در حاشیه ادعاهایی که در یک مناظره مطرح شد؛
از ام‌الفساد خواندن مسئولان سینمایی تا پیشنهاد ۵۰۰ میلیونی!
با بالا گرفتن بحث علم الهدی پیشنهاد ۵۰۰ میلیونی فرحبخش برای اجاره سینما عصرجدید متعلق به این تهیه کننده را برای نمایش فیلم‌های هنر و تجربه رسانه‌ای کرد و علت مخالفت فرحبخش با این گروه را عدم اجاره آن سینما خواند. فرح بخش هم واکنش تندی نشان داد و بحث را این گونه پایان داد: «آقای علم الهدی هنر و تجربه با مدیریت شما شارلاتانیزم است. کاراک‌ر شما شارلاتان است» و علم‌الهدی به آرامی پاسخ داد: «تهیه‌کننده [فیلم] شارلاتان شما بودید».
به تازگی یکی از داغ‌ترین مناظره‌‌های چند سال اخیر سینمای ایران میان نمایندگان مخالفان و موافقان حمایت از سینمای هنر و تجربه روی آنتن شبکه خبر رفت؛ مناظره‌ای که با طرح اتهامات متعددی نسبت به مدیران پیشین و کنونی سینما و دیگر جریان‌ها همراه شد تا حواشی این برنامه همچنان ادامه داشته باشد و به همین مناظره ختم نشود.
به گزارش «تابناک»، برنامه «دو نیم‌ساعت» شبکه خبر میزبان مناظره‌ای تلویزیونی بین امیرحسین علم‌الهدی دبیر شورای سیاست‌گذاری و مدیر اجرایی گروه هنر و تجربه و محمدحسین فرحبخش تهیه‌کننده و کارگردان و از مالکان سینما عصر جدید درباره گروه سینمایی هنر و تجربه و عملکرد آن بود؛ دو چهره‌ای که یکی رسماً متولی این حوزه بود و دیگری تأکید داشت که منتقد نیست، بلکه مخالف است و برای مخالفتش تا پیش از این برنامه از عجیب‌ترین تعابیر استفاده کرده بود.
در ابتدای این مناظره، مجری میزگرد، با اشاره‌ای به جمله حسین فرح بخش که گفته بود، «من منتقد گروه هنر و تجربه نیستم بلکه اساساً مخالف ایجاد این گروه هستم» از او دلیل این حرفش را پرسید و فرحبخش این گونه پاسخ داد: «کسی نمی‌تواند با مفهوم هنر و تجربه مخالف باشد، اما با این روش و دکان و دستگاهی که از کنار آن باز شده مخالفم». او سپس ارجاعی به سینمای قبل از انقلاب داشت: «چیزی که خلاف جریان عمومی سینما باشد و تنها افراد خاصی به آن بها دهند می‌شود هنر و تجربه. در فضای فیلم‌های معلوم الحال قبل از انقلاب بود که «هنر و تجربه» معنای خود را پیدا می‌کرد؛ مثلاً فیلم‌هایی مثل «سوته دلان» علی حاتمی و «نفرین» ناصر تقوایی که آن‌ها را در یک سالن کاپری سابق (بهمن فعلی) اکران می‌کردند و دولت هم ریالی به آن‌ها کمک نمی‌کرد و اکثر آن‌ها را بخش خصوصی می‌ساخت».
وی افزود: «گذشته از این‌ها، فیلم‌ها در آن زمان استاندارد بود. فیلمی مثل «گاو» در قبل از انقلاب قطعاً هنر و تجربه به حساب می‌آید، چون سینمای آن زمان، جایگاهی برای آن فیلم ندارد. یا فیلم «سفر سنگ» در دو سینما اکران شد. از نظر من، سینمای بعد از انقلاب، همه‌اش هنر و تجربه به حساب می‌آید. حتی سینمای تجاری یا مخاطب عام ما نیز اکثراً هنر و تجربه‌اند و ربطی به سینمای عام دنیا ندارند. اما حالا آمده‌ایم و بر کسانی که در خانه‌شان فیلم ساخته‌اند و مستند تهیه کرده‌اند، آن هم با پولی اندک و فقیرانه، اسم هنر و تجربه گذاشته‌ایم».
کارگردان مستانه تأکید کرد: «من مخالف فیلم‌سازی نیستم. هر کسی مجاز است هرچه بسازد، به شرطی که پروانه ساخت و قابلیت اکران داشته باشد، چون اگر این قابلیت را نداشته باشد، می‌شود مثل وضعیت الان هنر و تجربه که جز فیلم «ماهی و گربه» و «پرویز»، هیچ یک از دیگر فیلم‌ها مخاطب نداشته‌اند. هنر و تجربه جایگاه سینمای خصوصی را هم در اکران نابود کرده است».
