جزئیات جدید از واردات خودرو در ماه‌های آینده همراه با سه شرط/ خودرو‌های وارداتی کمتر از ۱۰ هزار دلار خواهد بود/ خودروی دست‌دوم وارد نمی‌شود/ عرضه خودرو در بورس کالا همراه با رانت است/ آمار تحویل خودرو ۳۶ درصد افزایش یافت

محمد امیر زاده کمند؛ به گزارش تابناک اقتصادی؛ سیدرضا فاطمی‌امین وزیر صمت امروز در نشست خبری با اصحاب رسانه با اشاره به اینکه یکی از مسائل ساختاری در اقتصاد ایران، بحث نرخ ارز است اظهار داشت: با دست خودمان قیمت های داخلی را به نرخ ارز متصل کرده ایم.

وی افزود: ارز از سه مسیر باعث تورم و افزایش قیمت ها می شود؛ یک مسیر قیمت مواد اولیه است که همه با آن مواجه هستند. دومین اثر نرخ ارز، اثر انتظاری تورمی است. این مورد نیز برای همگان شفاف است. اثر سوم؛ این است که بعضی کالا مثل پتروشیمی طبق قوانین و مقررات مصوب خودمان به نرخ ارز متصل است. بنابراین بخش عمده ای از ضرورت اصلاح ساختار به این موارد مربوط می شود. به طور نمونه بایستی این اثر سوم را قطع کنیم. این موضوع در فولاد اتفاق افتاده است؛ الان در بازار فولاد از نرخ ارز پیروی نمی کند.

فاطمی‌امین گفت: همه ما می دانیم که نظام مالی و بانکی ما به شدت دچار مشکل است. و یکی از سه مولفه تولید منابع مالی مواد اولیه است. در این باره بایستی روش های نوین تامین مالی را اجرا کنیم. یکی از این راه کارها، تامین مالی زنجیره است که در سال گذشته آغاز شد و 4 هزار میلیارد تومان عملیاتی شد و خوشبختانه در هفته های گذشته در ستاد اقتصادی دولت مصوب شد 20 درصد تسهیلات از این طریق پرداخت شود. این تامین مالی زنجیره ای حداقل 30 تا 40 درصد بهره وری منابع عمومی را بیشتر می کند.

وزیر صمت در ادامه در خصوص خودرو اظهار داشت: در حوزه خودرو، وضعیت صنعت خودرو قابل قبول نیست ولی روند قابل قبول است. پارسال در پایان خردادماه، 143 هزار خودرو کف پارکینگ خودروسازان بود (خودروی ناقص) ولی در سال جاری این رقم به 42 هزار دستگاه خودرو رسیده است. یعنی 70 درصد کاهش خودروهای کف کارخانه در سه ماه اول امسال نسبت به سه ماه ابتدایی سال 1400 داشتیم.

وی گفت: آمار تحویل خودرو در سه ماه اول امسال 246 هزار دستگاه بوده است که این رقم در مدت مشابه سال گذشته 181 هزار دستگاه خودرو بوده است. یعنی 36 درصد رشد در آمار تحویل خودرو داشته ایم. وی افزود: الان سایپا 1800 خودرو در روز و ایران خودرو نیز 2600 دستگاه خودرو در روز تولید می کند که نشان می دهد در تولید خودرو به یک ثباتی رسیده ایم. امسال علاوه بر اینکه تولید خودرو نسبت به سال قبل حداقل 50 درصد بیشتر خواهد شد، ترکیب پلتفرم ها تغییر خواهد کرد.

وزیر صمت در ادامه در خصوص بازار خودرو اظهار داشت: صنعت خودروی روسیه  بعد از اینکه جنگ روسیه و اوکراین و تحریم های روسیه اتفاق افتاد، به شدت دچار مشکل شد، طرف های تجاری از روسیه خارج شدند. خب بعضی از خودروهایی که در روسیه تولید می شود مثل ال نود که ما تندر 90 می گوییم، هم در ایران و هم در روسیه سابقه تولید دارد. مذاکراتی صورت گرفت تا ما یک سری قطعاتی که آن ها تولید می کنند را بگیریم و دوباره خط تولید ال نود را فعال کنیم و یک سری قطعاتی را هم ما به طرف روسی بدهیم. بنابراین همکاری خودرویی ایران و روسیه در حال حاضر در سطح قطعات خودروست.

