بازدید 613755

همه موشک‌های ایران؛ از مافوق صوت تا قاره‌پیما

کد خبر: ۶۹۹۳۳۳
تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۳۹۶ - ۱۴:۰۰ 14 October 2017

توانمندی نظامی و دفاعی کشور، بدون شک یکی از مهم‏ترین محورهای راهبرد نظامی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تهدیدات است. همینطور بر اساس مولفه‌های قدرت، توان موشکی به عنوان یکی از مهمترین عامل بازدارنده تهاجم نظامی قرار دارد.

 به گزارش جام جم آنلاین به نقل از جنگ‌افزار، در شرایطی که قدرت نظامی بازدارنده ایران و توان مقابله کشور با هر گونه تهدید نظامی این روزها محور بحث روز است بررسی تکنولوژی موشک‌های ایران نشان می دهد که برد این موشک ها به دورترین نقاط اروپا و بیش از 70 درصد آسیا می رسد واین توان دفاعی باعث نا امیدی دشمنان در حمله نظامی به خاک و تاسیسات حیاتی کشورمان شده است.

توانمندی نظامی و دفاعی کشور، بدون شک یکی از مهم‏ترین محورهای راهبرد نظامی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تهدیدات است همینطور بر اساس مولفه‌های قدرت توان موشکی به عنوان یکی از مهمترین عامل بازدارنده تهاجم نظامی قرار دارد.

سرلشکر جعفری فرمانده کل سپاه نیز در مورد در همین راستا در مورد توانمندی موشکی ایران گفت: ‌آنچه باعث شده دشمنان ما سر میز مذاکره بنشینند، توانمندی دفاعی ملت ایران است که امیدواریم از آن پاسداری شود.

وی با بیان اینکه اطلاعات دشمنان از محل نگهداری موشک‌های ما واقعی نیست، تصریح کرد: آنها شاید محل‌های اولیه نگهداری موشک‌ها را بدانند ولی محل‌های نگهداری موشک‌ها مخفی بوده و روش‌های شلیک این موشک‌ها در سراسر کشور گسترده شده است لذا دشمن با هزاران بمب نیز نمی‌تواند مانع از شلیک موشک‌های ما شود.

در سالهای اخیر با همت مسئولان نظامی و خدمات شهید طهرانی مقدم پدر صنعت موشکی ایران توان موشکی با پیشرفتهای بسیاری همراه بوده است. به همین منظور در ادامه گزارشی از آخرین توانمندی‌های موشک های ساخت داخل به همراه برخی از ویژگیهای منحصر بفرد این موشکها به صورت کامل تهیه شده است.

موشک سجیل؛ اولین موشک دوربرد سوخت جامد

موشک سجیل نخستین موشک زمین به زمین دوربرد دو مرحله ای سوخت جامد در کشور است که توسط متخصصان سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع طراحی و ساخته شده است.

این موشک دوربرد بالستیک برد عملیاتی نزدیک به 2000 کیلومتر و از ویژگیهای منحصربفرد آن دقت بالا در اصابت به اهداف تعیین شده،زمان بسیار کوتاه آماده سازی و عملیاتی شدن سامانه پرتاب،زمان بسیار کوتاه انتقال سایت پرتاب دیسک پس از شلیک،قابلیت لانچر متحرک،قابلیت حمل موشک آماده شلیک و بهره مندی از سیستم tvcمی توان اشاره کرد.

سجیل اولین موشک دوربرد سوخت جامد ایران است که برخی کارشناسان آن را برترین موشک بالستک ایرانی می دانند که از سامانه پرتاب متحرک با قابلیت حمل موشک آماده پرتاب برخوردار است.

این موشک به دلیل استفاده از سوخت جامد به سرعت و ظرف چند دقیقه آماده پرتاب شده و پس از شلیک نیز پرتابگر آن به سرعت محل را ترک می کند که این ویژگی باعث کاهش احتمال نابودی موشک قبل از پرتاب می شود. همچنین به دلیل شتاب بسیار بالای سجیل امکان ردگیری آن برای دشمن در فازهای اولیه پرتاب بسیار کم و عملآً شانس دشمن برای انهدام سجیل در طی پرواز ناچیز است.

سجیل جزو آن دسته از موشک‌های بالستیک کشور است که با خروج از جو و طی مسیر در چنین ارتفاعی به داخل جو بازگشته و با سرعت حدود 10 تا 12 ماخ (حدود3400 تا 4080 متر بر ثانیه) به سوی هدف سرازیر می‌شود که انهدام آن از سوی سامانه‌های دفاع هوایی موجود را ناممکن می‌سازد و تاکنون در دو نمونه سجیل 1 و 2 معرفی شده است که رژه 12 موشک سجیل در مراسم هفته دفاع مقدس سال گذشته مورد توجه بسیاری از رسانه های خارجی قرار گرفت.

موشک خلیج فارس؛مافوق صوت بالستیک علیه کشتی‌ها و ناوها

موشک بالستیک و هوشمند خلیج فارس با سرعتی مافوق صوت می‌تواند انواع ناوها و شناورهای دشمن را مورد اصابت قرار دهد.

موشک هوشمند و بالستیک "خلیج فارس " یک موشک مافوق صوت و کشتی‌زن بوده و تفاوت آن با موشک‌های قبلی این است که دیگر موشک‌ها عمدتاً با سرعتی زیر صوت و به صورت کروز عمل می‌کردند اما "خلیج فارس " با سرعتی مافوق صوت و به صورت بالستیک از سطح زمین شلیک شده و به صورت عمودی از ارتفاع بالا می‌تواند هرگونه ناو و یا شناور دشمن را مورد هدف قرار دهد.

شعاع برد عملیاتی این موشک 300 کیلومتر است که در آینده نزدیک نسل جدید آن با بردی بیشتر تولید خواهد شد.

موشک "خلیج فارس " به صورت هدایت ترکیبی عمل کرده به طوری که جستجوگر آن در فاز نهایی بر روی هدف قفل می کند و در این حالت هرگونه شناور دشمن هیچ راه گریزی از اصابت این موشک که کلاهکی با حدود 650 کیلوگرم مواد منفجره دارد، نخواهد داشت.

