نوسانات نرخ ارز مبنای اقتصادی ندارد/ منابع ارزی ۲.۵ برابر میزان مصارف/ ثابت نگه داشتن نرخ ارز مغایر با قانون است

محمدرضا پورابراهیمی داورانی در نشست علنی امروز (سه شنبه، 21 فروردین ماه) مجلس شورای اسلامی پس از پایان صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی در خصوص علت نوسانات نرخ ارز گفت: التهابات ارزی که از ماه‌های پایانی سال 96 شروع شد به طور حتم علل و مبنای اقتصادی ندارد.

نماینده مردم کرمان و راور در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه بررسی این موضوع از سال گذشته در دستور کار کمیسیون اقتصادی قرار گفت، افزود: مقرر شد تا با همراهی دولت و مجلس برای رفع این مشکل تصمیم‌گیری‌های لازم انجام شود بنابراین این التهابات و نوسانات ارزی عامل اقتصادی مشخصی نداشته و بخش عمده آن مربوط به سوء مدیریت در بانک مرکزی و فضای روانی ایجاد شده در جامعه است.

وی با بیان اینکه برخی به مولفه‌های مختلفی در این خصوص اشاره می‌کنند، تصریح کرد: قطعاً اگر مولفه‌های اقتصادی مبنا قرار گیرد عامل اصلی این نوسانات نیست زیرا اولین مولفه در این خصوص تورم است و کشوری که تورم بالا دارد یعنی کاهش ارزش پول ملی در آن رخ خواهد داد اما مرکز آمار و بانک مرکزی نرخ تورم را در کشور تک رقمی اعلام کرده و در این صورت نمی‌توان این عامل در نوسانات ارزی موثر دانست.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه مولفه بعدی منابع و مصارف ارزی است، گفت: باید دید چه میزان ارز به کشور وارد و چه میزان از آن خارج می‌شود، به طور متوسط سالانه 45 میلیارد دلار کالا وارد کشور می‌شود و در این رابطه باید به میزان صادرات غیرنفتی و نفتی نیز توجه کرد به طوری که صادرات نفتی در طی سالیان گذشته تقریبا 50 میلیارد دلار و صادرات غیرنفتی نزدیک به میزان واردات آن است یعنی 2/2 برابر یا 2.5 برابر میزان مصارف ارزی منابع ارزی وجود دارد.

پورابراهیمی با بیان اینکه مولفه بعدی مورد توجه در این خصوص پیش‌بینی‌ درآمدهای ارزی است، افزود: در نیمه دوم سال 96 بر اساس پیش‌بینی‌ها حوزه صادرات با افزایش کمیت مواجه شد و نفت بالای 60 دلار فروخته شده است بنابراین بین 15 تا 20 میلیارد دلار محصولات پتروشیمی صادر شده است.همچنین در این حوزه درآمدهای پیش‌بینی شده در نیمه دوم سال افزایش پیدا کرده است.

این نماینده مردم در مجلس دهم با تأکید بر اینکه بارها از مسئولان بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در خصوص برنامه‌ها برای ثبات نرخ ارز سوال شد، گفت: مسئولان بانک مرکزی در این خصوص طرح برنامه‌ای با 20ماده را مطرح کردند و کمیسیون اقتصادی تأکید کرد که می‌تواند در این رابطه به دولت کمک کند، به طور حتم مشکل پیش آمده مشکل نظام است و امروزه در این دوره از مجلس عملکرد کمیسیون اقتصادی بسیار در این زمینه و کمک به دولت قابل قبول است.

وی با اشاره به اینکه متأسفانه افزایش نرخ سود سپرده از 15 به 20 درصد به اوراق در انتهای سال گذشته مشکلی از نوسانات نرخ ارز حل نکرد، گفت: این موضوع که سبب رشد 33 درصدی اقتصاد در کشور داشت نه تنها هیچ مشکلی را در این زمینه حل نکرد بلکه نرخ تأمین مالی برای واحدهای تولیدی را به 27 درصد سالیان گذشته رساند.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت: در جلسه‌ روز گذشته چندین ساعت در رابطه با این موضوع بحث و گفت وگو به عمل آمد و دولت باید به تکالیف خود در این زمینه عمل کند.

