شکستن سد مجوزهای کسب‌وکار اصلی‌ترین مانع‌زدایی جهت کارآفرینی
به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ کارآفرینان بارها گفته‌اند که «لازم نیست دست ما را بگیرید، لطفا زنجیرها را از پایمان باز کنید.» به مرور صحبت‌های کارآفرینان در فضای سیاست‌گذاری بهتر شنیده میشود و توجه اکید به مبحث مانع زدایی از تولید نشانه‌ی توجه بیشتر به همین امر است.
کارآفرینان بارها گفته‌اند، «لازم نیست دست ما را بگیرید، لطفا زنجیرها را از پای مان باز کنید». به‌مرور صحبت‌های کارآفرینان در فضای سیاست‌گذاری بهتر شنیده میشود و توجه اکید به مبحث مانع زدایی از تولید نشانه‌ی توجه بیشتر به همین امر است.
طبق نظرسنجی انجام گرفته توسط مدیر مرکز ملی بهبود و پایش محیط کسب‌وکار، مهم‌ترین مانع تولید از نگاه کارآفرینان، مجوزهای کسب‌وکار است. طبق این نظرسنجی که بیش از ۷۰۰ نفر از کارآفرینان به آن پاسخ داده‌اند، قریب به ۵۰ درصد افراد، مجوزهای کسب‌وکار را اصلی‌ترین مانع تولید معرفی کرده‌اند.
ممانعت از ورود افراد جدید به انواع کسبوکارها در مشاغل مختلفی از جمله حوزه کشاورزی، خدمات، سلامت و حقوقی دیده میشود. ممانعت از ورود افراد جدید باعث ایجاد سلطه بلامنازع برخی از فعالان آن کسب‌وکار و کانون‌های صنفی شده و از همین روی، رقابت در این کسبوکارها از بین رفته و شاهد افت کیفیت و افزایش هزینه خدمات هستیم.
از جمله حوزه‌هایی که کانون‌های انحصاری مانع جدی برای ورود جوانان ایجاد کرده‌اند، حوزه خدمات حقوقی است. این مسئله در کسبوکارهای مختلف این حوزه نمایان است. برای مثال امروزه کمبود وکیل بر کسی پوشیده نیست و اثرات سوء کمبود وکیل سبب در دسترس نبودن وکیل برای مردم، گرانی خدمات حقوقی، فقدان وکیل تخصصی و... شده است. اما با این حال کانون‌های وکلای دادگستری بر مشی انحصاری خود تاکید داشته و حاضر به گسترش فضای وکالت به یک مشی منطقی و عادلانه نیستند.
در مثالی دیگر در حوزه مشاغل حقوقی می‌توان به سردفتری اشاره کرد. کسب‌وکار پردرآمدی که مالکان آن می‌توانند پروانه سردفتری را برای فرزند خویش به ارث بگذارند. مجوزهای سردفتری به دلیل انحصار موجود در آن با مبالغی بالغ بر ۵ میلیارد تومان معامله میشود. کانون انحصاری سردفتران و دفتریاران، پروانه سردفتری را مطابق محدودیت‌های جمعیتی صادر می‌کند، که این امر اصلی‌ترین علت ایجاد انحصار شدید در این کسب‌وکار شده است. به‌نحوی که طبق برآورد‌ها حداقل ۱۰ هزار دفترخانه جدید در کشور نیاز است.
راه برای کارآفرینان حوزه کشاورزی نیز تقریبا مسدود است. مطابق آمار مجوزهای صادره وزارت جهاد در سال ۹۷، قریب به ۸۰ درصد کارآفرینان در بیش از ده استان کشور موفق به اخذ مجوزهای مربوطه در حوزه‌های دامداری، گلخانه، پرورش ماهی در طول سال مذکور نشده‌اند. این وضعیت برای تاسیس مرغداری شدیدتر است، زیرا طبق ابلاغیه رسمی معاونت امور دام و طیور وزارت جهاد، در بیش از ده استان کشور، راه‌اندازی مرغداری به‌صورت رسمی ممنوع است.
طبق اطلاعات ستاد پیگیری موانع تولید صداوسیما، حدود ۶۰ درصد شکایات ثبت شده مردم از وضعیت مجوزدهی دستگاه‌ها، به حوزه کشاورزی مربوط میشود.
مشاغل خدماتی که می‌توانند میزان قابل توجهی خوداشتغالی ایجاد کنند، نیز با همین وضعیت روبه رو هستند. کسبوکارهای خدماتی گوناگونی را می‌توان نام برد که راه‌اندازی هر یک برای درآمدزایی فرد مؤسس و اشتغال چند نفر مستقیم، کسب‌وکار مناسبی است.
