کلیات
تولید از اصطلاحات علم اقتصاد، به معنی تهیه کالا و خدمات مورد نیاز با استفاده از منابع و امکانات موجود است؛ و میزان تولیدات و ارزش اقتصادی آن یکی از مهمترین ابزار اندازهگیری موفقیتهای اقتصادی کشورهاست. تولید بر دو نوع است: تولید مداوم و تولید متناوب.
۱ - تعریف
واژه Production در لغت به معانی استخراج، فرآورده، محصول، کار، عمل، نتیجه، ارائه و تولید آمده است.
و در اقتصاد، خلق مطلوبیت از طریق فعالیت انسانی است. تولید از نظر علم اقتصاد، دربردارنده خلق اشیا توسط انسان نیز هست؛ ولی شامل دیگر فعالیتهای خدماتی چون حفاظت و نگهداری، پاکیزهسازی و غیره هم میشود.
در یک تعریف کلیتر، تولید عبارت است از هرگونه فعالیت و کار (صرف انرژی) که عنصر یا عناصری از طبیعت را به مصرف انسان نزدیک کند؛ برای مثال کشت گندم که از یک دانه گندم چندین دهدانه بهوجود میآورد؛ یعنی خاک را به مصرف نزدیک میسازد.
تولید را ایجاد فایده و مطلوبیت برای ارضای خواستههای افراد میدانند؛ در عین حال تولید، رشتهای از فعالیتهای انسانی است که عوامل تولید توسط آنها با یکدیگر ترکیب شده و کالاها و خدمات مورد نیاز افراد را فراهم میکند. تولید کردن یعنی ایجاد فواید اقتصادی جدید. مفهوم تولید، علاوه بر جریان تغییر کالاها، شامل کلیه خدماتی است که در بهبود فایده کالا مؤثر بوده و به هنگام نیاز در دسترس افراد قرار میگیرند.
تولیدکنندگان اقتصادی برای کسب سود بیشتر عوامل تولیدی را بهگونهای مناسب با یکدیگر ترکیب میکنند. همچنین روند فعالیتهای تولیدی آنها چنان است که کمترین هزینههای تولیدی را برای یک سطح تولید مشخصی بهدنبال دارد. به این ترتیب، علاوهبر تولید و مباحث مربوط به آن، هزینههای تولید نیز نقش مهمی در فعالیتهای اقتصادی ایفا میکنند.
۲ - مباحث
مباحث تولید، بخشهای عمدهای از علم اقتصاد را تشکیل میدهد. میزان تولیدات و ارزش اقتصادی آن یکی از مهمترین ابزار اندازهگیری موفقیتهای اقتصادی کشوهاست. بهنظر ژان باتیست سی (Jean Baptiste Say: ۱۷۶۷-۱۸۳۲)، هر کالایی هنگامی تولید تلقی میشود، که ارزش آن برای مصرفکننده مساوی هزینههای تولید باشد. تولیدکنندهای که کالایی را تولید کند و قادر به فروش آن نباشد، در حقیقت چیزی تولید نکرده است.
کلپام (John Harold Clapham: ۱۸۷۳-۱۹۴۶) با نوشتن "قوطیهای خالی اقتصادی" که در مجله اقتصادی کمبریج چاپ شد، بدعت بزرگی گذاشت. قوطیهای اقتصادی بنا به ادعای کلپام خالیاند؛ چیزی جز عناصر تشکیلدهنده نظام مارشالی نبود. نظامی که در آن مارشال (Alfred Marshall: ۱۸۴۲-۱۹۲۴) به صنایع با هزینههای افزایشیابنده و کاهشیابنده اشاره دارد و معتقد است که باید مشمول پرداخت مالیات و دریافت مساعدت مالی شوند.
تولید ناخالص ملی در یک کشور به ارزش پولی کالاها و خدمات اقتصادی تولید شده توسط خانوار، واحدهای اقتصادی، سازمانهای غیرانتفاعی، اتحادیهها، سازمانهای خیریه و غیره در طی یک زمانی معین که بهطور معمول یک سال است، اطلاق میشود. تولید ناخالص داخلی به ارزش کالاها و خدمات تولیدشده، توسط عوامل تولید یک کشور به قیمت تجاری، گفته میشود.
