کلیات
ان پی تی مخفف نام انگلیسی معاهده منع گسترش هسته ای است. واژه "ان.پی.تی (NPT) از جمله واژه های سیاسی است كه به كرات در محافل رسانه‌ای و سیاسی جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد، مخفف نام انگلیسی (Nuclear Non- Proliferation Treaty) است.
تاریخچه
پس از آن كه آمریكا در دوران جنگ جهانی دوم به استفاده از بمب اتمی اقدام كرد رقابت شدیدی از سوی سایر كشورهای بزرگ جهان برای دستیابی به این سلاح آغاز شد كه در این مسیر شوروی سابق در سال ،۱۹۴۹ انگلیس در سال ،۱۹۵۲ فرانسه در سال ۱۹۶۰ و جمهوری خلق چین در سال ۱۹۶۴ به یك دولت هسته ای تبدیل شدند.
همچنین تحقیقات علمی كه در دهه ۱۹۶۰ برای كاربردهای صلح آمیز انرژی هسته ای انجام شد به پیشرفت های شگرفی در فناوری راكتورهای هسته ای برای تولید برق منجر شد. در سال ۱۹۶۶ نیروگاههای هسته ای در پنج كشور در حال ساخت بود. در سال ۱۹۸۵ حدود ۳۰۰ نیروگاه هسته ای در كشورهای مختلف در حال فعالیت، ساخت یا طراحی بودند.
خسارت های گسترده جانی و مالی ناشی از انفجار بمب های اتمی آمریكا در هیروشیما و ناكازاكی ژاپن و نیز تولید مقادیر زیادی پلونیوم ناشی از سوخت نیروگاههای هسته ای- كه طبق برآوردهای سال ۱۹۸۵ روزانه برای تولید ۱۵ تا ۲۰ بمب اتمی كفایت می كرد- تلاش های بین المللی برای جلوگیری از استفاده های غیرصلح آمیز انرژی هسته ای را موجب شد كه در نهایت این روند معاهده ان.پی.تی به عنوان تنها معاهده چندجانبه الزام آور در این زمینه در یك مقدمه و ۱۱ ماده منعقد شود.
معاهده ان.پی.تی در اول ژوئیه ۱۹۶۸ برای امضای كشورها آماده شد و در این تاریخ آمریكا و انگلیس و ۵۹ كشور دیگر آن را امضا كردند. این معاهده پس از آن كه آمریكا آن را در مجلس خود تصویب كرد در ۵ مارس ۱۹۷۰ به اجرا گذاشته شد. چین در ۹ مارس سال ،۱۹۹۲ فرانسه در ۳ اوت ۱۹۹۲ به عضویت این معاهده درآمدند.
اعضای معاهده
در حال حاضر ۱۸۶ كشور جهان عضو این معاهده هستند. تنها كشورهای كوبا، اسرائیل، هند و پاكستان عضو این معاهده نیستند. همچنین كره شمالی نیز چند سال پیش از این معاهده خارج شده است.
مفاد کلی معاهده
طبق این معاهده کشورهای دارای سلاح هسته‌ای نباید به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم به کشورهای غیربرخوردار در راه تحصیل این سلاح کمک کنند و کشورهای غیربرخوردار متعهد می‌شوند تا در این راه تلاش نکنند، هر چند به موجب ماده ۴ برخوردارها متعهد شده‌اند که فناوری هسته‌ای صلح آمیز را در اختیار غیربرخوردارها قرار دهند.
فرایند نظارت بر اجرای ان پی تی
نظارت بر اجرای معاهده ان.پی.تی و پروتكل الحاقی آن برعهده آژانس بین المللی انرژی اتمی است كه خود یكی از آژانس های تخصصی سازمان ملل متحد محسوب می شود. آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال ۱۹۵۷ با هدف تسهیل استفاده های صلح آمیز از انرژی هسته ای و جلوگیری از كار برد كمك های این آژانس در مقاصد نظامی آغاز به كار كرد و مقر آن در وین است.
این آژانس در چارچوب نظام پادمان های ایجاد شده توسط معاهده ان.پی.تی به منظور بررسی میزان پای بندی كشورهای عضو ان.پی.تی به مقررات این معاهده بازرسی هایی را از تاسیسات هسته ای كشورهای عضو انجام می دهد.
همچنین مفاد معاهده ان.پی.تی به ویژه پاراگراف سوم ماده هشتم آن دوره های پنج ساله ای برای بررسی عملكرد این معاهده تعیین كرده كه در كنفرانس بررسی و توسعه ان.پی.تی در سال ۱۹۹۵ نیز به تایید اعضا رسیده است. در كنفرانس سال ۱۹۹۵ كه با حضور بیش از ۱۷۰ كشور عضو برگزار شد تصمیماتی در خصوص افزایش مدت معاهده برای مدت نامحدود، عدم تكثیر هسته ای و خلع سلاح به عنوان اصول و اهداف اجرای این معاهده و تعیین فرایند بررسی های بعدی اتخاذ شد.
بروجردی در گفتگو با تابناک:
رئیس اسبق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اقدام اروپایی ها در فعال کردن مکانیسم ماشه گفت: آمریکا و اروپا ثابت کردند که نمی شود به آنها اعتماد کرد و در واقع دندانِ طمعِ کار با آنها کشیده شد.
کد خبر: ۱۳۳۱۹۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۰
سعیدی در گفتگو با تابناک مطرح کرد:
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، با اشاره به جلسه این کمیسیون با دبیر شورای عالی امنیت ملی، گفت: در این نشست، بر لزوم وحدت و هماهنگی همه ارکان نظام در شرایط کنونی تأکید شد.
