کلیات
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری یکی از ۱۸ وزارتخانه دولت ایران و مسئول انسجام بخشیدن به امور اجرایی، سیاستگذاری نظام علمی، تحقیقاتی و فناوری ایران است. منصور غلامی مسئولیت این وزارتخانه را بر عهده دارد.
تاریخچه
آموزش عالی در فرهنگ و تمدن پویای ایرانی و اسلامی از قدمت و غنای شایسته‌ای برخوردار است. با شروع عصر رنسانس و پیشرفت‌های علمی و صنعتی در کشورهای غربی، در کشور ما نیز عناصری از آموزش عالی مبتنی بر الگوی اروپای غربی ایجاد شد. نخستین بار امیرکبیر علاوه بر اعزام دانشجو به خارج، با تأسیس دارالفنون در سال ۱۲۲۸ خورشیدی، از استادان خارجی برای تدریس در دانشکده‌های تخصصی فنی دارالفنون دعوت کرد. دانشگاه تهران و تعدادی از دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی بعد از تأسیس دارالفنون شکل گرفتند. با تصویب قانون اجازه تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ شمسی، دانشگاه تهران به عنوان اصلی‌ترین مرکز آموزش عالی ایران آغاز به کار کرد.
با تأسیس وزارت علوم و آموزش عالی در بهمن ماه ۱۳۴۶ و متعاقب آن تشکیل «شورای مرکزی دانشگاه ها» در سال ۱۳۴۸، نخستین گام در جهت تمرکز، تجدید سازمان و اعمال یک نظارت مرکزی بر دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی برداشته شد.
وزارت فرهنگ و آموزش عالی در تاریخ ۱۳۵۷٬۱۲٬۱۷ با ادغام وزارت علوم و آموزش عالی و وزارت فرهنگ و هنر تشکیل شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی در اردیبهشت ۱۳۵۹ قانون تشکیل شورای عالی فرهنگ و آموزش عالی به تصویب شورای انقلاب رسید و به دنبال آن به منظور ایجاد تحولی اساسی در دانشگاه‌ها، ستادی با عنوان ستاد انقلاب فرهنگی با فرمان امام خمینی (ره) تشکیل شد.
در مردادماه ۱۳۶۴ با تصویب «قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی»، کلیه اختیارات، وظایف و مسئولیت‌های وزارت فرهنگ و آموزش عالی در زمینه آموزش پزشکی به وزارتخانه جدید انتقال یافت.
بر اساس قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، وزارت فرهنگ و آموزش عالی در سال ۱۳۷۹ به منظور انسجام بخشیدن به امور اجرایی و سیاستگذاری نظام علمی کشور، به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تغییر نام داد و وظایف برنامه‌ریزی، حمایت و پشتیبانی، ارزیابی و نظارت، بررسی و تدوین سیاست‌ها و اولویت‌های راهبردی در حوزه‌های تحقیقات و فناوری به وظایف این وزارتخانه افزوده شد.
آموزش عالی پیش از تأسیس دانشگاه تهران
تا قبل از تأسیس دانشگاه تهران در ایران چند مدرسه عالی به روش مؤسسات آموزش عالی غربی تأسیس می‌شود که تقریباً همه به وزارتخانهها وابسته بودند، چرا که هدف اساساً تربیت نیروی انسانی مورد نیاز دولتی بود. در سال ۱۳۰۰ شمسی مدرسه عالی فلاحت، در ۱۳۰۵ شمسی مدرسه تجارت، در ۱۳۱۰ دارالمعلمین عالی، در ۱۳۱۱ مدرسه دامپزشکی و در سال ۱۳۱۷ هجری قمری مدرسه عالی علوم سیاسی تأسیس شد.
آموزش عالی پس از تأسیس دانشگاه تهران
پس از تأسیس دانشگاه تهران، در سال ۱۳۲۶ دانشگاه تبریز و سپس در سال ۱۳۲۸ دانشگاه شیراز به وجود آمدند و در سالهای بعد دانشگاه‌های مشهد (۱۳۳۵)، اصفهان (۱۳۳۷)، اهواز (۱۳۳۷)، دانشکده صنعتی پلی تکینک تهران (۱۳۳۸)، دانشگاه ملی ایران (۱۳۳۹) و هنرسرای عالی (۱۳۴۲) به وجود آمد و تعداد مؤسسات آموزش عالی رو به کثرت گذاشت. از سالهای ۱۳۴۰ به بعد به تدریج تعداد زیادی مؤسسات آموزش عالی به شکل وابسته به مؤسسات دولتی و وزارتخانه ها و یا وابسته به بخش خصوصی (البته از طریق افراد ذینفوذ و وابسته به دستگاه حاکم) اغلب تحت عناوینی مانند آموزشگاه عالی، مؤسسه عالی و مدرسه عالی (عنوان دانشکده و دانشگاه کمتر داده میشد) در کشور تأسیس شدند.