پمپ بنزین، آموزشگاه رانندگی، پلیس+۱۰، دفتر پیشخوان، آژانس گردشگری، مرکز معاینه فنی و... از دسته کسبوکارهای پر سودی است که به دلیل محدودیت‌های وضع شده در مسیر صدور مجوز، انحصار شدیدی ایجاد شده و میزان قابل توجهی از اشتغال و درآمدزایی ناشی از توسعه این کسبوکارها به همین دلیل از بین می‌رود. البته مجوز کسبوکارهای دیگری مانند مراکز درمان اعتیاد، سفره خانه و خانه سالمندان نیز به سختی صادر شده و در بازار‌های غیررسمی مجوزهای این کسبوکارها با قیمت‌های قابل توجهی معامله میشود.
با همین حال مردم نیز به عنوان مراجعه کنندگان به این واحد‌های خدماتی از شلوغی‌ها و کیفیت پایین خدمات گله‌مند هستند که این امر ناشی از توسعه نیافتن تعداد واحد‌های خدماتی و ایجاد نشدن فضای رقابتی بین این کسب‌وکارهاست.
اما شاید بتوان مهم‌ترین حوزه اقتصادی در انحصار را حوزه اقتصاد سلامت معرفی کرد. جایی که متخصصان تحصیل‌کرده و باتجربه یک صنف نیز از راه‌اندازی کسب‌وکار خود محروم‌اند. برای مثال یک پزشک کارکشته و باتجربه نیز برای راه‌اندازی مطب شخصی خود با سختی‌های قابل توجهی مانند کسب امتیاز لازم و رعایت فاصله صنفی تا مطب‌های مجاور روبه رو هستند.
داروسازان نیز بابت اخذ مجوز تاسیس داروخانه، امتیاز لازم را کسب و فاصله صنفی و حدنصاب جمعیتی را رعایت کنند و علاوه بر موارد فوق، درخواستشان در کمیسیون ماده ۲۰ که حداقل سه عضو از شش عضو این کمیسیون داروخانه‌دار بوده و تعارض منافع دارند، بررسی میشود. وضعیت مجوز تاسیس درمانگاه، فیزیوتراپی، آزمایشگاه و... نیز کم و بیش به همین صورت است؛ بنابراین برای حل این همه مشکلی که مجوزهای شروع کسب‌وکار ایجاد کرده است به سمتی برویم که این مجوزها به جای شروع کسب‌وکار در حین کسب‌وکار و پس از تولید محصول با نظارت بر محصولات خروجی تولیدی بررسی گردند؛ راهکاری که بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا نیز به سمت آن رفته‌اند تا اجازه شروع کسب‌وکار را به مردم می‌دهند، سپس با پسینی شدن مجوزها نظارت بر محصولات بیشتر خواهد شد.
راهکار پیشنهادی چیست؟
در کشورهای پیشرفته دنیا بازار مهم‌ترین رکن در ورود کسبوکارهای جدید است. اگر فردی که به تازگی شروع به کار کرده است، توانایی رقابت در بازار را داشته باشد در بازار می‌ماند و اگر نداشت از بازار خارج میشود؛ بنابراین با مجوزهای کسب‌وکار مانعی برای ورود افراد به فضای کسب‌وکار نمی‌شوند. از طرفی به خاطر نبود اطلاعات کامل از کیفیت محصولات نیاز است محصولات خروجی برخی تولیدی‌ها نیازمند مجوز برای ورود به بازار باشند؛ بنابراین با تمامی این اوصاف راهکار اصلی پسینی کردن مجوزها، دسته‌بندی مجوزها به «اعلام با تعهد» و «اعلام سپس اخذ مجوز» خواهد بود.
دسته‌بندی اول که مربوط به اعلام شروع کسب‌وکار و سپس تعهد حفظ کیفیت و رعایت الزامات و مقررات موجود است. همچنین نهاد‌های ذی‌صلاح نیز تطابق واقعیت با تعهدات داده شده را نیز بررسی خواهند کرد.
دسته‌بندی دوم برای محصولاتی است که کیفیت آنها باید در یک آزمایشگاه تایید شود و سپس به تولید انبوه برسد؛ بنابراین نیاز است یک مجوز ورود به بازار از نهاد‌های مربوطه بگیرند که از این دسته‌بندی می‌توان به کسبوکارهای تولید دارو یا خودرو اشاره کرد که برای ورود محصولات جدید به بازار، نیازمند اخذ استاندارد‌ها و مجوزهای سلامت مربوطه هستند.
