علاوه بر دانشجویانی که در دانشگاههای سراسری تحصیل میکنند و نیازمند دریافت وامهای دانشجویی هستند، دانشجویان دانشگاههای غیر دولتی، چون دانشگاه آزاد اسلامی نیز به واسطه شهریههای سنگینی که باید پرداخت کنند، از این قاعده مسثتنی نیستند و بسیاری از آنها نیز نیازمند دریافت چنین تسهیلاتی هستند.
به گزارش «تابناک»، با اینکه پرداخت وام دانشجویی و ارائه تسهیلات به دانشجویان دانشگاههای سراسری از نظم و انضباط خاصی برخوردار و همه توجهها نیز به سمت این دانشجویان جلب شده است، از آن سو دانشجویانی، چون افرادی که در دانشگاه آزاد تحصیل میکنند نیز در این فرایند بعضاً نیازمندیهایی دارند که نباید نسبت به آن بی توجه بود.
داوطلبان ورود به مقطع دکتری دانشگاه آزاد اسلامی تا ۴ خرداد ماه فرصت داشتند تا فرم انتخاب رشته- محل خود را ارسال کنند و سپس در انتظار انتشار نتایج و انجام مصاحبه باشند؛ دانشجویانی که چه بسا بسیاری از آنها بضاعت مالی آنچنانی نداشته باشند و چشم انتظار تسهیلاتی باشند که دانشگاه و وزارت خانه به آنها ارائه خواهد کرد.
به گفته امیررضا شاهانی، رئیس مرکز سنجش و پذیرش دانشگاه آزاد اسلامی در سال جاری حدود ۹ هزار و ۸۰۰ نفردر مقطع دکتری این دانشگاه پذیرفته میشوند.
دانشجویان پذیرفته شده در مقطع دکتری باید حداقل ۷ ترم تحصیلی را سپری کنند که اگر به طور متوسط و به صورت حداقل در هر ترم تحصیلی حدود ۸ میلیون تومان هزینه کند، در پایان مقطع هرکدام از آنها باید ۵۶ میلیون تومان به دانشگاه محل تحصیل خود پرداخت کنند البته ناگفته نماند که این هزینه حداقل برای دانشجویان رشتههای علوم انسانی است و دانشجویان رشتههای فنی، علوم پایه و مهندسی باید هر ترم بالای ۱۰ میلیون تومان در چنته داشته باشند تا بتوانند در هرترم ثبت نام کرده و ادامه تحصیل دهند.
با توجه به هزینههای بالا و سرسام آور تحصیل در مقطع دکتری، سئوال این است که چه تعداد از دانشجویان پذیرفته شده قادر به پرداخت هزینههای تحصیل خود هستند؟
نگاهی به هزینه حداقل هرترم گویای این واقعیت است که دانشجو (با حساب اینکه هرترم ۴ ماه است) باید ماهیانه حداقل ۲ میلیون تومان درآمد داشته باشد و تمامی این ۲ میلیون تومان را هم پس انداز کند تا بتواند از پس خرج تحصیل در مقطع دکتری دانشگاه آزاد را داشته باشد.
البته مسئولان دانشگاه آزاداسلامی بارها اعلام کرده اند که با پرداخت وامهای متعدد شرایط را برای حضور اغلب دانشجویان پذیرفته شده فراهم میکنند، به عنوان نمونه چندی پیش فرزاد ناظمی، مدیرکل امور مالی، تسهیلات اعتباری و صندوق رفاه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی به پرداخت وامهای شهریه برای کمک به دانشجویان مقطع دکتری اشاره کرد و گفت: دانشجویان مقطع دکتری ۱۰۰ میلیون ریال برای چهار ترم تحصیلی میتوانند از تسهیلات صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم با کارمزد ۴ درصد سالیانه استفاده کنند.
ناظمی ادامه داد: شروع پرداخت شهریه اقساط برای دانشآموختگان که خدمت نظام وظیفه خود را به پایان رسانیده یا معاف شدهاند، ۹ ماه و مشمولان نظام وظیفه ۹ ماه پس از پایان خدمت سربازی از تاریخ فراغت از تحصیل است ضمن اینکه تعداد اقساط در دوره دکتری تخصصی حداکثر ۷۲ ماه است.
