کیوسک بین‌المللی «تابناک»؛
ادعای «رویترز» درباره توافقات مربوط به تحریم‌ها/ تأثیر موضع‌گیری آمانو بر روند مذاکرات هسته‌ای/ پیشنهاد تسلیحاتی روسیه به ایران
رسیدن مذاکرت هسته ای ایران به حساس‌ترین روزهای خود، ادعای رویترز درباره موارد توافق شده و اختلافی میان ایران و گروه 1+5، تأثیر اظهارات اخیر آمانو بر گفت و گوهای هسته ای، حل و فصل سه مسأله مهم در مذاکرات هسته ای در وین و پیشنهاد روسیه به ایران برای فروش تسلیحات دریایی، از جمله مهمترین موضوعاتی است که سرخط مطالب امروز مطبوعات جهان را به خود اختصاص داده است.
رسیدن مذاکرت هسته ای ایران به حساس ترین روزهای خود، ادعای رویترز درباره موارد توافق شده و اختلافی میان ایران و گروه 1+5، تأثیر اظهارات اخیر آمانو بر گفت‌و‌گوهای هسته ای، حل و فصل سه مسئله مهم در مذاکرات هسته ای در وین و پیشنهاد روسیه به ایران برای فروش تسلیحات دریایی، از جمله مهمترین موضوعاتی است که سرخط مطالب امروز مطبوعات جهان را به خود اختصاص داده است. به گزارش «تابناک»، به موازات ادامه روند مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 در وین، مطبوعات و رسانه های بین المللی همچنان این موضوع را با دقت و حساسیت خاصی پیگیری می کنند. خبرگزاری فرانسه در گزارشی در این زمینه می نویسد، پس از ماه ها مذاکره فشرده میان قدرت های بزرگ و ایران بر سر برنامه هسته ای این کشور، طرفین مذاکره روزهای حساسی را می‌گذرانند تا آخرین خطوط توافق تاریخی با ایران تا روز سه شنبه ترسیم شود. به نوشته این خبرگزاری، کارشناسان بر این باورند در صورت رضایت آژانس بین المللی انرژی اتمی، مسأله باید برای گروه 1+5 نیز قابل قبول باشد. از سوی دیگر، یک دیپلمات غربی اظهار داشته در مورد لغو تحریم های آمریکا، چشم انداز توافق دیده می شود، اما در مورد لغو تحریم های سازمان ملل، هنوز چنین خوش بینی مشاهده نمی شود.
*****
هم راستا با این گزارش، خبرگزاری «رویترز» نیز به نقل از منابع دیپلماتیک مدعی شده، ایران و گروه 1+5 بر سر نحوه برداشتن تحریم‌های اروپا و آمریکا به توافق اولیه دست یافته اند؛ اما درباره تحریم‌های سازمان ملل همچنان اختلاف نظر وجود دارد. به نوشته این خبرگزاری، هنوز در مورد ساز‌و‌کار رفع تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل و قطعنامه‌ای که باید در این خصوص صادر شود، اختلاف نظر وجود دارد و طرفین در حال بحث درباره این موضوع هستند. یک دیپلمات نزدیک به مذاکرات به رویترز گفته: «ما هنوز موضوع قطعنامه شورای امنیت را حل نکرده‌ایم. ایرانی‌ها هنوز موافقت نکرده‌اند». به گفته مقامات نزدیک به مذاکرات، برخی موضوعات دشوار از جمله همین موضوع، احتمالاً در جلسه وزرای خارجه ایران و 1+5 که امروز (یکشنبه) برگزار می شود، حل و فصل خواهد شد.