وی در مورد موضوع واردات اظهار داشت: ببنید ما به دو دلیل به واردات خودرو توجه داریم. یعنی دو کارکرد از واردات خودرو در سال جاری انتظار داریم. کارکرد اول پر کردن شکاف عرضه و تقاضاست. سال گذشته کمتر از یک میلیون دستگاه خودرو تولید شد این در حالی است که برآورد ما تا یک میلیون و 600 هزار تقاضا در بازار خودروست. این در حالی است که از سال 97 هم واردات صورت نگرفته است و یک تقاضای انباشته از این بخش داریم. از سوی دیگر چندین میلیون خودرو فرسوده در کشور داریم. پس یک انباشت در تقاضای خودرو داریم. خب این انباشت در تقاضا و شکاف عرضه و تقاضا، باعث شده تا قیمت کارخانه ای خودرو با قیمت بازار، بعضا 30، 40، 50 و گاهی 100 درصد تفاوت قیمت داشته باشد. و این نقش باعث شده تا خودرو از یک کالای مصرفی به کالای سرمایه تبدیل شود. بنابراین یکی از روش هایی که می تواند این شکاف را پرکند، واردات خودروست.

وزیر صمت اظهار داشت: به هر حال ما امسال واردات بیش از یک میلیون خودروی سواری که مجموعا با خودروهای تجاری به یک میلیون و 600 هزار دستگاه می رسد، را در برنامه داریم. فاطمی امین توضیح داد: بر اساس گفت‌وگوهایی که با خودروسازان انجام‌شده، امسال برنامه تولید یک میلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه سواری،‌ وانت و سنگین و تجاری را در دستور کار قرار داده‌ایم. خب انتظار داریم که این واردات یک بخشی از تقاضا را تامین کند. از سوی دیگر در برنامه واردات خودرو، علاوه بر اینکه به دنبال این هستیم که یک بخشی از تقاضا را تامین کنیم، به دنبال این هستیم که عمده واردات در قیمت کمتر از 10 هزار دلار باشد تا هم سطح بازار محصولات را کامل کند و هم به تدریج داخلی سازی شود. به گفته وزیر صمت، خودروهای اروپایی هستند که زیر 10 هزار دلار تولید می شوند. خودروهای با برندهای معروف و معتبر با قیمت زیر 10 هزار دلار دارند. این که از روسیه یا جایی دیگر وارد می شود، کار ما نیست و مربوط به بخش خصوصی است. البته ما چند قید داریم؛ اول اینکه خودرویی که وارد می شود بایستی خدمات پس فروش داشته باشد؛ دوم در واردات خودرو طبق قانون اخیر مجلس، باید یک انتقال فناوری شکل بگیرد. سوم باید کیفیت و استاندارد مناسب داشته باشد. حالا اینکه هندی، روسی، چینی و یا اروپایی باشد، آن خودرویی که استاندارهای ما را رعایت کند و مطلوب باشد اجازه واردات خواهد داشت. وی تاکید کرد: واردات خودروی دست دوم هم متوقف و ممنوع است و قرار نیست در این موضوع، واردات خودروی دست دوم صورت بگیرد.

وی در مورد زمان واردات خودرو بیان کرد: آئین‌نامه 10 بندی واردات خودرو تهیه و تدوین و در دولت مطرح‌شده که امیدواریم دو ماه پس از زمان ابلاغ آن، واردات خودرو انجام شود.

وی بابیان این‌که در سه ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، تولید خودرو 2 درصد کاهش‌یافته است، گفت:‌ البته این کاهش تولید نکته مهمی نیست، زیرا در سه ماهه نخست امسال 167 هزار خودروی کامل تولیدشده است درحالی‌که در سه ماهه سال گذشته 43 هزار خودروی کامل تولیدشده بود.

