آشنایی با انواع رجوع پس از طلاق و نحوه اثبات آنها

در صورت عدم ثبت رجوع پس از گذشت یک ماه از عده، توسط زوج، زوجه می‎تواند دادخواستی در این راستا تنظیم کند؛ اما در ابتدا باید رجوع از طلاق را اثبات کند.

به گزارش «تابناک»؛ رجوع در طلاق، عملی یک‎طرفه است و با اراده مرد بعد از طلاق رجعی و در برخی موارد، پس از طلاق بائن صورت می‎گیرد. رجوع نیاز به تشریفات خاصی ندارد. اما واقعه رجوع باید اثبات شود.

در ایام عده، مابقی شرایط ایام زوجیت، باقی می‎ماند و همچنین نفقه نیز به زوجه تعلق می‎گیرد. تنها تشریفات لازم برای ثبت رجوع، ثبت آن، یک ماه بعد از عده، در دفاتر اسناد رسمی است. رجوع از طلاق در قانون، دارای شرایطی است که از جمله می‎توان به موارد زیراشاره کرد:رجوع با دادخواست و اراده مرد صورت می‌گیرد و در این بین، خواسته زن، موثر نیست. رجوع به وسیله هر گفتار یا عملی که نشانه رجوع باشد، صورت می‎گیرد؛ مثلا زوج، سخنی محبت‎آمیز مبنی بر قصد ادامه زندگی، به زوجه بزند یا دست زوجه را لمس کرده و به وی بگوید که قصد رجوع دارد.

رجوع در طلاق رجعی

رجوع تنها در طول مدت زمان عده طلاق رجعی امکان‎پذیر است؛ بنابراین اگر زن و مرد، پس از پایان یافتن مدت عده طلاق رجعی، بخواهند با یکدیگر به زندگی ادامه دهند، به این دلیل که مدت عده، پایان یافته است، مجددا باید ازدواج کنند. به طور کلی باید بیان کرد، رجوع از طلاق، نیازی به خواندن دوباره صیغه عقد نکاح ندارد و با هر لفظ یا عملی، رجوع از طلاق، محقق می‎شود.

ولی طبق قانون، رجوع از طلاق را باید به ثبت رساند. قانونگذار، مرد را موظف کرده است که در طول یک ماه از تاریخ رجوع، آن را به ثبت برساند و ثبت نکردن رجوع از طلاق، مجازات به دنبال دارد.

رجوع در طلاق خلع

طلاق خلع، یکی از انواع طلاق است که به علت کراهت زوجه از زوج و با بخشش مالی به زوج انجام می‎شود. در این صورت موافقت زوج برای طلاق جلب می‎شود. مالی که زوجه به زوج می‎بخشد، قسمتی از مهریه، تمام یا بیشتر از آن است. رجوع پس از طلاق خلع، در صورتی که زوجه در مدت عده، مهریه بخشیده‎ شده خود را مطالبه کند، می‎تواند اتفاق بیفتد.

رجوع در طلاق بائن

اگر زوجه، در طلاق بائن، یائسه یا باکره باشد، عده به وی تعلق نمی‎گیرد. طلاق و بخشش مهریه، نسبت به دو طرف، قطعی می‎شود و نمی‎توانند از آن رجوع کنند. لازم به ذکر است که اگر زوجه، عده داشته و همچنین از مهریه بخشیده‎ شده خود، رجوع کند، در این مورد، طلاق بائن به طلاق رجعی تبدیل می‎شود. در این نوع طلاق، زوج و زوجه از یکدیگر، ارث نخواهند برد. زوجه نیز موظف است پس از اجرای صیغه طلاق، خانه زوج را ترک کند. زوجه نیز اگر عده نداشته باشد، می‎تواند بلافاصله پس از طلاق ازدواج کند.

انواع طلاق بائن

انواع طلاق بائن شامل مواردی از قبیل طلاق زن یائسه، طلاق دختر باکره و طلاق خلع است. طلاق خلع از این جهت طلاق بائن به شمار می‎آید که زوجه با بخشش تمام یا بخشی از مهریه خود، حق رجوع را از زوج می‎گیرد.

