‌تواند گاز خود را به همراه گاز ترکمنستان و قزاقستان با خط لوله ناباکو به اروپا انتقال دهد، معلوم نيست به چه دليلي، شرکت ملي گاز ايران تاکنون بخشي از سهام کمپاني ناباکو را به عنوان يکي از کشورهاي مالک در اختيار خود نگرفته و طرحي جامع و کارشناسي شده در ارتباط با انتقال گاز ترکمنستان و قزاقستان از طريق خاک خود ارايه نکرده است، اما اگر اين فرصت طلايي به سرعت استفاده نشود، مطمئنا از دست خواهد رفت.

به گزارش سرويس بين‌الملل «تابناك»، خط لوله ناباکو که از ايران به شرق ترکيه مي‌رود و به طور کامل روسيه را دور مي‌زند، نقطه اتکاي ايران و ناتواني آمريکاست.

در اواخر ماه گذشته، «ماتيو بريزا»، معاون وزير امور خارجه آمريکا در امور اروپا و آسيا به خبرگزاري «رويترز» گفت: واشنگتن قاطعانه با خط لوله ناباکو که قرار است گاز ايران را به اروپا پمپ کند، مخالف است، اما همگان به ويژه ترک‌ها مي‌دانند که بدون گاز ايران، اين خط لوله، عملا کارايي لازم را نخواهد داشت. او همچنين پايش را بر زمين کوبيد كه اگر ناباکو گاز ايران را انتقال بدهد، ما از آن حمايت نمي‌کنيم.

با اين حال، «رينهارد متسچک»، مديرعامل خط لوله بين‌المللي گاز ناباکو که مقر آن در وين است، در مصاحبه تلويزيوني با «آر.اف.اي.آر.ال» گفت: به رغم مخالفت آمريکا، اين کمپاني از هر راهي که بتواند گاز را تأمين كند، اين عمل را انجام خواهد داد و يکي از کليدي‌ترين نکات قراردادها، منابع بين‌المللي چندگانه است.

«ميتسچک» ادامه داد: ما انتظار دريافت گاز از آذربايجان، ترکمنستان، قزاقستان، ايران، عراق، مصر و روسيه را داريم؛ بنابراين، خود را وابسته به يک کشور نمي‌کنيم و اين موضوع براي خريداران اروپايي ما جذاب است.

برنامه زمان‌بندي اين خط لوله در سال 2013 کامل مي‌شود و خط لوله نوباکو به طول 3300 کيلومتر از شرق ترکيه به بلغارستان و روماني و مجارستان به بوگارتن اتريش انتقال داده مي‌شود و مي‌تواند ساليانه 31 ميليارد فوت مکعب گاز را انتقال بدهد.

شش کمپاني بزرگ اروپايي سهامدار ناباکو هستند؛ کمپاني گازي «بوتاس» از کشور ترکيه، کمپاني «بولگار گاز هولدينگ» از کشور بلغارستان، کمپاني «ام.او.ال» از مجارستان، کمپاني «او.ام.وي» از اتريش، کمپاني «ار.دبليو.اي» از آلمان و کمپاني «ترانس گاز» از کشور روماني.
اين پروژه در اروپا حاميان فراواني دارد و تنها راه برون رفت کشورهاي اروپايي از زير سلطه گاز روسيه اين خط لوله است.

او مي‌گويد: اروپا روزبه‌روز به گاز اين خط لوله محتاج‌تر مي‌شود و اکنون مصرف گاز در 27 کشور اتحاديه اروپايي در سال 2007 برابر پانصد ميليارد متر مکعب بوده است که سيصد ميليارد متر مکعب آن واردات گاز از کشورهاي خارج از اتحاديه اروپايي بوده که دويست ميليارد متر مکعب آن از کشورهاي اروپايي تهيه شده است و انتظار مي‌رود در ده تا پانزده سال آينده، مقدار کلي مصرف گاز به هفتصد ميليارد متر مکعب برسد که در اين باره، توليد گاز کشورهاي اروپايي از دويست ميليارد متر مکعب كنوني به صد ميليارد متر مکعب کاهش پيدا مي‌کند و بايد به ميزان ششصد ميليارد متر مکعب گاز وارد كند؛ يعني دو برابر گازي که در سال گذشته وارد اروپا شده، سيصد ميليارد متر مکعب به ششصد ميليارد متر مکعب تبديل مي‌شود.

اما صادرکننده اصلي گاز در آينده تنها ايران است؛ کشوري که هم‌اكنون داراي 23 تريليون متر مکعب گاز اکتشافي است. پس از امضاي قرارداد گازي ايران با کمپاني سوئيسي «اي.جي.ال» به ارزش 42 ميليارد دلار براي مدت 25 سال که قرار است از دو سال ديگر ايران ساليانه 5.5 ميليارد مترمکعب گاز به اين کشور صادر كند، کمپاني‌هاي ديگر اروپايي نيز به دنبال اين کمپاني با ايران قراردادهايي را امضا مي‌كنند.

ايران هم‌اکنون برنامه خط لوله «ايگات-9» را دارد که قرار است از منطقه پارس جنوبي به شمال کشور و از راه تهران به مرز ترکيه آماده شود. همچنين اين خط لوله بايد هرچه سريعتر آماده شود، اما آنچه مهم است اين كه همه کشورهاي مسير خط لوله نوباک در اين کمپاني سهام دارند و تنها ايران و شرکت ملي گاز ايران، سهامدار نيستند که بهتر است هر چه سريعتر شرکت ملي گاز ايران به عنوان يک شريک و سهامدار قطعي در اين پروژه شناسايي شده و سهام به اين کمپاني تعلق بگيرد.

ايران نه تنها بايد در اين کمپاني سهام خريداري كند، بلکه بايستي هرچه سريعتر با رايزني‌هاي پيگير، احداث خطوط لوله انتقال گاز از ترکمنستان و قزاقستان را به انجام برساند و بتواند گاز اين دو کشور را از راه خط لوله ناباکو به اروپا انتقال دهد.