اعلامی کردن مجوزهای کسب و کار هم موجب جلوگیری از هدر رفتن عمر کارآفرین در راهروی ادارات دولتی خواهد شد و دیگر نیاز نیست برای راه‌اندازی یک کسب‌وکار کفش آهنی بپوشند، مضاف بر این راه‌اندازی آسان کسب‌وکار سبب افزایش رقابت‌پذیری و قدرت رقابت بنگاه‌ها خواهد شد. تا پیش از این در سیستم مجوزمحور امضا طلایی، رانت و فساد بود که همه رقابت در بازار را مشخص می‌کرد، اما راه‌اندازی آسان کسب‌وکار این مجال را به مردم خواهد داد که بدون هیچ رانتی با یکدیگر رقابت کنند و بازار تعیین‌کننده همه چیز خواهد بود.
نه داداش مشکل مجوز نیست مشکل پول کافی برای راه اندازی است اونم در این اوضاع وخیم باز هم رسید به دولت برای مجوز بیجاره می کنه یکسری وزارتخانه که در کار خودشان مانده اند مسئول صدور مجوز هستند واقعا دستتان درد نکنه به این موضوع پرداخت واقعا این مانع بزرگ باید برداشته شود شاید جواز کسب کار مهم باشد ولی بزرگترین مشگل اقتصاد با ثبات است که وجود ندارد نویسنده مقاله عمده مثال هایی که زده کارهایی است که اصلا تولیدی نیست مثلا وکلا را مثال زده که خود قوه قضاییه دست روی آن گذاشته و باعث محدودیت در آن شده است. اما شما برو مجوز یک کار تولیدی یا صنف فنی بگیرید ببینید چه بلایی بر سر شما می آورند بروید مجوز یک مغازه آهنگری بگیرید بروید مجوز تاسیس یک شرکت بگیرید که یک ماه دست کم طول می کشد و در ترکیه که همسایه ماست فقط یک روز طول می کشد.الان ایران از این نظر کاملا در رده برخی کشورهای فقیر و بی قانون در آفریقا است.فقط در این زمینه هم نیست در همه زمینه های دیگر نیز کشور به بن بست کامل رسیده است بروید وضعیت محیط زیست کشور را نگاه کنید که به فاجعه رسیده است... سلاممجوز های جهاد کشاورزی در تولید دام بسیار بسیار سخت و مشکل زا میباشد. بنده بیش از یکسال است با جهاد اصفهان
گرفتار شدم.
یکی از این مشاغل هم نانوایی ها هستند. تو رو خدا این مجوز داروخانه ها رو از انحصار دربیارید مگه ما چه گناهی کردیم رفتیم داروسازی خوندیم 
| 
که بشه مثل سوپری نه؟ و مناطق محروم خالی از شماها بشه چون همه عجله دارید بیایید وسط شهرهای بزرگ داروخانه بزنید؟ نخیر، همونطور که مجانی رفتید با پول بیت المال 6-7 سال درس خوندید و از سال اول هم بهتون گفتند دکتر و فکر کردید دکترید، حالا برید مناطق محروم یک مدت به خلق خدمت کنید تا امتیازتون برسه بعد بیایید توی شهر. با سلام و عرض ادب دفتر خدمات قضایی - وکالت - دفتر اسناد رسمی - موسسه حقوقی - موسسه داوری - مشاور حقوقی هم از آن دسته شغل هایی می باشد که با انحصار روبرو می باشد لطفا به آن ها هم بپردازید
همانطور که مقام رهبری همواره گفته اند تولید باید موتور محرکه اقتصاد باشد که شعار پارسال و امسال است. ما ۱۴ همسایه داریم که مراوده با آنها و نیاز آنها به تولید با کیفیت، کشور ما را تحریم ناپذیر می کند. باید موانع تولید را برداریم و در این زمینه مقررات زدایی کنیم ولی در حال حاضر دولت خودش بزرگترین مانع تولید است. دستگاه اجرایی نباید نخود هر آشی شود. فرزند من المپیادی بوده حالا مهندسی خود را از بهترین دانشگاه کشور گرفته و یک دستگاه الکترونیکی را طراحی کرده که قابلیت صادرات هم دارد. برای جواز تولید و هفت خوان رستم استاندارد و کارت بازرگانی نفس ما را بریده اند. در حالیکه پیشنهاد مشارکت یکی از هموطنان در یکی از کشورهای همسایه را داریم که تمام این کارها از طریق اینترنت یکساعته انجام می شود. نوع بی کیفیت همین دستگاه را وارد کننده رانت خواری که نفوذ دولتی دارد با ۱۰ برابر قیمت در بازار عرضه می کند. تازه برای وارد کردن آن عرض ۴۲۰۰ تومنی هم گرفته یعنی صد سر سود. حالا سوال این است که این وارد کننده رانتخوار با نفوذ دولتی چطور حاضر می شود به نفع تولید با کیفیت و ارزان داخلی چند جوان المپیادی کنار برود؟ زمین های کشاورزی را که بدلیل نبودن آب در سالهای خشک سالی کشت نشده منابع طبیعی اعلام میکننددرختان مثمر را به بهانه کاشت در منطقه منابع طبیعی قطع میکنند .....