وزیر صمت اعلام کرد: متأسفانه در آمار تولید خودرو در سال گذشته اشتباهاتی وجود داشت به‌عنوان‌مثال اگرچه در سال گذشته تنها 43 هزار خودرو کامل تولیدشده بود و 170 هزار خودرو ناقص بود، اما آمار تولید 213 هزار خودرو بیان‌شده بود که این آمار نادرست است، زیرا آمار واقعی خودرو باید تنها شامل خودروهایی باشد که به‌صورت کامل تولیدشده‌اند.

تا سال 1402 به نقطه عطف در صنعت خودرو خواهیم رسید

وزیر صمت در پاسخ به پرسشی مبنی بر اهداف صنعت خودرو در سال ۱۴۰۲، گفت:‌ منظور ما این نیست که در آن سال همه‌چیز در مورد خودرو درست می‌شود، اما در این سال به اصلاح ساختار مدیریتی در خصوص خودرو خواهیم رسید به این صورت که ظرفیت‌های خالی این صنعت فعال و زنجیره تأمین اصلاح و بدیهیات کیفیت پایین تا سال ۱۴۰۲ اصلاح خواهد شد.

فاطمی امین افزود:‌ البته برنامه ما برای تحول در صنعت خودرو تا سال ۱۴۰۴ است، اما تا سال ۱۴۰۲ به نقطه عطف در صنعت خودرو خواهیم رسید.

گفت‌وگوها برای توقف عرضه خودرو در بورس کالا از یک ماه و نیم پیش انجام‌شده بود

وی در مورد توقف ناگهانی عرضه دو خودرو در بورس کالا توضیح داد:‌ از یک ماه و نیم پیش گفت‌وگوهایی با بورس کالا برای توقف عرضه خودرو در بورس کالا صورت گرفته بود، اما متأسفانه روال را جلو بردند و نامه یک روز پیش از عرضه به بورس کالا در مورد توقف عرضه خودرو نیز درواقع یک اتمام‌حجت بود.

وزیر صمت گفت: بورس کالا درواقع برای عرضه کالاهای بی‌نام‌ونشان است، البته من باعرضه خودرو در بورس مخالف نیستم، اگرچه این کار حرفه‌ای نیست.

فاطمی امین توضیح داد:‌ در مورد عرضه خودرو در بورس کالا رانت وجود داشت و کسانی که رانت آن‌ها از بین رفت، فضای رسانه‌ای را معکوس کردند.

برنامه‌ای برای واردات خودروهایی که بدون ثبت سفارش در گمرکات هستند، نداریم

فاطمی امین در مورد خودروهای وارداتی دپو شده در گمرک نیز عنوان کرد: تعدادی خودرو بدون ثبت سفارش از سال گذشته در گمرکات وجود دارد و ما هیچ برنامه‌ای برای واردات این خودروها نداریم.

وی بیان کرد: زمانی خودرو امکان ترخیص از گمرکات دارد که ثبت سفارش شود، بنابراین اگر مدتی از زمان نگهداری این خودروها در گمرکات بگذرد این خودروها به املاک تملیکی می‌رود و ما نیز هیچ برنامه‌ای برای واردات آن‌ها نداریم، زیرا همان‌طور که گفته شد قیودی برای واردات خودرو در نظر گرفته‌شده مبنی بر این‌که واردات خودرو همراه با انتقال تکنولوژی آن‌ها باشد.

در کشور با نبود توازن در سرمایه‌گذاری روبه‌رو هستیم

سیدرضا فاطمی‌امین در بخش دیگری از صحبت های خود اظهار داشت: در سرمایه‌گذاری با نبود توازن در کشور روبه‌رو هستیم که به‌وفور در بخش‌های مختلف شامل صنعت فولاد، خودرو و غیره قابل‌مشاهده است، همچنین در صنعت برق نیز این نبود توازن به‌طور کامل مشهود است.

