كشت صنوبر به جاي صيفي‌كاري
آبياري و كشت صيفي و سبزي با فاضلاب آلوده در حاشيه «كشف‌رود» سال‌هاست كه نه تنها زمين‌هاي كشاورزي و محيط‌زيست منطقه، بلكه سلامت شهروندان را با خطرات جدي روبه‌رو كرده است.
به گزارش «همشهری»، نبود شبكه جمع‌آوري فاضلاب در شمال و شمال شرق مشهد و وجود كانال‌هاي عمود بر اين رودخانه باعث مي‌شود علاوه بر فاضلاب خانگي، پساب واحدهاي صنعتي هم به آن سرازير و منبعي از فاضلاب شهري، صنعتي و مسكوني در اين منطقه ايجاد شود.
با وجود هشدارها و نگراني‌هاي فراوان همچنان آبياري زمين‌هاي كشاورزي حاشيه اين رودخانه با فاضلاب خام و آلوده ادامه دارد. فاطمه غيور، رئيس كميسيون محيط‌زيست شوراي اسلامي شهر مشهد، با بيان اين‌كه كشف‌رود يكي از رودخانه‌هاي قديمي شمال شرق مشهد است، افزايش حاشيه نشيني و ساخت‌وساز‌هاي غيرمجاز در اين منطقه را عامل اصلي آلودگي اين رودخانه مي‌داند و مي‌گويد: «در اين مناطق كه به شبكه جمع‌آوري فاضلاب متصل نيستند، فاضلاب انساني با لوله به كف خيابان يا كانال‌هاي انتقال آب سطحي هدايت و در نهايت به‌دليل شيب موجود به كشف‌رود سرازير مي‌شود.»
گفته مي‌شود ورود بيش از هزار ليتر در ثانيه فاضلاب خام به كشف‌رود، محصولات كشاورزي حاشيه رودخانه را به انواع آلودگي‌هاي ميكروبي و شيميايي آلوده كرده است.
محمدحسين قادري، معاون محيط طبيعي اداره كل حفاظت محيط‌زيست مشهد، در اين‌باره مي‌گويد:«اگر چه آلودگي‌ها عموما از نوع ميكروبي هستند، در مواردي مواد آلي موجود در فاضلاب از حد استاندارد بيشتر مي‌شود كه در چنين وضعي شاهد آلودگي از نوع شيميايي هستيم.»
در حالي كه به گفته مسئولان بيشترين نوع فاضلاب ورودي به كشف‌رود از نوع خانگي است وجود شيب به سمت اين حوزه آبريز آن را به زه‌كشي ميان 2 شهر مشهد و چناران تبديل كرده و باعث سرازير شدن محتويات تمامي رودخانه‌ها، كانال‌ها و مسير‌هاي منطقه اعم از فاضلاب خانگي، پساب‌هاي شيميايي ناشي از فعاليت شهرك‌هاي صنعتي، قاليشويي‌ها و كارگاه‌هاي آبكاري به آن شده است.
محمد علايي، مشاور مديرعامل سازمان آب منطقه‌اي و مديريت پساب‌هاي خراسان رضوي، با بيان اين‌كه كشف‌رود حوزه آبريز وسيعي را در بر مي‌گيرد مي‌گويد كه در 43 كيلومتر از 300 كيلومتر طول اين رود كه در دشت كشف‌رود- به وسعت 5/16 هزار كيلومترمربع- واقع شده است در طول سال فاضلاب جاري مي‌شود و علاوه بر فاضلاب مشهد، تخليه فاضلاب 2 منطقه چناران و گلبهار هم مزيد بر علت شده است.
علايي نبود هماهنگي لازم بين نهاد‌هاي متولي در ساماندهي كشف‌رود را عامل اصلي تاخير در حل معضل اين رودخانه مي‌داند و مي‌گويد: «با اين‌كه آسيب‌هاي ناشي از ورود فاضلاب به اين رودخانه بر كسي پوشيده نيست، اما نبود يك اقدام جمعي باعث شده است بعد از گذشت سال‌ها از مطرح شدن اين مشكل همچنان هكتار‌ها زمين كشاورزي اين محدوده با فاضلاب خام آبياري شود.
