اعضای اتاقهای بازرگانی در انتظار برگزاری انتخابات هشتمین دوره هیأت نمایندگان اتاقهای بازرگانی هستند. انتخاباتی که هجدهم اسفند برگزار میشود و برای این جماعت تب و تاب خاصی ساخته است، به گونهای که با نامنویسی ۲۵۱ نفر فعالیتهای انتخاباتی نمایندگان بخش خصوصی ابعاد تازهتری به خود گرفت.
به گزارش «تابناک»، ثبتنام نامزدهای دوره هشتم انتخابات هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران از چهارم تا یازدهم بهمن ماه در محل اتاق تهران انجام گرفت که طی آن ۲۵۱ فعال اقتصادی برای حضور در انتخابات در چهار حوزه بازرگانی، صنعت، معدن و کشاورزی ثبتنام کردند.
اتاق بازرگانی بر اساس قانون، مدیریت دبیرخانه شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی را بر عهده دارد. این اتاق ۶۰ نماینده دارد که ۴۰ نماینده آن از بخش خصوصی و ۲۰ نماینده آن از طرف دولت انتخاب میشوند. اعضای دولتی اتاق بازرگانی مستقیم توسط وزیر صنعت، معدن و تجارت انتخاب میشوند. در این خصوص وزیر اختیار تام دارد که نمایندگان دولتی را از بدنه دولت یا از بخش خصوصی انتخاب کند.
در انتخابات روزهای آینده مدیران اقتصادی باسابقه و کارآمد از جمله ائتلاف خواستاران تحول؛ دوباره به عرصه رقابت اتاق بازرگانی بازگشتهاند. ورود ائتلاف خواستاران تحول به عرصه رقابت، موجب شد تا دیگر گروهها از حضور یک گروه با پیشینه مشخص و با برنامه مدون در این انتخابات احساس خطر کنند.
به همین دلیل حتی بسیاری از این ائتلافها در ابتدا ترجیح دادند تا پیش از مشخص شدن برنامههای گروه خواستاران تحول فعالیت علنی خود را آغاز نکنند و با پیش بینی احتمالات برای هر اقدام رقیب اصلی برنامهای مجزا تعریف کنند.
دو دوره غیبت چهرههای شاخص تحول خواه در اتاق بازرگانی، باعث شد که افراد و گروهها از فرصت استفاده کنند و جای آنها را در اتاق بگیرند. حتی آنها در دوره اخیر نیز در یک اقدامی عجیب با درک این مهم که دیگر جایی در اتاق بازرگانی ندارند، رفتارهایی چون مصادر عنوان تحول و بازی با کارت تحول را در دستور کار قرار دادند.
با این حال، حضور گروه تحول خواهان فرصت مناسبی برای بخش خصوصی است تا بتوانند دوباره با به دست گرفتن اتاق بازرگانی در شأن کشور، به احیای جایگاه بخش خصوصی در اقتصاد کشور بپردازند. ورود افراد جدید با تفکر و اندیشه نو، این فرصت را فراهم میکند تا با نگاه نقادانه گذشته را بررسی و ضمن بهرهگیری از تجربه گروههای قبلی، نقاط ضعف را مرتفع و نقاط قوت را تقویت میکنند.
فهرست اسامی گروه «خواستاران تحول» به شرح زیر است:
در بخش بازرگانی: سید حمید حسینی، جمشید عدالتیان، فاطمه دانشور، مهدی رئیسزاده، سید محمد جلالی پروین، عبدالحمید امامی، فرید صفارزاده، حسین زمانی، علیرضا عباسی، پرویز شهپر، توفیق مجدپور، شمس الدین عیسایی، سید فخرالدین عامریان، افسانه فخری، مرضیه محمدرضازاده و رمضانعلیپور مجیب.
در بخش صنعت: محسن مهرعلیزاده، مسعود حجاریان، کوروش پروزیان، موسی رفان، سید عباس موسوی رهپیما، مرسل صدیق، مجید صدری، امین اله فرهادی، محمد تبریزی، مریم سلطانی، امیر محسنی، مرتضی هداوندی، محمد تقی صالحی و مظاهر مرجانی.
در بخش کشاورزی: محمد رضا بهزادیان، جهانبخش نورایی، احمد ترکنژاد، عباس وطن پرور، نسرین فقیهی و کاوه ولیپور.