وی بیان کرد: این ناترازی در وسعت جغرافیایی نیز قابل‌مشاهده است و به‌عنوان نمونه در شهرستان اشتهارد با سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده بیش از 3 تا 4 هزار شغل صنعتی بلاتصدی را می‌بینیم که این شرایط در برخی استان به شکلی متفاوت و برعکس دغدغه آفرین شده است.

وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: توزیع نامتوازن موجود به این مفهوم است که برآیند سرمایه‌گذاری‌ها اثرگذار نیست. به همین خاطر، بهترین کار در مدیریت این بخش تغییر سازوکارها است و مهم‌ترین رسالت وزارت صمت نیز رفتن به سمت سازوکارهایی است که از ظرفیت‌های موجود به شکل بهینه استفاده شود.

وی اضافه کرد: در خصوص ضرورت تغییر سازوکارها برای مثال نرخ ارز آثاری مانند تغییرات قیمتی اقلام کالایی، توجه مردم به حفظ دارایی‌ها و تغییر قیمت‌ها همسو با تغییرات نرخ جهانی اقلام کالایی را در اقتصاد کشور به دنبال خواهد داشت، مانند آنچه پس از جنگ روسیه و اوکراین رخ داد؛ به همین خاطر و با این نگاه ما دنبال تغییر ساختار و سازوکارها و کاهش آثار اتفاقات بیرونی بر بخش‌های مختلف اقتصادی کشور هستیم.

فاطمی‌امین با تأکید بر اصلاح ساختاری، بیان کرد: اصلاح ساختاری به چند علت سخت است. نخست این‌که ما در شرایط ناپایداری هستیم و نخستین بار است که برای پنج سال متوالی تورم بالای ۳۰ درصد داریم که مشکلات اقتصادی زیادی را به همراه داشته است.

وی تصریح کرد: شناساندن سازوکارهای جدید و قبولاندن آن‌ها زمان‌بر است و منافع عده‌ای را نیز به خطر می‌اندازد.

وزیر صمت ادامه داد: نکته دوم این است که ما باید این روند را با اعمال سازوکارهای جدید تغییر دهیم و اگر این مسیر دوم انجام نشود، تغییرات جزئی خواهد بود و هرچه این سازوکارها عملیاتی‌تر شوند، نتایج بهتری کسب خواهیم کرد.

صادرات مواد خام معدنی کمتر از یک درصد بوده است

فاطمی امین در بخش دیگری از توضیحات خود با اشاره به میزان برداشت معدنی در کشور ادامه داد: سال گذشته ۵۰۰ میلیون تن برداشت معدنی داشتیم و این در حالی بود که ۴.۵ میلیون تن ماده خام صادرشده است، که کمتر از یک درصد از برداشت معدنی بوده است.

با اجرای طرح درج قیمت تولیدکننده قیمت 8 هزار قلم کالا کاهش یافت

وی در مورد طرح درج قیمت تولیدکننده روی کالا نیز تصریح کرد: این کار از دی‌ماه سال گذشته آغاز شد و هدف از درج قیمت تولیدکننده بر روی کالا این بود که مرز قیمت تولیدکننده و مصرف‌کننده شفاف شود، بنابراین درج قیمت تولیدکننده روی کالا اقدام بسیار مناسبی برای کاهش قیمت‌ها بود و در پی آن قیمت 8 هزار قلم کالا کاهش یافت و فایل‌های مربوط به آن در رسانه‌ها منتشرشده است.

پیشنهاد لغو ممنوعت واردات 5 قلم کالا ازجمله خودرو را مطرح کرده‌ایم

وزیر صمت همچنین در مورد کالاهایی که واردات آن‌ها ممنوع است، اعلام کرد: نزدیک به دو هزار و ۳۰۰ قلم کالا ممنوعیت واردات دارد که همچنان نیز ممنوعیت آن‌ها ادامه دارد، اما پیشنهاد ما این است که ممنوعیت پنج قلم کالا برداشته شود که یکی از آنها خودرو بوده است.

