سردار حسین اردستانی در شرایطی غیرمنتظره بدرود حیات گفت که یادگارهای بسیار ارزشمندی از خود بر جای گذاشته و نام او به تاریخ دفاع مقدس برای همیشه گره خورده و در لاب لای اوراق تاریخ آخرین نبرد بزرگ جهان در قرن بیستم ثبت شده و فرماندهان دفاع مقدس پس از وداع این مرد خستگی ناپذیر، اهمیت میراث بر جای مانده از او را یادآوری کردند.
به گزارش «تابناک»؛ سوم اسفندماه 1362، سنگر فرماندهی قرارگاه مرکزی نجف؛ فرماندهان نظامی ایران در استرس آغاز عملیات بزرگ خیبر. 250 هزار نیروی نظامی ایران درگیر، یکی از عملیات بزرگ تاریخ دفاع مقدس هستند. گوشی بیسیمها برای یک لحظه در جای خود نمی ماند. آیا گردانها در مسیر پیشروی تا خطوط تعیین شده به هم رسیدهاند و در اصطلاح به هم دست دادهاند یا گردانی زیر بار آتش بعثیها نتوانسته پیشروی کند؟
نوای زیارت عاشورایی که در قرارگاه پیچیده با صدای مکرر تماسهای فرماندهان دفاع مقدس با فرماندهان تیپ و واحدهای رزمی درگیر در عملیات در هم میآمیزد. اینجا مکالمات میان فرماندهان جنبه سری دارد و جزو اسرار نظامی به شمار می رود که می تواند در سرنوشت عملیات تأثیر داشته باشد. به همین دلیل، به رسم معمول، ویدیوی طولانی از اتاق فرماندهی ثبت نمیشود، ولی مردی با هشیاری کامل در صحنه حضور دارد که ضبط صوت در میان فرماندهان قرار داده و جزئیات را همچون یک مورخ خبره ثبت و ضبط می کند.
حسین اردستانی میدانست این جنگ دیر یا زود با پیروزی مدافعان ایران به پایان خواهد رسید و آن زمان که باید رشادتهای فرزندان پاک این سرزمین ثبت و برای نسلهای آینده عرضه شود، جهادی بزرگ آغاز خواهد شد که به قول محسن رضایی حکایتی زینب وار داشت. همان گونه اگر حضرت زینب نبود، چه بسا عاشورا در کربلا می ماند، اگر حسین اردستانی به همراه گروهی از مخلصین، جنگ را ثبت نمی کرد، بخش قابل توجهی از حافظه تاریخی قوی باقی مانده از دوران دفاع مقدس اکنون وجود نداشت و از درک بسیاری از روزهای دشوار نبرد حق علیه باطل غافل بودیم.
سردار حسین اردستانی در سالهای پس از جنگ با استفاده از اسناد دستهاولی که خود در تهیه آنها نقش موثر داشت، تحقیق و تألیف در حوزه جنگ تحمیلی را با رویکردی تحلیلی و عمیق کلید زد و برخی از جامع ترین مجموعه اسناد راهبردی تاریخ دفاع مقدس را شکل داد که «مبدا استراتژی نظامی ایران» و «تنبیه متجاوز» از جمله این آثار برجسته مورخ باهوش تاریخ در مقدس در حوزه تاریخ تحلیلی جنگ است.
این چهره برجسته تاریخ دفاع مقدس در سال 1386 مسئولیت مدیریت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس (مرکز تحقیقات و مطالعات جنگ) را به عهده گرفت و در طول این دوره ده ساله، تحولی چشمگیر در تولید آثار جدی مرتبط با جنگ تحمیلی به وجود آورد. دوره مدیریت دکتر اردستانی بر مرکز اسناد، دوران تکمیل پروژههای عظیم و ارزشمندی همچون روزشمار جنگ و نبردها بود؛ به ویژه در این دوره، پروژه تاریخ شفاهی فرماندهان جنگ در ابعاد وسیع و با دقت و کیفیتی کمنظیر، شکل گرفت و تا حد زیادی به پیش رفت.
کارنامه حسین اردستانی از دوران حضور مداوم در جبهههای جنگ، روایتگری و تحقیق و نهایتا مدیریتی کارآمد و پویا، مشحون از خیر و حسنه است. ایام عید را با دیدی آسیبشناسانه در یادمانهای جنگ گذراند و تا روز آخر حیات ۵۸ ساله خود دغدغه روایت صحیح، عقلانی و راهگشا از جنگ را داشت.
