فراز و فرود حساب ذخیره ارزی در ۲۳ سال/ از جارو شدن حساب توسط احمدی نژاد تا درخواست پزشکیان برای پرداخت پول به کشاورزان
به گزارش خبرنگار تابناک، ایجاد صندوق‌های ذخیره ارزی یا صندوق‌های نفتی، یکی از راهکار‌های مدیریت ثروت نفتی در کشور‌های مختلف است. در ایران نیز حساب ذخیره ارزی در اولین سال برنامه سوم توسعه شکل گرفت و عملیات برداشت از این حساب از سال ۱۳۸۰ آغاز شد.
در ماده ۶۰ قانون برنامه سوم توسعه، هدف از تشکیل این حساب، ایجاد ثبات در درآمد‌های ارزی حاصل از صادرات نفت خام و تبدیل دلار‌های نفتی مازاد به سایر سرمایه‌گذاری‌ها و ذخایر و کمک به تحقق اهداف برنامه سوم توسعه بود.
صندوق ذخیره ارزی کشورمان ۲۳ سال قبل در دولت خاتمی تأسیس شد و موجودی اولیه آن ۱.۲ میلیارد دلار بود. اما چند سال بعد، هم‌زمان با اجرای برنامه پنجم توسعه، حساب ذخیره ارزی جای خود را به صندوق توسعه ملی داد و از سال ۱۳۸۹ و به‌موجب ماده ۸۴ قانون برنامه پنجم توسعه اقتصادی کشور، صندوق توسعه ملی تأسیس شد. هرچند برخی، ایده تشکیل صندوق توسعه ملی را به تجربه ناموفق حساب ذخیره ارزی مرتبط می‌دانند.
از سال ۸۰ تا به امروز، دولت‌های مختلف به اشکال مختلف سعی در استقراض از منابع صندوق ذخیره ارزی و توسعه ملی داشته‌اند.
خاتمی: مراقب حساب ذخیره ارزی بودم
به‌طور مشخص در پایان چهار سال ابتدایی صندوق ذخیره ارزی، دولت خاتمی این صندوق ارزی را با حدود ۱۵ میلیارد دلار تحویل دولت احمدی‌نژاد داد. رئیس دولت هشتم در آبان ۸۶ دراین‌باره گفته بود: وقتی حساب ذخیره ارزی به وجود آمد همه دوستان می‌دانند که من چقدر روی خرج کردن از این حساب حساسیت داشتم و مراقب بودم که حساب ذخیره از مسیر خود خارج نشود؛ به‌خصوص در عرصه‌های جاری هزینه نشود و معتقد بودیم که باید از سهم صندوق بخش خصوصی تقویت شود تا بتواند پشتوانه تولید کشور باشد؛ چراکه با تقویت این بخش بسیاری از مشکلات ما قابل‌حل خواهد بود؛ ولی وقتی مواردی مطرح شد که معوقه‌های فرهنگیان از این صندوق پرداخت شود، با آن موافقت شد و این یکی از کار‌های بزرگی بود که در آن زمان قابل انجام بود.
درنهایت مجموع برداشت از حساب ذخیره ارزی در سال ۱۳۷۹ معادل صفر و در سال ۱۳۸۰ معادل ۰.۹ میلیارد دلار بود، ولی در سال‌های بعدی به‌شدت روند صعودی به خود گرفت؛ به‌گونه‌ای که در سال‌های ۸۱ تا ۸۴ میزان برداشت از این حساب به ترتیب ۵.۱، ۵.۴، ۹.۴ و ۱۱.۵ میلیارد دلار بوده که نشان از دو برابر شدن برداشت‌ها داشت. در واقع طی پنج سال بعد از افتتاح این حساب برداشت از آن حدود دو برابر شد.
اما در دولت‌های نهم و دهم، روند برداشت‌ها از حساب ذخیره ارزی و صندوق توسعه ملی، نگران‌کننده شد. تا جایی که احمد توکلی، نماینده وقت تهران در مجلس شورای اسلامی طی گزارشی که شهریورماه سال ۹۲ از موجودی حساب ذخیره ارزی داد، گفت: دولت احمدی نژاد از ۱۷۶ میلیارد دلار حساب ذخیره ارزی ۱۶۱ میلیارد دلار را استفاده کرده است.
عملکرد دولت احمدی‌نژاد نگران‌کننده بود
مسعود نیلی، اقتصاددان نیز درباره عملکرد دولت‌های هفتم تا دهم در مورد حساب ذخیره ارزی گفته بود: هر دو دولت خاتمی و احمدی‌نژاد در رعایت قانون در برداشت از حساب ذخیره ارزی ضعیف عمل کردند، اما عملکرد دولت احمدی‌نژاد نگران‌کننده بوده است.
