بيمه زنان خانه‌دار تصويب شد اما اجرا نشد!

بيمه زنان خانه‌دار 10 سال فراز و نشيب را از سر گذراند تا بالاخره در آستانه به پايان رسيدن دوره دولت دهم؛بگويند: «200 هزار زن خانه‌دار در سال 92 بيمه مي‌شوند!»اين در حالي است كه طي سه سال اجراي اوليه طرح بيمه زنان خانه‌دار تنها 30 هزار زن خانه‌دار تحت حمايت سازمان بهزيستي از ميان 19 ميليون نفر زن خانه‌داري كه منتظر اجراي طرح بودند،از بيمه برخوردار شده‌اند و اين بار نوبت به مريم مجتهدزاده،رئيس پيشين مركز امور زنان و خانواده رياست‌جمهوري رسيده بود كه پس از همه وعده‌هاي مسئولان دولتي در ماه‌هاي قبل براي اجرايي كردن طرح‌ها و لايحه‌هاي بر زمين مانده،از اجرايي شدن طرحي سخن بگويد كه با وجود فراز و نشيب‌هاي فراوان پس از 10 سال تنها كليات آن در ستاد ملي زن و خانواده مصوب شده وهنوز به مرحله تصويب در هيات دولت دهم نيز نرسيده بود.

از سويي ديگر، شهيندخت مولاوردي، معاون رئيس‌جمهور در امور زنان و خانواده مي‌گويد: «هم‌‌اكنون درمورد طرح بيمه زنان خانه‌دار در حال گزارش‌گيري هستيم و پس از ارزيابي كارشناسي در چارچوب رويكردي كه در كشور حاكم شده است، آن را به مرحله اجرا درمي‌آوريم. اكنون 100 ميليارد تومان براي بيمه كردن 200 هزار زن خانه‌دار در سال‌جاري در مجلس شوراي اسلامي تصويب شده است،اين در حالي است كه دولت با كسري بودجه چندين هزار ميليارد توماني در سال‌جاري روبه‌روست.»در زمينه بيمه زنان خانه‌دار و علت عدم تخصيص بودجه كافي توسط نهادهاي مسئول به اين طرح، توران ولي مراد دبير ائتلاف اسلامي زنان به تهران‌امروز مي‌گويد: «طرح تصويب شده است، اما بودجه‌اش ديده نشده است.اين طرح با اولويت زنان سرپرست خانوار بودجه دريافت كرده است.بودجه‌اي كه اصلا براي اين تعداد زن كافي نيست.موضوع اصلي اين است كه هرگاه كسر بودجه به‌وجود مي‌آيد بر امور زنان تاثيرش آشكار مي‌شود.»

بيمه زنان خانه‌دار در اولويت كار مجلس

«بيمه زنان خانه‌دار،يك تامين مادي و امنيت براي زنان محسوب مي‌شود.» اين گفته‌هاي مهناز بهمني،نماينده مجلس نهم است.او درباره مزيت‌هاي اين طرح مي‌گويد: «اين طرح بايد حتما به‌صورت جدي پيگيري شود. زيرا خانه‌داري هم يك شغل به‌شمار مي‌آيد و بايد زن در فراز و نشيب زندگي‌اش از لحاظ مادي آرامش داشته باشد.گاهي پيش مي‌آيد كه وقتي زندگي يك زن به سرانجام مي‌رسد مرد خانواده تجديد فراش مي‌كند و اين زن است كه بايد امنيت رواني و مالي در اين زندگي داشته باشد. زني كه مدت‌هاست در خانه عمرش را گذاشته است و حالا بايد تلاش‌هايش نتيجه‌اي داشته باشد.» اين نماينده زن تاكيد مي‌كند: «نمايندگان زن مجلس با تمام توان از اين موضوع دفاع و سعي مي‌كنند بودجه بيشتري براي اين طرح اختصاص دهند.» از سويي ديگر،چندي پيش شهلا ميرگلوبيات،نماينده مجلس نهم درباره به اجرا درآمدن بيمه 200هزار زن خانه‌دار تا پايان امسال به خبرآنلاين گفته بود: «بين حرف و عمل فاصله بسيار است. منابع مالي طرح بايد مشخص شود. وقتي بودجه امسال انقباضي در نظر گرفته شده است،دولت چگونه مي‌خواهد اين موضوع را عملي كند؟» او ادامه مي‌دهد: «اين طرح براي دولت بار مالي دارد به همين دليل بعيد است كه به نتيجه برسد.شوراي نگهبان هم با آن موافق نيست.» ميرگلوبيات مي‌گويد: «زيرساخت‌ها بايد فراهم شود و سعي بر اين باشد كه مرحله به مرحله طرح را به اجرا درآوريم. مثلا بيمه شدن درصد اندكي از اين زنان را در سال 92 و درصد ديگري را در سال 93 مد نظر قرار دهيم به اين ترتيب تا پايان برنامه 5 ساله پنجم ميزان قابل‌توجهي از اين زنان بيمه شده‌اند.تنها راه،پلكاني اجرا كردن آن از دهك‌هاي پايين جامعه است.»