اين در حالي است كه اصولا فاضلاب‌ها بايد از طريق سامانه «اگو» جمع‌آوري شود و بعد از تصفيه به مصرف كشاورزي برسد.» اگرچه تصفيه‌خانه‌هاي متعددي در مسير كشف‌رود با هدف بهره‌برداري از فاضلاب تصفيه‌شده براي مصارف كشاورزي ايجاد شده، گفته‌ها حاكي است كه ورودي بيشتر از ظرفيت فاضلاب و مهم‌تر از آن متفاوت بودن فناوري موجود با نوع فاضلاب دريافتي باعث شده است كاركرد مطلوبي نداشته باشند.
قادري با اعلام وجود 4 شبكه تصفيه‌خانه فعال پركندآباد يك و 2 در غرب، اولنگ در شرق و تصفيه‌خانه شهرك صنعتي چرم‌شهر، عملكرد آنها را پايين‌تر از حد استاندارد ارزيابي مي‌كند و مي‌گويد كه ورود حجم زيادي از فاضلاب به اين تصفيه‌خانه‌ها موجب شده است كه آنها در كاركرد خود با مشكل روبه‌رو باشند. به‌طور مثال تخليه فاضلاب شهرك توس در تصفيه خانه پركندآباد حجم فاضلاب ورودي به اين تصفيه خانه را افزايش داده و سبب شده است استاندارد مورد نظر رعايت نشود. او با بيان اين‌كه كشف‌رود براي شهر مشهد حياتي است، تنها راه استاندارد كردن پساب‌هاي خروجي از تصفيه‌خانه‌هاي موجود را كاهش بار فاضلاب ورودي به آنها مي‌داند و مي‌گويد كه با افتتاح تصفيه‌خانه توس يك و 2 از بار ورودي به تصفيه‌خانه‌هاي موجود كم و به حد استاندارد نزديك خواهد شد.
كشت جايگزين صنوبر
در حالي كه همچنان كشت سبزي با فاضلاب آلوده در حاشيه كشف‌رود ادامه دارد و فاضلاب شمال و شمال شرق مشهد و واحدهاي صنعتي همانند گذشته مزارع كشت سبزي و صيفي را آبياري مي‌كند، شواهد حكايت از اجرايي شدن طرح كشت جايگزين صنوبر به جاي محصولات كشاورزي دارد. علايي با بيان اين‌كه فاضلاب يك منبع دائمي آب است كه نه به‌عنوان تهديد، بلكه بايد به‌عنوان يك فرصت به آن نگاه شود، مي‌گويد: «طرح كاشت درختان صنوبر و توليد چوب صنعتي از آن به جاي كشت صيفي از جمله اقداماتي است كه براي ساماندهي وضع موجود از سال گذشته به اجرا گذاشته شده و از يك‌هزار هكتار زمين كشاورزي موجود در حاشيه رودخانه 250 هكتار زيركشت صنوبر رفته است.
به‌دليل وزش بادهايي كه غالبا جهت آن از شرق به غرب شهر مشهد است، اجراي چنين طرحي در حكم كمربند سبزي خواهد بود كه علاوه بر تلطيف هوا، افزايش سرانه فضاي سبز شهر مشهد، جلوگيري از تجاوز به حريم رودخانه كشف‌رود و جلوگيري از سيل‌خيزي اين رودخانه را نيز به همراه خواهد داشت.
علايي با بيان اين‌كه راه جلوگيري از آبياري زمين‌هاي كشاورزي با فاضلاب، برخوردهاي امنيتي و انتظامي نيست، تصريح مي‌كند با صرف 5 تا 6 ميليارد تومان براي پرداخت تسهيلات به كشاورزان منطقه و توجيه آنان براي كاشت صنوبر، نه تنها آلودگي كشف‌رود رفع مي‌شود، بلكه ريه تنفسي وسيعي در شرق استان ايجاد خواهد شد.