سوخت موشک "خلیج فارس " جامد است و این موشک توسط مرکز تحقیقاتی نیروی هوافضای سپاه طراحی و توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تولید شده است.

بالستیک دوربرد شهاب

خانواده موشک‌های شهاب (شهاب1، 2 ،3 و . . . ) را باید معروف ترین موشک های ایرانی در دنیا دانست. این موشک‌ها که در انواع میان برد و دوربرد ساخته شده اند، می توانند به راحتی مواضع دشمنان احتمالی در منطقه را مورد هدف قرار دهند و شاید همین ویژگی بود که نام شهاب را به عنوان کلید واژه مرگ برای دشمنان منطقه ای در جهان جا انداخت.

بالستیک دوربرد شهاب 5

موشک دوربرد شهاب 5 یکی از موشک های بسیار پیشرفته با برد حداکثری می باشد که اطلاعات کمی درباره این موشک منتشر شده است.

بالستیک دوربرد شهاب 4

موشک شهاب ۴ با برد بیش از 3000 کیلومتر، یک موشک ساخت ایران است که در برنامه موشک‌های بالستیک دوربرد ایران قرار دارد. این موشک نخستین موشک ایرانی است که برای حمل ماهواره و قرار دادن آن در مدار طراحی شده‌است. تغییرات روی موشک شهاب ۴ منجر به ساخت موشک فضایی ایرانی که کاوشگر ۱ نام دارد، شده است

بالستیک میان برد شهاب 3

شهاب ۳ یکی از بهترین موشک های بالستیک میان‌برد با سوخت مایع است. موشک شهاب 3 اولین موشک بالستیک میان برد ایران است. مدل اول این موشک که با نام شهاب - آ3 شناخته می شود بردی برابر 1300 کیلومتر را داراست. مدل بعدی این موشک که با نام شهاب - ب3 شناخته می شود از کلاهکی سنگین تر بهره می گیرد و توانایی هدف قرار دادن اهدافی در 2000 کیلومتری را دارد. نوع آخر این موشک شهاب - دی 3 نامیده می شود که بردی بین 2200 تا 3000 کیلومتر دارد.

فاتح 110:قابلیت تغییر جهت در طول مسیر

موشک Fateh-110 یا NP-110 یک موشک بالستیک استراتژیک با برد کوتاه است.این موشک از یک موتور تک مرحله ای که با سوخت جامد کار می کند بهره می برد,فاتح 110 موشکی سطح به سطح است که با استفاده از سوخت جامد توانایی هدف قرار دادن اهدافی در 200 کیلومتری را داراست.فاتح 110 یکی از طرحهایی است که در صنایع هوا و فضای ایران برای ساخت موشک های سوخت جامد و مایع دنبال میشود.

افزایش برد، افزایش دقت و کاهش زمان مورد نیاز برای استقرار و پرتاب و سهولت در نحوه انبارداری در مناطق مختلف آب و هوایی از ویژگی‌های موشک فاتح ۱۱۰ است.

در سال ۸۹ نسخه‌ی بعدی این موشک آزمایش شد. این نسخه که به نسل سوم فاتح ۱۱۰ معروف است دارای برد ۳۰۰ کیلومتر، دقت بیشتر و توانایی نگهداری در مناطق مختلف ایران بود.

ابعاد موشک فاتح ۱۱۰ با موشک زلزال ۲ یکی است. اما علاوه بر ۴ بالک ثابت زلزال، ۴ بالک مثلثی شکل ثابت در انتهای موشک و ۴ بالک متحرک در سر آن دارد که مسئولیت تغییر جهت و هدایت موشک را بر عهده دارند.

نسخه‌های موشک فاتح110 عبارتند از فاتح 110 نسل 1 با برد 200 کیلومتر،فاتح110 نسل 2 با برد 250 کیلومتر،فاتح 110نسل 3 با برد 300 کیلومتر و فاتح110نسل4 با برد بیش از 300 و قابلیت نقطه زنی.

تفاوت سوخت جامد با سوخت مایع

سوخت مایع برای موشک‌های طراحی‌شده باید در مخازنی تا دمای منفی 252 سانتی‌گراد نگهداری می‌شد و بارگذاری آن در موشک‌ها باید تا یک ساعت پیش از پرتاب و با پمپ‌های بسیار قوی صورت می‌گرفت شیمیدانان به‌تدریج سعی کردند تا به سوخت‌هایی جدید از نوع مایع دست یابند تا هم ذخیره‌سازی آنها امن‌تر و راحت‌تر باشد و در کنار این مزایا زمان بارگذاری آن هم به یک دقیقه برسد.

اما از آنجا که نگهداری سوخت‌های مایع حتی در مکان‌های امن نیز ذاتاً خطرناک و سرعت در بارگذاری موشک‌ها با امنیت بالا بسیار حائز اهمیت است، دانشمندان صنعت سوخت درصدد برآمدند تا نسل سوم سوخت‌ها را با نام "سوخت جامد" طراحی کنند.

سوخت‌های جامد دارای مزایای قابل توجهی هستند که نحوه ساخت راحت‌تر و ذخیره‌سازی ایمن‌تر از مهمترین آنهاست اما وزن کمتر این سوخت‌ها نسبت به نوع مایع آن به‌دلیل عدم کاربرد پمپ‌های پیچیده سنگین باعث می‌شود تا بتوان از این نوع سوخت در موشک‌هایی برای برد بالا و وزن کلاهک سنگین استفاده کرد.

البته به‌کارگیری موشک‌هایی با سوخت جامد آن‌چنان بی‌خطر و بی‌عیب نیست؛ در حالی که در پیشرانه‌هایی با سوخت مایع می‌توان نیروی رانش موتور را کنترل و تنظیم کرد اما این قابلیت در موتور موشک‌هایی با سوخت جامد امکان‌پذیر نیست.

از دیگر معایب به‌کارگیری سوخت جامد ایجاد موج شوکی یا احتمال تغییر سرعت ناگهانی در موشک است که روی سیستم و سامانه‌های هدایت و کنترل تأثیر منفی می‌گذارد و در نتیجه موجب بی‌دقتی در اصابت به هدف می‌شود.