طرح تصويب شده،اما اجرا نشده است

نيره اخوان بي‌طرف،نماينده مجلس نهم نيز معتقد است: «طرح زنان بي‌سرپرست خانواده و خانه‌دار قرار بود تا پايان برنامه پنج ساله دولت 200هزار نفر را تحت پوشش قرار دهد كه هنوز اين طرح اجرايي نشده است.بالاخره اين طرح تضميني براي زنان خانه‌دار است و ما سعي مي‌كنيم اين موضوع را تا عملي شدن پيش ببريم.»از سويي ديگر،حاجي علي،دبير ستاد ملي زن و خانواده مي‌گويد: «عدم تناسب بيمه‌هاي تامين اجتماعي اجباري با وضعيت شغلي و درآمدي زنان خانه‌دار،بالا بودن ميزان سهم بيمه شونده و انتخاب جامعه آماري گسترده به‌عنوان پايلوت طرح از مشكلات عدم اجراي طرح بيمه زنان خانه‌دار در دوره‌هاي قبلي خود بود.عدم طراحي مكانيسم تخصصي و ساز و كار بيمه‌اي و عدم تعيين دستگاه‌هاي خاص و ثابت به عنوان متولي،همچنين مقطعي بودن طرح‌ها و عدم استمرار آنها مشكل اين طرح در دوره‌هاي قبلي بود. تامين اعتبارات موقت و عدم ثبات رديف بودجه‌هاي خاص و عدم وجود قانون و بودجه پايدار و همچنين عدم تناسب بين ساز و كارهاي تعريف شده در طرح‌هاي بيمه‌اي زنان خانه‌دار با ويژگي‌ها و شرايط مختلف زنان خانه‌دار نيز از ايرادات وارد بر طرح‌هاي پيشين بود.»او بارها تاكيد كرده است: «احتساب خانه‌داري به عنوان شغل از اولين ملزومات و گام‌هاي اجرايي شدن بيمه زنان خانه‌دار است و استفاده از ظرفيت شركت‌هاي بيمه خصوصي از ديگر پيشنهادات ستاد ملي زن و خانواده بود كه توانست مشكلات عدم اجراي بيمه زنان خانه‌دار را مرتفع كند.»در حالي مسئولان از حل مشكلات بيمه زنان خانه‌دار خبر مي‌دهند كه هنوز خبري از اجرايي شدن آن نيست و معلوم نيست كه بيمه زنان خانه‌دار در كدام ايستگاه متوقف شده است؟