اصلاح ارز 4 هزار و 200 تومانی باعث افزایش برخی قیمت‌ها در بازار شد

فاطمی امین مهم‌ترین اقدام وزارت صمت را تغییر نگاه حکمرانی دانست و در مورد حذف ارز 4 هزار و 200 تومانی بیان کرد: در چند ماه گذشته ارز واردات نهاده‌ها، ارز 4 هزار و 200 تومانی واردات نهاده‌ها ارز 4 هزار و 200 تومانی نرخ محاسبه تعرفه واردات حذف شد؛ بنابراین اصلاح ارز 4 هزار و 200 تومانی در این دو مورد باعث افزایش قیمت‌ها در بازار شد.

درج قیمت 10 هزار قلم کالا در سامانه 124

وی گفت: سامانه ۱۲۴ سازمان حمایت یک سامانه مرجع محسوب می‌شود که اکنون قیمت ۱۰ هزار قلم کالا در آن ثبت‌شده است، بنابراین سقف قیمت برای هر کالایی قیمت درج‌شده در این سامانه است و هیچ تولیدکننده‌ای نباید در بازار قیمتی بیش ازآنچه که برای کالایی در این سامانه اعلام می‌شود را اعلام کند.

تمام مسائل مربوط به کالاهای اساسی بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است

وزیر صمت افزود: تولید،‌ توزیع، مدیریت بازار و واردات و همچنین صادرات تمام مسائل مربوط به کالاهای اساسی بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است و ما در بازار روغن، برنج و غیره به هیچ عنوان ورود نمی‌کنیم.

سال گذشته تمرکز بر تکمیل سامانه جامع تجارت بود و امسال بر مبارزه با قاچاق است

وی اضافه کرد: سال گذشته تمرکز روی تکمیل سامانه جامع تجارت بود و روند کاهش قاچاق آغاز شد و امسال نیز طرح ویژه مبارزه با قاچاق کالا را از قطعات لوازم‌یدکی خودرو آغاز کردیم و در مرحله بعدی نیز به برخورد با قاچاق لوازم‌خانگی، دخانیات و پوشاک و غیره می‌پردازیم.

فاطمی امین گفت: با زیرساختی که ایجاد شد، امسال از 15 فروردین ماه طرح ویژه مبارزه با قاچاق لوازم یدکی خودرو را آغاز کردیم و اتفاقات خوبی افتاد. برای مثال، مواردی کشف کردیم که فرد کمک‌فنر دست دوم را می‌گرفت و آن را مرتب و رنگ می‌کرد و در بسته‌بندی شکیل به عنوان کمک‌فنر نو به فروش می‌رساند؛ این قطعه روی خودرو نصب می‌شود و بعد ایجاد تصادف می‌کند.

تغییر جریان صدور مجوزها به نفع شرکت‌های دانش‌بنیان

وزیر صمت عنوان کرد: در حوزه زیرساخت‌ها، رویکرد کلی وزارت صمت بر این مبنا بوده که از سال گذشته به سمت توسعه مناطق کم برخوردار حرکت کردیم و به نفع شرکت‌های دانش‌بنیان جریان صدور مجوز را تغییر دادیم.

ترازنامه ذخایر معدنی امسال تکمیل می‌شود

فاطمی امین ادامه داد: یکی از کارهای امسال که برای نخستین بار صورت می‌گیرد، تدوین ترازنامه ذخایر معدنی است و مشابه ترازنامه انرژی این اقدام در حوزه معدنی نیز دنبال می‌شود؛ همچنین قدم بسیار مهم و ویژه دیگری که در حوزه معدن رخ‌داده شراکت مردم در منافع معدن در محل استقرار آن‌ها است.

تغییر راهبرد یک جریان است و یک شبه انجام نمی‌شود

فاطمی امین با اشاره به نشست اخیر خود با تشکل‌ها، گفت: در آن جلسه درخواست کردیم تشکل‌ها پیشنهادهای خود را برای اصلاح و تغییر مقررات ارائه دهند، زیرا تغییر راهبرد یک جریان است و یک شبه انجام نمی‌شود، اما گام‌های اولیه آن از مهرماه سال گذشته برداشته‌شده و هر سه ماه، گزارش عملکردها را ارائه کرده و نظرات صاحب‌نظران را احصا و اعمال می‌کنیم.