قدر: سریعترین در دنیا

موشک قدر 110 یکی دیگر از موشک‌های ایران است که از لحاظ سرعت جز سریع‌ترین موشک‌های دنیاست و قادر است بر تمام رادارها و موشک‌های ضد موشک فائق آید. در نتیجه هر چقدر قدرت سامانه دفاعی ضد موشک دشمن قوی باشد، این موشک به هدف اصابت می‌کند. برخی منابع به برد 2500 تا 3000 کیلومتری این موشک اشاره کرده‌اند با این تفاسیر این موشک توان ضربه زدن به دورترین نقاط اروپا را داراست و بیش از 70 درصد آسیا را در تیررس توان موشکی ایران قرار می‌دهد.

قدر-110 بهبود یافته موشک معروف ایرانی شهاب 3 است.این موشک بر خلاف شهاب 3 از موتوری 2 مرحله ای بهره می جوید که توانایی رسیدن به بردی 2500 تا 3000 کیلومتر را برای آن فراهم می اورد.اعتقاد بر این است که موتور اول این موشک سوخت مایع و موتور دوم این موشک از سوخت جامد بهره می برد.

ایران در سال 2005 میلادی طراحی موتور جدیدی با سوخت جامد را به پایان رساند و بنابر منابع نا معتبر احتمالا از این موتور در طراحی گروهی از موشک ها از جمله Ghadr-110,Ghadr-110A,Ghadr-101 مورد استفاده قرار گرفته است.

البته برخی از وجود دو نسخه از موشک قدر نام برده اند که نسخه دوم ان با نام Ghadr-110 A نامگذاری شده و از موتوری سه مرحله ای سود می برد.از دیگر تفاوت های این نسخه و نسخه Aاین موشک می توان به طول 19 الی 20 متری این موشک نسبت به طول 17.5 متری نوع اول اشاره کرد.

منابع غربی طبق سیاست خود موشک قدر را به یک موشک چینی با نام M-18 ارتباط داده و قدر-110 را نوع ارتقا داده شده این موشک چینی معرفی کرده و اعلام داشته موشک های شاهین پاکستان هم در زمره این گروه از موشک ها قرار می گیرند.

موشک قدر-110 قابلیت مانور بهتری را نسبت به شهاب 3 دارا می باشد و زمان آماده سازی آن برای شلیک نسبت به نسخه های اولیه شهاب 3 پایین تر بوده و در حدود 30 دقیقه می باشد در حالی که در نسخه های اولیه شهاب این زمان بالغ بر چندین ساعت بود. کلاهک جنگی این موشک ماسوره انفجاری، ضربتی و مجاورتی است و به صورت عمود پرواز شلیک می‌شود.

بسیاری از منابع غربی این ساخت این موشک را تلاش مخفیانه ایران برای تولید شهاب 4 و دستیابی به موشک هایی با برد بلندتر عنوان ساختند اما ایران این اطلاعات را بارها تکذیب و عنوان کرده است که برنامه ای برای تولید موشک هایی با برد بیشتر از 2000 کیلومتر را ندارد.

این موشک توان ضربه زدن به دورترین نقاط اروپا را داراست و بیش از 70 درصد آسیا را در تیررس توان موشکی ایران قرار می دهد که با تلاش متخصصین داخلی و در صنایع موشکی شهید همت طراحی و تولید شده است.

قیام ؛بالستیک بدون بال

این موشک همزمان با راه اندازی نیروگاه بوشهر آزمایش شد"قیام-1" موشکی با سوخت مایع است که از قابلیت جابجایی و متحرک بودن بهره مند است.
موشک بالستیک "قیام" قابلیت پرتاب از انواع لانچرهای خاص را دارا بوده و سرعت آماده سازی آن به حداقل رسیده است.

علاوه بر ویژگی‌های متنوع رادارگریزی در "قیام" ، ویژگی‌های دیگری مثل جنس و مواد این موشک را با سایرموشک ها متفاوت کرده است.


از ویژگی‌های بارز موشک"قیام" این است که احتمال ردیابی، شناسایی و مورد اصابت قرار گرفتن آن توسط سیستم های ضد موشک(مانند پاتریوت، ارو و ...) به علت سرعت بالا هنگام پرتاب، چرخشی شدن، استفاده از آلیاژ خاص و جذاب امواج رادار و به احتمال زیاد استفاده از کلاهک 3 تکه MIRV به شدت کاهش یافته است.

یکی از مهمترین ویژگی‌های این موشک زمین به زمین، عدم وجود بالک است که از لحاظ فنی، نداشتن بالک برای یک موشک بلند برد بسیار قابل توجه و حائز اهمیت است به طوری که در دنیا کشوری که توانایی طراحی و ساخت موشکی بدون بالک با برد بالای هزار کیلومتر را دارا باشد، در زمره کشورهای دارای تکنولوژی بسیار بالا قرار می گیرد. این ویژگی همچنین علاوه بر افزایش سرعت، قابلیت پرتاب موشک از انواع لانچرهای خاص (پرتابگر ها) را به آن می‌دهد.

در فناوری موشک، بالک به عنوان عامل اصلی تعادل در هدایت مسیر است و معمولا پرتاب موفقیت آمیز موشک بدون بالک به سختی صورت می گیرد بنابراین نداشتن بالک در موشک "قیام" ، پیشرفت شگرف جمهوری اسلامی ایران در زمینه سیستم های هدایتی موشک را نوید می دهد.


بارزترین ویژگی موشک قیام که بیشتر مورد توجه قرار گرفته است نداشتن بالک است که قابلیت پرتاب از سیلو های مخصوص، پرتاب از پرتابگر، پرتاب از زیر دریایی و ... را به این موشک می بخشد.
برد قیام 800 کیلومتر بوده و کلاهکی به جرم 746 کیلوگرم را حمل می کند در حالیکه نکته قابل توجه در این موشک این است که با توجه به فناوری در موشک برای تامین 300 کیلومتر برد اضافه نسبت به شهاب-2 لازم است که حدود 1500 کیلوگرم از جرم ساختار موشک کاسته شده و همین میزان سوخت به آن تزریق شود.

