جزئیاتی جدید از راه اندازی 2 نیروگاه اتمی در بوشهر/ روس ها می گویند در ساخت نیروگاه بوشهر متضرر شده اند!/ هر نیروگاه اتمی معادل 11 میلیون بشکه نفت

سخنگوی سازمان انرژی اتمی از حضور اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور و سرگئی کرینکو، مدیر شرکت روس اتم در مراسم ساخت دو نیروگاه اتمی جدید در بوشهر خبر داد و جزئیات مربوط به راه اندازی این نیروگاه ها را که طی امضای یک یادداشت تفاهم با روس ها حاصل شده است، تشریح کرد.

بهروز کمالوندی در گفت وگو با خبرنگار «تابناک» درباره جزئیات احداث دو نیروگاه اتمی جدید در بوشهر و اینکه عنوان شده این موضوع بنا بر قرارداد به جای مانده از سال 1371 بین ایران و روسیه اجرا می شود، اظهار کرد: ما یک موافقنامه همکاری بین دو کشور و یک پروتکل داریم. موافقتنامه یک قرارداد کلی بین کشورها با اجازه مجلس است که به ما اجازه همکاری با روسیه را می دهد، اما یک پروتکلی به آن ملحق شده که دولت ها در آن زمان – فکر می کنم در همان سال 1371 – بر این اساس خواستار همکاری با یکدیگر شده اند.

وی افزود: چیزی که اکنون در حال انجام آنیم، یعنی ساخت 2 نیروگاه جدید، الحاقیه ای است به آن پروتکل که خود پروتکل هم به آن وصل است؛ یعنی موافقتنامه همکاری را تنه فرض کنید، پروتکل را شاخه و آن چیزی را که امروز با عنوان ساخت نیروگاه اتمی دنبال می کنیم، به عنوان میوه این درخت و شاخه بدانید.

یادداشت تفاهم جدیدی با روس ها امضا کردیم

معاون حقوقی و امور بین الملل سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه همه مذاکرات پروتکل مذکور در دوره قبل انجام شده است، تصریح کرد: در دولت جدید، ما خواستار اصلاح این پروتکل از جمله در تولید مشترک سوخت شدیم و در کنار این پروتکل یک یادداشت تفاهمی با روس ها امضا کردیم که آن ها با ما در این زمینه همکاری کنند. البته طرف روس این همکاری را منوط به برداشته شدن موانع بین المللی کرد که خوشبختانه قطعنامه های بین المللی با امضای برجام از جمله قطعنامه 1937 برداشته شد

چرا 10 نیروگاه را به 2 نیروگاه تقلیل دادیم؟

وی ادامه داد: نه تنها قطعنامه هایی که علیه ما صادر شده بود، لغو شد، بلکه در خود برجام هم در پاراگراف 59 زمینه همکاری با ایران در زمینه تولید سوخت فراهم شده، یعنی کشورهای طرف مقابل ملزم شده اند که در زمینه تولید سوخت با جمهوری اسلامی ایران همکاری کنند. ما پس از آن قراردادی که برای 10 نیروگاه بسته شده بود را به 2 نیروگاه تقلیل دادیم، هدفمان هم این بود که اگر در زمینه تولید سوخت به نتیجه رسیدیم، در مورد مابقی نیروگاه ها هم تصمیم بگیریم.

کمالوندی با بیان اینکه در پروسه تولید سوخت قرار است سوختی تولید شود که برای این نوع نیروگاه ها کاربرد دارد، گفت: با تحقق این شرایط به نفع ماست که پس از رسیدن به پروسه تولید سوخت 6 یا 7 نیروگاه دیگر از این مدل داشته باشیم. در حقیقت این ها را به نوعی وابسته به یکدیگر کرده و گروی هم نگه داشته ایم.

دلایل دیرکرد در راه اندازی نیروگاه اتمی بوشهر

وی در پاسخ به اینکه با وجود بدعهدی های روس ها در جریان ساخت نیروگاه اتمی بوشهر، چه ساز و کاری در ساخت نیروگاه های جدید در نظر گرفته شده تا بار دیگر شاهد این نوع رفتار نباشیم و در موعد مقرر بتوانیم از 2 نیروگاه مذکور بهره برداری کنیم، یادآور شد: من هم تا سه سال پیش و قبل از اینکه به سازمان انرژی اتمی بیایم، تصورم شبیه شما بود و فکر می کردم عامل تأخیرها در ساخت نیروگاه بوشهر روس ها هستند. این همه واقعیت نیست، چون بخشی از تأخیرها به دلیل بدقولی روس ها بود.

