سوزش معده؛ عارضه‌ای که باید جدی گرفته شود

معمولا زمانی رخ می‌دهد که محتویات معده به داخل مری بازگردند. مری مجرایی است که مواد غذایی و مایعات را از دهان به معده منتقل می‌کند. در محل اتصال مری به معده تنگی وجود دارد که به اسفنگتر تحتانی مری یا دریچه‌ی کاردیا معروف است. اگر دریچه‌ی کاردیا به درستی کار کند، بعد از ورود غذا از مری به معده، این دریچه بسته می‌شود. در برخی افراد، این دریچه به درستی عمل نمی‌کند و یا ضعیف می‌شود، که منجر به بازگشت محتویات معده به مری می‌شود. اسید معده باعث تحریک مری و ایجاد سوزش سر دل می‌شود، این وضعیت با نام رفلاکس شناخته می‌شود.

به علاوه فتق هیاتال یا هیاتوس که به خاطر ضعف در عضلات دیافراگم و اسفنگتر ورودی به معده، قسمتی از معده وارد قفسه سینه شده، می‌تواند موجب آن شود. لازم است بدانید که سوزش سر دل در طول حاملگی نیز یک بیماری شایع است. در هنگام بارداری، ترشح هورمون پروژسترون باعث شل شدن دریچه‌ی کاردیا شده که منجر به بازگشت محتویات معده به مری و تحریک آن می‌شود.

سایر شرایطی که باعث ایجاد یا بدتر شدن آن می‌شود، شامل:

• بی خوابی و استرس عامل افزایش اسید معده هستند.
• یبوست
• سیگار کشیدن
• اضافه وزن یا چاق بودن
• مصرف کافئین، شکلات، الکل یا نوشیدنی‌های گازدار
• خوردن غذاهای تند
• دراز کشیدن بلافاصله پس از غذا خوردن
• مصرف بعضی داروها، مانند آسپرین یا ایبوپروفن
• مصرف سیر و پیاز
• مصرف محصولات تولید شده از گوجه فرنگی مانند سس کچاپ
• مصرف مرکبات
• مصرف غذاهای حجیم، چرب و سرخ کردنی

سوزش معده در بارداری

بارداری یکی از دوره‌های حساس زندگی یک زن است. زمانی که یک خانم باردار می‌شود، تغییرات زیادی در بدن او اتفاق می‌افتد. رشد کردن یک جنین زنده درون رحم می‌تواند بسیاری از فرایندهای طبیعی و عادی بدن را تغییر بدهد. از جمله تغییراتی که در بدن یک زن باردار اتفاق می‌افتد، در سیستم گوارش است. رحم به دستگاه گوارش نزدیک است. با بزرگ شدن آن، کم کم به روده‌ها و معده فشار می‌آورد و کمی آنها را به جلو هل می‌دهد.

از طرفی، زمانی که یک زن باردار می‌شود، تغییرات هورمونی زیادی در بدن او ایجاد می‌شود که می‌تواند برهم زننده‌ی الگوی اجابت مزاج همیشگی او باشد. مثلا پروژسترون در دوران بارداری افزایش پیدا می‌کند. این هورمون باعث ریلکس شدن ماهیچه‌ها می‌شود و کمی آنها را تنبل می‌کند. لوله‌ی گوارش هم از ماهیچه ساخته‌شده‌است. پس این ماهیچه‌ها کمی تنبل می‌شوند و ممکن است که حرکات روده کاهش پیدا کند و به یبوست مبتلا شوید.

همچنین ممکن است که برخی از خانم‌ها به استفراغ و تهوع دچار شوند که از علائم گوارشی است. یکی دیگر از مشکلاتی که در دوران بارداری با آن مواجه می‌شوند، سوزش معده و یا سوزش سردل است. سوزش سر دل ناشی از هورمون‌هایی که در بارداری زیاد و کم می‌شوند و بزرگ شدن رحم است.

به نقل از nhs، علائم سوزش معده (سوزش سر دل یا سوء هاضمه) که در بارداری آنها را تجربه می‌کنید شامل موارد زیر هستند؛

• ممکن است که مادر باردار احساس کند که معده‌اش می‌سوزد و یا دچار درد در قفسه‌ی سینه شده‌است.
• گاهی مادر باردار احساس پری معده می‌کند و یا حس می‌کند که دچار نفخ شده‌است.
• مادر باردار ممکن است علائمی مانند آروغ زدن و یا ترش کردن داشته‌باشد.
• گاهی تهوع دارد.
• ممکن است که غذا را استفراغ کند.

سوزش سر دل بعد از غذا خوردن

یکی از اصلی‌ترین مواردی که می‌تواند سوزش معده و سوزش سر دل را ایجاد کند، خوردن مقدار زیادی مواد غذایی در یک وعده و یا خوردن غذاهای چرب است. اگر قبل از به خواب رفتن یک برگر چرب و چیلی میل کنید و بعد بلافاصله به خواب بروید، شعله‌های سوزش معده و سوزش سر دل در شما روشن خواهدشد. اما چطور این موارد می‌توانند سوزش معده را تحریک کنند؟

به نقل از webmd، سه مورد زیر، اصلی‌ترین علت‌های ایجاد سوزش سرد دل هستند؛

• غذاهای چرب
• وعده‌ی غذایی حجیم و سنگین
• خوردن غذا قبل از به خواب رفتن

از میان علت‌های بالا یکی از اصلی‌ترین علت‌ها خوردن غذاهای حجیم است. هنگامی که معده بیش از اندازه یا به اندازه‌ی زیاد باز می‌شود و کشیده‌می‌شود، شما احساس پر بودن می‌کنید. هنگامی که معده کشیده‌می‌شود و یا باد می‌کند، به حلقه‌ای که معده را در جای خود نگه می‌دارد تا محتویات آن باز نگردد و اسید به مسیر اشتباهی نرود، فشار وارد می‌شود و کمی باز می‌شود. این حالت باعث برگشت اسید به داخل لوله‌ی گوارش می‌شود و معمولا مری شما دچار سوزش می‌شود.

همچنین اگر به سوزش سر دل مبتلا هستید و رفلاکس معده دارید، از خوردن مواد غذایی چرب به طور جدی پرهیز کنید. خوردن این مواد غذایی می‌تواند باعث روشن شدن یک آتش درون معده‌ی شما شود. پس با خیال آسوده‌تری به همبرگرهای چرب و فست فود نه بگویید.

برخی از مواد غذایی که خوردن آنها می‌تواند تحریک کننده‌ی سوزش معده و شروع کننده‌ی سوزش سر دل باشد شامل موارد زیر هستند؛

• الکل، به خصوص شراب قرمز
• غذاهای تند و موادی مانند فلفل، سیر، پیاز خام و فلفل سیاه
• شکلات
• مواد غذایی اسیدی مانند لیمو، پرتقال و آب آنها
• نوشیدنی‌هایی که حاوی کافئین هستند مانند قهوه و سودا
• گوجه فرنگی