بالستیک میان برد عاشورا

عاشورا با برد 2500 کیلومتر، تاج صنعت موشک ایران لقب گرفته است. زمانی که جمهوری اسلامی ایران، آزمایش موفقیت آمیز موشک «عاشورا» را اعلام کرد، واشنگتن و تل آویو در واکنشی به این موشک اعلام کردند موشک جدید ایران از لحاظ تکنولوژی قادر است به هر هدف آمریکایی در شرق اروپا و هر هدف صهیونیستی برخورد کند و در محل برخورد ویرانی گسترده‌ای را ایجاد کند.

این موشک بالستیک میان برد دو مرحله‌ای، به جای فناوری سوخت مایع استفاده شده در موشک شهاب از موتورهای راکت سوخت جامد بهره می‌گیرد که به طور چشمگیری زمان راه اندازی و استقرار موشک را کاهش می‌دهد و از این رو، باعث کاهش مقدار زمان هشدار برای دشمن و افزایش دقت موشک می‌گردد.

حوت: سریعترین اژدر رادار گریز دنیا

موشک ایرانی «حوت» یکی از سریع ترین موشک های رادارگریز آبی جهان است که معادل 100 متر در ثانیه سرعت دارد که حدود 3 برابر بیشتر از آن موشکی سرعت دارد که آمریکایی ها از داشتن آن به خود می بالند. فناوری ساخت چنین موشکی فقط در اختیار ایران و روسیه (موشک اشکوال) است و به حتم در صورت پرتاب 2 عدد از این موشک ها ناوهای آمریکایی حاضر در خلیج فارس بدون داشتن راه فراری ضربه ای سخت و مهلک متحمل خواهند شد. موشک انداز های این موشک ترسناک کاملاً رادار گریز بوده و از دید رادارهای دشمن مخفی می مانند.

همچنین "حوت" علاوه بر پرسرعت و ترسناک بودن توانسته این ویژگی را داشته باشد که با بهینه سازی مناسب دقیقتر از موشک مشابه روسی به هدف مورد نظر اثابت میکند.

موشک انداز های این موشک کاملا رادار گریز بوده و از دید رادارهای دشمن مخفی می مانند .

در سال 1385 و در رزمایش پیامبر اعظم (ص )3 با آزمایش " حوت " حیرت بیش از بیش جامعه جهانی از قدرت بلامنازع این موشک رقم خورد .

این موشک قابلیت پرتاب از روی شناور و یا زیردریایی در عمق 100 متری را دارد و با سرعت حدود 50 نات (93 کیلومتر بر ساعت) کپسول پرتاب خود را ترک می کند و با فرو رفتن در آب و رسیدن به عمق مناسب، موتور خود را روشن کرده و به سمت هدف راهی می شود.

موشک فجر

راکت فجر 5 با کالیبر 333 میلی متر ساخت ایران بوده و دارای برد اعلام شده 75 کیلومتر( برخی از کارشناسان نظامی برد واقعی این راکت را بیش از این می دانند که احتمالا بدلایل امنیتی این مقدار ذکر شده) می باشد.

این راکت می تواند سر جنگی 175 کیلوگرمی که شامل 90 کیلوگرم مواد منفجره شدید الانفجار ( HE ) می باشد را حمل نماید. قابل به ذکر است که میزان مواد منفجره قابل حمل توسط این راکت کمی از بمب سقوط آزاد MK-82 هم بیشتر است!! و از این رو قدرت قابل ملاحظه ای را برای هر تیر از این راکت فراهم می آورد.

این راکت از روی خودرو بنز با لانچر 4 تایی شلیک می شود. وزن هر یک از راکتها در لحظه پرتاب برابر 915 کیلوگرم می باشد. از زمان پر کردن مجدد آن اطلاع دقیقی در دست نیست. اپراتور سیستم می تواند توسط دستگاه کنترل از راه دور اقدام به شلیک راکتها نماید. راکتها می توانند بصورت یکی یکی یا در بازه های زمانی 4 و 8 ثانیه ای شلیک شوند( یعنی هر 4 ثانیه یک راکت یا هر 8 ثانیه یک راکت). لانچر راکت تا زاویه 57 درجه به بالا و 45 درجه به طرفین می تواند حرکت کند.

این راکت از سوخت 2 پایه ( نیترو گلیسیرین+ نیترو سلولوز) استفاده می کند که علی رغم اینکه دارای تراست و ضربه ویژه کمتر نسبت به سوختهای مرکب می باشد اما ویژگی منحصر به فردی به این راکت عظیم الجثه میدهد و آن این است که موتور دارای سوزش بدون دود بوده و حتی در لحظه شلیک نیز تشخیص مکان لانچر آن با سیستم های اپتیکی طیف مریی به سادگی امکان پذیر نیست.

موشک صیاد

سامانه پدافندی «صیاد» یکی دیگر از تلاش های کارشناسان و دانشمندان دفاعی و صنایع موشکی جمهوری اسلامی ایران برای ارتقاء توان پدافندی کشور در ارتفاع متوسط و بالا به شمار می رود. این سامانه شامل موشک های 2 مرحله ای بوده که قابلیت استفاده بر ضد انواع هواگردها از جمله هواپیماهای بمب افکن را دارد.سامانه موشکی ضد هوایی «صیاد 1» که پیش از این و چند سال قبل مورد رونمایی قرار گرفته و به تولید انبوه رسیده است،

پدافند موشکی صیاد 1 با سر جنگی 200 کیلویی، با سرعت 1200 متر بر ثانیه، به سمت هدف حرکت کرده و می تواند مکمل خوبی برای دیگر سیستم های پدافندی ایران همچون تور ام 1، هاگ، اس 200 و اف ام 80 باشد.نمونه دیگری از این موشک با نام «صیاد 1-آ» نیز ساخته شده است که به جای هدایت راداری از هدایت آشیانه یاب برخوردار بوده و برد آن بالغ بر 60 کیلومتر است. موشک صیاد 1 آ دارای هدایت مادون قرمز ، توانایی مانور 12 جی و البته برد 60 کیلومتر است.

این موشک دارای موتور سوخت جامد، با سیستم هدایت ترکیبی و قابلیت‌های عملیاتی بالاست.

وزیر دفاع کشورمان گفته است: موشک صیاد 2 یک موشک پدافند هوایی برد متوسط و ارتفاع بلند است که بر اساس فناوری‌های روز دنیا طراحی شده و قادر است انواع بالگردها، هواپیماهای بدون سرنشین و اهداف با سطح مقطع راداری کوچک و دارای سرعت و مانور بالا را در محدوده عملیاتی خود منهدم کند.

