اوراق مشارکت را به جای یارانه به مردم بدهید

در اقتصاد، یکی از ابزارهایی که برای کنترل نقدینگی در بازار به کار می‌رود، فروش اوراق  مشارکت از طریق بانک‌های کشور است که با این روش، نقدینگی سر‌گردان در بازار جمع‌آوری و روانه بازار تولید ‌می‌شود. از سوی دیگر، طرح‌های نیمه تمام که به دلیل کمبود اعتبار به پایان نرسیده‌اند، به سرانجام می‌رسند.

به گزارش «تابناک»، ‌فروش اوراق مشارکت در ایران، تجربه موفقی از خود نشان نداده و شاید دلایل گوناگونی برای شکست وجود داشته باشد که البته عمده دلیل آن ‌این است که دولت معمولا پس از فروش اوراق، درآمد حاصل را در جای دیگری سرمایه‌گذاری می‌کند و برای پرداخت سود اوراق مشارکت، مجبور به استقراض از بانک مرکزی می‌شود که این خود عامل افزایش تورم است.

اما دولت می‌تواند راهکار‌هایی ‌اجرا‌ کند که هم بتواند نقدینگی را کنترل کرده، هم طرح‌های نیمه تمام را به اجرا در‌آورد و هم یارانه پرداخت کند. دولت همچنین می‌تواند اوراق مشارکت مربوط به پروژهای نیمه تمام را در قالب یارانه میان مردم توزیع کند و از این راه، پرژه‌های نیمه تمام کشور ـ که بیشتر آن‌ها تا کنون بیش از ۵۰ درصد پیشرفت کار داشته‌اند ـ به پایان برساند. این کار باعث برگشت سرمایه در کوتاه‌مدت و همچنین پرداخت سود مشارکت به مردم می‌شود و از سوی دیگر ‌با توسعه زیر‌ساختی، زمینه اشتغال نیز فراهم می‌آید.

بنا بر این گزارش، جعفر قادری، رئیس کمیته اقتصادی مجلس شورای اسلامی، با طرح این پرسش که «چرا عدم پرداخت نقدی یارانه‌ها و تبدیل آن به اوراق مشارکت با نرخ سود ۲۷ درصد توجیه دارد؟» گفت: در شرایطی که کشور برای تکمیل طرح‌های عمرانی و تولیدی با نرخ بازده بالا و دوره بازگشت کمتر از یک سال به نقدینگی نیاز دارد، پرداخت نقدی یارانه‌ها به مردم، هیچ توجیهی ندارد.

وی افزود: اگر دولت بخواهد برای تأمین مالی پروژه‌هایی مثل فازهای باقی‌مانده پارس جنوبی، اوراق مشارکت منتشر کند، باید به خریداران اوراق مشارکت ۲۳ درصد سود بدهد و حدود ۲درصد برای کارمزد انتشار اوراق به بانک‌های ناشر پرداخت کند و 10 درصد از مبالغ دریافت شده از محل انتشار اوراق را هم در حکم وثیقه برای تضمین منبع جهت پاسخگویی به بازگردانندگان ‌اوراق نزد بانک ناشر نگه‌دارد؛ بنابراین، با دریافت 90 درصدی مبالغ جمع‌آوری شده و محاسبه کارمزد 2 درصدی و پرداخت ۲۳ درصدی به خریداران، عملاً دولت باید نزدیک ‌۲۸ درصد سود بپردازد.
 
عضوکمیسیون برنامه و بودجه مجلس در این باره افزود: اگر دولت مشمولین دریافت یارانه را مخیّر به دریافت نقدی یارانه و یا انصراف از دریافت نقدی و خرید اوراق مشارکت ۲۷درصدی کند، هم به‌ سود دولت است و هم بیشتر مردم از این طرح استقبال خواهند کرد.
 
قادری افزود: نفع دولت به این یک درصد کمتر نرخ سود و نفع مردم به همین ۲۷ درصد سود خلاصه نمی‌شود. اگر دولت از ۴۲ هزار میلیارد تومانی که ‌سالانه‌ نقدی بین مردم توزیع می‌کند، موفق شود درصد بالایی را در قالب اوراق مشارکت صرف تکمیل فازهای باقی‌مانده پارس جنوبی کند و تا یکی، دو سال همه فازهای پارس جنوبی را به بهره‌برداری برساند،‌ سالانه حدود یکصد میلیارد دلار از مجموع فازهای پارس جنوبی کسب درآمد می‌کند.
 
وی همچنین خاطرنشان کرد: این درآمد‌ها نه ‌تنها تا یکی، دو سال اصل و فرع اوراق مشارکت فروخته شده را برمی‌گرداند، بلکه درآمدهای اضافی نیز نصیب دولت می‌کند، اشتغال را افزایش می‌دهد و با افزایش صادرات، درآمدهای ارزی را افزایش داده و ارزش ریال را تقویت می‌کند؛ بنابراین، با این کار جلو دست‌اندازی کشورهای همسایه به منابع ما نیز گرفته می‌شود. این اقدام ‌عادلانه است، چراکه به هر فرد به یک اندازه اوراق مشارکت فروخته می‌شود و ‌در بازار پول اخلال ایجاد نمی‌کند. با این استدلال، نگرانی بانک مرکزی از این نظر که منابع را از بورس و یا بازار پول به‌ سمت خرید اوراق مشارکت نمی‌کشد، از بین می‌رود.