«قالاج»های تُپُل

قائم‌شهر، تنها شهر جهان که «قالاج» به تنور می‌زند؛ نانی حجیم و گِرد که پیشینه‌اش به سال‌های جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد. خمیر این نان به دلیل عدم استفاده از جوش شیرین، چند ساعتی زمان نیاز دارد تا به اصطلاح وَر بیاید. پخت آن هم با حرارت غیرمستقیم انجام می‌شود؛ بعد از داغ شدن تنور، شعله را کم کرده و پخت را آغاز می‌کنند. «قالاج» که در سال‌های جنگ جهانی دوم در کشورهای روسیه، بلغارستان، لهستان و رومانی تهیه می‌شد، به دلیل ماندگاری بالا در زمان جنگ در اختیار سربازان روس قرار می‌گرفت. زوجی ارمنی برای اولین بار تنور این قرص‌های قهوه‌ای را در کشورمان روشن کردند. اما امروز این نان تنها در قائم‌شهر پخت می‌شود و قصه این نان‌های تُپُل و خوشمزه و سالم، قصه شهری است که آقای حسنی یک‌تنه سعی در زنده نگه داشتن آن دارد./حوا احمدی