در ادامه برنامه، مباحث مختلفی از سوی طرفین درباره بازدهی این گروه عنوان شد که علم الهدی تأکید داشت، ضریب بهره‌وری هنر و تجربه در حوزه فیلم‌های بلند، نزدیک به ۴۰ درصد بوده است و در حوزه فیلم‌های مستند، نزدیک به ۲۰ درصد اما فرحبخش این آمار را دروغ خواند و تأکید کرد که این آمار متعلق به دو فیلم «ماهی و گربه» و «پرویز» است و سایر فیلم‌های هنری و تجربی فروشی نداشته و با سرمایه دولت اکران شده است؛ سرمایه‌ای که در واقع رقم ۱. ۵ میلیارد تومان را شامل می‌شود.
اما مناظره از نقطه‌ای به بعد، غیرقابل کنترل شد؛ وقتی علم الهدی در اواسط مناظره خطاب به فرحبخش گفت، جریان بساز و بفروش، نگران سینمای اندیشه است، فرحبخش با لحنی کنایه‌آمیز گفت: «کدام اندیشه؟! من چند روز پیش فیلمی از هنر و تجربه دیدم که به سازنده‌اش گفتم من تمام گناهانم بخشیده شد که توانستم دو ساعت این فیلم را تحمل کنم. باید بگویم آقای ایوبی آدم باهوشی هستند اما سه چهار مدیری که از دوره‌های قبلی سینمای ایران با خود آورده‌اند، ام‌الفساد حوزه کاری او هستند».
علم الهدی هم پاسخ داد: «من نگرانی شما را درک می‌کنم، چون سینمای هنر و تجربه جای شما رو تنگ کرده. اگر نگرانیتان شخصی نیست و نگران سینمایید، فیلم خوب بسازید تا مردم بروند و ببینند. بحث اینجاست که فیلم‌هایتان را هم مردم نمی‌روند تا ببینند».
در ادامه حسین فرحبخش به انتقاد از عملکرد رئیس سازمان سینمایی وزارت ارشاد در زمینه راه اندازی این گروه پرداخت: «آقای ایوبی آدم فرهیخته‌ای است اما مدیرانی مثل آقای علم الهدی دوره‌اش کردند و هنر و تجربه راه انداختند» و علم الهدی هم در پاسخ گفت که اگر حجت الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم مثل شمقدری به شما وام‌های کلان می‌داد، الان از او انتقاد نمی‌کردید: «من درک می‌کنم شما احساس خطر می‌کنید. ۱۵۰ صندلی شما را نگران کرده است؟».
فرحبخش در پاسخ گفت: «من از این پول‌ها نگرفتم و زمانی که به برخی افراد ۲۰۰ میلیون، ۲۰۰ میلیون وام می‌دادند، به ما ۲۰ میلیون وام دادند و اگر هم بگیرم حقم است».
با بالا گرفتن بحث علم الهدی پیشنهاد ۵۰۰ میلیونی فرحبخش برای اجاره سینما عصرجدید متعلق به این تهیه کننده را برای نمایش فیلم‌های هنر و تجربه رسانه‌ای کرد و علت مخالفت فرحبخش با این گروه را عدم اجاره آن سینما خواند و گفت: «جایی که شما باشید ما نمی‌توانیم باشیم چون در نگاه‌مان تضاد وجود دارد. جریان سینمای هنر و تجربه جریان معماران آینده سینمای ایران هستند که شکل و شمایل سینما را تغییر می‌دهند و بساز و بفروش‌ها در اقلیت قرار می‌گیرند».
فرح بخش هم واکنش تندی نشان داد و بحث را این گونه تمام کرد: «آقای علم‌الهدی هنر و تجربه با مدیریت شما شارلاتانیزم است کاراک‌تر شما شارلاتان است» و علم‌الهدی به آرامی پاسخ داد: «تهیه‌کننده [فیلم] شارلاتان شما بودید».
این‌ها بخشی از اظهاراتی است که دو طرف ظرف ۲۶ دقیقه مناظره سنگین به هم داشتند و «تابناک» در راستای پرهیز از تطویل کلام از شرح کاملش پرهیز کرده و بخش‌هایی را که در رسانه‌ها مورد توجه قرار نگرفت مورد تأکید قرار داد؛ بخش‌هایی که نشان داد همچنان گفت‌و‌گو تا چه میزان دشوار است و البته می‌توان در کمتر از نیم ساعت، یک مناظره به چه نقطه‌ای برسد.