*****
شبکه خبری «الجزیره» نیز در گزارشی از مذاکرات هسته ای اشاره می کند که اظهارات مثبت مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته ای ایران، به نفع این کشور و گروه 1+5 است. در این گزارش اشاره شده که به گفته یوکیا آمانو، گزارش مربوط به فعالیت های هسته ای ایران در گذشته، احتمالاً تا پایان سال آماده خواهد شد؛ البته منوط به اینکه تهران همکاری کند. یوکیا آمانو بعد از دیدار با مقامات ارشد تهران از جمله حسن روحانی، رئیس جمهور ایران، به وین بازگشته است. الجزیره پیش بینی می کند از یکشنبه شب، شمار بیشتری از وزرای خارجه به وین بازگردند. انتظار می رود که این مقامات در شهر وین بمانند و به مذاکراتی ملحق شوند که بیست و چهار ساعته ادامه دارد. دیپلمات های غربی می گویند، هفتم ژوئیه یعنی سه شنبه ضرب الاجل نهایی است.
*****
روزنامه «جروزالم پست» از جمله دیگر مطبوعاتی است که به موضوع مذاکرات هسته ای ایران پرداخته و می نویسد، به نظر میرسد طی 48 ساعت گذشته، سه مسأله مهم ـ که مانع از حصول توافق میان ایران و گروه 1+5 بود ـ در گفت و گوهای کارشناسان این کشورها برطرف شده است. به نوشته این روزنامه، گفته می شود قدرت های جهانی درباره ساز‌وکاری که اجازه خواهد داد تحریم ها در صورت نقض توافق نهایی هسته ای توسط ایران بلافاصله احیا شوند، توافق کرده اند. بر این اساس، تحریم ها به جای آنکه خودکار دوباره از سرگرفته شود، کمیته ای متشکل از نمایندگان هر کشور درباره آن رأی خواهد داد و در صورت نقض قابل توجه تعهدات از سوی ایران، درباره بازگرداندن تحریم ها تصمیم گیری می شود.
*****
شبکه خبری «سی ان ان» نیز دیدگاهی خوشبینانه نسبت به مذاکرات داشته و از پدیدار شدن نشانه های جدیدی از پیشرفت در گفت و گوهای هسته ای خبر می دهد. در گزارش این شبکه آمده، نشانه های جدیدی از پیشرفت در گفت و گوها بر سر برنامه هسته ای ایران در حال ظهور و بروز است و مذاکره کنندگان تلاش می کنند تا روز سه شنبه به توافق دست یابند. یکی از مقاماتی که مستقیم در گفت و گوها حضور دارد، به سی ان ان گفته ظاهراً توافقی آزمایشی وجود دارد، مبنی بر اینکه اگر توافقنامه به امضا رسید، با صدور بیانیه ای اعلام شود که تحریم ها برداشته شده اند، ولی در ادامه، جدول زمانی باشد که بر اساس آن، برای هر گونه اقدامی که در برنامه هسته ای ایران صورت گیرد، تحریم های جدید برداشته شوند.
*****
در این میان، به نظر می رسد با جدی تر شدن چشم انداز حصول توافق و برداشته شدن تحریم های ایران، دولت روسیه خود را برای توسعه روابط با ایران در حوزه های مختلف آماده می کند. در این راستا، یک مقام روس روز شنبه در گفت و گو با خبرگزاری «ایتارتاس» با اشاره به دیدار فرماندهان نیروی دریایی ایران و روسیه در سن پترزبورگ گفته طرف روسی به طرف ایرانی فروش طیف گسترده ای از تسلیحات و تجهیزات نظامی دریایی را پیشنهاد کرده است. یک مقام ایرانی نیز به این خبرگزاری گفته، در دیدار مذکور، موضوعات مربوط به فعال شدن همکاری های فنی- نظامی روسیه و ایران، از جمله در عرصه صادرات تسلیحات و تجهیزات دریایی مطرح شده و مورد بحث و مذاکره قرار گرفته است. وی گفته: «طرف روسی به ما پیشنهاد کرد، فهرستی از تسلیحات و تجهیزات نظامی دریایی مورد نیاز نیروی دریایی ایران را تهیه و ارائه کنیم».
