براساس مفاد برنامه ششم توسعه، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باید تا پایان این برنامه، ۷۵ هزار دانشجوی خارجی جذب کند این درحالی است که براساس آخرین آمار از تعداد دانشجویان خارجی، هم اکنون ۲۷۰۰۰ دانشجوی خارجی در دانشگاههای ایران تحصیل میکنند.
به گزارش «تابناک»، علاوه بر ۲۷ هزار دانشجوی خارجی ذکرشده، با احتساب دانشجویان خارجی که در دانشگاههای علوم پزشکی و آزاد تحصیل میکنند این آمار به حدود ۳۴ هزار دانشجو میرسد.
یعنی در بهترین حالت یعنی احتساب ۳۴ هزار دانشجوی خارجی مشغول به تحصیل در ایران، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هنوز به نیمه راه هدف ترسیم شده هم نرسیده است و باید تا ۴ سال آینده رقم ذکر شده کنونی دوبرابرشود.
انتشار این آمار نشان میدهد که این وزارتخانه، کارنامه مطلوبی در جذب دانشجویان خارجی ندارد ضمن اینکه وقتی در آمارها دقیق میشویم به این موضوع پی میبریم که بیش از پنجاه درصد دانشجویان خارجی جذب شده توسط دانشگاههای ایران از افغانستان هستند، یعنی تقریبا بیش از ۱۷۰۰۰ نفر از آنان از کشور همسایه، افغانستان بوده و تنها نزدیک ۹۰۰۰ هزار نفر از سایر کشورها هستند.
ناگفته نماند بخشی از این ۱۷ هزارنفر دانشجوی افغان، ساکن ایران بوده و هستند و جذب آنها اقدامی مثبت در راستای دستیابی به رقم ۷۵ هزار دانشجوی خارجی محسوب نمیشود زیرا این دانشجویان انتخاب دیگری جز دانشگاههای ایران نداشتند.
البته با وجود پایین بودن سهم دانشجویان خارجی در بخش آموزش عالی کشورمان، دانشگاههای علوم پزشکی و همچنین برخی دانشگاهها از جمله دانشگاه اصفهان، دانشگاه شیراز و ... در جذب دانشجوی خارجی رشد قابل توجهی داشته اند.
به عنوان نمونه چندی پیش، معاون آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه اصفهان، گفت: در سامانه ثبت دانشجویان خارجی این دانشگاه بیش از ۲۵۰ نفر ثبت نامه کردند که اگر تعداد افرادی که دیگر مراجعه نکردهاند را از این آمار کم کنیم حدود ۲۰۰ نفر دانشجوی خارجی خواهیم داشت که این رقم نشان از افزایش حدود صد درصدی در جذب تعداد دانشجو است.
یوسف شاقول اظهار کرد: حرکت به سمت آموزش بینالمللی ماموریت دانشگاههای سطح یک است و بر این اساس باید حدود ۱۰ درصد دانشجویان دانشگاهها غیر ایرانی باشد.
آمریکا رتبه اول جذب دانشجوی خارجی
آمار پایین دانشجویان خارجی مشغول به تحصیل در دانشگاههای ایران درحالی است که آمریکا در بین کشورهای جهان با بیش از یک میلیون دانشجوی بین المللی و سهم ۲۴ درصدی، بیشترین دانشجوی خارجی را دارد.
پس از ایالات متحده آمریکا، انگلستان با سهم ۱۱ درصدی رتبه دوم را دارد و پس از آن کشورهای چین، استرالیا و فرانسه دررتبههای بعدی قراردارند البته رتبه آمریکا درمیان سایر رقیبان چشمگیر است و فاصله تعداد دانشجویان جذب شده در انگلستان (رتبه دوم) نسبت به آمریکا، کمتر از ۵۰ درصد است.
دراین میان اهمیت جذب حداکثری دانشجویان خارجی توسط آمریکا زمانی مشخص میشود که آمار سهم این دانشجویان دراقتصاد آمریکا منتشر میشود، براساس آمار، دانشجویان بین المللی در سال تحصیلی ۲۰۱۶-۲۰۱۷ میلادی از بیش از ۴۵۰ هزار شغل پشتیبانی کرده اند و ۳۶.۹ میلیون دلار هم به اقتصاد آمریکا کمک کرده اند.
به عبارت دیگر فارغ از سهم پایین دانشگاههای ایرانی در تعداد دانشجویان خارجی جذب شده و دور بودن از اهداف قانون برنامه ششم توسعه، اهمیت جذب دانشجوی خارجی زمانی پررنگتر میشود که درآمد مالی حاصل از این موضوع در اقتصاد آمریکا مشخص میشود.
البته مسئولان وزارت علوم بارها اعلام کرده اند که در وضعیت کنونی نباید کسب درآمد از محل جذب دانشجوی خارجی در اولویت اصلی باشد، زیرا با افزایش تعداد این دانشجویان، در آینده این هدف هم محقق میشود، اما واقعیت این است که نمیتوان از نقش پررنگ کسب درامد حاصل از این فعالیت علمی چشم پوشی کرد.
اگرچه تاکنون آمار دقیقی از درآمدهای مالی کسب شده توسط جذب دانشجوی خارجی در دانشگاههای ایران منتشر نشده است، اما با توجه به امار پایین دانشجویان خارجی مشغول به تحصیل درایران و همچنین حضوربالای دانشجویان افغان ساکن در کشور در این آمار، مشخص میشود که رقم کسب شده نباید چندان قابل توجه و تامل باشد برهمین اساس پیشنهاد میشود که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری درراستای اجرای اهداف ذکر شده در قانون برنامه پنجم توسعه و برای افزایش سوددهی بخش آموزش در کشور، تلاش بیشتری درراستای جذب دانشجویان خارجی کند و دراین زمینه از تجربه کشورهای موفقی مانند مالزی، چین، استرالیا و... بهره ببرد.