سردار دهقان، قابلیت بالای ضد جنگ الکترونیک و ردیابی خودکار و مستقل را از دیگر ویژگی‌های این موشک پدافندی عنوان کرده است.

موشک پدافند هوایی صیاد 2 به عنوان نسل دوم از موشک صیاد، یکی از جدیدترین سامانه های ضد هوایی فوق مدرن ایران است که دارای موتور سوخت جامد، با سیستم هدایت ترکیبی و قابلیت‌های عملیاتی بالاست. موشک صیاد 2 با سر جنگی 200 کیلوگرمی و سرعت بیش از 1200 متر در ثانیه در واقع یک موشک پدافند هوایی برد متوسط و ارتفاع بلند است که بر اساس فناوری‌های روز دنیا طراحی شده و قادر است انواع بالگردها، هواپیماهای بدون سرنشین و اهداف با سطح مقطع راداری کوچک و دارای سرعت و مانور بالا را در کمترین زمان ممکن به صورت برق اسا در محدوده عملیاتی خود منهدم کند. قابلیت بالای ضد جنگ الکترونیک و ردیابی خودکار و مستقل از دیگر ویژگی‌های این موشک پدافندی عنوان کرد.

توفان

نمونه های بومی از موشک های ضد زره در دسترس،که نمونه بومی آن «توفان» نامیده شد از جمله ویژگیهای توفان باید به سرجنگی 3.6 کیلوگرمی، جرم 18.5 کیلوگرم، میزان نفوذ 550 میلیمتر و برد 70 تا 3850 متر و سرعت بیشینه 310 متر بر ثانیه ای آن اشاره کرد. روش هدایت، پرتابگر و شکل ظاهری توفان صرف نظر از تفاوتهای اندک در ابعاد، مشابه موشک تاو است.

با توجه به استفاده تانک های جدید از زره های واکنشی(ERA)،‌ نسل دوم توفان، با سرجنگی دو مرحله ای ساخته شد. توفان-2 به دلیل بهره گیری از یک میله نفوذگر، 145 سانتیمتر طول دارد. جرم آن 19.1 کیلوگرم، جرم سرجنگی 4.1 کیلوگرم، و میزان نفوذ آن 760 میلیمتر است که 38.2٪ درصد رشد را نشان می دهد. سایر مشخصات این نمونه مانند نسل اول است. خصوصاً احتمال اصابت هر دو نسل توفان، 95 درصد عنوان شده است. این موشک ها قابلیت بکارگیری در شب را با برد کمتر دارند.

پس از ساخت نسل های 3 و 4 توفان که ظاهراً به تولید انبوه نرسیدند، موشک توفان-5 به عنوان توسعه یافته ترین نمونه این خانواده طراحی و ساخته شد که تصاویر آن نشان دهنده تفاوت های محسوسی حتی نسبت به آخرین نمونه های خارجی تاو است. این موشک بر خلاف نسل های قبلی از روش هدایت پیشرفته با استفاده از پرتو لیزر برخوردار است که ضمن حفظ آن از آسیب پذیری در برابر جنگ الکترونیک دشمن، دقت بسیار بالایی نیز به آن می دهد. این موشک دارای سر جنگی دو مرحله و یک میله نفوذگر جمع شونده جدید نیز هست. میزان نفوذ این موشک در زره بیش از نسل های قبلی عنوان شده است.

موشک نصر

این موشک در کلاس موشک های کوتاه برد است که در حال حاضر قابلیت شلیک از ساحل و انواع شناورها را دارد و در آینده ای نزدیک امکان شلیک از بالگرد و زیردریایی نیز به قابلیت های تاکتیکی آن اضافه می شودهمینطور قادر است تا اهداف 3 هزار تنی را منهدم کند.

موشک "نصر یک " قابلیت پرواز در ارتفاعی خاص را دارد و با پروازی هوشمند و پایدار به طرف هدف حرکت کروز ضدکشتی است نصر که از کروزهای مادون صوت محسوب می‌شود.

با توجه به اینکه سرعت کروز نصر 0.8 تا 0.9 ماخ است، می‌توان با یک محاسبه ساده دریافت که این کروز ضدکشتی با سرعتی معادل 270 تا 300 متر بر ثانیه به‌سمت هدف خود در ارتفاع پایین حرکت می‌کند

این موشک حدود 30 درصد از بدنه‌اش را بال‌ها و بالک‌ها تشکیل داده‌اند و جز کمک‌های کنترل کروز موشک به شمار می‌روند.

طول باله بزرگ این موشک کروز که در میانه طول موشک و روی مرکز جرم موشک واقع شده، 0.9 متر است و موجب می‌شود موشک تعادل دینامیکی خود را زمان حرکت به‌خوبی حفظ کند؛ همچنین سبب افزایش پایداری نصر پیش از برخورد به هدف می‌شود.

کروز نصر که به‌لحاظ ظاهری نسبت به قادر و نور چندان هم بی‌شباهت نیست، دارای وزنی معادل 350 کیلوگرم است.

و این وزن در طول 3.5متری و قطر حدود 30سانتی‌متری موشک توزیع شده است.

از نکات برجسته این موشک کروز قابلیت پرتاب از سکوهای مختلف و از تجهیزات نظامی گوناگون است که قابلیت مقابله راهبردی جمهوری اسلامی ایران در برابر شناورهای دشمن را افزایش می‌دهد.

عصر 67

موشک لیزری عصر67 با سر جنگی 500 پوندی از نوع موشکهای نیمه فعال بوده که با استفاده از پاد لیزری در مرحله پرتاب با دریافت اشعه لیزر به سمت هدف هدایت میشود.

این موشک به دلیل داشتن سرجنگی بسیار قدرتمند،فیوز تاخیری،دقت هدایت و نقطه زنی میتواند برای مواضع مستحکم (بتن مسلح) و استراتژیک دشمن مورد استفاده قرار گیرد.

با توجه به عدم وجود نمونه های مشابه بهره گیری از این موشک ضمن بالابردن قدرت تدافعی و تهاجمی جنگنده بمب افکن ها موجب افزاریش توان عملیاتی نیرو در مقابل حملات لیزری میگردد.