وزیران فرهنگ و آموزش عالی
همانطور که اشاره شد پیش از تشکیل وزارت علوم وزارت فرهنگ و آموزش عالی وجود داشت که به ترتیب علی شریعتمداری، حسن حبیبی، حسن عارفی، محمد علی نجفی، ایرج فاضل، محمد فرهادی، مصطفی معین و محمد رضا هاشمی گلپایگانی وزرای این مجموعه بودند.
تشکیل وزارت علوم
پس از تشکیل وزارت علوم تحقیقات و فناوری مصطفی معین، جعفر میلی منفرد، جعفر توفیقی، محمد مهدی زاهدی، کامران دانشجو، جعفر توفیقی، رضا فرجی دانا، محمد علی نجفی، محمد فرهادی، سید ضیاء هاشمی و منصور غلامی وزرای علوم ایران بوده اند.
در مورد وزارت علوم در ویکی تابناک بیشتر بخوانید
سعید حبیبا، رئیس سازمان امور دانشجویان وزارت علوم در نامه ای به رؤسای دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری تاکید کرد: امکان ثبت نام دانشجویان محروم از تحصیل که حکم آنها در حال اجرا است (بدون ایجاد محدویت در اخذ واحد) در مهلت حذف و اضافه فراهم گردد و به دانشجویان ذینفع اطلاع‌رسانی شود.
کد خبر: ۱۲۶۳۶۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۳
شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد: هرگونه تغییر احتمالی در کنکور تنها از سال ۱۴۰۵ به بعد قابل اجرا خواهد بود و در زمان مقتضی به اطلاع عموم نیز خواهد رسید.
کد خبر: ۱۲۶۳۳۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۱
معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم از مشخص شدن برنامه رئیس جمهور برای حضور در مراسم آغاز سال تحصیلی دانشگاه‌ها تا پایان هفته جاری خبر داد.
کد خبر: ۱۲۵۹۷۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۵
نرخ غذای دانشجویی در حالی اعلام شد که مجوز افزایش ۲۰درصدی قیمت به دانشگاه‌ها صادر شده است.
کد خبر: ۱۲۵۸۷۵۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۲۰
علی رغم اینکه طول دوره تحصیل دانشجویان در مقاطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه‌های ایران بر خلاف کشورهای پیشرفته (که به ترتیب سه، یک و سه ساله است) طولانی است و مسئولان آموزش عالی از آن به عنوان چالش مهم و هزینه بر یاد می کنند، هنوز نتوانستند برنامه اساسی برای حل این معضل بکار بگیرندغ اگر چه اخیرا وزارت علوم سه راهبرد مهم را برای کاهش طول تحصیل عنوان می کنند که برای عملیاتی کردن آن برنامه هایی را در پیش دارند.
کد خبر: ۱۲۵۸۵۴۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۱۹
نرخ اجاره بهای ماهیانه خوابگاه های دانشجویی ملکی (مجردی و متأهلی) برای سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ ابلاغ شد.
کد خبر: ۱۲۵۷۷۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۱۵
«حسین سیمایی‌صراف» وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، صبح شنبه (۳ شهریور ۱۴۰۳) در محل کار خود حاضر شد و به شکل رسمی مسئولیت این وزارتخانه را تحویل گرفت.
حسین سیمایی‌صراف که روز چهارشنبه (۳۱ مرداد) موفق به کسب ۲۲۱ رای از ۲۸۸ رای نمایندگان مجلس شورای اسلامی شد، از دیروز (جمعه، دوم شهریور) اقدامات خود را آغاز کرد و در اولین گام و نخستین برنامه رسمی خود با برخی پیشکسوتان حوزه و دانشگاه و چهره‌های برجسته عرصه دانش و پژوهش دیدار و گفت‌وگو کرد.
کد خبر: ۱۲۵۵۵۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۰۳
مدیر کل آمار، فناوری اطلاعات و امنیت فضای مجازی وزارت علوم با اشاره به بیش از ۳۰۰ حمله سایبری به دانشگاه‌های کشور طی ۲ سال و نیم گذشته، از چگونگی درز نامه‌های سازمانی پس از حمله سایبری به سایت وزارت علوم گفت.
