به گزارش تابناک ؛ اگر بخواهیم از نگاه خریدار به بازار خودروهای اقتصادی ایران نگاه کنیم، سایپا کوییک یکی از تکراریترین و در عین حال پرحضورترین چهرههاست. خودرویی که سالهاست با چهره تقریباً ثابت، کیفیتی متوسط و امکاناتی معمولی در خط تولید حضور دارد، اما همچنان فروش بالایی را تجربه میکند. با این حال، در جدیدترین اقدام، سایپا تصمیم گرفته کوییک را به موتور جدیدی با کد M۱۵i مجهز کند؛ پیشرانهای که پیشتر در سهند و اطلس هم بهکار رفته بود و حالا پایش به این هاچبک کوچک هم باز شده است.
در ظاهر شاید همهچیز مثل قبل باشد؛ همان بدنه، همان فرم چراغها و همان طراحی داخلی تکراری. اما زیر کاپوت، داستان کمی فرق کرده است. موتور جدید M۱۵i را باید نسخهی ارتقا یافته همان پیشرانه قدیمی M۱۵ دانست؛ همان موتوری که در واقع ریشهاش به پراید بازمیگردد، اما حالا با تغییرات جدیتر به میدان آمده است.
در این پیشرانه جدید، نسبت تراکم افزایش یافته، زاویه پاشش انژکتورها تغییر کرده و مهمتر از همه، فناوری CVVT یا همان زمانبندی متغیر سوپاپها به آن افزوده شده است. نتیجه این تغییرات هرچند روی کاغذ چندان چشمگیر نیست – افزایش قدرت از ۸۷ به ۹۰ اسب بخار و گشتاور از ۱۲۸ به ۱۳۷ نیوتونمتر –، اما در عمل، هنگام رانندگی میتوان تفاوت را حس کرد.
با اولین فشردن پدال گاز، کوییک جدید واکنش سریعتری دارد. بهویژه در شروع حرکت و هنگام سبقت، کشش موتور قابلقبولتر است و صدای آن نسبت به قبل نرمتر و کنترلشدهتر شده. البته نباید انتظار معجزه داشت؛ این موتور هنوز هشتسوپاپه است و در سربالاییها یا زمان روشن بودن کولر، افت توان محسوس است. با این حال، برای خودرویی در این بازه قیمتی، همین مقدار بهبود هم میتواند اهمیت زیادی داشته باشد.
از دیگر نکات مثبت این پیشرانه، کاهش جزئی مصرف سوخت و آلایندگی آن است. موتور M۱۵i توانسته استاندارد آلایندگی یورو ۵ را پاس کند و حتی قابلیت ارتقا به یورو ۶ را نیز دارد. این موضوع نشان میدهد مگاموتور (زیرمجموعه فنی سایپا) بالاخره در مسیر بهبود کیفیت فنی گامهای مثبتی برداشته، هرچند هنوز فاصله زیادی تا استانداردهای جهانی وجود دارد.
بحث و سؤال اصلی اینجاست که آیا این تغییر موتور واقعاً میتواند کوییک را در نگاه خریدار جذابتر کند؟ پاسخ، هم بله است و هم نه. از یک طرف، این موتور جدید رانندگی بهتری ارائه میدهد و در عین حال قیمت آن با مدلهای قدیمی تفاوت چندانی ندارد. مثلاً نسخهی کوییک GXL با موتور جدید در بازار حدود ۶۳۰ میلیون تومان قیمت دارد که تقریباً همسطح کوییک S (با موتور قدیمی) است؛ بنابراین از دید اقتصادی، انتخاب نسخهی جدید منطقیتر است.
از سوی دیگر، باید گفت سایپا هنوز همان سیاست قدیمی خود را در تولید خودروهایش دنبال میکند؛ یعنی ایجاد تغییرات کوچک و محدود روی یک پلتفرم تکراری، بدون ارائه محصولی واقعاً جدید. پلتفرم X۲۰۰ که اساس تولید تیبا، ساینا، سهند و کوییک است، بیش از یک دهه عمر دارد. این پلتفرم در اصل توسعهیافتهی پلتفرم پراید است، و هرچقدر هم در ظاهر و موتور تغییر کند، همچنان محدودیتهای ساختاری خودش را دارد.
سایپا طی سالهای اخیر بهجای سرمایهگذاری در توسعه یک پلتفرم تازه، ترجیح داده با تغییر چهره سپر، چراغ، داشبورد و افزودن چند آپشن مثل دیلایت یا مانیتور لمسی، مدلهای جدیدی را معرفی کند. نتیجه این سیاست، تولید انبوهی از تیپها و مدلهای مشابه است که در عمل تفاوت چندانی با هم ندارند. از کوییک دندهای و اتومات گرفته تا کوییک S، GX، GXH و GXR — همگی از یک قالب و ساختار فنی مشترک استفاده میکنند. این روند شاید در کوتاهمدت برای کاهش هزینههای تولید مفید باشد، اما در بلندمدت باعث دلزدگی بازار و افت اعتماد مصرفکننده میشود.
در واقع، سایپا در حال بازی با ظاهر است، نه محتوا. مردم با دیدن نامهای جدید یا تغییرات جزئی روی سپر و چراغ، تصور میکنند خودروی متفاوتی تولید شده، در حالی که زیر این پوسته هنوز همان موتور قدیمی و همان پلتفرم محدود وجود دارد. حتی همین موتور M۱۵i هم، هرچند ارتقا یافته، اما اساساً ادامهی همان مسیر قبلی است، نه جهشی بزرگ به سمت فناوری روز.
از طرف دیگر، کیفیت ساخت و مونتاژ در محصولات سایپا هنوز چالشبرانگیز است. صدای نفوذ باد در سرعتهای بالا، کوبش تعلیق عقب، و مونتاژ نامتوازن در برخی قطعات داخلی هنوز هم دیده میشود. اضافه شدن امکاناتی مانند کنترل پایداری، HSA، تهویه دیجیتال و مانیتور لمسی در نسخههای بالاتر قابلتقدیر است، اما اینها مشکلات بنیادین خودرو را حل نمیکنند.
از دید خریداران، کوییک موتور جدید شاید بهترین انتخاب در میان مدلهای فعلی سایپا باشد، اما هنوز فاصله زیادی تا رضایت واقعی وجود دارد. بهبود فنی موتور گامی رو به جلو است، اما زمانی میتوان از تحول صحبت کرد که سایپا جرأت تغییر اساسی در ساختار پلتفرم خود را داشته باشد. ایجاد دهها تیپ مختلف روی بدنهی تیبا و کوییک شاید در ظاهر تنوع ایجاد کند، اما در واقع تکرار بیپایان یک ایده قدیمی است.
کوییک موتور جدید را میتوان محصولی دانست که در دل همان تکرار همیشگی، کورسویی از بهبود را به همراه دارد. رانندگی با آن کمی لذتبخشتر است، مصرف سوختش کمتر شده و از نظر آلایندگی وضعیت بهتری دارد. اما معلوم نیست سایپا کی میخواهد از تولید مدلهای مشابه روی پلتفرم قدیمی دست بکشد و به جای “تغییرات ظاهری”، سراغ “تحول واقعی” برود چیزی که بتواند از نظر ایمنی، راحتی، و حتی زیبایی با خودروهای روز منطقه رقابت کند. در غیر این صورت، تغییر نامها و چراغها نمیتواند واقعاً تصویری نو از برند سایپا بسازد.. راحت بگویم بهترین موتورها با بهترین بازدهی هم در بدنهای تکراری و طراحی فرسوده ، فقط یک بازی تجاری خواهد بود .