چند هفتهای است که موضوع قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین، محل مناقشه قرار گرفته و افکار عمومی بیشترین واکنشها را به آن نشان داده است؛ قراردادی که البته هنوز نهایی نشده و به نظر میرسد حتی نمایندگان مجلس هم از آن اطلاع دقیقی ندارند!
محمد جواد ظریف هفته پیش اعلام کرد، پیشنویس این قرارداد همکاری، سوم اسفند به دست ایران رسیده و حالا ایران آماده مذاکره نهایی است. سخنگوی وزارت امور خارجه هم گفته که قرارداد تقریبا از سوی ایران نهایی شده، ولی باید به مجلس شورای اسلامی و همچنین طرف چینی هم داده شود تا مراحل نهایی کار مشخص شود.
در این میان، مهمترین کار دولت تکذیب ادعاهایی است که در چند هفته اخیر پیرامون این قرارداد به راه افتاده است؛ شایعاتی که برخی حتی از زبان مقامهای مسئولی چون نمایندگان مجلس هم عنوان و البته بعدش تکذیب شده است؛ از حضور نظامی چینیها در ایران تا واگذاری جزایر جنوبی و مسائلی از این دست؛ شایعاتی که البته معلوم نیست پایه و اساس آن کجاست، چون هنوز سند رسمی به عنوان قرارداد ایران و چین منتشر نشده و در اختیار افکار عمومی و رسانهها قرار نگرفته است.
عمده مخالفان قرارداد ایران و چین، آن را در پناه نکوهش سیاست «نگاه به شرق» میبینند و معتقدند اگر نظامی ایدئولوژیک، چون جمهوری اسلامی ـ که بابت نگاه ایدئولوژیکش هزینههای زیادی را هم متحمل شده ـ راضی میشود با یک کشور کمونیستی و سرکوبگر مسلمانان قرارداد بلندمدت همکاری امضا کند، چرا راضی نمیشود چنین قراردادی را با دولت های غربی و در راس آن آمریکا امضا کند؟!
در مقابل گروه موافقان امضای این قرارداد هم کسانی هستند که میگویند در دنیایی که ایالات متحده در آن برای هر گونه همکاری مسالمتآمیز، گروکشی میکند و هزاران شرط و مانع برای برقراری یک رابطه تجاری معمولی و سالم میگذارد و از سوی دیگر حتی از معاهدههایی مانند برجام خارج میشود، چه شریکی بهتر از چین و کشورهایی که هم قدرت منطقهای بالایی دارند و هم بدون پیش شرط حاضر به همکاری با ایران میشوند؟
با این حال گمانهزنیهای همه این دو طرف بر اساس تحلیلهای سیاسیشان هست و هنوز خبری از جزئیات قرارداد و ایران و چین در رسانهها منتشر نشده است.