علی‌رضا محرمی - زنان در شرایط و رشته‌های برابر ۵۲.۳۸ درصد مدال‌های کاروان را کسب کرده‌اند که البته در این بین باید این موضوع را هم در نظر گرفت که در برخی رشته‌ها، رقابت برای آنها باتوجه به میزان شرکت کنندگان آسان‌تر بوده، اما در همین وضعیت موفقیت آنها نیز چشمگیر است.
به گزارش سرویس ورزشی تابناک، موفقت و سرمایه‌گذاری رابطه مستقیمی با یکدیگر دارند. گره خوردن موضوع حقوق، دستمزد، پاداش و مزایای زنان ورزشکار در مقایسه با مردان، مدت‌هاست در دنیا به عنوان یک اصل برابری دنبال می‌شود تا خروجی هم یکسان باشد. موضوعی که شاید هنوز خیلی راه دارد تا به صورت سیستماتیک عملی و اجرایی شود؛ با این حال یکی از مواردی که اخیراً در مقایسه ورزش زنان و مردان در ایران بسیار سر و صدا به پا کرد، پاداش ۴۵ میلیون تومانی بازیکنان تیم ملی فوتسال بابت صعود به جام جهانی بود که بسیاری این پاداش را با پاداش فوتبالیست‌ها برای کسب یک پیروزی در بازی دوستانه مقایسه کردند که موضوع بسیار دردآور شد. هرچند از دل این اتفاق و حواشی، عملکرد زنان ایران در بازی‌های همبستگی کشورهای اسلامی تلنگر دیگری به ورزش ایران زد که توانمندی زنان چقدر می‌تواند برای کشور مثمرثمر باشد و اگر توجه و سرمایه‌گذاری هم در بخش زنان قوت بگیرد، موفقیت‌ها نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
کاروان ایران در ششمین دوره بازی‌های همبستگی کشورهای اسلامی ۲۰۲۵ ریاض با ۲۰۶ ورزشکار حاضر شد؛ کاروانی که شاید از ترکیب جنسیتی برابر برخوردار نبود که علت روشن آن نداشتن ورزشکارانی در رشته‌های کشتی، شنا و عدم برگزاری مسابقات فوتسال زنان بود. با این حال زنان ورزش ایران سهم مهمی را در این دوره از رقابت‌ها ایفا کردند؛ آمار نشان می‌دهد نقش زنان در موفقیت نهایی کاروان کاملاً روی ترازو وزن سنگینی دارد.
سهم حضور زنان در کاروان ایران
از مجموع ۲۰۶ ورزشکار کاروان ایران در این دوره از بازی‌های همبستگی کشورهای اسلامی، ۱۲۴ نفر شامل مردان بود و ۸۲ نفر از کاروان ورزشکاران را زنان تشکیل می‌دادند. به عبارتی «۶۰.۲۰ درصد» از کاروان مردان بودند و «۳۹.۸۰ درصد» زنان که تقریباً نسبت جمعیتی مردان در کاروان یک و نیم برابر بوده است. البته در صورتی که زنان برخلاف محدودیت‌های داخلی قابلیت حضور زنان در رشته‌های کشتی و شنا را داشتند و مسابقات فوتسال زنان برگزار می‌شد، احتمالاً نسبت ورزشکاران زن و مرد ایران تفاوت زیادی نمی‌کرد؛ یا برعکس اگر ورزشکاران کشتی (۱۲ نفر)، شنا (۹ نفر) و فوتسال (۱۵ نفر) را از جمعیت ورزشکاران مرد کم کنیم، تعداد ورزشکاران مرد به ۸۸ نفر میرسید و برابری جنسیتی تا حدود زیادی رعایت شده بود.