با این حال آنچه از همه این‌ها پراهمیت‌تر است، اتهاماتی است که در این مناظره مطرح شد و در متن پیاده شده از این مناظره، برخی از این اتهامات ذکر شده است؛ اتهاماتی که به نظر می‌رسد حواشی‌اش با پایان این مناظره، تازه آغاز شده باشد و احتمالاً در سرخط اخبار حتی شاهد پیگیری‌های حقوقی از سوی دو طرف نیز خواهیم بود.
به گزارش «تابناک»، برنامه «دو نیم‌ساعت» شبکه خبر میزبان مناظره‌ای تلویزیونی بین امیرحسین علم‌الهدی دبیر شورای سیاست‌گذاری و مدیر اجرایی گروه هنر و تجربه و محمدحسین فرحبخش تهیه‌کننده و کارگردان و از مالکان سینما عصر جدید درباره گروه سینمایی هنر و تجربه و عملکرد آن بود؛ دو چهره‌ای که یکی رسماً متولی این حوزه بود و دیگری تأکید داشت که منتقد نیست، بلکه مخالف است و برای مخالفتش تا پیش از این برنامه از عجیب‌ترین تعابیر استفاده کرده بود.
در ابتدای این مناظره، مجری میزگرد، با اشاره‌ای به جمله حسین فرح بخش که گفته بود، «من منتقد گروه هنر و تجربه نیستم بلکه اساساً مخالف ایجاد این گروه هستم» از او دلیل این حرفش را پرسید و فرحبخش این گونه پاسخ داد: «کسی نمی‌تواند با مفهوم هنر و تجربه مخالف باشد، اما با این روش و دکان و دستگاهی که از کنار آن باز شده مخالفم». او سپس ارجاعی به سینمای قبل از انقلاب داشت: «چیزی که خلاف جریان عمومی سینما باشد و تنها افراد خاصی به آن بها دهند می‌شود هنر و تجربه. در فضای فیلم‌های معلوم الحال قبل از انقلاب بود که «هنر و تجربه» معنای خود را پیدا می‌کرد؛ مثلاً فیلم‌هایی مثل «سوته دلان» علی حاتمی و «نفرین» ناصر تقوایی که آن‌ها را در یک سالن کاپری سابق (بهمن فعلی) اکران می‌کردند و دولت هم ریالی به آن‌ها کمک نمی‌کرد و اکثر آن‌ها را بخش خصوصی می‌ساخت».
وی افزود: «گذشته از این‌ها، فیلم‌ها در آن زمان استاندارد بود. فیلمی مثل «گاو» در قبل از انقلاب قطعاً هنر و تجربه به حساب می‌آید، چون سینمای آن زمان، جایگاهی برای آن فیلم ندارد. یا فیلم «سفر سنگ» در دو سینما اکران شد. از نظر من، سینمای بعد از انقلاب، همه‌اش هنر و تجربه به حساب می‌آید. حتی سینمای تجاری یا مخاطب عام ما نیز اکثراً هنر و تجربه‌اند و ربطی به سینمای عام دنیا ندارند. اما حالا آمده‌ایم و بر کسانی که در خانه‌شان فیلم ساخته‌اند و مستند تهیه کرده‌اند، آن هم با پولی اندک و فقیرانه، اسم هنر و تجربه گذاشته‌ایم».
کارگردان مستانه تأکید کرد: «من مخالف فیلم‌سازی نیستم. هر کسی مجاز است هرچه بسازد، به شرطی که پروانه ساخت و قابلیت اکران داشته باشد، چون اگر این قابلیت را نداشته باشد، می‌شود مثل وضعیت الان هنر و تجربه که جز فیلم «ماهی و گربه» و «پرویز»، هیچ یک از دیگر فیلم‌ها مخاطب نداشته‌اند. هنر و تجربه جایگاه سینمای خصوصی را هم در اکران نابود کرده است».
در ادامه برنامه، مباحث مختلفی از سوی طرفین درباره بازدهی این گروه عنوان شد که علم الهدی تأکید داشت، ضریب بهره‌وری هنر و تجربه در حوزه فیلم‌های بلند، نزدیک به ۴۰ درصد بوده است و در حوزه فیلم‌های مستند، نزدیک به ۲۰ درصد اما فرحبخش این آمار را دروغ خواند و تأکید کرد که این آمار متعلق به دو فیلم «ماهی و گربه» و «پرویز» است و سایر فیلم‌های هنری و تجربی فروشی نداشته و با سرمایه دولت اکران شده است؛ سرمایه‌ای که در واقع رقم ۱. ۵ میلیارد تومان را شامل می‌شود.