همچنین در بخش معدن: مهرداد اکبریان، حمید رضا عارف، ایرج سبحانی و ابراهیم خانیکی.
در همین زمینه، محسن مهرعلیزاده، یکی از اعضای ائتلاف خواستاران تحول در گفتوگو با تابناک به بررسی سیاستها و برنامههای این ائتلاف پرداخته است.
محسن مهرعلیزاده رئیس فدراسیون بینالمللی ورزشهای زورخانهای و عضو هیأت مدیره سازمان منطقه آزاد کیش است. وی در دولت اول اصلاحات استاندار خراسان و در دولت دوم اصلاحات، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان تربیت بدنی بود.
آقای مهرعلیزاده، شاید برای خوانندگان این جالب باشد که شما که از سال 84 طی
یک فرآیند، کاندیدای ریاست جمهوری شدید و بعد در فضای سیاسی کمکم نبودید و امروز خود
را کاندید اتاق بازرگانی تهران میکنید،
چه شد که خودتان را یک بار دیگر در معرض انتخاب در اتاق بازرگانی قرار دادید؟
جنس من اصلاً صنعتی اقتصادی است؛ یعنی من در سال ۷۶ به عنوان استاندار خراسان مسئول شدم. در سال ۸۰ به عنوان معاون رئیسجمهور و تربیت بدنی منصوب شدم، ولی قبل از آن و حتی همزمان با آنجا هم بعدش هم همین طور، من اغلب ایجادکننده و ادارهکنندهٔ واحدهای بزرگ صنعتی اقتصادی در کشور بودم. من ۲۴ سالم بود که مدیر تولید و مدیر کارخانه و همین طور عضو هیأت مدیره و قائم مقام مدیرعامل شرکت سایپا شدم. در ۲۹ سالگیام معاون وزیر صنایع سنگین شدم. در سال ۶۹ مسئولیت ایجاد منطقهٔ آزاد کیش را به عهده گرفتم و سازمان عمرانی کیش آن موقع به عنوان رئیس هیأت مدیرهٔ مدیرعامل انتخاب شدم. الآن هم احساس میکنم مسائل اقتصادی در کشور ما خیلی اهمیت دارد و در این مقطع احساس نگرانی میکنم.
ندانمکاریها و منفعتطلبیها شخصی در اتاق بازرگانی بسیار مضر و سم است. اگر بخواهیم در این جایگاه بیتفاوت باشیم، بعداً نمیتوانیم خودمان را ببخشیم. بنده در سال ۸۴ برای ریاست جمهوری کاندیدا بودم، خوب نشد. در سال ۸۵ من برای اتاق کاندیدا شدم. در سال ۸۵ همین گروه تحولخواه را با دوستان تقویت کردیم و راه افتادیم و ۲۳ نفر از ۴۰ نفر اتاق بازرگانی تهران در اختیار ما شد؛ یعنی یک اکثریت ۲۳ نفر از ۴۰ نفر در سال ۸۵ به دستمان آمد. طبیعی بود که آن موقع متأسفانه رویهای که دولت وقت با ابزارهای ظاهراً قانونی ولی غیرقانونی برخورد میکردند که امکان مدیریت اتاق و ورود تفکر سالم و سالم فکر کردن وجود نداشت.
من الآن نمیخواهم ادعا کنم، ولی چه بسا اگر آن دولت با آن تفکر زور و فشاری که داشت اگر نبود و یک دولتی بود که اعتقاد داشت هر نهاد باید در جای خودش کار خودش را انجام دهد، چه بسا اتاق بازرگانی نقش خودش را ایفا میکرد و الآن وضعیت اقتصادی خیلی بهتر بود.