زوبین

زوبین به معنی پیکان یا گرز،موشک هوا به زمینی است که از هدایت تلویزیونی استفاده نموده و جزو سلاح های هوشنمد با دقت نقطه زنی است.

این سلاح دورزن بنا به ضرورت های جنگی در طول هشت سال دفاع مقدس علیه ارتش بعث عراق طراحی و ساخته شده و با علامت AGM-20/379 نشان داده می شود.

در حال حاضر زوبین بهسازی و ارتقا یافته است.AGM-379 جزو مهمات با هدایت دقیق(Precision Guided Munition- PGM) محسوب و در حال حاضر در نیروی هوایی به کار گرفته می شود.پیشران این موشک را یک راکت با سوخت جامد و سرجنگی آن را یک بمب نفوذی در کلاس وزنی و عملکردی M-116 حاوی خرج انفجاری شدید(HE) تشکیل داده است.

حسگر موشک را یک دوربین تلوزیونی که با خلبان خودکار موشک در ارتباط است،تشکیل می دهد.دوربین توسط دو موتور در سمت و ارتفاع در حرکت بوده و زاویه دید IL5 درجه را برای موشک تامین می نماید. این موشک در اختیار نیروی هوایی بوده و از صدور ان اطلاعی در دست نمی باشد.

مشخصات فنی طول موشک زوبین 3.18 متر همچنین قطر 40.6 سانتی متر و پهنای بال 1.228متر و سر جنگی 340 کیلوگرمی با وزن 560 کیلوگرمی و برد 20 کیلومتری از ویژگیهای این موشک است.

موشک خرمشهر؛ قیام فناورانه و جسورانه ایرانی

حال موشک خرمشهر که اخباری از آزمایش آن در سال گذشته، در برخی رسانه های غیررسمی منتشر شده بود با قطر بیشتر که در حدود ۱.۵ متر یا بیشتر قابل تخمین است و طولی در حد موشک شهاب-۳ یعنی در حدود ۱۵ متر در رژه روز جمعه ۳۱ شهریورما سال ۱۳۹۶ نمایش داده شده است. بنا بر اخبار اعلام شده این موشک به برد ۲۰۰۰ کیلومتر رسیده و قابلیت حمل کلاهک منفرد یا چندگانه تا ۱۸۰۰ کیلوگرم را دارد. هنوز اعلام نشده این موشک از نوع سوخت جامد یا مایع است اما در هر صورت با توجه به قطر بالاتر این موشک، یک طراحی کاملاً جدید ولی بر اساس تجربیات موفق گذشته به انجام رسیده است.

کلاهکی که در موشک خرمشهر مشاهده می شود از نوع مخروطی ساده با یک نوک غیر تیز با انحنای کم برای کاهش اثرات مخرب حرارت در سرعت های پروازی بالا و هایپرسونیک است اما می توان انتظار داشت کلاهک های دیگری که در موشک هایی مانند سجیل و قدر از نوع سه مخروطی نصب شده برای موشک خرمشهر نیز طراحی شود. بر اساس شکل ظاهری کلاهک خرمشهر در ناحیه دماغه، می توان سرعت این موشک را بیش از ۱۵ ماخ تخمین زد.

موشک خرمشهر با توجه به ساختار خود و عدم نیاز به بالک و طول کمتر نسبت به موشک های قدر و سجیل  و عماد، کاندیدای اول بکارگیری در یک پرتابگر زیرسطحی در آینده است. این موشک نیز مانند قیام، در مرحله روشن بودن پیشران، تنها با اتکا به سامانه «کنترل بردار رانش» هدایت می شود. کلاهک جداشونده آن نیز می تواند با اتکا به تجربه موشک عماد که دارای خطای چند متر در برد ۲۰۰۰ کیلومتری است با قابلیت هدایت تا انتهای مسیر طراحی شود هر چند که تجهیزات کنترل آیرودینامیکی روی کلاهک نمونه رونمایی شده خرمشهر دیده نمی شود.

تقسیم بندی نمونه موشکهای ساخت کشور

موشک های بالستیک دوربرد = شهاب ۴، شهاب ۵، شهاب 6، سجیل، ماهواره بر سفیر و پروژه کوثر

موشک های بالستیک میان برد = شهاب 3، فجر 3، عاشورا و قدر 110

موشک های بالستیک کوتاه برد = شهاب 1، شهاب 2 و فاتح 110

موشک بالستیک ضد کشتی = خلیج فارس

راکت های توپخانه ای = صمید، تندر 69، زالزال 1، زلزال 2 و زلزال 3

موشک های زمین به هوا = محراب، شاهین، میثاق 1، میثاق 2، صیاد 1، شهاب ثاقب و مرصاد

موشک ضد هلی کوپتر = قائم

موشک های ضد تانک هدایت شونده = صاعقه، رعد، توفان، توفان 2، توفان 5، توسن و دهلاویه

موشک های ضد کشتی = نور، کوثر، قادر و ظفر
موشک کروز = نصر 1 و مسکات (در حال توسعه)

موشک بدون بال = قیام

موشک های هوا به زمین = شفق، شاهین 3، ستار و عصر 67

موشک های هوا به هوا = فاطر و سجیل

اژدرها = کوسه، یاسین و حوت

کاتیوشا = آرش، فجر 3، فجر 5، فلق 1، فلق 2، عقاب و حاسب

 
سلام پرواز
خیرات نان
بلیط اتوبوس
تبلیغات تابناک
اشتراک گذاری
برچسب ها
مطالب مرتبط
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۱
در انتظار بررسی: ۴۴۰
انتشار یافته: ۵۷
هزاران آفرین و هزاران تشکر از همه مسئولین در وزارت دفاع .
منتظر نمونه های قوی تر و منحصر به فردتان هستیم.