معاون روابط راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی افزود: اگر بخواهیم حقیقت مطلب را بگوییم، شاید در 20 درصد تأخیرها در ساخت نیروگاه بوشهر مقصر روس ها بودند و در 80 درصد تأخیرها عوامل دیگری دخیل بود. مثلا ما در زمان عقد قرارداد با روسیه برای تکمیل نیروگاه بوشهر اصرار کردیم که بر همان مبنایی که آلمانی ها پایه این نیروگاه را گذاشته اند کار پیش برود و با همان تکنولوژی ساخته شود که این هماهنگ شدن این دو تکنولوژی متفاوت خودش زمان بر بود.

نیروگاه بوشهر مزایای نیروگاه های اتمی غربی و روسی را دارد

وی عنوان کرد: البته اگر ما کار را با تکنولوژی روس ها پیش می بردیم، قطعا زمان کمتری برای ساخت نیروگاه بوشهر صرف می شد و هزینه های به مراتب کمتری هم می پرداختیم؛ اما ما پذیرفتیم وارد پروسه زمان بر بشویم. البته این اصرار ما بر ادامه ساخت نیروگاه بر مبنای تکنولوژی قبلی کار خوبی بود، چون الان ما نیروگاهی داریم که تمام محاسن نیروگاه های غربی و روسی را دارد؛ اما با هر دوی آن ها نیز متفاوت است و ضررهای هیچ یک از آن ها را ندارد.

کمالوندی گفت: مثلا در ساخت گنبد نیروگاه اتمی بوشهر فولادی به ضخامت 15 سانت و 1.5 متر بتن استفاده شده که اگر هواپیما هم از بیرون به آن برخورد کند، اثری نخواهد داشت؛ این مربوط به نیروگاه های غربی است و در نیروگاه های روسی چنین نیست که ما اصرار کردیم این جزو نیروگاه باشد. یا مثلا در مدارهای خنک کننده از تکنولوژی روسیه استفاده کردیم که از تکنولوژی غربی بهتر است؛ یعنی آمدیم یک نیروگاه بهتری به دست آوردیم، اما زمان طولانی صرف کردیم.

روس ها می گویند در ساخت نیروگاه بوشهر متضرر شده اند!

وی با اشاره به اینکه بارها از روس ها شنیده ام که می گویند در ساخت نیروگاه بوشهر نه تنها استفاده ای نکرده که ضرر هم کرده اند، تأکید نمود: آن ها می گویند با عدد و رقم حاضریم ثابت کنیم که در ساخت نیروگاه بوشهر ضرر کرده ایم که ما به راست و دروغش کاری نداریم، اما قیمت ساخت نیروگاه بوشهر یک چهارم قیمت امروز برای ساخت یک نیروگاه تمام شد. ما الان نیروگاهی داریم که با یک قیمت خوب به دستمان رسیده؛ حالا درست است که این پروسه ساخت طولانی شد، اما این طولانی شدن دلایل مختلفی داشت.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی یادآور شد: در زمان راه اندازی نیروگاه بوشهر ما تحت فشار سیاسی شدیدی بودیم و خیلی ها در دنیا اصرار داشتند که این نیروگاه راه اندازی نشود و لذا روس ها یک تصمیم سیاسی برای راه اندازی این نیروگاه گرفتند؛ یعنی آن ها می گویند در ساخت نیروگاه ما ضرر کردیم و ما در مقابل می گوییم که شما تأخیر کردید.

هر نیروگاه اتمی باعث صرفه جویی 11 میلیون بشکه نفت می شود

وی درباره مزایای راه اندازی نیروگاه های اتمی جدید نیز گفت: هر نیروگاه اتمی جدیدی که راه اندازی می شود حدود 11 میلیون بشکه نفت در سال برای ما صرفه جویی دارد. اگر 11 میلیون بشکه را ضرب در عدد 50 دلار بکنید، رقمی معادل 550 میلیون دلار در سال خواهد شد که اگر به روز آن را محاسبه کنیم، با ایجاد هر نیروگاه اتمی تقریبا روزی یک و نیم میلیون دلار صرفه جویی در نفت برای ما ایجاد خواهد شد.

کمالوندی ادامه داد: کشور ما آنقدر هم آب ندارد که بخواهد از طریق آن، برق مورد نیاز خود را تولید کند. یعنی یک ضرر از طریق مصرف سوخت نفت و هزینه آب باید متحمل شویم و ضرر دیگر هم از حیث مسائل زیست محیطی خواهد بود؛ چراکه هر نیروگاه با مصرف سوخت فسیلی حدود 7 میلیون تن آلودگی در سال ایجاد می کند.