به گزارش «همشهری»، نبود شبكه جمع‌آوري فاضلاب در شمال و شمال شرق مشهد و وجود كانال‌هاي عمود بر اين رودخانه باعث مي‌شود علاوه بر فاضلاب خانگي، پساب واحدهاي صنعتي هم به آن سرازير و منبعي از فاضلاب شهري، صنعتي و مسكوني در اين منطقه ايجاد شود.
با وجود هشدارها و نگراني‌هاي فراوان همچنان آبياري زمين‌هاي كشاورزي حاشيه اين رودخانه با فاضلاب خام و آلوده ادامه دارد. فاطمه غيور، رئيس كميسيون محيط‌زيست شوراي اسلامي شهر مشهد، با بيان اين‌كه كشف‌رود يكي از رودخانه‌هاي قديمي شمال شرق مشهد است، افزايش حاشيه نشيني و ساخت‌وساز‌هاي غيرمجاز در اين منطقه را عامل اصلي آلودگي اين رودخانه مي‌داند و مي‌گويد: «در اين مناطق كه به شبكه جمع‌آوري فاضلاب متصل نيستند، فاضلاب انساني با لوله به كف خيابان يا كانال‌هاي انتقال آب سطحي هدايت و در نهايت به‌دليل شيب موجود به كشف‌رود سرازير مي‌شود.»
گفته مي‌شود ورود بيش از هزار ليتر در ثانيه فاضلاب خام به كشف‌رود، محصولات كشاورزي حاشيه رودخانه را به انواع آلودگي‌هاي ميكروبي و شيميايي آلوده كرده است.
محمدحسين قادري، معاون محيط طبيعي اداره كل حفاظت محيط‌زيست مشهد، در اين‌باره مي‌گويد:«اگر چه آلودگي‌ها عموما از نوع ميكروبي هستند، در مواردي مواد آلي موجود در فاضلاب از حد استاندارد بيشتر مي‌شود كه در چنين وضعي شاهد آلودگي از نوع شيميايي هستيم.»
در حالي كه به گفته مسئولان بيشترين نوع فاضلاب ورودي به كشف‌رود از نوع خانگي است وجود شيب به سمت اين حوزه آبريز آن را به زه‌كشي ميان 2 شهر مشهد و چناران تبديل كرده و باعث سرازير شدن محتويات تمامي رودخانه‌ها، كانال‌ها و مسير‌هاي منطقه اعم از فاضلاب خانگي، پساب‌هاي شيميايي ناشي از فعاليت شهرك‌هاي صنعتي، قاليشويي‌ها و كارگاه‌هاي آبكاري به آن شده است.
محمد علايي، مشاور مديرعامل سازمان آب منطقه‌اي و مديريت پساب‌هاي خراسان رضوي، با بيان اين‌كه كشف‌رود حوزه آبريز وسيعي را در بر مي‌گيرد مي‌گويد كه در 43 كيلومتر از 300 كيلومتر طول اين رود كه در دشت كشف‌رود- به وسعت 5/16 هزار كيلومترمربع- واقع شده است در طول سال فاضلاب جاري مي‌شود و علاوه بر فاضلاب مشهد، تخليه فاضلاب 2 منطقه چناران و گلبهار هم مزيد بر علت شده است.
علايي نبود هماهنگي لازم بين نهاد‌هاي متولي در ساماندهي كشف‌رود را عامل اصلي تاخير در حل معضل اين رودخانه مي‌داند و مي‌گويد: «با اين‌كه آسيب‌هاي ناشي از ورود فاضلاب به اين رودخانه بر كسي پوشيده نيست، اما نبود يك اقدام جمعي باعث شده است بعد از گذشت سال‌ها از مطرح شدن اين مشكل همچنان هكتار‌ها زمين كشاورزي اين محدوده با فاضلاب خام آبياري شود.