مرحوم دکتر حسین اردستانی، از لحظهای که وارد جبهه جنگ شد تا لحظه بدرود حیاتش که ناگهانی دچار حمله قلبی شد، دغدغه آرمانهای بلند انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را با خود به همراه داشت. او پای رسم کمیاب ایثار و ادب و شرافت ایستاد و دعوت حق را لبیک گفت و به یاران شهیدش پیوست که بیش از سه دهه راوی مجاهدت هایشان بود.
پس از بدرود حیات دکتر اردستانی، جمعی از مسئولان لشکری و کشوری، این فقدان بزرگ را تسلیت گفتند و با خانواده این مرد همیشه رزمنده همدردی کردند. سردار سرلشکر دکتر محسن رضایی فرمانده سپاه پاسداران در دوران دفاع مقدس، صداقت را جزو ویژگی های برجسته این مورخ دفاع مقدس خواند و تأکید کرد تاریخ دفاع مقدس با نام حسین اردستانی، عجین است و غالب فرماندهانِ برجسته دفاع مقدس از او خاطرات فراوانی دارند. دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، یادآور شد که این عزیز در دفاع مقدس و پس از آن، مأموریت ثبت دقیق و صادقانه و خالی از انحرافِ تاریخ نبرد را رسالتی خطیر میدانست و در این راه، سر از پای نمی شناخت و آثار گرانمایهای در این زمینه از خود به جای گذاشت. صداقت، اخلاص، پشتکار، صمیمیت، انجام وظیفه و تلاش مومنانه، از ویژگیهای حسین اردستانی بود.
سرلشکر محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در پیام تسلیت خود برای این فقدان بزرگ، تأکید کرد اردستانی از طلایهداران برجسته تاریخنگار دفاع مقدس و از محققان، نویسندگان و راویان پرتلاش و متفکر این حوزه به شمار میرود که پس از جنگ تحمیلی استکبار جهانی علیه انقلاب اسلامی و ملت ایران، رسالت خود را «زینبی» یا به تأسی از بانوی قهرمان کربلا و عاشورا، فعالیت در عرصه ثبت راستین و دقیق هشت سال دفاع مقدس و حقایق و واقعیات تاریخساز و الهامبخش آن را برگزید.
سرلشکر محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز در متن پیام تسلیتش، درگذشت سردار اردستانی را جانسور خواند و تأکید کرد، حضور و نقشآفرینیهای سترگ، ممتاز و جهتبخش مرحوم اردستانی در ثبت تاریخ جنگ و صیانت از حقایق و واقعیات دفاع مقدس هشت ساله و تدوین و ترسیم هنرمندانه و صادقانه حوادث و رخدادهای آن مقطع خطیر و تاریخساز کشور و به ویژه مدیریت و سامانبخشی این امر در مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، در خور تحسین و انشاءالله قرین اجر و ثواب اخروی خواهد بود.
همچنین حجتالاسلام و المسلمین علی سعیدی، نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در متنی که پس از بدرود حیات دکتر اردستانی منتشر کرد، یادآور شد، مجاهدتهای مثال زدنی و تلاشهای مستمر و خستگی ناپذیر دکتر اردستانی در امر تدوین و نگارش تاریخ افتخارآمیز هشت سال دفاع مقدس و ترسیم صادقانه و خلاقانه آن برای ماندگاری و الهام بخشی در تاریخ امروز و فردای این مرزوبوم، میراث گرانقدری است که منشأ حرکت و تداوم این راه ارجمند برای فعالان این عرصه خطیر قرار خواهد گرفت.
پس از مراسم باشکوه تشییع سردار حسین اردستانی، مراسم ختم این دلاور خستگی ناپذیر روز جمعه یازدهم فروردین همزمان با سالروز شهادت امام هادی (ع) از ساعت 15 تا 16 و 30 دقیقه در مسجد الرسول(ص)، واقع در خیابان سعادت آباد، میدان کاج برگزار خواهد شد و فرماندهان دوران دفاع مقدس و یارانش در چند دهه اخیر یاد این مجاهد صدیق را گرامی میدارند.