مزایای نیروگاه های اتمی در مقابل نیروگاه های فسیلی

وی توضیح داد: البته ما از حیث هزینه اولیه برای راه اندازی یک نیروگاه اتمی، یک هزینه 4 تا 5 برابری در قیاس با راه اندازی یک نیروگاه با سوخت فسیلی داریم، اما چون نیروگاه های فسیلی عمرشان کم و هزینه هایشان زیاد است، به لحاظ اقتصادی در بلند مدت صرفه با نیروگاه های اتمی است.

معاون حقوقی و امور بین الملل سازمان انرژی اتمی خاطرنشان کرد: اگر مبنا را بر 50 دلار بگیریم، باید در سال رقمی معادل 600 میلیون دلار نفت مصرف کنیم تا بتوانیم برق تولید کنیم، در حالی که ما اینجا 60 میلیون دلار هزینه می کنیم. این کجا و آن کجا؟ حالا فرض کنید روزی خودمان بتوانیم بسازیم، یعنی مواد اولیه، تجهیزات مورد نیاز، نیروی انسانی و متخصصات همه ایرانی باشد، چقدر هزینه ها پایین تر می آید.

8 تا 12 درصد برق کشور باید از نیروگاه های اتمی تأمین شود

وی با بیان اینکه چند مدل در دنیا وجود دارد که پس از بررسی های لازم نشان می دهد چه میزان از انرژی و برق مورد نیاز شما باید هسته ای باشد و مابقی باید از راه های دیگر تأمین شود، ادامه داد: ممکن است برای کشوری که اصلا گاز ندارد بگوید 30 درصد برق باید از طریق نیروگاه های اتمی تأمین شود و به کشوری که گاز دارد مثلا بگوید 10 درصد. بر مبنای این مدل ها که ما پیاده کرده ایم؛ چیزی حدود 8 تا 10 درصد برق مورد نیاز ما باید از طریق نیروگاه های اتمی تأمین شود.

1.5 درصد برق کشور اتمی است

کمالوندی در پاسخ به اینکه هم اکنون چه میزان از برق مورد نیاز کشور از طریق نیروگاه های اتمی ما تولید می شود، اظهار کرد: حدود یک هزار مگاوات از برق تولیدی ما که چیزی بیشتر از یک درصد تا یک و نیم درصد می شود، اتمی است، چون ما حدود 75 هزار مگاوات ظرفیت تولید برق مان است.

وی با اشاره به اینکه کارشناسان معتقدند تا سال 2050 در بهترین حالت 16 درصد انرژی دنیا از راه سوخت های فسیلی، انرژی خورشید، باد و آب می تواند تأمین شود، گفت: این هم در شرایطی است که هزینه های ناشی از آلودگی های این نوع انرژی ها را هم بپردازیم؛ مثلا الان آلودگی تولید انرژی از طریق سلول های خورشیدی و باد هم آلودگی ها خاص خود را دارد نظیر تغییر اکو سیستم و ... .

از سال 2050 انرژی دنیا از راه همجوشی و گداخت تأمین می شود

معاون روابط راهبردی و امور مجلس سازمان انرژی اتمی با تأکید بر اینکه در این گیر و دار مشکلات مربوط به تأمین انرژی دو راه باقی است، یادآوری کرد: راه اول و فعلی، تأمین انرژی از طریق انرژی اتمی است و اصلا هیچ تردیدی در آن نیست، منتهی از 2050 این موضوع هم جای خود را به هم جوشی و گداخت می دهد. خیلی جالب است که در این پروسه با چند گرم مواد می خواهند به تأمین تولید انرژی یک نیروگاه 500 مگاواتی برسند که آن را هم از آب های اقیانوس می گیرند. این موضوع در همین همایش اخیر که از جمهوری اسلامی ایران هم دعوت شده بود، مطرح شد.

وی اظهار کرد: دنبال کنندگان این پروژه می خواهند زمانی آن را جدی مطرح کنند که از حیث زمان و اقتصادی بودن قطعی باشد که البته مطمئن هم هستند که می شود. آن ها معتقدند که میلیون ها سال نیاز بشر به انرژی در آب های اقیانوس است که وقتی آن را شنیدم به یاد این حدیث امیرالمومنین علی (ع) افتادم که می فرمایند: " ای مردم اگر من بخواهم از آب فرات برای شما نور درمی آورم" که معلوم است حضرت با توجه به علم لدنی که داشته اند ایشان این خواص را می دانسته اند که از آب می شود تولید انرژی و نور کرد.

حضور جهانگیری و کرینکو در مراسم احداث دو نیروگاه اتمی جدید

کمالوندی از حضور اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور در مراسم احداث دو نیروگاه اتمی جدید در بوشهر خبر داد و خاطرنشان کرد: در این مراسم همچنین سرگئی کرینکو، مدیر شرکت روس اتم و همتای رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان نیز حضور خواهند داشت.