استقراض دولت روحانی از صندوق توسعه ملی و انتقاد مرکز پژوهش‌های مجلس
در دولت‌های یازدهم و دوازدهم نیز روند برداشت‌ها از صندوق توسعه ملی صعودی بود. هرچند در مواردی نظیر تأمین مالی و ارزی با هدف مبارزه با ویروس کرونا و جبران خسارت سیل و زلزله بود، اما در خصوص سایر برداشت‌ها، انتقادات بسیاری به دنبال داشت. تا جایی که سال ۱۴۰۰ مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرد: استقراض دولت روحانی از صندوق توسعه ملی باعث افزایش تورم شد.
هرچند نوبخت، رئیس وقت سازمان برنامه‌وبودجه دولت روحانی در واکنش به انتقادات نسبت افزایش برداشت‌ها از صندوق توسعه ملی در دولت روحانی، معتقد بود که با تشدید تحریم‌ها و سقوط درآمد‌های نفتی، شرایط اقتصاد کشور به‌گونه‌ای جلو رفت که دولت‌ها مجبور به استفاده از تمام ظرفیت‌ها برای جبران کسری بودجه بودند، چراکه استفاده از مکانیسم‌هایی مانند فروش اوراق، برای دولت بدهی هنگفتی ایجاد می‌کرد.
طلب ۱۰۰ میلیارد دلاری صندوق توسعه از دولت
در دولت شهید رئیسی با عمر کمتر از چهار سال، از روند نامطلوب گذشته دولت ها در برداشت از صندوق توسعه، قدری کاسته شد تا منابع صندوق، کمتر از گذشته صرف هزینه‌های جاری دولت شود. هرچند حدود یک سال قبل، رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی گفته بود: این صندوق حدود ۱۰۰ میلیارد دلار از دولت طلبکار است. اما رئیس‌جمهور وقت نسبت به وصول مطالبات صندوق برنامه‌ریزی و تلاش داشت. خرداد امسال، غضنفری، رئیس هیات عامل صندوق توسعه ملی وصول مطالبات معوق ۸ میلیاردی و سرمایه‌گذاری غیر مداخله‌ای ۲۳میلیاردی را محصول حمایت‌ها و تصمیمات آیت‌الله رئیسی از این صندوق دانست. هرچند هنوز آمار رسمی از میزان موجودی صندوق در پایان دولت سیزدهم در دسترس نیست.
درخواست پزشکیان برای پرداخت پول به کشاورزان از منابع صندوق توسعه
درنهایت در روز‌های نخستین از شروع به کار دولت چهاردهم به ریاست مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری برای پرداخت مطالبات گندم کاران و برطرف کردن مشکلات سایر بخش‌ها نظیر کامیون داران و معلمان، درخواست برداشت از صندوق توسعه ملی داشت و درنهایت با موافقت رهبری انقلاب، مبلغ ۳۵۰ هزار میلیارد تومان از این منابع به‌صورت قرض به‌حساب دولت واریز شد تا بتواند مشکلات هزینه‌های جاری را برطرف کند. رویه‌ای که انتظار می‌رود در این دولت تداوم نداشته باشد و دولتمردان با برنامه‌ریزی و مدیریت مؤثر نسبت به تأمین منابع مالی برای هزینه‌های جاری و مطالبات بخش‌های مختلف، سراغ صندوق توسعه ملی نروند و اجازه دهند تا منابع با ارزش این صندوق، در مسیر اهداف کلان اقتصادی کشور و برنامه‌های توسعه‌ای به کار گرفته شود.
یعنی این اخبار برای زدن پزشکیان هست و این بنده خدا هم مراعات میکنه . رییس جمهور مال همه هست چون اکثریت انتخاب کردن
دولت بدهکار پرستار و معلم و .... باشد بعد از سرمایه صحبت بشه.
بدهی باید پرداخت بشه .
اونم بدهی این بنده خدا نیست و جور قبلی ها رو میکشه و بدنامی برای این انسان با شرف و حق الناسه.
| 
روحت شاد رییسی. آیندگان باید آرزوی داشتن چون تویی را داشته باشند. 
| تازه اولشه ، کسی که برنامه نداره همینه سال ۴۰۱ بانکها فقط ۱۶۴ هزار میلیارد وام به پرسنل پرداخت کردند مجموع پرداختی کارکنان بانکها و شرکتهای دولتی منتشر کنید از مبلغ فوق بیشتر میشه مقداری دولت ریخت و پاش کم کنه کسری اش جبران میشه
| چرا به کیفیت آرد و نان در کل کشورررسیدگی نمی‌کنند؟؟؟معلوم نیست داخل آرد ها چه ریخته اند که اکثر نان ها قابل
خوردن نیستند و به محض سرد شدن مثل لاستیک میشن
مدیریت منابع مالی که می فرمایید .آیا حاضر هستند بودجه دستگهاها و نهاد های بی خاصیت را حتا ۲۰ درصد کاهش دهند ؟
چنان دور این شیرینی که دیگر شیرین نیست جمع شده اند که حاضر نیستند یک لحظه از آن چشم بپوشند .
| صدها هزار میلیارد تومانی بودجه به صدها نهاد و بنیاد و سازمان های مثلا فرهنگی پرداخت می‌کنند که هیچگونه نظارتی از طرف مجلس و مردم بر روی آنها نیست
و اصولا چرا باید اینهمه بودجه را در این شرایط که بدهی
معوقه گندمکاران حقوق بازنشستگان و پرستاران و معلمان
و کارگران را نداده اند ، بپردازند !!!؟،٪
دولت قبل ادعا می کرد نفت بیشتری فروخته پس پول آن کجا رفته . باید جلو ولخرجیهای بیحساب گرفته شود حتا برای مراسم مذهبی .
