بازدید 12777

شهریار رمانتیک‌تر است یا حافظ؟!

هر فردی به شهریار از زاویه‌ای متفاوت نگاه می‌کند؛ یکی او را به‌واسطه شعر «همای رحمت» که در وصف حضرت علی(ع) است، می‌شناسد؛ دیگری او را به‌واسطه اشعارش به زبان ترکی و منظومه‌ «حیدربابایه سلام» و فردی دیگر، او را با اشعار و به‌ویژه غزلیات رمانتیک و پرسوز و گدازش در باب عاشقی و فراق و اشعاری نظیر «آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا...». مهم این است که اشعار شهریار از دل برآمده و به همین دلیل بر دل نشسته است.
کد خبر: ۱۰۰۳۲۱۰
تاریخ انتشار: ۲۷ شهريور ۱۳۹۹ - ۱۰:۵۴ 17 September 2020

به گزارش «تابناک» به نقل از روزنامه خراسان، اغلب مردم با اشعارش ارتباط برقرار می‌کنند و شاید به همین دلیل است که ۲۷ شهریور را که سالروز درگذشت اوست، به نام روز ملی شعر و ادب فارسی نام‌گذاری کرده‌اند. به‌همین مناسبت، چند فراز جالب از زندگی این شاعر بزرگ را آماده کردیم.

او در یکی از گفت‌وگوهایش گفته است:«توصیه می‌کنم شعر متوسط نخوانید، شعر متوسط آدم را متوسط می‌کند؛ تا شاهکار نباشد، نخوانید.»

تخلص شهریار و رقابت او با حافظ

نام اصلی شهریار، محمدحسین بهجت تبریزی است. اوایل اشعارش را با نام «بهجت» منتشر می‌کرد و برای انتخاب تخلص، به دیوان حافظ شیرازی تفال زد و بر اساس بیت «غم غریبی و غربت چو برنمی‌تابم/ به شهر خود روم و شهریار خود باشم»، نام شهریار را انتخاب کرد. شهریار همه عمر عاشقِ حافظ بود و به قول استاد شفیعی‌کدکنی، در قرن اخیر یکی از دو سه شاعری است که بیش از همه عاشق حافظ است. در عین‌حال، شهریار در جایی گفته بود:«خیلی از کارهای من از غزلیات حافظ بالاترند، برخی همدوش حافظ‌اند و برخی هم نزدیک به حافظ هستند.» البته چون احتمال می‌داد که برخی او را به جاه‌‍‌طلبی متهم کنند، پیشاپیش در جواب آن‌ها گفته است:«حافظ دیگر افسانه شب، دو مرغ بهشتی، هذیان دل و ای وای مادرم را ندارد». این‌ها مبالغه نیست وقتی شهریار، هم در شعر فارسی و هم در شعر ترکی شاهکار دارد که اگر این‌طور نبود او چیزی جز یک حافظ تکراری نمی‌شد.

منابع الهام خاص شهریار و اشعار یک‌شبه

شعرگفتن شهریار ماجراهای عجیبی دارد. بسیاری از اشعار او یک‌باره به او الهام می‌شد و شاهکار از آب درمی‌آمد. مثل خواب عجیبی که در وصف حضرت علی(ع) دید و «همای رحمت» را سرود. یکی دیگر از این موارد عجیب به منظومه شهریار درباره تخت‌جمشید برمی‌گردد. یکی از بزرگ‌ترین آثار شهریار حدود چهارصد بیت دارد و می گویند که در دو یا سه جلسه آن را ساخته و پرداخته است. در اشعار این منظومه می‌توان به علاقه وافر او به ایران و تخت‌جمشید که نماینده‌ای از فرهنگ و هنر ایرانی‌ است، پی‌برد. البته برخی از منابع الهام او در شعر تلخ و ناراحت‌کننده‌ است؛ مانند وقتی سه‌سال بعد از ناکامی در رسیدن به عشق دوران جوانی خود، زمانی که از تبعید به تهران بازگشت، در روز سیزده‌به‌در، در تفرجگاهی، آن دختر را به همراه همسر و فرزندش می‌بیند و شعر «من خود آن سیزدهم کز همه عالم به‌درم» را می‌سراید.