همان سالها مقام معظم رهبری در خصوص سیاستهای اجرایی اصل ۴۴ قانون اساسی مواردی را مطرح کردند و گفتند که دولت کار خودش را انجام دهد، مجلس کار خودش را انجام دهد، اتاق بازرگانی کار خودش را انجام دهد. اما اتاق هرگز کاری انجام نداد. کدام خصوصیسازی انجام شد؟ چه خصوصیسازی انجام شد؟ الآن از آنوقت تا حالا در اثر اجرای سیاستهای اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی کدام بخش از اقتصاد تقویت شد؟ آیا درآمد ناخالص سرانهٔ کشور افزایش پیدا کرد؟ اشتغال افزایش پیدا کرد؟ درآمد عمومی کشور افزایش پیدا کرد؟ توسعهٔ صنعتی پیدا شد؟ ضرایب رشد اقتصادیمان بالا رفت؟ کدام یکی شد؟
نگرانی شما از وضعیت امروز اقتصاد بخش خصوصی چه بود که امروز به اقتصاد بازگشتهاید؟ دو جنس نگرانی وجود دارد. تداوم وضعیت موجود با توجه به اینکه شرایط اقتصادی کشور ما در سال آینده با توجه به پیشبینیهایی که میشود چه با ۱+۵ به توافق برسیم و چه نرسیم سختتر میشود. البته به نظر من وضعیت اقتصادی کشور اصلاً هیچ ارتباطی هم با موضوع هستهای ندارد. این موضوع را بعضیها بزرگ کردهاند. واقعیت این است که بازار نفت دنیا نشان میدهد ما یک اقتصاد وابستهٔ به نفت هستیم. نزدیک به 70 تا 75 درصد اقتصاد کشور وابسته به نفت است. در عین حال درآمد نفتی کشور ما حداقل نزدیک به ۴۰ تا ۵۰ درصد کاهش پیدا خواهد کرد. این هم نیست که مثلاً ما جایگزین یا ذخیره داشته باشیم یا از صندوق بخواهیم هزینه کنیم. بالاخره باید به جای آن ۳۰ تا۴۰ میلیارد دلار در سال که به دست نمیآوریم، یک فعالیتهایی داشته باشیم. آن فعالیت هم فقط و فقط بخش خصوصی است که میتواند انجام دهد.
در همین شهرکهای صنعتی کشور چهار پنج سال پیش کارخانههایی که ایجاد شده بود، زیر پنجاه درصد از ظرفیت کار میکرد. دولت هم آن موقع معمولاً این گونه گزارشها را رد و تکذیب میکرد. من چند روز پیش در جریان بررسی بودجه از زبان یکی از رؤسای کمیسیونهای تخصصی مجلس شنیدم که گفتند که الان فقط ۳۰ درصد از ظرفیت صنعتی کشور کار میکند. البته این هم به این دولت برنمیگردد و ریشه این هفت و هشت سال گذشته دارد. پس تداوم این وضعیت با کاهش همزمان درآمد نفتی مشکلات را دوچندان میکند.
ائتلاف خواستاران تحول برای رفع این نواقص چه برنامهای دارند؟ وقتی امکان استفاده از رانتها وجود دارد، اقتصاد روشن و شفافی نیست. به تعبیر ائتلاف خواستاران تحول، اقتصاد سفید نیست. اتاق اصلاً وظیفهاش این نیست که ۶۰ میلیون تومان از یکی بگیرد تا برایش کارت بازرگانی صادر کنند یا نکند، تمدید کند یا نکند. اتاق نیامده که خودش را نگه دارد و یک تعداد پرسنل را داشته باشد. اتاق آمده فعال باشد. اتاق آمده فکر بدهد، ایده بدهد. ما همیشه گفتیم، اتاق پارلمان بخش خصوصی است.
