کلیات
اقتصاد ایران یک اقتصاد ترکیبی و در حال گذار، شامل یک بخش عمومی بزرگ است، که در حدود ۶۰ درصد آن به شیوه متمرکز و دستوری اداره میشود. بخش عمدهای از صادرات در ایران بر پایه صادرات نفت و گاز است. در سال ۲۰۱۰ این صادرات ۶۰٪ درآمد دولت را شامل شدهاست. اقتصاد ایران یکی از معدود اقتصادهای بزرگ است که در جریان بحران مالی ۲۰۰۷-۲۰۰۹ بهطور مستقیم لطمه ندید.
نفت و اقتصاد ایران
قیمت بالای نفت در سالهای اخیر به دولت ایران این امکان را دادهاست تا سالیانه بالغ بر ۹۰ میلیارد دلار، ارز آوری داشته باشد. بر پایه آمار بانک مرکزی ایران نرخ تورم در سال ۲۰۱۰ تا ۱۱٫۵٪ کاهش پیدا کردهاست. اقتصاد تنها رشد متوسط را به خود دیدهاست. ناکارآمدی اقتصاد و سرمایهگذاری ناکافی داخلی و خارجی باعث ایجاد تورم در سالهای اخیر شده در حال حاضر ایران از لحاظ برابری قدرت خرید، هجدهمین کشور در جهان و بر اساس فهرست صندوق بینالمللی پول ایران رتبه ۲۵ را دارا میباشد.
گزارش صندوق بین المللی پول
صندوق بینالمللی پول در ماه مه ۲۰۱۱ نرخ رشد ایران را صفر درصد پیشبینی کرد، ولی پس از اعتراض ایران این نرخ رشد را به ۲٫۵ درصد افزایش داد که با این وجود هنوز بسیار کمتر از متوسط نرخ رشد جهانی و منطقهای است. به گزارش صندوق بینالمللی پول تورم ایران در سال ۲۰۱۱ بالاترین تورم منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا و به میزان ۲۲٫۵ درصد پیشبینی شدهاست.
تولیدات منحصر بفرد ایران
ایران بزرگترین تولیدکننده پسته، زعفران، خاویار، زرشک، فیروزه، میوههای شفتی (مثل زردآلو) و فرش دستباف در جهان است. این کشور همچنین بزرگترین ذخیره روی در جهان را دارد.
ایران همچنین هشتمین تولیدکننده میوه، دومین تولیدکننده خیار، هشتمین نیروی بزرگ نظامی بر اساس تعداد نفرات، دوازدهمین بر اساس رتبه جهانی، نهمین دارنده تانک نظامی، چهارمین تولیدکننده سیمان، نهمین تولیدکننده آهن، هشتمین تولیدکننده لیمو، دهمین تولیدکننده انگور، دومین تولیدکننده زردآلو، هشتمین تولیدکننده مرغ، سومین تولیدکننده گاز طبیعی، ششمین تولیدکننده نفت، سومین صادرکننده نفت، ششمین تولیدکننده پیاز، دومین تولیدکننده گردو، سومین تولیدکننده هندوانه، هفتمین تولید کننده گوجه فرنگی، هفتمین تولید کننده مرکبات، چهارمین تولید کننده بادام و هفتمین تولید کننده پشم سیزدهمین تولیدکننده آهک دومین تولید کننده پرلیت پنجمین تولید کننده باریت در جهان است.
کوچک شدن اقتصاد ایران
در ۱۶ ژانویه ۲۰۲۰ اندیشکده مؤسسه مالی بینالمللی، مستقر در واشینگتن، اعلام کرد اقتصاد ایران در سال ۲۰۱۹ مالی (تا پایان ماه مارس) ۴/۶ درصد کوچک شده بود که پیشبینی میشود تا پایان سال جاری مالی در ایران (پایان ماه مارس) اقتصاد ایران ۷/۲ درصد کوچک شود.