آخرین دولت توسط تابناک شروع شد ؟؟ بابا اگه شهیر رییسی بودجه بهداشت رو مثل بودجه نورچشمی ها ۱۵ برابر کرده بود که این مصائب نبود ؟؟ بدهی مربوط به دولت قبل هست و این بزرگ مرد ازآبروی خویش هزینه می کند .مسائلی که نوشته اید از بدیهیات یک جامعه و کشور هست .مگر می شود از حق پرستار و کشاورز و امثالهم را پایمال کرد.از فردی که با نهج البلاغه انس گرفته جز این انتظار نیست .رهبری نیز حمایت کرده ،چون می دانند حق مردم باید پرداخت شود.شما اگر لالائی بلد بودی زمان قبل می خواندی و یا یک لالائی زیبا برای دوستان بانکی خود با چند هزار میلیارد تومان وام بی حساب و کتاب می خواندید تا کار درستی کرده باشید.این حرف برای مردمی که با این الفاظ سالیانیست آشنا هستند ،کهنه و تاریخ مصرف آن به پایان رسیده .دنبال کار و یا جای دیگری باشید.
| بدهی روحانی که نیست؟ 
چرا یک بار به طور شفاف نمی گویید که احمدی نژاد با درامد ارزی چکار کرد؟ چرا عوام را روشن نمی کنید که وضعیت امروز نتیجه عملکرد ان روز احمدی نژاد است؟ از چی می ترسید؟ از این که گفتند ان مرد را خدا فرستاده؟ مگه میشه؟ مگه خدا اشتباه می کنه؟ با سلام خدماتی که اقای احمدی نژاد به این مملکت انجام داده از خدمات همه رییس جمهور های قبلی بیشتر هست .تخریب کردن و مغرضانه قضاوت کردن کار درستی نیست .انصاف چیز خوبی هست.
| حسن آقا در 8 سال دولت آقای احمدی نژاد به اندازه 70 سال ایران فروش نفت بشکه‌ای 140 دلار داشت یعنی میتونست ایران را 3 بار خراب کنه و دوباره بسازه پول صندق ملی هم خالی کرد اون همه بدهی و تحریم ببار آورد آقای خاتمی با نفت بشکه‌ای 8 دلار مملکت را نگه داشت حالا قضاوت با خود | دقیقا | آره خلی خیلی خدمات انجام دادن من جمله دادن یارانه الان من با یارانه های اون موقع یه خونه و یه ماشین خریدم .بقیشم شما بگو مردم بدونن | مغرضان واقعیت را نمی پذیرند هر وقت یارانه را می گیریم احمدی نژاد را برای برقراراری یارانه و مرحوم شهید رئیسی را برای افزایش آ« دعا میکنیم خدا با کسانی است که به مردم خدمت می کنند وقتی صنعت از دنیا حدود ۵۰ سال عقب و تولید هیچ وجهه اقتصادی ندارد و نمی تواند با دنیا رقابت کند ودرامدی به غیر از نفت ارز آوری ندارد و اگر هم ارزی حاصل شود دزدیده می‌شود دیگر صندوق توسعه ملی چه صیغه ای بود که در این مملکت درست کردند بهترین عملکرد اقتصادی اگر دید فراجناحی داشته باشیم متعلق به اقای خاتمی است. بالاترین رشد اقتصادی سالیانه از بدو تاسیس جمهوری اسلامی هم اگر نگاه فراجناهی داشته باشیم متعلق به دوران اقای خاتمی است. بدترین عملکرد فکر کنم مال اقای احمدی نژاد باشد با در نظر گرفتن درامد سرشار نفتی. | شما باید این رو در نظر داشته باشید که دولت آقای هاشمی مملکتی با بدهی گسترده خارجی اقتصادی نابود شده از جنگ و مملکتی که تخریب ها و خسارت های گسترده ای از جنگ داشت رو تحویل گرفت. تحولی که ایشون در مملکت ایجاد کرد و آبادانی که ایشون در مملکت ایجاد کرد رو هیچ رییس جمهور دیگه ای نکرد | مردم نباید تحول را. در خوردن، مصرف برق، گاز،، بنزین ، مواد غذایی و.... انهم چندین برابر جهان بدانن...