۵۰ درصد ارزش فعالیت معدنی شامل تولید سنگ معدنی است

رضا محتشمی پور، معاون معادن و فرآوری مواد وزیر صمت نیز گفت: تولیدات مواد معدنی در کشور بیش از ۵۰۰ میلیون تن و عملیات معدنی بیش از دو برابر حجم موجود است و سال گذشته درزمینه مصالح ساختمانی ظرفیت‌های بسیار بالایی داشتیم؛ همچنین به‌طور تقریبی حدود ۵۰ درصد ارزش فعالیت معدنی شامل تولید سنگ معدنی می‌شود.

وی ادامه داد: در سال 13292، حدود ۵۶ میلیون تن سنگ‌آهن استخراج و حدود نیمی از آن صادر شد، اما اکنون حدود ۱۰۰ میلیون تن سنگ‌آهن استخراج‌شده و بدون صادرات به‌صورت کامل در داخل کشور فرآوری می‌شود و کاهش صادرات سنگ‌آهن نشانه خوبی است؛ همچنین صادرات گندله با توجه به محدودیت‌های تأمین انرژی، افزایش داشته است.

محتشمی‌پور بیان کرد: در حوزه محصولات فولادی نیز رشد خوبی در صادرات داشتیم و در این زمینه آمار شمش فولادی بیش از سایر محصولات است و امیدواریم شرایط تولید محصولات فولادی در داخل کشور بهبود یابد.

معاون معادن و فرآوری مواد وزیر صمت یادآور شد: برخی گلوگاه‌ها مانند تأمین انرژی در حوزه فولاد وجود دارد که امیدواریم در سال آینده این مشکلات رفع شوند و از سوی دیگر، توسعه نامتوازن در زنجیره تولید نیز وجود دارد که پیگیر این روند نیز هستیم.

وی اضافه کرد: عمده راهبرد ما صادرات محصولات معدنی با ارزش‌افزوده و کیفیت بیشتر و افزایش بهره‌وری بوده است.

احیای جریان تولید، شفاف‌سازی عرضه و آغاز طرحی نو از اولویت‌های وزارت صمت در حوزه خودرو/ پلتفرم جدید خودرو به زودی رونمایی می‌شود

منوچهر منطقی، معاون صنایع حمل‌ونقل وزیر صمت نیز اعلام کرد: احیای جریان تولید، شفاف‌سازی عرضه و آغاز طرحی نو از اولویت‌های وزارت صمت در حوزه خودرو بوده است.

وی افزود: آمار تحویل خودرو در سه ماهه ابتدایی سال گذشته ۱۸۱ هزار دستگاه بود که با رشد ۳۶ درصدی در سه ماه نخست امسال به ۲۴۶ هزار دستگاه رسیده است و با توجه به دستور شخص وزیر، تمام تولیدات به بازار عرضه می‌شود.

منطقی یادآور شد: تولید عبور مستقیم به‌شدت روی کیفیت تولیدات تأثیر مستقیم و مثبتی دارد؛ در این میان، تولید کامل شرکت سایپا رشد ۱۶۱ درصدی و تولید ایران‌خودرو رشد ۷۱۹ درصدی داشته است.

وی ادامه داد: راهبرد اصلی ما اصلاح روند موجود و هم‌افزایی فعالیت‌های بالادستی صنعت خودرو است.

معاون صنایع حمل‌ونقل وزیر صمت گفت: اکنون چهار پلتفرم باارزش در صنعت خودروی کشور وجود دارد که در دهک‌های مختلف قابل‌توزیع هستند و یکی از بحث‌های جدی ما که حدود 45 درصد از نیاز مصرفی مردم به خودرو را شامل می‌شود، توجه به پلتفرم‌های اقتصادی است.

منطقی همچنین ادامه داد: کلید تولید این پلتفرم خودرویی زده‌شده است و به‌زودی با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت رونمایی می‌شود و پلتفرمی برای تولید محصولاتی با حدود قیمتی ۶ تا ۸ هزار دلار خواهد بود.