اجرای عملی اسنپبک، هرچند برای ما شکننده نخواهد بود اما نمیتوان اثرات روانی و محدودیتهای غیرمستقیم فشارهای غرب را نادیده گرفت.
کد خبر: ۱۳۳۵۵۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۲۹
سال ۱۴۰۴ شمسی، مصادف با پایان دوره ۲۰ ساله سند چشمانداز جمهوری اسلامی ایران است، این سند نویدبخش دستیابی به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه جنوب غرب آسیا بود.
کد خبر: ۱۳۳۴۶۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۲۴
حل مسائل کشور راهحل دارد. این سخن که گفته میشود «ما نمیتوانیم»، نشانه ناتوانی کامل دولت است. دولتی که میگوید ما کاری نمیتوانیم انجام دهیم، و بعد به جای حل مسائل، ساعت کار ادارات را از ۹ تا ۱ تنظیم میکند، واقعا جای تاسف دارد. با وجود این همه گرفتاری و مشکلاتی که کشور با آن مواجه است، انتظار میرود بدنه کارشناسی دولت برای آنها برنامهریزی و طراحی کند، اما در عمل میبینیم که دولت مسائل اساسی را رها کرده است.
کد خبر: ۱۳۳۴۵۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۲۳
مصوبه مجلس شورای اسلامی مبنی بر حذف 4 صفر از پول ملی، با واکنشهای مختلف مواجه شد. عدهای از آن استقبال کردند ولی جمع بیشتری آن را بیخاصیت و غیرمفید دانستند.
کد خبر: ۱۳۳۳۹۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۲۱
مجلس شورای اسلامی با حذف چهار صفر از پول ملی موافقت کرد و واحدهای جدید ریال و قران را پس از نیمقرن تغییر تصویب کرد. هدف از این اقدام تسهیل کاربرد ریال در امور مالی و بازگرداندن حیثیت به پول ملی است.
کد خبر: ۱۳۳۳۵۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۹
رحیم زارع به تابناک خبر داد؛
عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس با اشاره به تصمیم پارلمان برای ادامه اجرای طرح کالابرگ در سال آینده، گفت: با توجه به شرایط اقتصادی و معیشتی مردم، اختصاص کالابرگ برای دهکهای یک تا چهار در دستور کار قرار دارد. وی همچنین از برنامه مجلس برای تعیین تکلیف حدود ۹ میلیون نفر از جاماندگان سهام عدالت خبر داد و تأکید کرد که اولویت با مددجویان کمیته امداد، بهزیستی و دهکهای پایین درآمدی خواهد بود.
کد خبر: ۱۳۳۲۹۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۷
در اینفوگرافیک زیر تابناک نگاهی داشته است به تجربههای جهانی از حذف صفر از پول ملی.
کد خبر: ۱۳۳۲۵۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۳
الهام از تجربهٔ لهستان در دههٔ ۱۹۹۰
اسدالله غلام پور
کد خبر: ۱۳۳۱۸۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۹
در کنار تحریمهای آمریکا که هنوز بهشدت دوران اول ریاستجمهوری ترامپ نرسیدهاند اما احتمال تشدید آن وجود دارد، مکانیسم ماشه میتواند تأثیرات گستردهای بر اقتصاد ایران بگذارد.
کد خبر: ۱۳۳۱۶۵۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۹
اینکه بگوییم ایران در یکی از پیچیدهترین دورههای معاصر خود قرار گرفته است، گزارهای اغراقآمیز نیست. دههها انباشت مسائل و بیتوجهی به نیازهای واقعی جامعه، امروز ما را با گرههایی روبهرو کرده است که دیگر با روشهای کهنه یا مدیران بیابتکار گشوده نمیشوند.
کد خبر: ۱۳۳۱۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۸
هشدار به سیاستگذاران اقتصاد؛
مرکز آمار از منفی شدن نرخ رشد اقتصادی در نخستین فصل امسال خبر داده است؛ روندی منفی که نشان میدهد اقتصاد ایران از مسیر صعودی فاصله گرفته و با کاهش سرمایهگذاری و افت تولید، در معرض رکود قرار گرفته است.