نگاهی به گفتههای مسئولان دانشگاه آزاد حکایت از حمایت مالی صندوق رفاه این دانشگاه از دانشجویان مقطع دکتری دارد و برخی منابع اطلاعاتی نیز حکایت از این دارد که صندوق رفاه دانشجویان در این مسیر تا کنون تلاشهای فراوانی را برای پوشش حداکثری تسهیلات برای این دانشجویان انجام داده است و در سالهای اخیر حجم پرداختهای وام به دانشجویان دانشگاه آزاد افزایش چشم گیری داشته است، با این حال گپ و گفت: «تابناک» با دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه آزاد حکایت از این دارد که باید توجهها به این سمت بیشتر شود.
آرش، دانشجوی رشته مهندسی برق واحد تهران مرکزدانشگاه آزاداسلامی درباره چگونگی تامین هزینههای تحصیلش در مقطع دکتری به تابناک میگوید: من در ترم ۴ این مقطع تحصیل میکنم و با توجه به گفتههای دوستانم که پیش از من دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد بودند به هیچ عنوان روی دریافت وام شهریه دانشگاه حساب باز نکردم.
او میگوید: بین همکلاسی هایم تنها یک یا دو نفر موفق به دریافت تسهیلات شهریه آن هم برای یکی دو ترم شدند و بقیه دانشجویان به دلیل سختی مراحل دریافت وام، از ثبت درخواستهای خود در سامانه تسهیلات دانشجویی صرف نظرکردند.
این دانشجوی مقطع دکتری، به داوطلبان این مقطع در سال جدید پیشنهاد میدهد درصورتی که هزینه لازم برای پرداخت شهریه را دارند اقدام به ثبت نام در دانشگاه کنند در غیراین صورت از خیر تحصیل در این دانشگاه بگذرند.
درحالی که آرش چندان به دریافت تسهیلات مربوط به شهریه از دانشگاه آزاد امیدوار نیست و توصیه میکند که دانشجویان سال تحصیلی جدید اصلاً روی دریافت وام حساب باز نکنند، زهرا دانشجوی مقطع دکتری شیمی واحد علوم تحقیقات، چندان نگاه بدبینانهای به این موضوع ندارد.
این دانشجوی دکتری در همین رابطه به «تابناک» گفت: من دانشجوی ترم آخردکتری هستم و تاکنون توانسته ام ۳۰ میلیون تومان وام شهریه از صندوق رفاه دانشجویان دریافت کنم و با کمک این تسهیلات توانسته ام شهریه سه ترم از تحصیلم را پرداخت کنم.
به گفته زهرا اگرچه گفته میشد که دانشگاه با پرداخت نصف شهریه درهرترم به جز ترم اول به دانشجویان کمک میکند، اما این گونه نشد و با اینکه تاکنون دانشگاه هزینه ۳ ترم تحصیل وی را پرداخت کرده، اما بسیاری از همکلاسی هایش نتوانسته اند حتی یک ترم از این تسهیلات استفاده کنند!
محمد یکی دیگر از دانشجویان مقطع دکتری دانشگاه آزاد در مورد شرایط وام دانشجویی دانشگاه آزاد به «تابناک»، گفت: من بارها اطلاعیه و شرایط دریافت تسهیلات وام را در دانشگاه مشاهده کرده ام، اما چندان تمایل و نیازی به دریافت وام ندارم و برخی همکلاسی هایم را میشناسم که از این تسهیلات استفاده کرده اند.
اینها همه در حالی است که بررسیهای بیشتر نشان میدهد در سال تحصیلی ۹۶-۹۵ به دانشجویان این دانشگاه رقمی بالغ بر ۴۰ میلیارد و در سال تحصیلی ۹۷-۹۶ رقمی بالغ بر ۲۶ میلیارد وام از سوی صندوق رفاه دانشجویان پرداخت شده است.
در اینکه دانشجویان دانشگاه آزاد لازم است با در نظر گرفتن شرایط مالی و شهریههای تحصیل در این دانشگاه وارد رشتههای تحصیلی این دانشگاه شوند، شکی وجود ندارد، اما در این میان لازم است مسئولان دانشگاه و وزارت خانه به دنبال این باشند که در این محیط دانشگاهی نیز نظم و انضباط ویژهای را در پرداخت وامهای دانشجویی ایجاد کنند.
به گونهای که دانشجویانی که نیاز مالی دارند و یا در مسیر تحصیل با مشکل مواجه میشوند، بتوانند روی این تسهیلات حساب باز کنند. چرا که عدم توجه به این مسئله مشکلات مالی عدیدهای را متوجه بسیاری از دانشجویان دانشگاه آزاد خواهد کرد.