موانع اصلی مشارکت بالا چه بود؟ / کنعانی مقدم: شاهد پدیده آنومی سیاسی بودیم

به گزارش تابناک، بر خلاف نظرسنجی‌ها که برخی از آنان مشارکت را بالای ۵۵ درصد پیش بینی کرده بودند، مشارکت با ۲۴ میلیون و ۵۳۵ هزار رای ۴۰ درصد و مسعود پزشکیان و سعید جلیلی به ترتیب با ۱۰ میلیون و ۴۱۵ هزار رای و  ۹ میلیون و ۴۷۳ هزار رای با اختلاف کمتر از یک میلیون همدیگر را تعقیب و هر دو به مرحله دوم انتخابات راه یافتند.

نکته قابل تامل در این انتخابات عدم مشارکت ۶۰ درصدی در انتخابات است که باید مورد آسیب شناسی و ریشه یابی قرار بگیرد. به نظر می‌رسد نسل جوان امروز با ۲ دهه پیش تفاوت‌های اساسی دارد و در آن‌ها نوعی دلزدگی سیاسی ایجاد شده است.

نسل زد یا همان نوجوانان و جوانان دهه هشتادی به سیاست به معنای عام و مطلق بی تفاوت شده اند و انگار نوعی انزوا طلبی و فردیت گرایی در جامعه رشد کرده که مانع عمده حرکت‌های جمعی و مسئولیت پذیری اجتماعی و ملی است.
نسل جدید اولویت‌های متفاوتی با نسل‌های پیشین دارد و بر همین اساس تصمیم می‌گیرد و عمل می‌کند و برای او مشارکت سیاسی در انتخابات و امور ملی جایگاه سابق را ندارد.

حسین کنعانی مقدم تحلیلگر و کارشناس مسائل سیاسی در گفتگو با تابناک درباره مشارکت ۴۰ درصدی مردم در انتخابات هشتم تیرماه گفت: به نظرم این میزان مشارکت از سه منظر قابل بررسی است. نخست اینکه پس از سقوط بالگرد شهید آیت الله رئیسی طبق اصل ۱۳۱ قانون اساسی باید بمدت ۵۰ روز انتخابات برگزار و رئیس جمهور جدید انتخاب می‌شد که در این فرصت کوتاه جمع کردن جریانات سیاسی کار بسیار سختی خواهد بود.  

وی افزود: به دلیل فرصت کم همه امید‌ها به مناظرات انتخاباتی بین ۶ نامزد ریاست جمهوری بود که دیدیم اتفاقی نیز حاصل نشد و در این فرصت کم میتینگ‌های انتخاباتی و سیاسی و تجمعات مختلف نیز محدود بود و امکان سفر گسترده نامزد‌ها به مراکز استان‌ها و شهرستان‌های کشور نیز فراهم نبود بنابراین شرایط انتخاباتی در کشور فراهم نشد.

کنعانی مقدم تاکید کرد: دومین مسئله‌ای که در کاهش مشارکت انتخابات مهم بود زمان محدود سبب شد که احزاب و تشکلات سیاسی نتوانند برای ایجاد شور و شوق انتخاباتی مانور انتخاباتی بدهند و سومین مسئله نسل جوان و یا به عبراتی همان نسل زد هستند.

این تحلیلگر مسائل سیاسی می‌گوید: نسل زد یا همان نسل عصیان گر نارضایتی‌هایی دارد که باید به سمت اقناع آنان حرکت می‌شد بنابراین ما نتواستیم این نسل را وارد صحنه کنیم.

وی خاطرنشان کرد: ما در این دور از انتخابات شاهد نوعی آنومی سیاسی بودیم و حتی جریان اصولگرایی نیز در درون خود دچار نوعی رقابت شده بود و در نهایت نیز نتوانست به وحدت رویه برسد. از سوی دیگر مناظرات انتخاباتی نیز در کاهش مشارکت موثر بود.

به گفته کنعانی مقدم، مردم در مناظرات با اتهامات و عناوین مجرمانه‌ای رو به رو شدند که در آن افراد خیلی راحت به دیگران که غایب بودند تهمت می‌زدند و مردم با صحنه‌ای رو به رو شدند که در آن نه متهمی وجود داشت و نه قاضی‌ای و این سبب شد که مردم نسبت به انتخابات دلسرد شوند. این رفتار‌ها سبب شد افرادی که تا دیروز می‌گفتند به چه کسی رای بدهیم به یکباره گفتند چرا اصلا رای بدهیم!

این کارشناس مسائل سیاسی گفت: مردم ما امروز به بلوغ سیاسی رسیدند و ذهنی مقایسه گر دارند بنابراین هر گونه رفتاری اشتباه و خلاف میل آنان سبب می‌شود که با کاهش مشارکت آنان مواجه شویم که این مسئله باید مورد بررسی صاحبنظران قرار بگیرد.

وی خاطرنشان کرد: مسئله دیگر تقویت احزاب و تمرین دموکراسی در کشور است. زمان ایجاد موج و موج سواری به پایان رسیده است. موج سازی برای این بود تا هواداران وارد عرصه انتخابات شوند و جریانات رای بگیرند امروز اساسا هواداری وجود ندارد. امروز ما علقه و عصبیتی (طبق کتاب ابن خلدون عصبیت همان هوادارن تعصبی است) در بین هیچ یک از شخصیت‌ها توسط مردم نمی‌بینیم و این سبب کاهش هوادار ثابت برای جریانات سیاسی و شخصیت‌ها شده است.