ایرانی مسلمان
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۳۳ - ۱۳۹۶/۰۷/۲۲
بسیار عالی بهتره خودمون رو در همین زمینه ی موشکی شماره یک دنیا کنیم... بجای پریدن از این شاخه به اون شاخه
خوبه همینطوری پیش بریم میتونیم همه دنیارو نابود کنیم انشالا
پاسخ ها
ناشناس
| Kazakhstan |
۱۴:۱۲ - ۱۳۹۶/۰۷/۲۲
اینطوری پیش بریم انشاالله همه دنیا هم نمی تونه ما رو نابود کنه
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۶:۱۲ - ۱۳۹۶/۰۷/۲۲
قرار نیست همه دنیا را نابود کنیم، قرار است جلو نابود شدن خودمان را بگیریم.
خداوند رحمان ، تمام دانشمندان و نظامیان قهرمان ما را از تمام بلایا حفظ فرماید
ماشالله به این همه عظمت نظامی
دمتون گرم، پس از عماد چرا چیزی نگفتین.
اسم های انتخاب شده برای موشک ها بجز یک مورد نشان بی ذوقی است.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۱۴ - ۱۳۹۶/۰۳/۱۰
سلام با ذوق
توان نظامی یک کشور جز اسرار آن کشور است و به هیچ وجه نباید به نمایش در آید. با نمایش این موشک ها فقط باعث تحریک دشمنان می شویم.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۰۹ - ۱۳۹۶/۰۷/۲۲
اینها گوشه ای از توان نظامی کشور است

وقتی موشک 2000 متر رونمایی میشه مطمئن باش موشک با برد بالاتر هم داریم
دمتون گرم اگر این قدرت دفاعی نبود الان دشمن مارو بلعیده بود واعدولهم مستتعطم بالقوه
موشك اشتغال هم درست ميكردين
خدا قوت و دست مریزاد ولی یک سوال ، چرا تمام این سلاحهای خوب و مدرن ایرانی تماما اسامی عربی دارند ؟ مگر ما عرب هیتیم ؟ مگر ما از لحاظ اسامی افتخار آفرین ایرانی پارسی کمبود داریم ؟ چرا اینهمه ایامی پرافتخار پارسی در کشور در شاهنامه در اساطیر ایرانی را با این اسامی تماما عربی جایگزین نمیکنیم ؟ البته درست ما مسلمانیم ولی اول ایرانی هسیم . فقط یک ایم فارسی زوبین یعنی نیزه کوتاه فارسی گذاشتید وبس . پس اصالت و خون و غیرت پارسی چه میسود ایا در خود قرآن نگفته شده که ، (حب الوطن من الایمان )؟ من نژاد پرست نیستم ولی حداقل نصف اسامی این موشکها که توسط جوانان وطن ساخته شده را ایرانی پارسی بگذارید .
پاسخ ها
حسین
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۲۲ - ۱۳۹۶/۰۷/۲۲
"حب الوطن من الایمان" در کجای قرآن آمده؟؟ میشه بگید تا ما هم فیض ببریم؟!!
ماشاالله خدا قوت.ادم احساس امنیت و قدرت میکنه با این همه موشک
احسنت. صنایع و نیروهای نظامی ما مایه افتخار هستند. سایر صنایع و نیروهای ما از جمله خودروسازی، کشتی سازی، هواپیما سازی و ... به چنین پیشرفتهایی نائل شوند
عزت و قدرت از آن خداوند است. و به تحقیق لشگر خداوند پیروز است.سلام بر شهیدان اسلام و درود بر مدافعان حق و حقیقت در سراسر جهان.
ماشالله
خدا قوت دلیر مردان به امید روزی که اسراییل از روی زمین محوشود
به عنوان یک اصلاح طلب عرض می کنم
چقدر خواندن این متون و معرفی نامه موشکی ایران عزیز افتخار آمیز و باعث ایجاد غرور و حس امنیت است.
خدا قوت برادران نظامی ایران
روحت شاد شهید تهرانی مقدم
ایکاش ایران اتاق فکر منسنجم و در بر گیرنده همه طیف سیاسیون بود تا دچار تفرقه نگردیم
پس چرا اسراییل به راحتی سوریه را بمباران میکند و می رود؟!!!
کاشکی که صنعت خودروسازی هم همین قدر سریع پیشرفت میکرد!
وَ ما رَمَیْتَ إِذْ رَمَیْتَ
اللهم عجل لولیک الفرج
اسامی عربی این وسط چیکار میکنن ؟!
پاسخ ها
علي
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۱:۱۷ - ۱۳۹۶/۰۳/۱۰
بجاي افتخار کردن دنبال چي ميگردي واقعا؟!! چقدر شماها نق ميزنيد آخه.. به اسم گير ميدي؟ حالا مثلا ميذاشتن اشکبوس و اسکندر و گردآفريد خيالتون راحت ميشد ؟!!!!
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۰۵ - ۱۳۹۶/۰۳/۱۰
به عنوان یک ایرانی غیرفارسی‌زبان خوشحالم که اسامی این موشک‌ها به زبان عربی است که زبان قابل قبول همه مسلمانان است.
خیلی ناقص موشکها رو معرفی کردی و خیلی ها رو هم نگفتی
باگفتن یاعلی -یافاطمه الزهرا-ویامهدی شلیک کنید به قلب دشمن ووهابیت کافر
چه لزومی داره اینقدر اطلاعات نظامی نشر پیدا کنه
واقعا ممونم از تمام کسانی که برای دفاع ایران چنین سلاح هایی رو تولید می کنند ولی دوست دارم از این به بعد ما دیگه کپی رو بزاریم کنار و دنبال پلت فرم و تکنولوژی خودمون باشیم.
وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ (آیه 60 سوره انفال)