منظورتان از پارلمان بخش خصوصی چیست؟ درست است که اتاق نمیتواند قانون بگذارد و زیر پایش مهر بزند، ولی میتواند مغز منفصل یا قوهٔ کارشناسی منفصل مجلس باشد. تاکنون اتاق این نقش را هرگز بازی نکرده است. چند وقت است، مسأله اقتصاد مقاومتی به عنوان تِز اصلی مطرح شده است. من واقعاً ندیدم جز یکی دو بار که سمینار گذاشته باشند، اتاق در این موضوع مشارکت داشته باشد. افرادی که شاید مسائل را میفهمند ولی به لحاظ رعایت بعضی منفعتهای شخصی مطلبی را عنوان نمیکنند
اینکه گفته میشود باید سرمایهداران در اتاق بازرگانی باشند را قبول دارید؟ آیا ما میخواهیم یک بنکداری بسازیم که مثلاً این بنکدار باید پولش زیاد باشد؟! اصلاً من دارم میگویم اتاق پارلمان بخش خصوصی است. اتاق جایی است که الآن ۲۰ هزار عضو دارد و بیست هزار نفر کارت بازرگانی عضویت دارد. در بخش خصوصیها ۲۰ هزار ضرب در ۳؛ ۶۰ هزار مدیر میشود. اگر شما ۲۰ سال تجربه میانگین برای اینها در نظر بگیرید، یک میلیون و دویست هزار نفر سال تجربه میشود. آنوقت از این ظرفیت استفاده نمیشود. من میخواهم بپرسم مؤتلفه چه کاری تا الان انجام داده است؟ من میگویم باید جنس آدمهایی که در اتاق بازرگانی قرار میگیرند، آدمهای سوءاستفادهچی نباشند. آدمهای سیر باشند. آدمهای منافع شخصی خودشان را ترجیح به منفعت ملی ندهند. من میگویم، نگوییم چه کار بدی کردند؟ بپرسیم که چکار خوبی را میتوانستند بکنند که نکردند؟
همه میگویند درآمد نفتی کشور در هشت سال احمدینژاد ۸۰۰ میلیارد دلار بوده است. اغلب دستگاههای نظارتی و خیلی از دستگاههای تخصصی ذیربط، وزارتخانهها، مردم، مدیران عالی و حتی مردم خیلی عادی کوچه و بازار در خصوص چگونگی خرج شدن ۸۰۰ میلیارد نظرهای خوبی نداشتند. میگفتند در جای خودش خرج نشده است. من کلمهٔ بدتر از اینها نمیخواهم بگویم. این پول به هر حال در جای خودش خرج نشده است. بد خرج شده و حیف شده است. واردات بیرویه از سیر گرفته تا سنگ قبر وارد شد. من اینجا بپرسم آیا اتاقی که بخش خصوصی کشور را هدایت میکند و متکی به یک میلیون و دویست هزار نفر سال تجربهٔ عملی و واقعی بوده است؛ چه کاری انجام داد؟ نمیگوییم بیایید نظاهرات کنید، راهپیمایی راه بیندازید. بیایید قوهٔ کارشناسی راه بیندازد. بیاید کمیسیونهای تخصصی راه بیندازد. بیایید با آن پولهایی که صد میلیارد تومان هست تحقیق کند. بیایید در دانشگاهها تحقیق کنید.
نشستند و گفتند آن اتاقی بزرگ است که پشتش مؤتلفه باشد که مثلاً قوی باشد. ما اتاقی میخواهیم که شرایط اقتصاد مقاومتی را فراهم کند، رانت در اقتصاد را از بین ببرد، شرایط اقتصاد رقابتی را ایجاد کند. تا کنون اتاق کدام پیشنهاد و یا کدام رایزنی با کمیسیون تخصصی مجلس با دولت با وزرا انجام داده است؟ عدهای بودند که اصلاً این مسائل را متوجه نمیشدند. اصلاً عدهای بودند که خیلی سنتی فکر میکردند. توقعی هم نداشتیم ولی در این دورهٔ اخیر بالاخره افرادی که رفتند این جاها قرار گرفتند توقع میرفت از این قضیه هم غفلت کردند. من فکر میکنم که بایستی افرادی در اتاق بیایند که اگر چیزی را میفهمند شجاعت لازم برای گفتن آن موضوع را داشته باشند.
شما مهمترین ویژگی ائتلاف خواستاران تحول را چه میدانید؟ در ائتلاف ما خوشبختانه ۴ و ۵ نفر افرادی را داریم که هم سن و سال بنده هستند که تجربه داریم تا نگذاریم این سیستم از بین برود، ولی اکثریت این ۴۰ نفر اغلب جوان و کارآفرین هستند.
ما میگوییم همهٔ افراد باید فقط حول یک محور جمع شوند. دلسوزید؟ بله. آدم رانتخواری نیستند؟ نخیر. سابقهٔ رانتخواری نداری؟ نخیر. شجاعت داری حرفت را بزنی؟ بله. عقلش را داری که برنامهریزی کنی؟ بله. عقل داری که بتوانی از عقل جمعی استفاده کنی؟ بله.
به طور کلی ویژیگی این ائتلاف این است که دلسوزند. منفعتطلبی ندارند. منفعت ملی را به منفعت شخصی خود رجحان میدهند. خوش سابقه هستند.