اين در حالي است كه اصولا فاضلاب‌ها بايد از طريق سامانه «اگو» جمع‌آوري شود و بعد از تصفيه به مصرف كشاورزي برسد.» اگرچه تصفيه‌خانه‌هاي متعددي در مسير كشف‌رود با هدف بهره‌برداري از فاضلاب تصفيه‌شده براي مصارف كشاورزي ايجاد شده، گفته‌ها حاكي است كه ورودي بيشتر از ظرفيت فاضلاب و مهم‌تر از آن متفاوت بودن فناوري موجود با نوع فاضلاب دريافتي باعث شده است كاركرد مطلوبي نداشته باشند.
قادري با اعلام وجود 4 شبكه تصفيه‌خانه فعال پركندآباد يك و 2 در غرب، اولنگ در شرق و تصفيه‌خانه شهرك صنعتي چرم‌شهر، عملكرد آنها را پايين‌تر از حد استاندارد ارزيابي مي‌كند و مي‌گويد كه ورود حجم زيادي از فاضلاب به اين تصفيه‌خانه‌ها موجب شده است كه آنها در كاركرد خود با مشكل روبه‌رو باشند. به‌طور مثال تخليه فاضلاب شهرك توس در تصفيه خانه پركندآباد حجم فاضلاب ورودي به اين تصفيه خانه را افزايش داده و سبب شده است استاندارد مورد نظر رعايت نشود. او با بيان اين‌كه كشف‌رود براي شهر مشهد حياتي است، تنها راه استاندارد كردن پساب‌هاي خروجي از تصفيه‌خانه‌هاي موجود را كاهش بار فاضلاب ورودي به آنها مي‌داند و مي‌گويد كه با افتتاح تصفيه‌خانه توس يك و 2 از بار ورودي به تصفيه‌خانه‌هاي موجود كم و به حد استاندارد نزديك خواهد شد.
كشت جايگزين صنوبر
در حالي كه همچنان كشت سبزي با فاضلاب آلوده در حاشيه كشف‌رود ادامه دارد و فاضلاب شمال و شمال شرق مشهد و واحدهاي صنعتي همانند گذشته مزارع كشت سبزي و صيفي را آبياري مي‌كند، شواهد حكايت از اجرايي شدن طرح كشت جايگزين صنوبر به جاي محصولات كشاورزي دارد. علايي با بيان اين‌كه فاضلاب يك منبع دائمي آب است كه نه به‌عنوان تهديد، بلكه بايد به‌عنوان يك فرصت به آن نگاه شود، مي‌گويد: «طرح كاشت درختان صنوبر و توليد چوب صنعتي از آن به جاي كشت صيفي از جمله اقداماتي است كه براي ساماندهي وضع موجود از سال گذشته به اجرا گذاشته شده و از يك‌هزار هكتار زمين كشاورزي موجود در حاشيه رودخانه 250 هكتار زيركشت صنوبر رفته است.
به‌دليل وزش بادهايي كه غالبا جهت آن از شرق به غرب شهر مشهد است، اجراي چنين طرحي در حكم كمربند سبزي خواهد بود كه علاوه بر تلطيف هوا، افزايش سرانه فضاي سبز شهر مشهد، جلوگيري از تجاوز به حريم رودخانه كشف‌رود و جلوگيري از سيل‌خيزي اين رودخانه را نيز به همراه خواهد داشت.
علايي با بيان اين‌كه راه جلوگيري از آبياري زمين‌هاي كشاورزي با فاضلاب، برخوردهاي امنيتي و انتظامي نيست، تصريح مي‌كند با صرف 5 تا 6 ميليارد تومان براي پرداخت تسهيلات به كشاورزان منطقه و توجيه آنان براي كاشت صنوبر، نه تنها آلودگي كشف‌رود رفع مي‌شود، بلكه ريه تنفسي وسيعي در شرق استان ايجاد خواهد شد.
