«شفافیت»، از پشت شیشه‌های کدر
به گزارش «تابناک» به نقل از تیترشهر: این که شهرداری تهران برای مبارزه با فساد و مهم‌تر از آن، برای عملی کردن شعار «دانستن حق مردم است» اقدام به تاسیس سایت شفافیت نموده است و اطلاعات مربوط به مدیران، کارکنان، بودجه و بخشی از عملکرد دستگاه‌های مختلف شهرداری را در آن بارگذاری می‌کند، به خودی خود اتفاقی میمون است. حتی باید اذعان نمود که این سایت، در مقایسه با سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات دولت، تا همین مرحله حداقل سه گام جلوتر است. اما این دلیل بر آن نمی‌شود که بپذیریم آن‌چه دارد اتفاق می‌افتد به راستی شفاف‌سازی است.
مشکل، اساسی و ظاهرا در درک عزیزان شهرداری و شورای شهر از خود مفهوم شفافیت و حق شهروندان بر دانستن است. شفافیت تنها اعلام تعدادی اسم و اعداد و ارقام کلی نیست. حق هر شهروندی است که بداند هر پروژه شهری بر اساس کدام بررسی‌ها، نیازسنجی‌ها و امکان‌سنجی‌ها تعریف شده است و در تخصیص بودجه، چگونه و بر چه اساسی ضرورتش نسبت به پروژه‌های مشابه تشخیص داده شده است. هر پروژه‌ای باید پیوست فرهنگی-اجتماعی داشته باشد. شهروندان باید بدانند کدام عوارض اجتماعی و فرهنگی برای هر یک از پروژه‌های شهرداری تشخیص داده شده است و چه راه‌کاری برای مقابله یا جبران آن پیش‌بینی شده است. همچنین، شهروندان باید بدانند رقم پروژه‌ها چگونه محاسبه شده‌اند و از کجا آمده‌اند. فاصله رقم قرارداد و رقم پرداخت نهایی چه مقدار بوده و دلایل آن چه بوده است.
از سوی دیگر، مراجعه‌ای ساده به سایت شفافیت نشان می‌دهد که درصد بالایی از قراردادهای شهرداری به صورت ترک تشریفات منعقد شده‌اند. ترک تشریفات در قانون نه یک قاعده، بلکه یک استثنا و برای وضعیت‌های فورس ماژور است. سایت شفافیت مشخص نمی‌کند چه کسانی و مبتنی بر چه دلایلی وضعیت را فورس‌ماژور تشخیص داده‌اند و اجازه عدم برگزاری مناقصه و عقد چنین قراردادی را داده‌اند.
در آن بخش از سایت که به وضعیت مدیران ارشد و معاونان شهرداری می‌پردازد نیز عدم شفافیت‌های بسیاری دیده می‌شود. آن‌چه در سایت دیده می‌شود، تنها مبلغ حکم این افراد است و خبری از مبلغ واقعی دریافت‌ها نیست. پیش از این، بهاره آروین، رییس کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورای شهر تهران اعلام نموده بود که در پایان سال، متوسط مزایای غیرمستمر مدیران شهرداری در طی یک سال محاسبه و منتشر می‌شود. اما با گذشت نزدیک به دو ماه از پایان سال، هنوز شاهد چنین امری نیستیم.
اما مساله تنها این نیز نیست. همین اطلاعات ارایه شده نیز مملو از نواقص است، به طوری که در مورد بسیاری از مسوولان شهرداری، همین مبلغ حکم نیز اعلام نشده است. این که چرا جای این مبلغ در سایت شفافیت خالی است، حال آن که بسیاری از این افراد کارکنان رسمی شهرداری می‌باشند، ابهامی بزرگ و نقطه‌ای بسیار تاریک در مدعای شفافیت است. این تاریکی گاه حتی بخش بزرگی از یک صفحه را می‌پوشاند. به عنوان مثال، تقریبا هیچ اطلاعاتی در مورد احکام و دریافتی‌های معاونان شرکت برج میلاد در سایت وجود ندارد.
به نظر می‌رسد ضرورت دارد شهرداری و شورای شهر تهران، کل سیاست شفافیت خود را مورد بازنگری اساسی قرار دهد و این باور را در آن نهادینه نماید که مردم محرم‌اند و «دانستن همه چیز حق مردم است» نه فقط اطلاعاتی ظاهری و سطحی در حد اعداد و ارقامی کلی.