"و شما (ای مومنان) در مقام مبارزه با آنها خود را مهیا کنید و تا حدی که میتوانید از آذوقه و آلات جنگی و اسبان سواری برای تهدید دشمنان خدا و دشمنان خودتان، فراهم سازید و..."
سلام و درود بر ارواح مطهر شهدا علی الخصوص حسن تهرانی مقدم
خدا قوت بر همه دستندرکاران و غیور مردان خسته نباشید
از اطلاعات خوبی که دادید ممنونم. اما یک سوال خیلی مهم اینجا مطرح هست. با این همه توانایی و ادعا، چرا اسرائیل به راحتی هر وقت اراده کرد قلب دمشق و همچنین نیروهای طرفدار ایران و انبار موشک ها و مهمات ایرانی در سوریه رو هدف قرار میده و نابود میکنه؟ لطفا اگر اطلاعاتی دارید پاسخ دهید چون این برای بسیاری از نیروهای انقلابی سوال است؟
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۸:۴۰ - ۱۳۹۶/۰۳/۱۶
جالب بود ایول
چرا با اين همه عظمت اسمشا موشك(موش كوچولو) گذاشته اند اين ربطي داره!
البته ميدونم سگك هم همينجوره اما معني سگ كوچولو نميده شايد سگك چون گاز ميگيره دوطرف شلوارا به هم ميرسونه و چفت ميكنه انگار مثل سگ گاز ميگيره و محكم شلوار آدما نگه ميداره، اما مقداري حساس شدم رو موشك نميدونم چرا. شايد موشك هم يهني مثل موش تيزه زيرزمينيه راه فرار و گريز زياد داره ورجيگ وورجيگ ميكنه موجب ترسه همونجور كه همه از موش ميترسند از موشكم ميترسند خوب از سوسكم مردم ميترسند كه خوب دليل اسم نگذاشتن موشك به سوسكك شايدجهتي د يگري داره بوگوي نيست
من حملات هوایی و موشکی عراق در زمان جنگ به شهرهای خودمان را به یاد دارم، خیلی وحشتناک بود.
آن زمان اگر ما این توان موشکی و پدافندی امروزی را داشتیم شاید جنگ اینقدر طولانی نمیشد و کشور اینقدر آسیب نمیدید.
خداوند ارواح طیبه ی شهدا را که با گوشت و پوست خود از عزت و شرف این ملت دفاع کردند را مورد لطف خود قرار دهد.
درود بر همه زحمت کشان عرصه دفاع از میهن و اسلام
ولی به نظر من نباید اینقدر جزئیاتشون به صورت عمومی مطرح بشه چون که دشمن قطعا راهی برای مقابله با اینها پیدا میکنه
با سلام
ضمن تشکر از مقاله ارائه شده با عنایت به اینکه در عنوان مقاله ذکر شده است همه موشکها ؛پیشنهاد میکنم نویسنده محترم مقاله را با عنایت به موشکهای دیگر مثل یاعلی؛سومار وغیره تکمیل کند.
موفق باشید
از این همه نبوغ چرا در جهت توسعه صنایع مختلف کشور استفاده نمی شود.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۸:۴۱ - ۱۳۹۶/۰۳/۱۶
که قابل لمس تر هم باشه
یک سوال دارم. پیشرفت در همه چیز خوبه.ما در موشکی پیشرفت کردیم اما در اقتصاد فجیع نزول کردیم. ایا کسانی که در اقتصاد هستند ضعیف هستن.. خب همین کسانی که موشک و صنایع نظامی و کسانی که جلو داعش... ایستادند فقط یکسال اقتصاد بدهید دست انها. و هر چی کت و شلواری که چهل ساله دارن اقتصاد ایران میچرخونن جاشون بگیرن.....
با سلام موشک ضد فساد و اختلاس هم درست کنیم به دل مفسدان اقتصادی بزنیم خیلی خوبه چون دشمن داخلی بیشتر داریم
خدا قوت به همه فعالان صنعت دفاعی در این کشور غیرتمند
انشالله در همه زمینه ها غرور افرین باشیم (کشاورزی صنعت ...
و بیکاری ریشه کن شه
دست همه دست اندرکاران درد نکند. از جانبازان دفاع مقدس هستم که پایم را تقدیم کردم. اگر در سالهای جنگ موقعیت امروز را داشتیم صدام جرات هیچ غلطی را نمی کرد همانطور که امروز هیچ کس جرات هیچ غلطی را نمی کند. باز هم دست مریزاد.
بخدا قسم 99 درصد اينهاييكه منفي دادن همان هايي هستند كه ميگن زنده باد كوروش زنده با وطنم و از اين چرت و پرتا. خاك و ناموس و وطن و فرهنگ و تمدن همش براشون كشكه اگر پاي انقلاب اسلاميي جلو بياد كه همه اينها را براشون مهيا ميكنه. پس اي مردم بشناسيد اين بي هويت هاي ايراني نما را
در زمینه تهاجمی به نقطه قابل قبولی رسیدیم بهتر نیست کمی هم روی موشک ضد موشک کار کنیم دشمن هم موشک داره موشک ضد موشک هم نیازه همینطور سلاح های لیزری که بسیار ارزون و مقرون به صرفه هستن از روسیه و چینی ها صلاح های جدید بگیریم از روش بومی سازی کنیم فرصت زیادی برای طراحی و تولید نیست
دشمنان بی کار نیستن دائم در حال تحریک گاو چران های امریکایی هستن
وقت طلاست
چندتا اسم اصیل ایرانی هم اگه رو موشک ها میذاشتین، بد نبود!!!!!!!
دمتون گرم خدا قوت با این موشکا دیگه امریکاو اسرائیل هیچ غلطی نمیتوانند بکنند پرچم ایران همیشه بالاس لایک
سوخت موشک هایتان را هیدروزنی کنید.
موشک قاره پیما مشکل را حل می کند.
سال 1404 همه با هم از پیشرفت های ایران تعریف می کنیم.
ممنون من برا کنفرانس آمادگی ام میخواستم خیلی کمکم کرد
سلام
الهی شکر
فدای دستان توانمند شما
دشمن را با میخ طویله جسباندید به دیوار
سلام
به احدی اعتماد نکنید
موشکی درست کنید به قلب نیویورک برسد
اصلا قصد شلیک نداشته باشید
دهان امریکا گل گرفته میشود
باسلام خداکنه اینایی که گفتین درست باشه الان دیگه حلال وحروم معنی نداره چون دشمن شب وروزبه فکرتسلط براین کشوره اگه داریم که هیچی اگه نداریم سریع برین دنبال موشکهای قاره پیما بمب اتم هواپیماهای جنگنده نسل پنج به بعد پدافندموشکی قویتر ازباورواینایی که داریم وصدالبته به فکر اقتصاد کشورووضع معیشتی مردم هم باشید
چرا اسم های موشک ها رو عربی انتخاب کردن...؟ مگه ما ایرانی نیستیم؟؟؟؟ نمیدونم کی نام میزاره رو این موشک ها !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
برچسب منتخب
# غزه # ماه رمضان # عید نوروز # کاظم صدیقی # دعای روز هشتم رمضان # دعای سال تحویل
وب گردی