کد خبر: ۱۳۳۰۲۹۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۲
«تعمیر آپارتمان» هم از دسترس خانوارها خارج شد. حجم پرداخت تسهیلات جعاله به لحاظ «رشد واقعی»، ۵۸درصد نسبت به پارسال افت کرد. این سقوط «تامینمالی»، خانوارهایی را که بهخاطر «عدم دسترسی به آپارتمان بهتر»، قصد «نوسازی خانه قدیمیشان» را دارند، ناامید کرده است.
کد خبر: ۱۳۲۹۷۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۳۰
سوالی که پس از فعال سازی مکانیسم ماشه مطرح شده، این است که بازگشت تحریمهای سازمان ملل چه تاثیری بر اقتصاد ایران خواهد داشت؟
کد خبر: ۱۳۲۹۵۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۹
در حالی که رهبر انقلاب بارها بر لزوم حمایت واقعی از تولید تأکید کردهاند، دولت چهاردهم با قطع مکرر برق واحدهای صنعتی و تخصیص نامنظم و بیهدف تسهیلات بانکی، نشان داده که درک درستی از اولویتهای اقتصادی کشور ندارد. عملکرد پر ایراد دولت در زیرساختهای حیاتی و سیاستهای مالی، نهتنها گرهی از مشکلات تولید نگشوده، بلکه بر دامنه بحرانها افزوده است.
کد خبر: ۱۳۲۷۵۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۹
تابناک بررسی می کند؛
بر اساس آخرین اخبار منتشر شده، حجم نقدینگی ایران در بهار ۱۴۰۴ به حدود ۱۱،۰۰۰ همت رسیده، رقمی که تقریباً برابر با ارزش کل ذخایر طلای کشور (۸۰۰ تا ۱۰۰۰ تن) با نرخ دلار ۱۰۲،۰۰۰ تومان و قیمت هر اونس طلا ۳،۶۰۰ دلار است.
کد خبر: ۱۳۲۷۴۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۸
استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) در گفتگو با تابناک:
با سکوت آماری بانک مرکزی، روایتها از رشد ۳۳ درصدی نقدینگی و تورم ۴۰ درصدی شدت گرفته است؛ موضوعی که به باور کارشناسان، نشان میدهد کنترل نقدینگی در ساختار فعلی عملاً دستنیافتنی است.
کد خبر: ۱۳۲۵۷۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۱
تورم در کشور ما مزمن شده
منظور و شهبازی در یک نگاه انتقادی به اقتصاد کشور: کاهش تورم به معنای کاهش قیمتها نیست، بلکه فقط از شتاب گرانیها کاسته شده؛ در حالی که بودجه همچنان به فروش نفت وابسته است.
کد خبر: ۱۳۲۲۲۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۰
حسین سلاحورزی نوشت: حذف صفر از پول ملی، بدون تغییرات اساسی در ساختار اقتصاد، تنها یک نمایش ظاهری است که نمیتواند مشکلات عمیق را حل کند.
کد خبر: ۱۳۲۱۹۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۹
نمایندگان کمیسیون اقتصادی مجلس در نامهای رسمی به رئیس کل بانک مرکزی، نسبت به پیامدهای خطرناک ادامه سیاستهای انقباض افراطی هشدار دادند و خواستار بازنگری فوری در روند فعلی شدند.
کد خبر: ۱۳۲۰۸۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۳
یک اقتصاددان میگوید که در شرایط کاهش شدید رشد نقدینگی هم دسترسی به اعتبار برای بخش خصوصی غیر وابسته به دولت و بانکها کاهش یافته و هم هزینه آن افزایش یافته است که این موضوع باعث فشار زیادی به کسبوکارها شده است.
کد خبر: ۱۳۲۰۸۲۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۲