شهریار رمانتیک

از دیدگاه شفیعی‌کدکنی شهریار ذاتا یک شاعر رمانتیک است. استاد محمدرضا شفیعی‌کدکنی در کتاب «با چراغ و آینه» که در جست‌وجوی ریشه‌های تحول شعر معاصر ایران است، درباره شهریار می‌نویسد:«شهریار بی‌هیچ تردیدی بزرگ‌ترین شاعر رمانتیکِ زبان فارسی است. رویِ کلمه رمانتیک باید قدری درنگ کنیم. اگر بگویند فلان شاعر، رمانتیک است، مردم از آن «آبکی»‌بودن و «سطحی»بودن و «سوزناک و بی‌ارزش»بودن را می‌فهمند و نمی‌دانند که بزرگ‌ترین جنبشِ فرهنگی و ادبی و هنریِ تاریخ بشری در اروپا و آمریکا، جنبشِ رمانتیسم است؛ بزرگ‌ترین نوابغِ هنری و ادبیِ تاریخِ بشر، امثال گوته و شیلر و... همه، رمانتیک هستند. ما از رمانتیسم چه می‌دانیم، کدام شاهکارِ رمانتیکِ جهان را خوانده‌ایم یا ترجمه آن را به زبان فارسی ارائه داده‌ایم؟ شهریار، از مادر رمانتیک زاده شده بود؛ او نیازی به خواندنِ بیانیه مکتب رمانتیسم نداشت. او همه عمر در «خیال» زیست و با «تخیّل» شاعرانه خویش ما را به فضاهایی بُرد که دیگر شاعران هم‌عصرِ او، با آن فضاها بیگانه بودند.»

سلام پرواز
خیرات نان
بلیط اتوبوس
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۲
در انتظار بررسی: ۷
انتشار یافته: ۱۳
حافظ لسان الغیب بوده. مقایسه نمی شه کرد چون اختلاف خیلی زیاده.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۱:۵۳ - ۱۳۹۹/۰۶/۲۷
همین تفکر سطحی هست که امثال شماها رو از درک معانی دور میکنه... این که همش در بند مقایسه و نام هستید. حافظ لقبش لسان الغیب بوده... آیا حتما غیبی هم بوده؟؟ چرا هیچ وقت نمیتونید منطقی به مسائل نگاه کنید و همیشه در بند تعصب هستید. حافظ فوق العاده است ولی اگه نتونه کسی مثل خودش رو تربیت کنه در تاریخ تمام میشه... شهریار با الهام از حافظ و با توجه به عصر خودش تلاش کرد در عین حال که حافظ رو قدر میداند کارهای متفاوت از او هم ارائه دهد.
ناشناس
| Denmark |
۱۶:۵۸ - ۱۳۹۹/۰۶/۲۷
شهریار آدم نیست اصلا
شهریار بزرگترین شاعر ایران و شعر و صداش واقعا بینظیر و دلنشین هست
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۳۸ - ۱۳۹۹/۰۶/۲۷
نه بابا
تند نرو
متاسفم برای این سطحی نگری وحشتناک........شهریار با حافظ قابل مقایسه است؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ بعد از گذشت هفت قرن از مرگ حافظ، هنوز ادبیات فارسی شاعری در خور شان رو به خودش مدیده....شهریار بجز در ادبیات ترکی که حافظی است برای خودش در ادبیات ترکی.ولی در ادبیات فارسی یک شاعر بسیار معمولی و در تراز پایینتر از متوسط است.............. برای زحماتش هم در باب ادبیات فارسی ممنونیم...امانباید علاوه به شخصی منجر به بستن چشمها به روی حقیقت گردد..........
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۳۸ - ۱۳۹۹/۰۶/۲۷
اینه واقعیت
سهراب
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۵۵ - ۱۳۹۹/۰۶/۲۷
میشه سطح سواد و رشته تحصیلی شما رو هم بدونیم
حافظ شاعر بسیار بزرگ... شهریار هم شاعر بسیار بزرگ... اصلا نیاز به دعوا و بحث نداره! به نظر من حافظ ثبات و یکدستی بیشتری در اشعارش هست و در مقابل شهریار یکسری اشعار داره که واقعا زیبا و دلنشین و رمانتیک تر است.
بنده هم بنظرم دو شاعر گرانقدر قابل مقایسه نیستند. چنانکه اشاره شده شهریار در حوزه ادبیات آذری حرفهای زیادی برای گفتن دارد ولی ذر حوزه ادبیات پارسی حافظ سرآمد اشعار عاشقانه می باشد.
به قول گوته شاعر آلمانی اشعار حافظ مضامین آسمانی دارد..حافظ عارف لاحق بود و معانی شعرش حکایت از ارتباط او با عالم بالا داشت. به نظر من اشعار شهریار نه از نظر شکلی و نه از نظر محتوایی در حد حافظ نیست و قیاس مع الفارق است
شهریار رو با حافظ مقایسه می کنی
خخخخخخخخخ
مساز از من بتی بر خود که من همچون تو انسانم
تفکر کن دو چندی را ، ببین چون تو نمایانم
شاعر معاصر امامی نیری
مولف کتاب شعر کاروان هستی
اینستا carevanhasti
برچسب منتخب
# ماه رمضان # عید نوروز # جهش تولید با مشارکت مردم # دعای روز هجدهم رمضان # شب قدر