واقعا گل گفتین. الان بنده با داشتن نیروی کار و سرمایه خواستار تاسیس دفتر پیشخوان هستم که متاسفانه تنها دفتر پیشخوان منطقه ما فوق العاده شلوغ است. تازه از ابتدای دولت آقای روحانی ثبت اظها, نامه مالیاتی انحصاری شده و دست کافی نت هاست.
سلام من مشهد کافی نت دارم برای مجوز علاوه بر هزار قانون خنده دار باید سی ساله و متاهل هم میبودم من بیست و نه ساله بودم و متاهل و برای همون یک سال مجبور شدم به اسم خواهرم بگیرم و خودم بشم مباشر و یک سال هم دوندگی کردم حالا شده سی سالم و باید برم اونو باطل کنم و از سره نو کلیه مراحلو طی کنم تا به اسم خودم بگیرم فقط این وسط عمرمو طلف کردم و هزینه کردم یه پرونده مالیاتی برا خواهرم باز شد یارانه و معیشتش قطع شد و ... الان که من کارت مباشرت دارم و همه چیزم درسته چرا باید از صفر برم مراحل رو؟! اژانسهای مسافرتی از کجا دراوردین نوشتین تو این لیست به همه مجوز میدن الان هم همه توش موندیم متاسفانه دستگاههای دولتی یاد گرفتن که از طریق فروش انواع مجوز درآمد کسب کنند و سیاستهای دولت مبنی بر از سر باز کردن مسئولیتهای نظارتی و منافع افراد به این وضع دامن میزنه.بهرین روش اینه که چارچوبها و مقررات شفاف در هر بخش تعریف شود و دولت بر اجرای مقررات نظارت مستمر داشته باشد نه اینکه مثل الان عمدتا مجوزها فروشی شده و اگر مقرراتی هم باشد در زمان دریافت مجوز رعایت میشود و سپس نظارتی نیست.
راه حمایت از تولید داخل مبارزه با این سودهای ناپاکی است که از راه دلالی بدست می آید عجب صبری خدا دارد براي صدور مجوزها بيشترين جواب رد از سازمان منابع طبيعي، محيط زيست و امور اراضي داده مي شود كه مردم رو بيچاره كردن سلام حالا به روستاهای سر بزنید ببینید انحصار یعنی چه من یه روستایی هستم کارگر فصلی هستم توی این کشور هر که پول داره یا آشنا همه کار برایش هست حذف کامل مجوز ها کار درستی نیست. جوگیر نشوید. سلام مطلب فوق در خصوص دفاتر پیشخوان کاملا" غلطه
اگه با کسی دشمنی دارید میخواهید بدبختش کنید بگید دفتر پیشخوان بزنه
با توجه به اینکه سازمانها خدماتشون را به دلایل سخت شدن نظارت و همچنین مقرون به صرفه نبودن خدمت برای دفتر، خدمتشان رابه همه دفاتر واگذار نمی کنند لذا پس از زدن دفتر پیشخوان امکان ارائه خدماتی هست که به همه دفاتر داده میشه ، نه خدمات خاص.
سازمانها به بر اساس بافت و تعداد جمعیت هم خدماتشون را تقسیم می کنند مثلا سازمانی برای هر 50000 نفر به یک دفتر مجوز میده حالا توی یک شهر 200000 نفری که 20 دفتر هستند فقط یکی از آنها میتواند خدمت آن سازمان را داشته باشد.
امر بر نویسنده مقاله مشتبه شده و دفاتر قدیمی که بعضا چند خدمت خاص را دارند و معروف شدند و را با دفتر جدید که عملا امکان گرفتن بعضی خدمات را نداره مقایسه کردند.
با سلام و عرض ادب خواهشمندم مانع از خريد وفروش امتياز دفاتر اسناد رسمي شويد والله اين عدالت نيست سردفتر بازنشسته امتياز خود را مانند تاج و تخت پادشاهي به فرزند خود واگذار ميكند ويا بيش از چهار ميليارد تومان ميفروشد مگر ميتوان تصور كرد امتيازي را كه حاكميت به شخصي ميدهد را فروخت انهم بيش از چهار ميليارد تومان خواهشمندم اقدام عاجل كنيد به خاطر خدا واقعا حقوقدانان بيكارند و عده اي خاص درامد صد ميليوني دارند .با تشكر برای تمدید پروانه مغازه دراتحادیه دارایی پست انقدر اذیت شدم که دلم میخواست محل کارم را اتش بزنم تازه اعتبار 10ساله پروانه کسب را به 5 سال تقلیل دادند این بروکراسی ساختگی وعمدی را دست میکنند تا هرچی خواستند از مردم بگیرند