دود قهر علم و صنعت در چشم دانشگاهیان و صنعتگران

سال‌هاست که رابطه صنعت و دانشگاه با چالش‌های جدی روبه رو است و این دو نتوانسته اند در راستای تحقق اهداف یکدیگر و اهداف کلان کشور ارتباطی پویا ایجاد کنند. اگرچه برخی دانشگاه ها از لحاظ رشد علمی و کیفیت آموزشی جایگاه خوبی یافته اند که این می توانند مزیتی برای صنعت محسوب شده و موتور محرک صنعت باشد، اما مسائلی چون اعتماد نکردن صنعت به دانشگاه‌ها به منظور سرمایه گذاری، نبود نهادهایی که این دو ساختار را پیوند دهد و  مسائلی از این دست، چالش هایی بر سر راه این دو نهاد قرار داده است.

بدین منظور در این مجال سعی شده با بهره گیری از نقطه نظرات نمایندگان خانه ملت به چالش‌ها، فرصت‌ها، الزامات و راهکارهای برون رفت از تنگناهای پیش روی صنعت و دانشگاه پرداخته شود تا از رهگذر آن بستر فکری  لازم برای وحدت نظر و متعاقب آن وحدت در  تعامل صنعت، دانشگاه و دولت پدیدار شود.

محمد بیرانوندی، سیدجواد ساداتی‌نژاد و حبیب الله دهمرده نمایندگان کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس این مهم را در این مجال بررسی کرده اند؛

بیرانوندی: ارتباط ناقص صنعت و دانشگاه، معلول آموزش‌محوری دانشگاه‌ها و تکنولوژی قدیمی صنایع

محمد بیرانوندی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت با اشاره به عوامل تاثیرگذار بر فاصله میان دانشگاه‌ها و صنعت، گفت: ماموریت نسل اول دانشگاه‌ها صرفا آموزش و تعلیم بود، نسل دوم؛ آموزش و پژوهش و اکنون نسل سوم دانشگاه‌ها افزایش مهارت و کارایی به منظور کسب درآمد را مدنظر دارند، البته اگرچه درآمدزایی در  نسل دوم دانشگاه‌ها نیز تاحدودی حائز اهمیت بود اما در فاز بعدی گفته شد دانشگاه‌ها علاوه بر درآمدزایی باید با شرکت‌ها و موسسات صنعتی و علمی ارتباط موثرتری برقرار کنند.

نماینده مردم خرم‌آباد در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه ایران جهش قابل‌ملاحظه‌ای در حوزه پژوهش داشته و جایگاه ویژه‌ای در این خصوص در جهان دارد، افزود: انتظار است دانشگاه‌های نسل سوم با جدی گرفتن راه پژوهش بتوانند ارتباط موثری با صنعت پیدا کرده و به درآمدزایی برسند.

وی به موانع بر سر راه نزدیکی صنعت و دانشگاه اشاره کرد و افزود: اصلی‌ترین مانع از نوع نگاه به صنعت و دانشگاه نشات می‌گیرد چراکه هنوز بسیاری از افراد ضرورت افزایش رابطه این دو را درک نکرده و همچنان "آموزش" را تنها ماموریت دانشگاه می‌دانند، همچنین اعتماد نکردن صنعت به دانشگاه برای سرمایه‌گذاری و نبود نهادهایی که این دو ساختار را پیوند دهد از دیگر چالش‌هایی بر سر راه این دو نهاد است.

بیرالوندی تاکید کرد: موانع اعتباری نیز باید از سر راه دانشگاه و صنعت برداشته شوند، هرچند بودجه در نظر گرفته برای ارتباط بیشتر دانشگاه و صنعت در برنامه ششم توسعه و بودجه سال 96 افزایش داشته است.

وی همچنین ادامه داد: نبایستی موضوع رابطه صنعت و دانشگاه را تنها به ضعف سیستم آموزشی کشور منوط کرد، چراکه در صنعت کشور نیز با توجه به تنگناهای ناشی از تحریم‌ها، به‌روزرسانی فناوری چندان صورت نگرفته و چرخ صنعت با ماشین‌آلات فرسوده و فناوری‌های قدیمی در حال حرکت است لذا در برخی موارد سیستم آموزشی بسیار جلوتر و به روزتر از صنعت است.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در پایان توصیه کرد: لازم است تشکل‌های برخاسته از نخبگان، کارآفرینان و فرهیختگان در قالب برگزاری همایش‌ها در زمینه باز تعریف نظام ارتباط بین صنعت و دانشگاه نقش خود را ایفا کنند و نقشه راه ارائه هند.

ساداتی‌نژاد: صنعت و دانشگاه در ایران یکدیگر را دفع می‌کنند/ آموزش‌ها غیرکاربردی است

سیدجواد ساداتی‌نژاد در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت با اشاره به عوامل تاثیرگذار بر فاصله میان دانشگاه‌ها و صنعت، گفت: علاوه بر وزارت علوم فعلی  در  سنوات مختلف نیز تلاش‌های بسیاری برای تقویت رابطه صنعت و دانشگاه صورت گرفته و راه‌اندازی و گسترش پارک‌های علم و فناوری، موسسات دانش‌بنیان، مراکز رشد و موسسات کارآفرینی از جمله این اقدامات محسوب می‌شوند اما صنعت و دانشگاه همچنان همدیگر را دفع می‌کنند.