رشته‌های تیمی زنان و مردان
زنان ایران در چهار رشته تیمی حاضر بودند که در سه رشته موفق به کسب چهار مدال شدند. تیم ملی هندبال و والیبال زنان به مدال برنز رسیدند و تیم ملی تنیس روی میز در بخش دوبل طلایی شد و در بخش تیمی سه نفره، به مدال برنز رسید. تنها تیم بسکتبال سه نفره زنان بود که در بخش تیمی روی سکو نرفت و چهارم شد. در این بازیها مردان ایران هم علاوه بر هندبال، والیبال، تنیس روی میز و بسکتبال سه نفره در سه رشته تیمی دیگر از جمله فوتسال، شنا و شمشیربازی -در دو بخش اپه و سابر- نیز حضور داشتند که زنان ایران در این رشته‌ها به صورت تیمی شرکت نکردند و در شمشیربازی هم تنها در بخش انفرادی شرکت کننده داشتند.
سهم زنان از مدال‌های کاروان ایران
حالا با بررسی تعداد شرکت کنندگان ورزشکاران زن و مرد در کاروان ورزشی ایران در ششمین دوره بازی‌های همبستگی کشورهای اسلامی، نوبت به بررسی مدال‌ها می‌رسد. از مجموع ۸۱ مدال کسب شده برای کاروان ایران در این رقابت‌ها که شامل ۲۹ طلا، ۱۹ نقره و ۳۳ برنز می‌شد، زنان ایران موفق شده‌اند ۱۱ مدال طلا (معادل ۳۷.۹۳ درصد طلا‌های کاروان) ۵ مدال نقره (معادل ۲۶.۳ درصد نقره‌های کاروان) و ۱۷ مدال برنز (معادل ۵۱.۵ درصد برنز‌های کاروان) را کسب کنند. این در حالی است که کشتی ۸ مدال طلا، شنا یک مدال طلا و فوتسال مردان هم یک مدال طلا برای ایران کسب کردند که زنان در این سه رشته شرکت نداشتند که اگر این ۱۰ مدال طلا را کنار بگذاریم، از مجموع ۱۹ مدال طلا در سایر رشته‌ها، زنان ۱۱ مدال طلا کسب کرده‌اند که سهم بیشتری از مردان داشته‌اند. اگر سه رشته‌ای که مردان در آن موفق به کسب مدال طلا شدند و زنان در این سه رشته حضور نداشتند را فاکتور بگیریم، سهم زنان از کسب مدال‌های طلا ۵۷.۹۰ درصد بوده است که سهم چشم‌گیری از کسب مدال‌های طلا می‌شود.
فهرست کامل مدال‌های زنان ایران:
مدال‌های طلا – ۱۱ مدال
مدال‌های نقره – ۵ مدال
مدال‌های برنز - ۱۷ مدال
سهم بالاتر زنان به نسبت حضور
در حالی که سهم حضور زنان در کاروان ورزشی ایران در ریاض ۳۹.۸۰ درصد بوده، اما سهم مدال آوری آنها در مجموع ۴۰.۷۴ درصد مدال‌های کاروان است که نزدیک به یک درصد بیشتر از حضورشان صاحب مدال شده‌اند. بررسی مستند عملکرد زنان ایران در بازی‌های همبستگی ۲۰۲۵ ریاض نشان می‌دهد که سهم حضور زنان کمتر از ۴۰ درصد بوده، اما سهم مدال‌آوری آنها بیش از ۴۰ درصد بوده است. حضور زنان در چهار رشته تیمی که در سه رشته منجر به کسب مدال شده است، توسعه محسوسی در ورزش‌های گروهی بین زنان را نشان می‌دهد. آن هم در شرایطی که آنها با محدودیت‌هایی هم مواجه هستند. با وجود محدودیت‌ها، زنان در ۱۲ رشته مختلف در بازی‌های همبستگی کشورهای اسلامی از جمله تنیس روی میز، وزنه‌برداری، کاراته، تکواندو، ووشو، موی‌تای، دوومیدانی، پارادوومیدانی، جودو، والیبال، هندبال و جوجیتسو مدال کسب کردند.
