علائم و نشانه‌های عقرب‌زدگی‌ چیست؟

جام جم آنلاين: آيا تا به حال در سفر به برخي از شهرهاي جنوبي يا كويري كشور جانور گزنده‌اي چون عقرب را ديده‌ايد؟ آيا مي‌دانيد كه اغلب عقرب‌ها سمي مهلك دارند و مي‌توانند بر اثر گزش يك كودك يا فرد بالغ را براحتي از پا ‌درآورند؟


عقرب‌ها از جمله جانوراني هستند كه اگر وارد حريم آنها شويم، براي دفاع از خود اقدام به گزش مي‌كنند. اين موجودات گزنده بيشتر در مناطق گرم ايران مانند خوزستان،‌كاشان، سيستان و بلوچستان و هرمزگان ديده مي‌شوند.90 درصد مرگ و مير ناشي از گزش عقرب در كودكان گزارش شده است. عقرب‌ها دمي بلند دارند كه به طرف بالا تاب خورده و در انتهاي آن يك نيش زهرآلود وجود دارد. خطرناك‌ترين عقرب نوع زرد آن موسوم به عقرب زرد است. بدني باريك و ظريف، دمي بلند و رنگي زرد دارد. چون عقرب‌ها روز به استراحت و شب‌ها به شكار مي‌پردازند، اغلب كساني كه در شب كار مي‌كنند، بيشتر در معرض نيش عقرب هستند.

علائم و نشانه‌هاي عقرب‌زدگي

محل گزش عقرب بر خلاف مار يك نقطه است. شايع‌ترين نشانة عقرب‌زدگي درد سوزانندة آني، تورم در حال پيشرفت، تغيير رنگ در محل گزش و در مراحل بعدي تهوع و استفراغ، آبريزش از دهان، بي‌قراري و اضطراب، تشنج، بي‌حسي، گزگز انگشتان، بي‌اختياري ادرار و مدفوع و اختلال هوشياري است.

معمولا سم عقرب زرد در محل گزش باعث زخم و التهاب شديد كه شبيه سوختگي درجة 3 است و تاول و نكروز مي‌شود. اين زخم براحتي قابل ترميم نيست و اگر فرد آسيب‌ديده تحت مداوا قرار نگيرد، اين سم مي‌تواند موجب تخريب خون، نارسايي كليه، مشكلات رواني و مرگ شود. فردي كه دچار گزش با عقرب زرد مي‌شود، لازم است ضمن تزريق پادزهر، خون وي نيز تعويض شود كه در خيلي موارد مؤثر واقع نشده و منجر به مرگ مي‌شود.

امروزه پادزهر سم عقرب زرد كيفيت لازم را براي كاهش اثرات مهلك سم اين عقرب نداشته استفادة زياد از حد آن نيز مي‌تواند در مفاصل فرد آسيب ديده رسوب و دردهاي مفصلي ايجاد كند. البته خوشبختانه اخيراً محققان ايراني توانسته‌اند از زهر عقرب زرد، پادزهري توليد نمايند تا با تزريق آن به فرد آسيب‌ديده علاوه بر درمان وي مانع گسترش عوارض مربوط به گزش شوند.

توصيه‌ها

هنگامي كه به شهرهاي كويري و جنوبي بويژه خوزستان سفر مي‌كنيد، از افراد بومي منطقه بخواهيد تا براي دوري و پيشگيري از گزيدگي عقرب‌ها به شما كمك كنند.هرگز پابرهنه روي زمين راه نرويد و لباس‌هاي پوشيده‌تر و آستين بلند بپوشيد.كودكان به دليل سيستم ايمني ضعيف‌تر در مقايسه با بزرگسالان زودتر به سم عقرب واكنش نشان مي‌دهند، بنابراين كودكان خود را هنگام بازي در سفر كنترل كنيد.

توجه:اگر عقرب شما را نيش زد، خونسردي خود را حفظ كنيد به آرامي محل گزش را با آب و صابون بشوييد يا با الكل مالش دهيد. عضو آسيب‌ديده را به دليل جلوگيري از گسترش سم به سمت قلب، در سطحي پايين‌تر از سطح قلب قرار دهيد و فوراً به مراكز درماني مراجعه كنيد.