کد خبر: ۱۲۴۹۹۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۰۴
سخنگوی وزرات علوم پیرو اظهارات محمد فاضلی در میزگرد فرهنگی پزشکیان توضیح داد.
کد خبر: ۱۲۴۳۶۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۳۱
استاد مهندسی برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر و فعال سیاسی اصلاح‌طلب درگذشت.
کد خبر: ۱۲۴۱۴۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۸
مدیر کل دفتر آموزش عالی غیردولتی وزارت علوم ، نسبت به کاهش سه درصدی دانشجویان دانشگاه غیردولتی و عیرانتفاعی طی سه سال گذشته، اظهار نگرانی کرد.
کد خبر: ۱۲۳۷۴۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۶
مرکز جذب اعضای هیات علمی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری به منظور بهره‌مندی از ظرفیت و توانایی علمی جوانان تحصیل کرده در پیشبرد اهداف سازمانی خود، از دانش آموختگان دانشگاهی به منظور گذراندن دوره ضرورت خدمت سربازی به صورت امریه در سال ۱۴۰۳ (اعزام اول تیر ۱۴۰۳) با داشتن شرایط دعوت به همکاری می‌کند.
کد خبر: ۱۲۳۲۱۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۷
دفتر آموزش عالی غیردولتی وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری فعالیت دانشگاه بین‌المللی زاگرس را غیرقانونی اعلام کرد.
کد خبر: ۱۲۳۱۷۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۶
رییس دانشگاه الزهرا(س) از وجود طرحی در سازمان امور دانشجویان وزارت علوم برای مدیریت تغذیه دانشجویان توسط خود سازمان خبر داد و گفت: این رویکرد که غذایی دانشجویی به طور کلی حذف شود در وزارت علوم وجود ندارد، اما طرحی در دست بررسی است که در صورت تصویب مدیریت غذای دانشجویی به خود وزارت علوم واگذار می‌شود.
کد خبر: ۱۲۳۱۵۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۱/۲۵
در حالی که یک هفته از صدور اطلاعیه دانشگاه تهران مبنی بر مجازی شدن کلاس‌های درس دانشجویان از ۲۰ اسفند نمی گذرد، سخنگوی وزارت علوم تاکید کرد کلاس های تمامی دانشجویان باید به صورت حضوری برگزار شود.
کد خبر: ۱۲۲۵۲۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۱۴
با تصویب هماهنگ بنیاد ملی نخبگان، وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در قالب طرحی ویژه از جذب برگزیدگان المپیادهای دانش‌آموزی و رتبه‌های برتر آزمون سراسری در رشته‌های اولویت‌دار کشور (طرح دکتر اژه‌ای) حمایت می‌شود.
کد خبر: ۱۲۲۳۲۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۲/۰۳
ظرفیت های خالی مانده در سال ۱۴۰۲ در دانشگاه‌ها و آموزشکده‌های کشور به بیش از ۴۵۶ هزار نفر رسید اما با وجود تمدیدهای مختلف در نهایت ۱۱۵ هزار نفر در این ظرفیت‌های خالی ثبت نام کردند.
کد خبر: ۱۲۲۲۶۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۳۰
به رغم ادعای مسئولان وزارت علوم درباره ادغام برخی واحدهای دانشگاه پیام نور در برخی دانشگاه های دیگر مانند فرهنگیان، رئیس دانشگاه پیام نور این موضوع را مردود می‌داند و تکذیب می‌کند!
کد خبر: ۱۲۲۰۲۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۱۷
معاون آموزشی وزارت علوم با تاکید بر اینکه تعدادی از رشته‌های علوم انسانی از ساماندهی مستثنی هستند، گفت: در سال جاری چراغ ۲۱ هزار کد رشته محل‌های دوره‌های کاردانی، کارشناسی، ارشد و دکتری را خاموش کردیم، اگر در رشته‌ای مجدد تقاضا از نظر شغلی وجود داشته باشد، دوباره دانشجو در آن رشته جذب خواهد شد.
کد خبر: ۱۲۱۸۵۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۹
معاون آموزشی وزارت علوم خبر داد
سال پیش ۱۱۰۸ کد رشته محل در دوره کارشناسی ارشد را حذف کردیم، امسال نیز چراغ ۲۱ هزار کد رشته محل‌های دوره‌های کاردانی، کارشناسی، ارشد و دکتری را خاموش کردیم و اگر در رشته‌ای مجدد تقاضا از نظر شغلی وجود داشته باشد، دوباره دانشجو در آن رشته جذب خواهد شد.
کد خبر: ۱۲۱۸۵۱۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۸