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه طی جمع بندی صورت گرفته در کمیسیون اقتصادی به این نتیجه رسیدیم که طرح اقتصادی خود را با چند محور ارائه دهیم، گفت: متاسفانه آقای سیف می گویند ما قبلا این طرح را اجرا کردیم اما باید پرسید شما کی چنین شیوه ای را پیاده کرده اید؟ چیزی که اکنون بخشنامه کرده اید منابع در اختیار بانک است و تضمین بانک مرکزی نسبت به آن وجود ندارد و این مسئله عدم اعتماد مردم و سرمایه گذاران و سپرده گذاران را به دنبال دارد.

بنابراین گزارش دکتر لاریجانی صحبت های پورابراهیمی در خصوص عدم اعتماد مردم را تصدیق کرد.

پورابراهیمی در ادامه با بیان اینکه طی سال های 90 و 91 زمانی که تغییرات نرخ ارزی رخ داد بسیاری از سرمایه گذاران منابع ارزی خود را در بانک نگاه داشتند، گفت: بانک مرکزی می تواند با این منابع بازار ارز را مدیریت کند.

وی ادامه داد: شوک ارزی که در سال 91 اتفاق افتاد افراد سرمایه گذار به بانک ها برای دریافت منابع ارزی خود رجوع کردند اما در کمال ناباوری بانک ها به آن ها گفتند ما ارز نداریم و این تیر خلاص به اعتماد سرمایه گذاران بود.

این گزارش می افزاید: دکتر لاریجانی این اشکالات را وارد دانست و گفت بله این مشکلات در جامعه بی اعتمادی ایجاد می کند.

واهمه در سپرده گذاری به دلیل وجود 20 تا 25 میلیارد دلار منابع خارج از نظام بانکی

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه ما در طرح خود آورده ایم که بانک مرکزی مکلف به ایجاد تضمین سپرده ارزی است اما آقایان می گویند طول و ابعاد منابع را در اختیار نداریم، گفت: آقای سیف معتقد است ما طول و ابعاد منابع نداریم در حالی که به شما می گویم بین 20 تا 25 میلیارد دلار منابع خارج از نظام بانکی وجود دارد به همین دلیل واهمه از عدم سپرده گذاری ایجاد شده است.

وی افزود: ما می گوییم منابع باید به بانک برگردد و تضمین کننده آن نیز بانک مرکزی باشد اما آقایان می گویند بخشنامه کرده و اکنون حساب سپرده گذاری وجود دارد در حالی که کسی اعتماد ندارد و آن اتفاق موجب سلب اعتماد مردم شده است.

بیش از 30 میلیارد دلار تراز ارزی از خارج از کشور به دلیل سوء مدیریت بانک مرکزی به داخل بازنگشته است

نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد بر قبول داشتن طرح کمیسیون اقتصادی اذعان کرده اند، توضیح داد: در این طرح آمده است باید در جذب منابع ارزی طور دیگری رفتار کنیم، ای کاش جلسه غیرعلنی بود تا می توانستم ریزتر صحبت کنم اما باید بدانید؛ تراز ارزی امروز در کشور به دلیل سوء مدیریت در بانک مرکزی بیش از 30 میلیارد دلار یا از خارج از کشور برنگشته یا بخشی از منابع به خارج از کشور برده شده است اما ما در این طرح گفته ایم این حساب سپرده گذاری ارزی که تضمین می کنیم به معنای تضمین برگشت منابع است.

پورابراهیمی اضافه کرد: از مجموع صادراتی که ما انجام داده ایم نزدیک به 70 درصد در اختیار دولت است لذا بانک مرکزی می تواند ارز را تحویل بگیرد.

