در مورد انرژی هسته ای در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

 

کلیات

انرژی هسته‌ای (Nuclear Energy) عبارت است از بهره گیری از فرایند‌های هسته‌ای حرارت زا برای پدیدآوری گرما و الکتریسیته‌ی مفید. این واژه شامل شکافت هسته‌ای،  پرتوزایی و همجوشی هسته‌ای‌ می‌باشد. امروزه،  شکافت هسته‌ای عناصر دستهٔ آکتینید‌ها در جدول تناوبی بیشتر انرژی هسته‌ای مورد نیاز بشر را با استفاده از فرایند‌های پرتوزایی تولید می‌کند، که در درجهٔ اول به شکل انرژی زمین گرمایی و مولد گرما-الکتریکی ایزوتوپی نیاز انسان را برطرف می‌سازد.  نیروگاه‌های هسته‌ای، جدا از سهمی که در فراهم سازی رآکتور‌های شکافت هسته‌ای نیرو‌های دریایی دارند، حدود ۵٫۷ درصد انرژی جهان و ۱۳ درصد الکتریسیته جهان را در سال ۲۰۱۲ تأمین می‌کردند. در سال ۲۰۱۳،  آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش داد که ۴۳۷ رآکتور هسته‌ای فعال در ۳۱ کشور وجود دارد اگرچه تمام رآکتور‌ها الکتریسیته تولید نمی‌کنند. به علاوه، کم و بیش ۱۴۰ کشتی دریایی وجود دارد که با استفاده از حدوداً ۱۸۰ رآکتور، نیرو محرکهٔ هسته‌ای آنان را تأمین می‌کنند. پس از ۲۰۱۳، رسیدن به افزوده خالص انرژی به وسیلهٔ همجوشی هسته‌ای پایدار، به استثنای منابع انرژی همجوشی مانند خورشید، فضایی مداومی برای تحقیقات فیزیکی و مهندسی ایجاد کرده‌است. انرژی هسته‌ای نوعی انرژی است که توسط واپاشی هسته‌ای،  شکافت هسته‌ای، یا گداخت هسته‌ای تولید شده و اساس آن را می‌توان با معادلهٔ ΔE = Δm.c² توصیف کرد.

در هر اتمی، ذراتی از انرژی نهفته که اجزای مختلف اتم نیز به وسیلهٔ همان بهم پیوند یافته‌است لذا هسته اتم منبعی از انرژی به‌شمار می‌رود که با شکافت اتم این انرژی رها می‌شود. انرژی نهفته در هسته اتم‌های برخی از عناصر (مانند اورانیوم) می‌تواند با آزاد شدن، همان کاری را بکند که سوزاندن مقدار زیادی نفت و گاز انجام می‌دهد که البته سوزاندن نفت و گاز، مشکلات زیست‌محیطی ایجاد کرده و مقدار زیادی گاز گلخانه‌ای تولید می‌کند.

شکافت و همجوشی را می‌توان با این نمودار انرژی بستگی هسته توصیف کرد.
مذاکرات انرژی هسته‌ای به‌طور مداوم وجود دارد. حامیانی، چون سازمان هسته‌ای جهانی،  آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و طرفداران محیط زیست انرژی هسته‌ای مدعی هستند که انرژی اتمی، یک منبع انرژی ایمن و پایدار است که تولید کربن را کاهش می‌دهد. مخالفانی، چون سازمان جهانی صلح سبز و اطلاعات و منابع خدمات هسته‌ای، بر این باورند که انرژی هسته‌ای خطر بزرگی برای انسان و محیط زیست محسوب می‌شود.

حوادث و اتفاقات هسته‌ای و تابشی شامل حادثه چرنوبیل (۱۹۸۶)،  حادثه اتمی فوکوشیما ۱ (۲۰۱۱) و حادثه تری مایل آیلند (۱۹۷۹)، می‌باشد. تاکنون چندین حادثهٔ زیر آبی نیز اتفاق افتاده‌است. بررسی از دست دادن حیات به ازای هر واحد انرژی تولید شده، نشان می‌دهند که انرژی هسته‌ای، مرگ و میر کمتری نسبت به دیگر منابع اصلی انرژی، ایجاد می‌کند. انرژی حاصل از زغال‌سنگ،  نفت،  گاز طبیعی و انرژی آبی به ازای واحد انرژی تولید شده، به علت آلودگی هوا و حوادث انرژی مرگ و میر بیشتری ایجاد می‌کنند. هزینهٔ انسان برای تخلیهٔ جمعیت‌های تحت تأثیر معیشت‌های از دست رفته، بسیار گزاف است.