۵۲.۳۸ درصد مدال‌ها در شرایط برابر برای زنان
از نظر مجموع مدال‌های کسب شده نیز، زنان موفق به کسب ۳۳ مدال از مجموع ۸۱ مدال شدند؛ اما اگر بازهم بخواهیم مدال‌های رشته‌های کشتی، شنا و فوتسال که زنان ایران در آن حضور نداشتند را فاکتور بگیریم، از مجموع ۸۱ مدال کسب شده کاروان ایران ۱۸ مدال در این سه رشته توسط ورزشکاران مرد کسب شده که یعنی در شرایط برابر ۶۳ مدال برای کاروان ایران به دست آمده است که بازهم سهم زنان با ۳۳ مدال از مجموع ۶۳ مدال بیشتر از مردان است. زنان در شرایط و رشته‌های برابر ۵۲.۳۸ درصد مدال‌های کاروان را کسب کرده‌اند که البته در این بین باید این موضوع را هم در نظر گرفت که در برخی رشته‌ها، رقابت برای آنها باتوجه به میزان شرکت کنندگان آسان‌تر بوده است.
محدودیت‌های رشته‌ای برای زنان
نبود تیم یا نماینده در رشته‌هایی مانند شنا و کشتی شامل محدودیت‌هایی می‌شود که ممکن است در آینده راهی برای آن پیدا شود؛ همانطور که زنان ایران در همین دوره اخیر بازی‌های آسیایی جوانان و بازی‌های کشورهای اسلامی، در رشته بوکس اعزام نمی‌شدند و این محدودیت در مسابقات اخیر برداشته شد. اعزامی که در بازی‌های آسیایی جوانان هم با موفقیت همراه بود و بوکسورهای دختر ایران به مدال دست یافتند. این داده‌ها نشان می‌دهد که زنان ورزشکار در کاروان ایران فراتر از سهم عددی خود عمل کردند و توسعه ورزش زنان همراه با سرمایه‌گذاری و افزایش زیرساخت، می‌تواند یکی از مسیر‌های ارتقای جایگاه ایران در رویداد‌های مهمی چون بازی‌های آسیایی و المپیک باشد.
بودجه ورزش زنان و مردان یکسان است؟
این موارد در شرایطی رقم خورده است احتمالاً نمی‌توان تصویر روشنی از میزان بودجه صرف شده برای ورزش زنان در دست داشت. هرچند در تفاهمنامه وزارت ورزش و جوانان با فدراسیون‌ها و اداره کل ورزش و جوانان استانی چنین بندی وجود دارد که بودجه ورزش زنان و مردان برابر باشد، اما در تصویر واقعی و البته در تمامی رشته‌ها نمی‌توان به این اتفاق باور داشت. به طور طبیعی در رشته‌هایی چون فوتبال، فوتسال، کشتی، شنا و رشته‌هایی از این دست که سهم زنان در بخش قهرمانی یا صفر است یا قابل مقایسه با مردان نیست. در رشته‌هایی چون والیبال و بسکتبال هم طبیعتاً به دلیل نداشتن پخش تلویزیونی، علاقه کم اسپانسرها و هزینه کمتر باشگاه‌ها، بعید است که بودجه و دستمزد و پاداش برابر باشد، اما شاید در رشته‌هایی چون تکواندو، کاراته، ووشو، تیراندازی و رشته‌های انفرادی از این دست بتوان سهم برابر را برای ورزشکاران زن و مرد در نظر گرفت. تمام این موارد در شرایطی است که احمد دنیامالی، وزیر ورزش و جوانان در دورنمای خود در پایان دولت چهاردهم به کسب مدال طلای زنان در المپیک ۲۰۲۸ لس‌آنجلس می‌اندیشد که هنوز در تاریخ ورزش ایران رقم نخورده است، اما توجه بیشتر می‌تواند پر پروازی باشد برای زنان و البته ورزش ایران.
اگر به بانوان امکانات بدهند بهترین مدال ها را بدست می اورند