نماینده مردم کاشان در مجلس شورای اسلامی "موانع قانونی" را به‌عنوان اصلی‌ترین موانع میان صنعت و دانشگاه دانست و با بیان اینکه رفع این موانع می‌تواند به شکوفایی علم و صنعت، ثروت‌آفرینی و اشتغال در کشور بینجامد، افزود: متاسفانه در لایحه برنامه ششم توسعه نیز آن طور که باید به رابطه صنعت و دانشگاه با وجود تلاش‌های کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس پرداخته نشده است.

وی ادامه داد: مفاد موجود در برنامه‌ ششم توسعه قدرت لازم برای تغییر شرایط را ندارند چراکه برخی از مواد دراین خصوص با لفظ‌هایی همچون "مجاز بودن" آورده شده‌اند، درحالی که تجربه نشان داده قوانین تنها در صورت "مکلف کردن" دستگاه، در مسیر اجرایی شدن حرکت خواهند کرد.

ساداتی‌نژاد با بیان اینکه صنعتگران باید به درک ضرورت ارتباط با دانشگاه برسند، گفت: علاقه همکاری با دانشگاه تنها با رسیدن به سود و منفعت در صنعتگران ایجاد می‌شود و تا زمانی که منعفت دو جانبه‌ میان آن‌ها قابل لمس و تعریف درست نباشد نمی‌توان انتظار ایجاد این رابطه بهینه‌ای را داشت.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس آموزش‌های غیرکاربردی را عامل دیگر فاصله میان صنعت و دانشگاه دانست و افزود: بسیاری از صنعت‌گران اصلا به دنبال استفاده از R&D ( Research and development ) نیستند و هزینه در R&D یا همان تحقیق و توسعه را نه تنها سرمایه‌گذاری نمی‌دانند بلکه به چشم هزینه اضافی به آن نگاه می‌کنند.

وی افزود: صنعت‌گران معتقدند دانشگاه‌ها دردی از آن‌ها دوا نمی‌کنند و دستاوردهای‌شان در میدان عمل کاربرد ندارد و حتی فارغ‌التحصیلان دانشگاه تخصص لازم را نداشته و ما باید آن‌ها را پس از استخدام آموزش دهیم.

عضو کمیته آموزش عالی و علوم پزشکی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس همچنین تاکید کرد: برای ایجاد ارتباط میان صنعت و دانشگاه باید الگوی آموزشی را تغییر داد.

دهمرده: دولت باید صنعت‌گران را موکلف به حل مشکلات خود از مسیر دانشگاه کند

حبیب‌الله دهمرده در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری خانه ملت با اشاره به عوامل تاثیرگذار بر فاصله میان دانشگاه‌ها و صنعت، گفت: با وجود آنکه روند افزایش ارتباط صنعت و دانشگاه رو به رو رشد است اما تا نقطه مطلوب همچنان فاصله عمیقی وجود دارد، درواقع همانطور که باید دانشگاه‌های علوم پزشگی بیمارستان، و برای رشته‌های آزمایشگاهی، آزمایشگاه داشته باشند، دانشگاه‌های فنی نیز باید ارتباط فوق‌العاده نزدیک با مراکز صنعتی و تولیدی برقرار کنند تا محصول دانشگاه در صنعت کاربردی شود.  

نماینده مردم زابل در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در دانشگاه آکسفورد سالی یک بار همایشی میان دانشگاه و صنایع مختلف با هزینه صنایع برگزار می‌شود و در لوای این همایش مشکلاتی که صنایع با آن رو به رو هستند با دانشگاه در میان گذاشته شده و درخواست راهکار می‌کنند که این شرایط به نفع دانشگاه نیز است.  

وی با بیان اینکه اگر ارتباط دانشگاه با صنعت برقرار شود سود حاصل از صنعت به دانشگاه‌ها نیز خواهد رسید، افزود: باید صنعت را وادار به استخدام تحصیل‌کرده‌های دانشگاهی کرد و از آن‌ها بخواهند مسائل و مشکلات را از طریق دانشگاه حل و فصل کنند اما از انجا که علم در صنعت ایران جایگاهی ندارد تولیدات آن نیز از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند به‌عنوان نمونه صنعت ماشین‌سازی با نقاط ضعف قابل‌ملاحظه‌ای رو به رو است.

دهمرده با بیان اینکه به دلیل عدم درک اهمیت ارتباط دانشگاه و صنعت هیچ یک از این دو احساس نیاز به یکدیگر ندارند، گفت: هدف‌گذاری‌ها ساز و کار مشخصی می‌طلبند، به‌عنوان مثال ضایعات بسیاری در نان و مواد غذایی مصرفی دیده می‌شود اما صنعتگران هیچگاه برای رفع این مهم از دانشگاه‌ها کمک نگرفته‌اند لذا دولت باید با استفاده از محققان و پژوهشگران در جهت اهداف ترسیم شده حرکت کرده و برای معضلات راه‌حل پیدا کند.

عضو کمیته آموزش عالی و علوم پزشکی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با بیان اینکه دولت باید صنعت‌گران را موکلف به حل مشکلات خود از مسیر دانشگاه کند، افزود: دانشگاه باید به این باور که می‌تواند علاوه بر آموزش تئوری، تاثیرگذاری کاربردی داشته باشد رسیده و صنایع نیز ضرورت این مهم را درک کنند