اما مناظره از نقطه‌ای به بعد، غیرقابل کنترل شد؛ وقتی علم الهدی در اواسط مناظره خطاب به فرحبخش گفت، جریان بساز و بفروش، نگران سینمای اندیشه است، فرحبخش با لحنی کنایه‌آمیز گفت: «کدام اندیشه؟! من چند روز پیش فیلمی از هنر و تجربه دیدم که به سازنده‌اش گفتم من تمام گناهانم بخشیده شد که توانستم دو ساعت این فیلم را تحمل کنم. باید بگویم آقای ایوبی آدم باهوشی هستند اما سه چهار مدیری که از دوره‌های قبلی سینمای ایران با خود آورده‌اند، ام‌الفساد حوزه کاری او هستند».
علم الهدی هم پاسخ داد: «من نگرانی شما را درک می‌کنم، چون سینمای هنر و تجربه جای شما رو تنگ کرده. اگر نگرانیتان شخصی نیست و نگران سینمایید، فیلم خوب بسازید تا مردم بروند و ببینند. بحث اینجاست که فیلم‌هایتان را هم مردم نمی‌روند تا ببینند».
در ادامه حسین فرحبخش به انتقاد از عملکرد رئیس سازمان سینمایی وزارت ارشاد در زمینه راه اندازی این گروه پرداخت: «آقای ایوبی آدم فرهیخته‌ای است اما مدیرانی مثل آقای علم الهدی دوره‌اش کردند و هنر و تجربه راه انداختند» و علم الهدی هم در پاسخ گفت که اگر حجت الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم مثل شمقدری به شما وام‌های کلان می‌داد، الان از او انتقاد نمی‌کردید: «من درک می‌کنم شما احساس خطر می‌کنید. ۱۵۰ صندلی شما را نگران کرده است؟».
فرحبخش در پاسخ گفت: «من از این پول‌ها نگرفتم و زمانی که به برخی افراد ۲۰۰ میلیون، ۲۰۰ میلیون وام می‌دادند، به ما ۲۰ میلیون وام دادند و اگر هم بگیرم حقم است».
با بالا گرفتن بحث علم الهدی پیشنهاد ۵۰۰ میلیونی فرحبخش برای اجاره سینما عصرجدید متعلق به این تهیه کننده را برای نمایش فیلم‌های هنر و تجربه رسانه‌ای کرد و علت مخالفت فرحبخش با این گروه را عدم اجاره آن سینما خواند و گفت: «جایی که شما باشید ما نمی‌توانیم باشیم چون در نگاه‌مان تضاد وجود دارد. جریان سینمای هنر و تجربه جریان معماران آینده سینمای ایران هستند که شکل و شمایل سینما را تغییر می‌دهند و بساز و بفروش‌ها در اقلیت قرار می‌گیرند».
فرح بخش هم واکنش تندی نشان داد و بحث را این گونه تمام کرد: «آقای علم‌الهدی هنر و تجربه با مدیریت شما شارلاتانیزم است کاراک‌تر شما شارلاتان است» و علم‌الهدی به آرامی پاسخ داد: «تهیه‌کننده [فیلم] شارلاتان شما بودید».
این‌ها بخشی از اظهاراتی است که دو طرف ظرف ۲۶ دقیقه مناظره سنگین به هم داشتند و «تابناک» در راستای پرهیز از تطویل کلام از شرح کاملش پرهیز کرده و بخش‌هایی را که در رسانه‌ها مورد توجه قرار نگرفت مورد تأکید قرار داد؛ بخش‌هایی که نشان داد همچنان گفت‌و‌گو تا چه میزان دشوار است و البته می‌توان در کمتر از نیم ساعت، یک مناظره به چه نقطه‌ای برسد.
با این حال آنچه از همه این‌ها پراهمیت‌تر است، اتهاماتی است که در این مناظره مطرح شد و در متن پیاده شده از این مناظره، برخی از این اتهامات ذکر شده است؛ اتهاماتی که به نظر می‌رسد حواشی‌اش با پایان این مناظره، تازه آغاز شده باشد و احتمالاً در سرخط اخبار حتی شاهد پیگیری‌های حقوقی از سوی دو طرف نیز خواهیم بود.
