تسهیل صدور پروانه واگذاری میادین نفت و گاز کشور، مسیر فعالسازی پتانسیل توسعه بازارهای صادراتی ایران
به گزارش تابناک اقتصادی؛ ایران دارای ذخایر عظیم نفت و گاز است که آن را به یک بازیگر مهم در بازار جهانی انرژی تبدیل کرده است. با این حال، توسعه این منابع تا حد زیادی در انحصار شرکت ملی نفت ایران بوده است. در سال‌های اخیر، با شکستن این انحصار و ترویج مشارکت بخش خصوصی در توسعه میادین نفت و گاز ایران در ماده ۱۵ قانون برنامه هفتم توسعه، زمینه برای توسعه مشارکت بخش خصوصی فراهم شده است و منابع بالایی به این سمت هدایت خواهد شد.
در همین رابطه پیرامون اهمیت این موضوع و مزایای آن برای کشور با آقای محمد رنجبر کارشناس حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی به گفتگو پرداختیم که در ادامه خواهید خواند.
محمد رنجبر کارشناس حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی یکی از مهم‌ترین مصوبات قانون برنامه هفتم توسعه، بحث تسهیل صدور پروانه واگذاری میادین نفت و گاز کشور به بخش خصوصی و همچنین شکست انحصار توسعه میادین نفت و گاز بود که تا پیش از این تنها در دست شرکت ملی نفت بود. با این اقدام شاهد هدایت منابع و سرمایه گذاری بیشتر در بخش برداشت نفت و گاز و توسعه میادین مشترک کشور خواهیم بود.
این کارشناس حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی در ادامه با اشاره به کاهش هزینه‌های استخراج و افزایش رقابت با تسهیل صدور پروانه واگذاری میادین نفت و گاز کشور به بخش خصوصی گفت: یکی از مزایای اولیه مشارکت بخش خصوصی در توسعه میادین نفت و گاز ایران، پتانسیل کاهش هزینه‌های استخراج است. شرکت‌های خصوصی اغلب تخصص و کارایی را به ارمغان می‌آورند که می‌تواند از طریق عملیات ساده و فناوری‌های نوآورانه منجر به کاهش هزینه‌ها شود. با وارد کردن رقابت به این بخش، می‌توان هزینه‌های تولید و استخراج را به حداقل رساند و به ایران اجازه داد در بازار جهانی انرژی رقابتی باقی بماند. مشارکت بخش خصوصی همچنین سرمایه گذاری بسیار مورد نیاز را در صنعت نفت و گاز ایران جذب می‌کند. از این هجوم سرمایه می‌توان برای نوسازی زیرساخت ها، افزایش قابلیت‌های اکتشاف و ارتقای امکانات تولید استفاده کرد. علاوه بر این، شرکت‌های خصوصی اغلب دارای فناوری‌های پیشرفته‌ای هستند که می‌توانند فرآیند استخراج را بهینه کنند و منجر به افزایش بهره‌وری و نرخ بازیابی منابع شوند. از طریق انتقال فناوری، ایران می‌تواند از تخصص و نوآوری‌های وارد شده توسط شرکت‌های خصوصی بهره‌مند شود و قابلیت‌های بخش انرژی خود را بیشتر افزایش دهد.
وی با اشاره به متنوع کردن بازارهای صادراتی و ایجاد درآمدهای ارزی جدید برای کشور گفت: شکستن انحصار در توسعه میادین نفت و گاز به ایران اجازه می‌دهد تا بازارهای صادراتی خود را متنوع کرده و وابستگی خود را به تعداد محدودی از خریداران کاهش دهد. با ترویج مشارکت بخش خصوصی، کشور می‌تواند به بازار انرژی جهانی دست یابد و منابع جدید فروش را کشف کند و آسیب پذیری در برابر نوسانات تقاضا از یک بازار واحد را کاهش دهد. این تنوع نه تنها ثبات درآمدهای صادراتی ایران را افزایش می‌دهد، بلکه جایگاه این کشور را به عنوان تامین کننده اصلی انرژی در صحنه جهانی تقویت می‌کند. مشارکت بخش خصوصی در بخش نفت و گاز ایران می‌تواند به توسعه ارز کشور کمک کند. افزایش درآمدهای صادراتی ناشی از منابع فروش متنوع و سطح تولید بالاتر می‌تواند ارزش پول ملی را تقویت کند و منجر به توسعه ارز و ثبات نرخ ارز شود. این ثبات برای جذب سرمایه گذاری خارجی بسیار مهم است، زیرا محیط مساعدی را برای فعالیت و رونق کسب و کار فراهم می‌کند.
وی ادامه داد: در حالی که مشارکت بخش خصوصی مزایای متعددی را به همراه دارد، برای دولت به همان اندازه مهم است که بین جذب سرمایه گذاری خصوصی و حفظ منافع ملی تعادل ایجاد کند. دولت باید سهم قابل توجهی را در این بخش حفظ کند تا از حاکمیت ملی محافظت کند، توزیع عادلانه منافع را تضمین کند و از منابع استراتژیک محافظت کند. برای اطمینان از اینکه امنیت بلندمدت انرژی و توسعه اقتصادی ایران به خطر نیفتد، باید شرایط قرارداد با شرکت‌های خصوصی را به دقت مورد توجه قرار داد.
وی در پایان گفت: شکستن انحصار در توسعه میادین نفت و گاز ایران و ارتقای مشارکت بخش خصوصی پتانسیل بسیار زیادی برای کشور دارد. کاهش هزینه‌های استخراج، افزایش رقابت‌پذیری، جذب سرمایه‌گذاری، معرفی فناوری‌های جدید، متنوع‌سازی بازارهای صادراتی، ایجاد درآمدهای ارزی جدید دولت، توسعه ارز، ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی از جمله مزایای کلیدی است که می‌توان به آن دست یافت. در این بین مهم‌ترین مزیت تسهیل صدور پروانه واگذاری میادین نفت و گاز کشور به بخش خصوصی، مسیر فعالسازی پتانسیل توسعه بازارهای صادراتی ایران است که موجب توسعه بازارهای غیرقابل تحریم نفت و گاز ایران خواهد شد.
