جشنواره ملی فیلم فجر به شکل آنلاین برپا نخواهد شد

جشنواره ملی فیلم فجر به عنوان مهم‌ترین رویداد فرهنگی ایران در شرایطی در معرض تعطیلی به واسطه شیوع کرونا قرار گرفته که گزینه برپایی آنلاین این رویداد نیز مطرح شده؛ اما ارزیابی‌های «تابناک» نشان می‌دهد فیلمسازان تاثیرگذار و جریان‌ساز، موافق برپایی جشنواره آنلاین نیستند و به درستی احساس می‌کنند این فرآیند می‌تواند به لو رفتن فیلم‌هایشان و از دست رفتن سرمایه‌شان منجر شود.

به گزارش «تابناک»؛ با اوج گیری دوباره شیوع کرونا، از احتمال برپایی رویدادهای فرهنگی و هنری، به شدت فرو کاسته شد، به ویژه آنکه رئیس جمهور و برخی مقامات ارشد کشور در ستاد ملی کرونا نسبت به عدم برگزاری چنین برنامه‌هایی تاکید کردند. پس از لغو جشنواره جهانی فیلم فجر ـ که در همان دور نخست اوج‌گیری کرونا رخ داد ـ این پرسش پیش روی قرار گرفت که آیا وضعیت مشابهی برای دیگر رویدادهای سینمای ایران نیز رقم خواهد خورد، یا شرایط به گونه دیگری پیش می‌رود و با وجود ریسک بالا، شاهد برگزاری این رویدادهای پرتراکم خواهیم بود؟

جشنواره فیلم کوتاه تهران ـ که در مهرماه برگزار می‌شود ـ جشنواره سینماحقیقت ـ که معمولاً در آذرماه برگزار می‌شود ـ و جشنواره ملی فیلم فجر ـ که در بهمن ماه برگزار می‌شود ـ مهم‌ترین رویدادهای سینمایی است که به ترتیب زمانی با این چالش مواجه هستند. البته هیچ رویدادی به اندازه جشنواره ملی فیلم فجر، برگزاری‌اش با تراکم جمعیت همراه نیست و با توجه به آنکه بخشی از سالن‌های تهران و شهرستان‌ها را درگیر می‌کند و کاخ جشنواره نیز مملو از جمعیت است، بیشترین استعداد برای شیوع متعلق به محل رونمایی از تازه‌ترین تولیدات سینمای ایران است.

همزمان با این وضعیت، جشنواره‌های سینمایی مهم جهان از جمله جشنواره ونیز در حال برگزاری به شکل آنلاین است؛ اما آنچه مشهود است، این که هیچ فیلم مهمی در این جشنواره‌ها برای نخستین بار رونمایی نشده، چرا که فیلمسازان در سطح جهان نگران هستند، حضورشان در جشنواره‌های آنلاین، به لو رفتن نسخه فیلم‌شان و از دست رفتن سرمایه‌شان منتهی شود؛ سرمایه‌ای که از چند ده هزار دلار تا چند صد میلیون دلار در تناوب است و می‌تواند آسیب جدی به تهیه کنندگان و سرمایه‌گذاران بزند و حتی تداوم مسیر فیلمسازی‌شان را با چالش جدی مواجه سازد.

از قضا این نگرانی نزد شماری از فیلمسازان شاخص و جریان سازان و به ویژه گروهی از تهیه کنندگان نیز مشهود است. آنها در گفت‌وگوهایی به «تابناک» گفتند که جشنواره آنلاین فیلم فجر را گزینه مناسبی نمی‌دانند. به عقیده این فیلمسازان، جشنواره فیلم فجر نقش ویترین و مراسم رونمایی از فیلم‌ها را ایفا می‌کرد که برای جلوگیری از ریسک کپی و قاچاق فیلم‌ها، نمی‌توان دست به اقدام مشابهی به شکل آنلاین برای طیف وسیعی از مخاطب زد. در عین حال حتی اگر این اقدام با حضور گروه محدودی نیز انجام شود، سوای اینکه کارکرد جشنواره فجر را از بین می‌برد، تضمینی برای عدم کپی و قاچاق فیلم توسط یک یا چند تن از آن جمع محدود نیست.

بنابراین سی و نهمین جشنواره ملی فیلم فجر، یا با رفع معضل کرونا یا کاهش ابعادش و سفید شدن وضعیت تهران و دیگر شهرها به شیوه مرسوم برپا می‌شود یا نمی شود. البته دور از انتظار نیست که کوشش‌هایی برای برپایی جشنواره به صورت آنلاین باشد اما در آن صورت، یا باید همچون جشنواره‌های خارجی، محلی برای نمایش فیلم‌هایی باشد که در دوره‌های پیشین در جشنواره به نمایش درآمده و نقش مرور آثار را داشته باشد و یا آثار بسیار ضعیفی که امکان راهیابی به جشنواره را ندارند و چیزی برای از دست دادن نیز ندارد، وارد این بازی کند.