دکتر لاریجانی در واکنش به این موضوع گفت: اکنون که بانک مرکزی نیز همین کار را کرده است؛ در واقع کسی که صادرات می کند ارز خود را به بانک مرکزی می دهد به همین دلیل نرخ ارز را 4200 تومان کرده اند.

پورابراهیمی در ادامه خطاب به تحلیل رئیس مجلس شورای اسلامی توضیح داد: در این طرح آورده ایم که چنین کاری از سوی بانک مرکزی رخ نداده است و ارز برنمی گردد در واقع نزدیک به 60 درصد از صادرات ما را محصولات پتروشیمی در برمی گیرند که برای نهادهای دولتی و وزارتخانه کار و تعاون است اما صرفا به اسم خصوصی عنوان می شوند در حالی که همه کاره آن ها وزیر تعاون است.

نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی گفت: از آنجا که نزدیک به 70 درصد منابع صادراتی در اختیار دولت است انتظار می رود دولت آن را مدیریت کند ضمن آنکه در این طرح برای بخش خصوصی نیز مشوق آورده ایم و جمع بندی های لازم صورت گرفته است.

این گزارش می افزاید: دکتر علی لاریجانی در ادامه این توضیحات گفت جدا از تصمیمات گرفته شده جلسات کمیسیون را با مسئولان مربوطه ادامه دهیم و پیشنهادات برای بررسی قیمت ها کند و کاو شوند تا در صورت نیاز به قانون، قانونگذاری شود و قسمت هایی که قانون نمی خواهد با توافق اجرایی شود.

ارز تک نرخی تبعات بسیاری دارد

همچنین پورابراهیمی توضیح داد: تصمیم ثابت نگه داشتن نرخ ارز مغایر با قانون است چرا که باید نرخ ارز شناور مدیریت شود. آقای سیف در توضیحات خود گفتند با متغیرهای اقتصادی نرخ را تعدیل می کنند در حالی که اگر این عبارت در تعدیل وجود داشته باشد چرا عدد را 4 هزار و 200 تومان قرار داده اند.

رئیس کمیسیون اقتصادی با تاکید بر اینکه شرایط امروز بازار اینگونه است لذا باید تدبیری کرد که به تدریج به این عدد ارزی برسیم، گفت: نرخ تک نرخی تکلیفی در کشور تبعات بسیاری دارد.

وی با بیان اینکه در طرح مذکور پیشنهاد تعریف بازار متشکلی ارائه شده است، گفت: جنس بازار متشکل - نرخ شناوری است. اگر آقای سیف این را قبول کنند ما نیز برنامه‌های ایشان را برای کنترل بازار ارز قبول خواهیم کرد اما اگر بخواهند عدد را ثابت ببندند به یقین در بازار کشور تعریف تقاضا ایجاد خواهد شد.

رئیس مجلس شورای اسلامی خطاب به رئیس کمیسیون اقتصادی در این خصوص گفت: دولت که تقاضای خود را از طریق بانک‌ها می‌دهد، در واقع دو نظر وجود دارد یک نظر این است که شیب ارز آرام آرام پایین بیاید و یک نظر دیگر آن است فعلا نرخ 4 هزار و 200 تومانی برای این مهم ثابت شود که این مسئله شرایطی خاصی را در کشور ایجاد می‌کند.

پورابراهیمی در پایان صحبت‌های خود عنوان کرد: با توجه به چارچوب بحث مورد توافق کمیسیون اقتصادی مجلس و دولت و نکات مطروحه از سوی دکتر سیف مبنی بر اینکه می‌تواند عدد نرخ ارز را تغییر دهد قبول داریم و آن را پایه قرار می‌دهیم ضمن آن که باید به دولت و رئیس جمهور تذکر داد که صدای واحدی در حوزه مسائل اقتصادی داشته باشند چرا که برخی از این التهابات اقتصادی مربوط به خود دولت است.