همچنین طلاق سومی که پس از سه وصلت پشت سر هم، به عمل می‎آید، با وجود اینکه وصلت در نتیجه رجوع یا نکاح جدید باشد، طلاق در موردی که زوجه حق طلاق (وکالت در طلاق) داشته باشد و طلاق مبارات مادامی که زوجه، رجوع به عوض نکرده باشد، از انواع دیگر طلاق خلع است. منظور از طلاق مبارات، طلاقی است که کراهت از هر دو سمت زوج و زوجه است و زوجه نیز بخشی از مهریه خود را می‎بخشد. قابل ذکر است این بخشش نباید بیشتر از مهریه باشد، چون در این طلاق، هر دو طرف از هم کراهت داشته و به دنبال پایان دادن به این رابطه هستند.

شرایط رجوع پس از طلاق بائن

در طلاق خلع یا مبارات، اگر زوجه در دوران عده پس از طلاق، به فدیه‎ای که به زوج پرداخته است، رجوع کرده و سپس آن را پس بگیرد، حق رجوع طلاق بائن برای مرد به ‎وجود خواهد آمد و زوج می‎تواند به زوجه رجوع کند.

شرایط رجوع طلاق خلع

طلاق خلع از انواع طلاق بائن است. در این صورت زوج، نمی‎تواند در دوران عده طلاق به زوجه رجوع کند. در صورتی که زن به فدیه‎ای که به مرد داده، رجوع کند و آن را پس بگیرد، حتی با وجودی که مرد خشنود نباشد، در این صورت، رجوع زوج در دوران عده به زوجه امکانپذیر خواهد بود. لازم به ذکر است زوجه نیز در دوران عده، اجازه رجوع به فدیه را دارد.

نحوه ثبت رجوع بعد از طلاق رجعی

در طلاق رجعی، مدت زمان رجوع، از طلاق تا پایان عده زوجه است و با رجوع زوج دیگر نیاز به ازدواج مجدد و ثبت آن در دفترخانه ازدواج نیست. نکته قابل ذکر این است که اگر مرد، پس از اتمام زمان عده، قصد رجوع دارد، باید اقدام به ازدواج مجدد کرده و آن را در دفترخانه رسمی ازدواج ثبت کند.

نحوه ثبت رجوع پس از طلاق خلع

رجوع در طلاق خلع از طرف زوجه صورت می‎گیرد. به این صورت که وی باید در مدت عده، مهریه بخشیده‎شده خود را از زوج بخواهد و برای ثبت رجوع نیز باید به دفترخانه اسناد رسمی، که طلاق در آن ثبت شده است، مراجعه کرده و رجوع به مابذل کند.

انواع طلاق بدون رجوع

طلاق قبل از نزدیکی، طلاق بدون رجوع است، چون از نوع بائن بوده و عده به زوجه تعلق نمی‎گیرد. طلاق زن یائسه نیز از نوع طلاق بدون رجوع است، چرا که از نوع طلاق بائن بوده و به وی عده تعلق نمی‎گیرد.

مجازات عدم ثبت رجوع از طلاق

عدم ثبت رجوع از طلاق، جرم بوده و مجازات به دنبال خواهد داشت. طبق قانون حمایت خانواده، اگر مردی بدون ثبت در دفاتر اسناد رسمی، تا یک ماه بعد از رجوع از طلاق، از ثبت آن امتناع کند.

علاوه بر ثبت رجوع از طلاق، به پرداخت جزای نقدی درجه پنج که در حدود هجده میلیون تومان است یا حبس تعزیری درجه هفت که شامل نود و یک روز تا شش ماه حبس است، محکوم می‎شود. برای انجام رجوع، به تشریفات خاصی نیاز نیست. اما برای آن که منشا اثر باشد و بتوان وجود و انشای آن را اثبات کرد، باید اثبات رجوع برای طرف دیگر و در صورت اختلاف و مراجعه به دادگاه، برای دادگاه نیز محرز باشد.

اقرار زوجین، مهمترین دلیل اثبات رجوع است. در غیر این صورت، زوجه، به سختی می‎تواند آن را اثبات کند، مگر آن که قرائتی مبنی بر آن موجود باشد. ادامه دادن به زندگی مشترک، در زمان عده به معنای رجوع نیست و در صورت ادعای زن مبنی بر رجوع مرد، نیازمند تایید مرد است.