کاهش کم سابقه مصرف میوه در ایران

میوه و سبزیجات به‌دلیل وجود آنتی اکسیدان‌ها و ویتامین‌های متعدد در پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها ازجمله انواع سرطان‌ها، بیماری‌های قلبی و عروقی و سرماخوردگی نقش مؤثری ایفا می‌کننداما اخیرا طبق آمارهای به‌دست آمده مصرف میوه در کشور به طرز کم سابقه‌ای کاهش یافته است و درحالی‌که تا یک دهه گذشته اکثر مردم در طول روز به میزان کافی میوه مصرف می‌کردند، آمارهای جدید حکایت از آن دارد که امروزه مردم کمتر میوه مصرف می‌کنند.

به گفته دکتر رضا ملک‌زاده معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، میانگین مصرف میوه و سبزی تازه در کشور یک‌سوم میزان لازم است و 47میلیون ایرانی این محصولات را به میزان کافی مصرف نمی‌کنند. هر فرد باید روزانه 5نوبت میوه و سبزیجات تازه مصرف کند درحالی‌که 88درصد مردم ما کمتر از این میزان میوه و سبزی می‌خورند و میانگین میوه و سبزی مصرفی 1.5 واحد است.

دکتر سیدمرتضی صفوی مدیر گروه تغذیه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و مدیر سابق دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت ازجمله متخصصانی است که در گفت و گو با همشهری برداشته شدن یارانه‌ها از برخی از کالاها و اعمال تحریم‌ها علیه ایران در سال‌های قبل را در افزایش قیمت میوه ولبنیات مؤثر می‌داند. به گفته وی، حذف یارانه‌ها باعث بالا رفتن بهای یکسری از اجناس شده و مردم زمانی که متوجه می‌شوند توان مالی استفاده از محصولی را ندارند به راحتی از خرید و استفاده آن صرف‌نظر می‌کنند. متأسفانه باید به تجربه‌ای مشابه نیز اشاره کرد و گفت زمانی که یارانه شیر برداشته شد به تعداد افرادی که شیر را از برنامه غذایی خود حذف کردند به‌طور تصاعدی افزوده شد.

در مورد میوه هم دقیقا همین اتفاق افتاده است، ما اکنون باید روزانه 400گرم میوه مصرف کنیم که براساس آمار ارائه شده مردم ایران به‌طور متوسط روزانه حدود 280گرم میوه مصرف می‌کنند. کاهش مصرف میوه تنها یک امر ظاهری نیست که ما بگوییم اتفاقی نیفتاده بلکه این اتفاق می‌تواند باعث شود بدن افراد از دریافت مواد معدنی که در میوه‌ها به وفور یافت می‌شود محروم شود که این مسئله می‌تواند عواقب ناگواری برای سلامتی در پی داشته باشد. اما سیاست‌های اقتصادی که در 8سال اخیر اتخاذ شده است را نیز نمی‌توان در کاهش میزان مصرف میوه بی‌تأثیر دانست.

به گفته دکتر کورش جعفریان متخصص تغذیه و رژیم‌های غذایی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در سال‌های اخیر واردات میوه بنا به دلایلی زیادشده که این مسئله به باغداری در کشور ما ضربه زده است. یارانه‌ای که برای متعادل نگه‌داشتن قیمت میوه اختصاص می‌یافت نیز در سال‌های اخیر در مسیری دیگر مصرف شده است. اما مصرف میوه چه فوایدی دارد و چرا تا این حد متخصصان به مصرف آن توصیه می‌کنند؟

به گفته دکتر جعفریان در گفت و گو با همشهری میوه یکی از گروه‌های اصلی غذایی انسان است و توصیه می‌شود حداقل روزانه بین 2تا 4واحد میوه در برنامه غذایی افراد گنجانده شود تا سلامت آنها تضمین شود. وی حتی توصیه می‌کند افرادی که تحرک بدنی بالاتری نسبت به مردم عادی دارند تا 6 واحد میوه در روز نیز مصرف کنند.

متأسفانه در فرهنگ غذایی ما و به‌ویژه در سال‌های اخیر میوه جایگاه ویژه‌ای ندارد و بیشتر حالت دسر دارد، اما در خیلی از کشورها میوه در کنار سفره هست که این شیوه در فرهنگ غذایی ما قدری مهجور واقع شده است. یکی دیگر از بحث‌هایی که مطرح می‌شود این است که مصرف خود میوه بهتر از مصرف آبمیوه است، چراکه میوه دارای فیبر بالایی است. برخی از افراد مانند دیابتی‌ها تنها با خوردن میوه سلامت‌شان حفظ می‌شود و درصورتی که آبمیوه مصرف کنند قند خون آنها بسیار بالا می‌رود و در معرض خطر مرگ قرار می‌گیرند.