کلیات

آبله‌میمون (انگلیسی: Monkeypox) یک بیماری عفونی واگیرا ناشی از ویروس آبله‌میمون است که می‌تواند در برخی از جانوران و نیز انسان ایجاد شود. نشانه‌های آن با تب، سردرد، دردهای ماهیچه‌ای، لنفادنوپاتی و احساس خستگی آغاز می‌شود. به دنبال آن دانه‌هایی ایجاد می‌شوند که تاول‌ها و پوسته‌ها را روی آن ایجاد می‌کند. زمان قرار گرفتن در معرض تا شروع نشانه‌ها حدود ۱۰ روز است. مدت زمان نشانه‌های بیماری معمولاً دو تا چهار هفته است.

تشخیص ضایعه را می‌توان با آزمایش دی‌ان‌ای ویروس تأیید کرد. این بیماری می‌تواند شبیه آبله‌مرغان باشد.

نخستین موراد

آبله‌میمون نخستین‌بار در سال ۱۹۵۸ در بین میمون‌های آزمایشگاهی در کپنهاگ دانمارک شناسایی شد. این بیماری بیشتر در مناطق دورافتاده کشورهای مرکز و غرب آفریقا در نزدیکی جنگل‌های بارانی استوایی دیده شده است. بنابر همین موقعیت مکانی، ویروس آبله‌میمون به دو گونه اصلی دارد آفریقای غربی و آفریقای مرکزی دسته‌بندی می‌شوند. نخستین مورد در انسان در سال ۱۹۷۰ در جمهوری دموکراتیک کنگو یافت شد.

جهان‌گیری

همه‌گیری بیماری در ایالات متحده در سال ۲۰۰۳ در فروشگاه حیوانات خانگی که در آن جوندگان وارداتی از غنا فروخته می‌شد ردیابی شد. در مجموع ۸۱ مورد گزارش شدکه هیچ کدام منجر به مرگ نشدند.

در سال ۲۰۱۷ و پس از نزدیک به ۴۰ سال نیجریه بزرگترین جهان‌گیری ثبت شده را تجربه کرد. این کشور ۱۷۲ مورد مشکوک به آبله‌میمون را گزارش کرده که ۷۵ درصد قربانیان را مردان بین ۲۱ تا ۴۰ سال تشکیل می‌دادند.

همه‌گیری آبله‌میمون در ۲۰۲۲ نشان‌دهندهٔ نخستین همه‌گیری انتقال گستردهٔ جامعه در خارج از آفریقا است که در مه ۲۰۲۲ در بریتانیا آغاز شد و موارد بعدی در اروپا، آمریکای شمالی و استرالیا تأیید شد.

نشانه‌ها

نشانه‌های اولیه آبله‌میمون شامل تب، سردرد، ورم، کمردرد، درد عضلات و بی‌حالی عمومی می‌شوند. با آغاز تب، التهاب‌های پوستی و جوش صورت ایجاد می‌شوند و سپس به سایر قسمت‌های بدن، معمولاً کف دست‌ها و کف پا گسترش می‌یابند. این جوش‌ها که می‌توانند خارش زیادی ایجاد کنند چندین‌بار تغییر حالت می‌دهند تا در نهایت یک جای زخم ایجاد می‌شود که بعداً می‌ریزد. ضایعات می‌توانند باعث باقی ماندن جای زخم شوند.

عفونت آبله‌میمون معمولاً بین ۱۴ تا ۲۱ روز طول می‌کشد و خود به خود برطرف می‌شود.

گسترش

آبله‌میمون توسط ویروس آبله‌میمون ایجاد می‌شود که یکی از اعضای خانواده ویروس‌های آبله است. اما شدت همه‌گیری و بیماری آن بسیار کمتر است.