همراه سایر منابع انرژی پایدار، انرژی هسته‌ای، روش تولید انرژی کم‌کربن برای ایجاد الکتریسیته است، که در مقایسه با انتشار گاز‌های گلخانه‌ای در هر واحد از انرژی تولید شده، شبیه سایر منابع تجدید پذیر است. بدین ترتیب، از زمان آغاز تجاری‌سازی نیروگاه‌های هسته‌ای در دههٔ ۱۹۷۰، از تولید ۶۴ گیگاتن کربن دی‌اکسید معادل، جلوگیری شده‌است.
 
 
کشورهای دارای انرژی هسته ای

بعد از سال ۲۰۱۲، بر اساس گزارش‌ها آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ۶۸ رآکتور هسته‌ای در ۱۵ کشور در حال ساخت بود و تقریباً ۲۸ عدد از آن‌ها با جدیدترین رآکتور‌های هسته‌ای، به جمهوری خلق چین تعلق داشت. آن‌ها بعد از ماه مه ۲۰۱۳، به تورین برقی متصل شدند. این ماجرا در ۱۷ فوریهٔ ۲۰۱۳ در نیروگاه هسته‌ای هنگیان در چین اتفاق افتاد. در ایالات متحده دو رآکتور نسل سه جدید در وگتل در حال ساخت هستند. مقامات عالی رتبهٔ صنعت هسته‌ای ایالات متحده انتظار دارند تا سال ۲۰۲۰، ۵ رآکتور جدید وارد تمام نیروگاه‌های موجود شوند. در سال ۲۰۱۳، رآکتور‌های چهار ساله و غیر رقابتی، برای همیشه از رده خارج شدند.
 
 
حادثه فوگوشیما

حادثهٔ اتمی فوکوشیما ۱ ژاپن، در سال ۲۰۱۱، که در رآکتوری اتفاق افتاد که در دههٔ ۱۹۶۰ طراحی شده بود، یک بازرسی دوباره برای امنیت و ایمنی هسته‌ای و سیاست انرژی هسته‌ای در بسیاری از کشورها، ایجاد کرد. آلمان تصمیم گرفته‌است که تا سال ۲۰۲۲ تمام رآکتور‌های خود را غیرفعال کند و ایتالیا نیز انرژی هسته‌ای را تحریم کرده‌است. پس از واقعهٔ فوکوشیما در سال ۲۰۱۱،  آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصمیم گرفته‌است که ظرفیت تولید انرژی هسته‌ای را تا سال ۲۰۳۵ به نصف کاهش دهد.

در مورد انرژی هسته ای در ویکی تابناک بیشتر بخوانید

اخیراً یکی از مدیران ارشد سابق(محمدجواد ظریف)، مسئولین را دعوت به مذاکرات چندوجهی با آمریکا کرده است. صرف نظر از امکان عملیاتی بودن یا نبودن این راهکار به نظر می‌رسد قبل از ورود به این مذاکرات باید برای مشکلات چندوجهی موجود در سیاست خارجی چاره اندیشی نمود.
کد خبر: ۱۳۳۵۵۶۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۲۹

بازرس پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکید کرد «تصور اینکه آمریکا و اسرائیل برنامه هسته‌ای ایران را کاملاً نابود کرده‌اند، اشتباه است.»
کد خبر: ۱۳۳۵۳۴۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۲۸

ترامپ ادعا کرد: اگر ایران برنامه هسته‌ای خود را دوباره آغاز کند ما دیگر اینقدر طولانی منتظر نخواهیم ماند تا دوباره به ایران حمله کنیم.
کد خبر: ۱۳۳۲۶۰۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۴

رسانه‌های آمریکا با انتشار تصاویری مخفیگاه رئیس‌جمهور این کشور هنگام حمله هسته‌ای را فاش کردند.
کد خبر: ۱۳۳۲۴۵۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۳

رئیس‌جمهور فرانسه گفت این کشور در حال مدرن‌سازی دکترین هسته‌ای خود است.
کد خبر: ۱۳۳۱۸۰۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۹

پس از پایان جلسه شورای امنیت سازمان ملل که با رای به بازگشت تحریم‌هاعلیه ایران همراه شد، اکانت منتسب به دفتر رهبر انقلاب در توئیتر پیام تازه‌ای را منتشر کرد. در این توییت آمده است:... اگر دستشان برسد، اشخاص ما همچون شهید سلیمانی را ترور یا مراکز هسته‌ای را بمباران میکنند؛ با این طرف نمیشود مذاکره کرد، نمیشود با اطمینان و اعتماد نشست و قرار گذاشت.
کد خبر: ۱۳۳۰۸۵۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۵

مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت که در دیدار با رئیس‌جمهور روسیه، درباره اوضاع پیرامون برنامه هسته‌ای ایران رایزنی کرده است.
کد خبر: ۱۳۳۰۷۶۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۴

وزیر انرژی ترکیه و وزیر خارجه آمریکا توافقی در زمینه همکاری هسته‌ای غیرنظامی امضا کردند.
کد خبر: ۱۳۳۰۷۰۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۴

با نزدیک‌شدن به بازگشت تحریم‌ها و فعال‌سازی احتمالی مکانیسم ماشه، سفر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، به نیویورک برای شرکت در هشتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل به کانون توجه رسانه‌ها و تحلیلگران تبدیل شده است.
کد خبر: ۱۳۳۰۳۷۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۲

رافائل گروسی مدیر آژانس انرژی اتمی اذعان کرد که ایران همچنان ظرفیت پیشبرد برنامه هسته‌ای را دارد.
کد خبر: ۱۳۳۰۳۷۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۲

فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت تأکید کرد: [اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصد] در جایی است که دسترسی به آن وجود ندارد و زیر زمین مدفون شده است.
کد خبر: ۱۳۳۰۲۳۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۱

در چهل‌وپنجمین سالگرد شروع جنگ و 37 سال پس از تلاش هاشمی برای ختم آن، برخی انتظار دارند مسعود پزشکیان با بهره از اعتماد رهبری به خود، همین نقش را برای ختم مناقشه هسته‌ای برعهده گیرد. توصیه‌ای که به مذاق تندروها خوش ننشسته و آن را به خوش‌رقصی برای ترامپ تعبیر کردند.
کد خبر: ۱۳۳۰۱۶۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۱

ساداتیان در گفت‌و‌گو با تابناک:
سیدجلال ساداتیان معتقد است: بهترین راه‌حل برای مساله هسته ای ایران این است که مذاکرات مستقیم میان نماینده ویژه ایران و نماینده ویژه آمریکا انجام شود.
کد خبر: ۱۳۲۹۲۷۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۳۱

28 شهریور ۱۴۰۴ را می‌توان نقطه پایانی بر یکی از پرهزینه‌ترین و بی‌حاصل‌ترین ماجراجویی‌های دیپلماتیک تاریخ ایران دانست؛ روزی که آمریکا، انگلستان و فرانسه با وتوی قطعنامه موسوم به «ادامه لغو تحریم‌ها» شورای امنیت سازمان ملل، رسماً مرگ برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ را اعلام کردند.
کد خبر: ۱۳۳۰۰۰۲   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۳۱

۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل متحد هفته آینده با دستور کار و هدف مشخص در مجمع عمومی این سازمان گرد هم خواهند آمد و قاعدتاً و قطعاً دستور کار ویژه‌ جمهوری اسلامی ایران هم حفظ منافع ملی بر مبنای واقعیات موجود خواهد بود.
کد خبر: ۱۳۲۹۹۳۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۳۱

رئیس‌جمهور آمریکا، ساکن پیشین کاخ سفید را «حرامزاده» خواند و ادعا درباره برنامه هسته‌ای ایران را تکرار کرد.
کد خبر: ۱۳۲۹۷۸۸   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۳۰

وزیر صنعت و فناوری ترکیه از آغاز فراخوان ملی برای توسعه رآکتور هسته‌ای بومی خبر داد و تأکید کرد این طرح با هدف تقویت امنیت انرژی، کاهش وابستگی خارجی و دستیابی به اهداف کربن صفر دنبال می‌شود.
کد خبر: ۱۳۲۸۵۱۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۴

بنا به گزارش روزنامه لوموند فرانسه،مقامات اسرائیلی اخیرا ارزیابی خود را از حملات هوایی که زرادخانه هسته‌ای تهران را در ماه ژوئن هدف قرار داد، در اختیار مقامات فرانسوی قرار داده‌اند.
کد خبر: ۱۳۲۸۱۳۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۲

سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین از آغاز دور تازه گفت‌وگوهای میان هیئت اعزامی ایران و مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خبر داد.
کد خبر: ۱۳۲۶۶۵۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۴

معاون سیاسی وزیر خارجه ایران گفت که ایران در صورت لغو تحریم‌های آمریکا «محدودیت‌هایی بر توسعه هسته‌ای را خواهد پذیرفت.»
کد خبر: ۱۳۲۲۱۸۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۰