رئيس‌جمهور به وعده‌هاي خود عمل كند

در گرماگرم انتخاب و بازار داغ شعارها و وعده‌هاي مختلف،رسيدگي و بررسي امور زنان در صف اوليه مطالبات رياست‌جمهوري ايستاده بود.قبل از انتخابات دكتر حسن روحاني،بارها از رسيدگي به مسائل زنان سخن گفت تا جايي‌كه به‌طور ويژه در مورد بيمه زنان اعلام كرد: «پوشش خدمات بيمه‌اي بايد بين همه زنان جامعه بخصوص زناني كه سرپرستي خانواده را برعهده دارند،گسترش يابد. در دولت تدبير و اميد پوشش بيمه خدمات تامين اجتماعي براي زنان برقرار خواهد شد و معيشت مردم،به‌ويژه معيشت زنان بهبود خواهد يافت.»اما حالا انتخابات تمام شده است و هنوز اين وعده‌ها تحقق نيافته است.بيمه زنان خانه‌دار تصويب شده است،اما به مرحله اجرايي نرسيده است.توران ولي مراد،فعال امور زنان مي‌گويد: «ما همچنان در انتظار هستيم تا رئيس‌جمهور وعده‌هاي خود را در قبال زنان عملي كنند.متاسفانه در مورد طرح بيمه زنان خانه‌دار مشكل اصلي عدم وجود بودجه كافي است و كلا اين موضوع وجود دارد كه هرگاه جايي كمبود حادث مي‌شود اين نقصان بر سر زنان آوار مي‌شود.»از سويي ديگر،«معاونت امور زنان بايد به‌طور جدي پيگير اين موضوع باشد،در واقع اين نهاد بايد صداي زنان باشد و مطالبات اين بخش از جامعه را به گوش مسئولان برساند.درست است كه در زمينه بيمه زنان خانه‌دار كمبود بودجه وجود دارد اما اين قشر از زنان جامعه به حمايت جدي نياز دارند،كه اين حمايت از طريق بهزيستي و تامين اجتماعي به سرانجام خواهد رسيد.

تعويق 10ساله قانون تصويب بيمه زنان

نتايج بررسي مركز پژوهش‌هاي مجلس نشان مي‌دهد با گذشت يك دهه،«توفيق چنداني در بيمه اجتماعي زنان خانه‌دار حاصل نشده است.»چرا كه اين قانون در سال 1381 در مجلس مصوب و به موجب آن سازمان بهزيستي موظف شد سالانه حداقل يك ميليون زن خانه‌دار را بيمه كند اما اين طرح هنوز به‌طور جدي اجرا نشده،متوقف شد و مسئولان نيز دليل اجرا نشدن آن را كمبود اعتبار اعلام كردند.در آن سال قرار بود زنان خانه‌دار با پرداخت ماهانه 10 هزار تومان خود را بيمه كنند.مبلغي كه نيمي از آن را بهزيستي مي‌پرداخت و نيم ديگرش را زنان خانه‌دار و آنها پس از 20 سال از مزاياي بيمه بهره‌مند مي‌شدند.قرار بود هرساله با افزايش بودجه،زنان بيشتري تحت پوشش بيمه قرار گيرند و تا طي مدت كوتاهي همه زنان ايراني تحت پوشش بيمه قرار گيرند.اما سازمان بهزيستي در مدت 3 سال از اجرا، تنها 30 هزار زن خانه‌دار را تحت پوشش قرار داد.شايد به همين دليل بود كه اجراي طرح بيمه زنان خانه‌دار به وزارت رفاه محول شد و با وجود اصرار اين وزارتخانه ‌در اجرا، اين طرح نيز به سرنوشتي مشابه با ساير طرح‌هاي مصوب حوزه زنان دچار شده و هيچ‌گاه عملياتي نشد تا جايي‌كه وزارت رفاه اعلام كرد بيمه اين گروه، كار آساني نيست و بهتر است «بيمه زنان خانه‌دار نيازمند» را جايگزين بيمه زنان خانه‌دار كنيم. اين در حالي است كه در آخرين اخبار رسيده ميزان حق بيمه زنان تا 25 هزار تومان در ماه افزايش يافته است.

كمبود بودجه،نبود امكانات و هزار بهانه ديگر باز بر سر راه‌حل مشكلات زنان وجود دارد.اما زنان همچنان با صبوري در انتظار به تحقق پيوستن وعده‌هاي مسئولين هستند تا زني كه سال‌ها در خانه كار كرده است و چراغ خانواده را روشن نگاه داشته بتواند لااقل بهره‌اي ناچيز از خدماتش داشته باشد.

منبع: تهران‌امروز