۳ - فعالیتها
فعالیتهای تولیدی باعث ایجاد انواع مختلفی از کالاها میشوند که عبارتند از:
۳.۱ - کالاهای تولیدی
این کالاها موجب تولید کالا و خدمات دیگری میشوند.
۳.۲ - کالاهای مصرفی
این کالاها پس از اتمام مراحل تولید، برای مصرف بهدست مردم میرسد. هدف از تولید، رفع نیازهای مردم و جوامع است. رفاه اقتصادی جوامع نیز با تولید ارتباط دارد. افزایش تولیدات و تامین نیازهای افراد، افزایش رفاه اقتصادی را بهدنبال خواهد داشت. به این ترتیب، ازدیاد تولیدات، یکی از مهمترین اهداف اقتصادی کلیه کشورها است.
۴ - منابع
در علم اقتصاد مجموعه عواملی که موجب ایجاد کالاها و خدمات میشوند، منابع یا عوامل تولید نام دارند. از ترکیب انعطافپذیری و قابلیت تغییرپذیری مزیت عوامل تولید، میتوان کالاهای متنوعی تولید کرد.
این منابع به منابع تولیدی اقتصادی نیز معروفاند. برخی منابع، مانند اکسیژن موجود در هوا فراوان بوده و افراد برای دریافت آنها پولی پرداخت نمیکنند. منابع تولید اقتصادی عبارتند از:
۴.۱ - منابع طبیعی
طبیعت سرچشمه کلیه کالاهای مادی است که در زمره عوامل تولید قرار دارد و همواره ثابت است. برخی از این منابع در شکل طبیعی قابل استفادهاند. برخی با ایجاد تغییراتی قابل بهرهبرداریاند، البته تنها افزایش و تنوع این منابع عامل پیشرفت اقتصادی نیست؛ بلکه وجود انسانهای شایسته برای بهرهبرداری از آنها الزامی است.
۴.۲ - منابع انسانی
سرچشمه این منابع جمعیت است. میزان جمعیت و نحوه ترکیب و میزان تخصص آنها، توانمندی و کارآیی بالقوه نیروی انسانی را مشخص میکند. با افزایش میزان موالید این منابع نیز افزایش پیدا میکند. بهبود تغذیه و افزایش بهداشت و صد البته سرمایهگذاری آموزشی در سرمایه انسانی نیز کارآیی اقتصادی جوامع را بالا میبرد.
۴.۳ - سرمایه مادی
سرمایه عبارت است از کلیه کالاهای سرمایهای که فعالیتهای تولید با استفاده از آنها انجام میشود. سرمایه، محصول فعالیت نظام اقتصادی است که با تلاشهای نیروی انسانی و استفاده از منابع طبیعی بهدست میآید. از آنجایی که سرمایه بهشکل مستقیم نیازهای انسان را برطرف نمیکند، آنرا واسطه تولید نام نهادهاند.
سرمایه، بازده تولید را بالا میبرد و یکی از منابع ایجاد درآمد است. نقش سرمایه در تولید، ازدیاد نتایج کار و محصول تلاش افراد است. این منبع تولیدی، بهمرور زمان از بین میرود. تنها راه جلوگیری از نابودی آن، صرف بخشی از منابع تولیدی برای تولید سرمایه یا کالاهای سرمایهای است.
۴.۴ - فنآوری
فنآوری، حاصل ترکیب علم و عمل و نتیجه انباشت تجربیات تحقیقاتی مبتنی بر کوشش و اصلاح سعی و خطا است. از راه فنآوری، یادگیری سریعتر انجام میشود و تحقیقات متعدد نیز ارتقای کیفیت تولید را براساس متحوّل ساختن فنآوری امکانپذیر میکند.
