همزمان با تشدید تنشها میان ایران و آمریکا، گزارشها حاکی از آن است که اختلافاتی میان جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید و مایک پمپئو بروز یافته و دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، از مواضع جنگطلبانه مشاوران ارشد خود ناراحت شده و معتقد است که الان وقت مناسبی برای تشدید تنشهای نظامی با ایران نیست.
به گزارش «تابناک»؛ رسانههای آمریکایی میگویند، بولتون برای افزایش تنشهای نظامی با ایران تلاش میکنند، ولی ترامپ از این امر راضی نیست. برخی منابع حتی از احتمال اخراج بولتون از دولت نیز سخن گفتهاند.
با این حال، ترامپ، دیروز در توئیتی اختلاف نظر در کاخ سفید را طبیعی خواند و رسانهها را به خاطر انتشار چنین اختلافاتی سرزنش کرد. او در چند توئیت نوشت: «رسانه جعلی واشنگتنپست و حتی رسانه جعلیتر نیویورکتایمز اخباری مینویسند مبنی بر اینکه در خصوص سیاست قوی من در خاورمیانه، یک دعوای داخلی وجود دارد. هیچ دعوای داخلی وجود ندارد. دیدگاههای متفاوتی بیان میشود و من تصمیم نهایی و قاطع را میگیرم. این یک فرآیند بسیار ساده است. همه طرفها، دیدگاهها و سیاستها در نظر گرفته میشود. من مطمئنم ایران به زودی خواهان گفتوگو خواهد بود.».
اما به رغم تکذیب صریح دعوای داخلی توسط ترامپ، رسانههای آمریکایی همچنان بر وجود اختلافنظر میان مقامات کاخ سفید بر سر ایران خبر می دهند.
در همین رابطه، نشریه آمریکایی «پولیتیکو» در مطلبی عنوان کرد، کارزار فشار حداکثری علیه تهران باعث تشدید شکافها میان دو مرد سیاست خارجی ترامپ شده است. بولتون کنترل شدیدی در روند تصمیم گیری امنیت ملی آمریکا داشته و به معرفی روند جدیدی درباره رویکرد سیاست آمریکا پرداخته است.
در ادامه این مطلب آمده است: از سوی دیگر، پامپئو و «برایان هوک»، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران تأکید کردهاند که هدف دولت در تشدید فشارها علیه ایران انجام مذاکرات مجدد با ایران بوده است.
اما بولتون که پیش از پیوستن به کاخ سفید آشکارا خواستار تغییر رژیم در ایران بوده، به شدت درباره ارزش مذاکرات با دشمنان ابراز تردید کرده بود. در حالی که پامپئو به شدت در حال کار کردن درباره پیشبرد رویکرد سیاست خارجی رئیس جمهوری است، بولتون تلاش میکند که این سیاست را در خلاف جهت خواسته رئیس جمهور شکل دهد.
از پامپئو 55 ساله به عنوان فردی که به رئیس جمهور وفادار است یاد میشود و وی به ندرت دیدگاههای رئیس جمهور را به چالش کشانده است. برخی مقامات دولت معتقدند این عضو سابق کنگره که اخیرا نیز درباره شرکت در انتخابات سنا ابراز تمایل کرده، تا حد زیادی همچنان به فکر آینده سیاسی خود است؛ اما در مقابل، بولتون که سالها مناصب دولتی داشته و هرگز تردیدی در ارائه دیدگاههای غیرقابل قبول نداشته، در 70 سالگی منصب مشاور امنیت ملی را بر عهده دارد که به نظر میرسد آخرین پست وی در دولت خواهد بود.
«دیوید روتکوف» مشاور بازرگانی که کتابهایی درباره سیاست خارجی آمریکا نوشته است، گفت: پامپئو خود را به عنوان فردی نشان داد که خیلی زیاد دیدگاههای ترامپ در حوزه سیاست خارجی را درک میکند. در مورد ایران، مقامات آمریکایی گفتهاند که رویکردهای واگرای آنها در تعامل با رئیس جمهور باعث تصعیف روابط آنها شده است؛ این در حالی است که آمریکا در حال صف آرایی نظامی در برابر ایران بوده و ایران نیز تهدید کرده که از توافق هستهای سال 2015 که با دولت اوباما و 5 کشور دیگر حاصل شده، خارج خواهد شد.
هرچند بولتون و پامپئو به طور گستردهای دارای غرایز ستیزهجویی یکسانی هستند،زمانی که اختلافات افزایش مییابد، بولتون کاملا شفاف ساخته که چرا وی به عنوان فردی عاری از روندهای بروکراتیک یاد میشود.
وی بر خلاف کسانی که پیش از این سمت مشاور امنیت ملی را بر عهده داشته و معمولا به عنوان داوری بی طرف رفتار میکردند، تهاجمی به شکل دادن سیاست خارجی آمریکا می پردازد.
یکی از مقامات سابق دولت که همچنان به پامپئو نزدیک است، گفت: بولتون زیاد روحیه همکاری ندارد و تمایل دارد تا کارها را خود انجام دهد؛ اما پامپئو ذاتا به دنبال همکاری است و حتی اگر در کاری ضرورتی به همکاری نباشد، وی احساس میکند که باید همکاری کند، چون وی وزیر امور خارجه است.
چندین مقام آمریکایی به واشنگتنپست گفتهاند که ترامپ از برخی مشاوران ارشد خود راضی نیست و معتقد است که این مشاوران ممکن است، شتابزده آمریکا را وارد یک تقابل نظامی با ایران کرده و وعده دیرینه خود مبنی بر خروج از جنگهای پرهزینه خارجی را نابود کنند. ترامپ رویکرد دیپلماتیک را ترجیح میدهد و خواهان گفتوگوی مستقیم با سران ایران است.
یک مقام بلندپایه دولت آمریکا که از گفت وگوهای ترامپ با بولتون و پومپئو آگاه است، گفته ترامپ اواخر هفته گذشته درباره برنامهریزی جنگی در مقابل ایران خشمگین شده است. این مقام گفت: «آنها خیلی شتابزده عمل میکنند و ترامپ آزرده خاطر شده است.»
از طرف دیگر، گزارش ها حاکی از آن است که اختلافات بولتون صرفا به ترامپ و پمپئو محدود نشده و این اختلاف نیز در درون «تیم ب» نیز بروز یافته است؛ جایی که بن سلمان، بنیامین نتانیاهو و بن زاید قرار دارند.
هرچند آنها بارها با بولتون برای حمله به ایران همراه شده و از او خواسته اند ترامپ را برای بمباران ایران متقاعد کند، گزارش ها و نشان ها حاکی از آن است که سه عضو دیگر تیم از مواضع خود برای حمله به ایران عقب نشینی کرده اند. کما اینکه، مقامات اماراتی، عربستانی و اسرائیلی در چند روز گذشته بر لزوم عدم درگیری با ایران تأکید کردند.
باید دید آیا با این اوصاف، تیم ب واقعا در آستانه فروپاشی است یا کلیت این ماجرا صرفا گمانه زنی های رسانه ای بوده و تأثیرات این تیم بر سیاست واشنگتن در قبال ایران همچنان پایدار خواهد بود؟