کد خبر: ۱۳۳۱۸۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۰
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفتوگو با تابناک:
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در ارتباط با جزئیات طرح این کمیسیون برای خروج از معاهده ان پی تی توضیحاتی ارائه کرد.
کد خبر: ۱۳۳۱۴۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۸
در گفتگو با تابناک مطرح شد؛
سردار اسماعیل کوثری؛ عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفتگو با تابناک، در ارتباط با موضوع لغو تمامی تحریم های ایران در تاریخ 26 مهر ماه طبق بند مندرج در برجام توضیحاتی ارائه کرد.
کد خبر: ۱۳۳۱۳۲۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۷
در گفتگو با تابناک مطرح شد؛
یک نماینده مجلس شورای اسلامی در ارتباط با جلسه غیر علنی امروز پارلمان بعد از فعال شدن مکانیسم توضیحاتی ارائه کرد.
کد خبر: ۱۳۳۱۱۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۶
رئیس‌جمهور ایران به شبکه آمریکایی گفت که تهران متعهد به حفظ پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای بوده و آماده اجرای کامل تعهدات خود در چارچوب توافق‌های بین‌المللی مرتبط با این موضوع است.
کد خبر: ۱۳۳۰۸۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۵
در گفتگو با تابناک مطرح شد؛
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: باید ببینیم که بعد از رای گیری درباره نامه چین و روسیه به شورای امنیت سازمان ملل در ارتباط با به تعویق افتادن تحریم های سازمان ملل چه اتفاقی خواهد افتاد.
کد خبر: ۱۳۳۰۷۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۴
کد خبر: ۱۳۳۰۷۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۴
در گفتگو با تابناک مطرح شد؛
یک نماینده مجلس تاکید کرد: پاسخ ایران به مکانیسم ماشه باید هم عقلانی و هم مقتدر باشد و هرگونه مواضع صرفاً شعاری، از جمله بحث ساخت بمب اتم، هم در داخل و هم در عرصه بین‌المللی به ضرر کشور خواهد بود.
کد خبر: ۱۳۳۰۲۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۱
علی جنتی گفت: اگر تنگه هرمز را ببندیم، در واقع گلوگاه خودمان را بستهایم؛ تنگه‌ای که روزانه ده‌ها میلیون بشکه نفت از آن خارج می‌شود و کالاهای تجاری هم از همین تنگه عبور می‌کنند. بیشتر از ۲۴ ساعت نمی‌توانند آن را ببندند و باید دوباره باز کنند.
کد خبر: ۱۳۲۹۹۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۳۱
۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل متحد هفته آینده با دستور کار و هدف مشخص در مجمع عمومی این سازمان گرد هم خواهند آمد و قاعدتاً و قطعاً دستور کار ویژه جمهوری اسلامی ایران هم حفظ منافع ملی بر مبنای واقعیات موجود خواهد بود.
کد خبر: ۱۳۲۹۹۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۳۱
در گفتگو با تابناک مطرح شد؛
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از آمادگی پارلمان برای خروج از پیمان NPT و تعلیق کامل همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر داد.
کد خبر: ۱۳۲۹۵۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۹
کد خبر: ۱۳۲۹۵۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۹
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس پس از جلسه با وزیر خارجه گفت: جمهوری اسلامی ایران ظرفیت‌های فراوانی دارد که از هر کدام به موقع استفاده می‌کند. اگر اروپایی ها و آژانس به تعهدات خود عمل کنند،
کد خبر: ۱۳۲۸۲۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۲
روزنامه جمهوری اسلامی؛
تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی از مدتی قبل درصدد تصویب قانونی برآمدند که دولت را ملزم به خارج شدن از «ان‌پی‌تی» یا پیمان منع اشاعه سلاح اتمی کند.
کد خبر: ۱۳۲۷۴۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۸
حجت الاسلام سلیمی در گفتوگو با تابناک:
عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی جزئیات تازه ای از آخرین وضعیت طرح سه‌فوریتی خروج از NPT را اعلام کرد.
کد خبر: ۱۳۲۷۳۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۷
یک نماینده مجلس از تهیه طرح سه فوریتی خروج ایران از معاهده پیمان بین‌المللی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (ان.پی.تی) و پروتکل الحاقی آن خبر داد. صاحبنظران معتقدند این طرح نیز مانند دو مصوبه قبلی مجلس موجب قفل شدن دیپلماسی می‌شود و به زیان کشور است.
کد خبر: ۱۳۲۷۰۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۶
با افزایش تنش‌های بین‌المللی حول برنامه هسته‌ای ایران و عدم پایبندی طرف‌های غربی به توافقات، این سؤال مطرح است که کدام نهاد در ایران به عنوان تصمیم‌گیرنده نهایی در خصوص خروج از NPT عمل خواهد کرد؟ یک عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس در این زمینه به تحلیل این وضعیت پرداخت.
کد خبر: ۱۳۲۶۴۳۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۲
پوردهقان در گفتگو با تابناک مطرح کرد؛
یکی از نمایندگان مجلس جزئیاتی از جلسه غیرعلنی پارلمان درباره موضوع «مکانیسم ماشه» را در گفتوگو با تابناک تشریح کرد.
کد خبر: ۱۳۲۶۰۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۱
مجلس با این طرح به طرف مقابل هشدار می‌دهد خروج از NPT و پروتکل الحاقی، به مثابه یک نقطه عطف در سیاست‌ها و رفتار هسته‌ای ایران خواهد بود. ایران وارد یک دوره جدید در نحوه مواجهه با غرب می‌شود و ممکن است این موضوع باعث تجدیدنظر در بسیاری سیاست‌های ایران شود.
کد خبر: ۱۳۲۵۴۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۸