تکنوتابناک
سسس کچاپ | Ketchup یا سس قرمز نوعی سس است؛ که معمولاً از گوجه فرنگی رسیده تهیه میشود. مواد اصلی تشکیل دهنده سس کچاپ امروزی، گوجه فرنگی، سرکه، شکر، نمک، فلفل شیرین، میخک و دارچین میباشد. البته گاهی از پیاز، کرفس و ادویههای دیگر هم در تهیه سس کچاپ استفاده میکنند. سس کچاپ را همیشه از گوجه فرنگی درست نمیکنند. در ابتدا سس کچاپ به نوعی سس گفته میشد که از قارچ یا ماهی که آن را داخل آبنمک گذاشته و با ادویه جات مزهدار کرده بودند تهیه میشد. در این ویدیو فرآیند جالب تولید سس کچاپ را در یک کارخانه بزرگ آمریکایی را میبینید.
کد خبر: ۱۲۶۴۵۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۸
تابناک بررسی کرد
یکی از مهمترین اجزای رشد اقتصادی ایران، ارزشافزوده گروه نفت است. بهگونهای که رشد تولید این گروه از نرخ ۱۶.۵ درصد در فصل اول ۱۴۰۲ به ۹.۵ درصد در بهار سال جاری کاهشیافته و تأثیر به سزایی در کشیده شدن ترمز رشد اقتصادی با نفت داشته است.
کد خبر: ۱۲۶۰۶۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۳۱
رشد اقتصادی سه ماهه نخست سال ۱۴۰۳ به قیمت بازار را ۴.۲ درصد و به قیمت پایه ۳.۲ درصد اعلام کرد.
کد خبر: ۱۲۶۰۴۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۸
عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران در گفتگو با تابناک
یکی از مسائلی که میتواند بهعنوان اولویتهای مهم پیش روی وزیر صمت قرار گیرد، رسیدگی به چالش قیمتگذاری دستوری در صنایع مختلف است. بهنحویکه طی این سالها، دولتها تعیین کردند که چه کالایی با چه قیمتی وارد و با کدام قیمت صادر شود.
کد خبر: ۱۲۵۵۵۷۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۰۳
در گفتگو با تابناک مطرح شد
عضو هیئتعلمی دانشگاه علامه طباطبایی در گفتگو با تابناک مهم ترین اولویت های اقتصادی دولت چهاردهم را واکاوی کرد.
کد خبر: ۱۲۴۹۱۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۵
نبض خبر
امیرحسین قاضی زاده هاشمی کاندیدای ریاست جمهوری درباره راهکارش برای سرعت اینترنت، وعده داد ایران به تولید اینترنت بپردازد؛ اظهارنظر عجیبی که او را سوژه فضای مجازی کرد. این بخش از اظهارات قاضی زاده هاشمی را میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۱۲۴۲۷۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۶
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران در گفت و گو با تابناک:
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران گفت: تحریمها و شرایط سخت تحمیلی بر صادرکنندگان، موجب شده که تعداد زیادی از صادرکنندگان خوشنام ايراني از حوزه صادرات کنارهگیری و فعالیتشان را متوقف کنند.
کد خبر: ۱۲۴۲۵۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۵
امروز چالش اصلی کشور حوزه اقتصاد و به ویژه ستون فقرات اقتصاد یعنی بخش تولید است؛ بنابراین بهتر است دولت چهاردهم به صورت ویژه به بررسی و حل مشکلات این بخش بپردازد.
کد خبر: ۱۲۴۲۰۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۲۲
یک نظرسنجی تجاری نشان داد که فعالیت کارخانه ژاپن برای اولینبار در یک سال گذشته در ماه می رشد کرد زیرا تولید پس از ماهها ضعف سرعت خود را افزایش داد.
کد خبر: ۱۲۳۸۸۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۳
در گفتگو با تابناک اقتصادی بررسی شد؛
به منظور ترویج مشارکت بیشتر مردم در فعالیتهای اقتصادی، اصلاح قوانین مالیاتهای مستقیم با کاهش مالیات تولید و اعطای معافیتهای جدیدی را برای سرمایه گذاریهای خرد در بخش تولید در لایحه اصلاح قانون مالیاتهای مستقیم در نظر گرفته شده است. این معافیتهای مالیاتی به عنوان یک کاتالیزور برای حضور مردم در رشد اقتصادی هستند.
کد خبر: ۱۲۳۸۳۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۳۱
کره جنوبی یک برنامه برای فراهم کردن بیش از ۱۰ تریلیون وون (۷.۳ میلیارد دلار) آماده کرده تا صنعت نیمهرسانای خود را تقویت کند.
کد خبر: ۱۲۳۶۹۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۳
اقدامات حمایتی دولت در جهت کاهش ۵ درصدی مالیات تولید در بودجه ۱۴۰۳، اعطای مشوقهای هدفمند در جهت سرمایهگذاری در تکمیل زنجیره ارزش صنایع و فراهم ساختن زمینه سرمایهگذاری مردم در طرحهای تولید ی و زیربنایی با حذف مالیات از هر گونه نقل و انتقال دارایی به شرکتهای سهامی عام پروژه، صندوقهای تامین مالی و زمین در بازار سرمایه موجب ورود سرمایههای خرد مردمی در جهت رشد اقتصادی کشور خواهد شد.
کد خبر: ۱۲۳۶۸۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۳
صندوق بینالمللی پول پیشبینی کرده است احتمالاً تولید ناخالص داخلی اسمی هند در سال ۲۰۲۵ از ژاپن پیشی خواهد گرفت و این کشور به چهارمین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل خواهد شد.
کد خبر: ۱۲۳۶۸۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۳
نتایج پژوهشی جدید نشان میدهد وامهایی که به نام بخش تولید توسط بانکها در چین صادر میشوند، هرگز به این بخش تزریق نمیشود و بهجای کارخانهها به دست دولتهای محلی میرسد.
کد خبر: ۱۲۳۶۳۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۰
تبدیل شدن به یک بازیگر کلیدی در حوزه تجارت گاز، ارتباط با همه همسایگان است. از همین رو دولت سیزدهم به درستی سیاستهایی را در راستای افزایش رایزنیها با اسلام آباد در خصوص خط لوله صلح به اجرا گذاشته است. چنانچه این تلاشها به نتیجه برسد و احیای این خط لوله را داشته باشیم، اتفاق مبارکی رخ میدهد. ترکمنستان یکی از کشورهای بسته است که در همسایگی ما قرار دارد و به آبهای آزاد راه ندارد و قراردادهای جدید گازی با ترکمنستان زمینه ساز توسعه نقش ایران در تجارت منطقهای گاز خواهد شد.
کد خبر: ۱۲۳۶۳۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۰
مشکلات اصلی فعالان اقتصادی در فروردین ۱۴۰۳
حذف اثر تعطیلات فروردینماه از گزارش شامخ، بر بهبود نسبی وضعیت اقتصاد حکایت دارد؛ اما کمبود و گرانی مواد اولیه در این ماه از مشکلات بنگاهها بوده که برای بهبود تولید در ماههای آتی باید برطرف شوند.
کد خبر: ۱۲۳۵۹۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۸
در نشست شورای راهبری بهبود محیط کسبوکار چه گذشت؟
سیاست بانک مرکزی موجب شده نه تنها جهش تولید نداشته باشیم که کاهش تولید هم داشته باشیم. کدام تولید کننده میتواند امروز ثبت سفارش کرده و شش ماه دیگر ارز مورد نیاز خود را دریافت کند؟
کد خبر: ۱۲۳۵۸۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۷
رئیس اتاق ایران مطرح کرد؛
رئیس اتاق ایران، تأمین نقدینگی و رفع مشکلات ارزی و پولی واحدهای تولید ی را از الزامات جهش تولید عنوان کرد و گفت: این مشکلات مانع رفع مسائل تولید بوده و حل برخی مسائل واحدهای تولید ی را به رؤیا تبدیل کرده است.
کد خبر: ۱۲۳۵۸۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۷
کد خبر: ۱۲۳۵۵۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۶
آخرین آمار صندوق بینالمللی پول نشان میدهد که انتظار میرود سهم اقتصاد روسیه از تولید ناخالص داخلی جهانی به پایینترین سطح خود از زمان پایان اتحاد جماهیر شوروی برسد.
کد خبر: ۱۲۳۵۵۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۱۶