بیعت‌کنندگان با خلیفه داعشی چقدر خطرناکند؟

ایالات متحده در هفته‌های اخیر تلاش کرد، ائتلافی از کشورهای منطقه تشکیل دهد تا با استفاده از آن‌ها برنامه‌های خود در برابر داعش را پیش ببرد. وزیر خارجه آمریکا به بسیاری از کشورهای منطقه سفر کرد تا آن‌ها را به همراهی با آمریکا تشویق کند. ایالات متحده به دلیل بی‌اعتمادی به این کشور، در برخی ‌کشورهای منطقه و از جمله در مصر چیزی جز حمایت لفظی به دست نیاورد. مقامات مصری در مواضع خود از این ائتلاف اعلام حمایت می‌کنند، ولی از پیوستن به آن خودداری کرده‌ و ترجیح داده‌اند به جنگی که خودشان با آن درگیر‌ند، بپردازند.

به گزارش «تابناک»، محمود سالم در تحلیلی برای المانیتور نشان داده ‌که مصر با چه خطر بزرگی از سوی داعش روبه‌روست.

به نوشته این تحلیلگر مصری، مصر شاید به نبردی که خود در آن درگیر است، توجه بیشتری دارد و شاید هم از پراکنده کردن نیروهای نظامی خود در زمانی که به آن‌ها نیاز دارد، پرهیز کرده، ولی واقعیت این است که اکنون جبهه نبرد با داعش به همه جا کشیده شده است. هدف داعش در استفاده وسیع از شبکه‌های اجتماعی، تنها این نیست که عده‌ای را به مهاجرت به سرزمین‌های تحت اشغال خود تشویق کند، بلکه هدف آن این است که مردم را به افراط‌گرایی در مقابل حکومت‌های محلی خودشان وادارد که از نظر داعش غیراسلامی هستند.‌‌ همان گونه که در لیبی دیده می‌شود، تنها راه گسترش قلمرو داعش این نیست که سرزمین‌های مجاور خود را تصرف کند.

با در نظر گرفتن مفهوم بیعت، اوضاع بسیار پیچیده‌تر خواهد بود. بیعت به این معنا نیست که الزاما فرد بیعت‌کننده باید به سرزمین‌های تحت اختیار داعش برود یا اینکه در ساختار تشکیلاتی آن قرار گیرد. بیعت به معنای شناسایی متقابل و وفاداری حتی به قیمت خون فرد است. با سوگند بیعت، فرد بیعت‌کننده، خلیفه را به عنوان حاکم خود به رسمیت می‌شناسد و بنابراین دشمنان خلیفه به دشمن فرد نیز تبدیل می‌شوند.

برای نمونه، اگر ایالات متحده به داعش حمله کند و کسی که با داعش بیعت کرده در آمریکا زندگی کند، این فرد ممکن است بدون هیچ برنامه‌ریزی قبلی در خاک آمریکا کارهای خشنی انجام دهد. فردی در غنا با داعش بیعت کرده، مشکلی نیست؛ می‌تواند به اسم داعش به سفارت آمریکا در این کشور، شهروندان و یا شرکت‌های آمریکایی حاضر در این کشور حمله کند، داعش هم از زیر بار مسئولیت کار وی شانه خالی نخواهد کرد و مثل همیشه مسئولیت آن را هم بر عهده خواهد گرفت.

مصری‌های با ذهنیت جهادی که قصد گسترش داعش به مصر را دارند و ارتباط خاصی با «دولت اسلامی» ندارند، چگونه می‌توانند به برآورده شدن هدف خود کمک کنند. آن‌ها متوجه خواهند شد که برای این کار سه چیز نیاز دارند، نیروی انسانی، پول و سلاح. با توجه به نارضایتی‌ها و خیالات این روزهای تندروهای مصری که با جذابیت‌های خیال‌پردازانه داعشی همراه شده، پیدا کردن افراد مناسب کار سختی نیست. می‌ماند مسأله پول و سلاح. داعش که برای کسی به صرف ادعای همراهی با داعش پول نخواهد داد. راه به دست آوردن پول چیست؟‌‌ همان سه راهی که داعش برای پول در‌آوردن مورد استفاده قرار می‌دهد؛

۱ـ آدم‌ربایی: سریع‌ترین راه برای پول در‌آوردن، آدم‌ربایی و درخواست باج است و به همین دلیل عراق در ده سال گذشته، شاهد شیوع وحشتناک آدم‌ربایی بوده است. هر ‌که در ماه‌های اخیر اخبار مصر را پیگیری کرده باشد، شاهد رشد عجیب موارد آدم‌ربایی و باج‌گیری‌های بزرگ به خصوص برای آزادی کودکان ربوده شده بوده است.

۲ ـ بیرون انداختن اقلیت‌های دینی و غارت اموال آن‌ها: این پدیده در کشوری مانند مصر که از طایفه‌گری رنج می‌برد، پدیده‌ای شایع است. در حالی که چنین حوادثی پیش از این در مصر علیا شایع بود، به تازگی به حومه‌های قاهره هم کشیده شده است؛ جایی که یک خانواده مسیحی مجبور شدند از خانه خود که میلیون‌ها لیره مصری ارزش داشت دست بردارند و آن را در اختیار خانواده مسلمانی گذارند که با آن‌ها درگیر بوده‌اند، حال آنکه پلیس هم مانع این کار نشده است.

۳ ـ قاچاق سلاح: این روش هم پول و هم سلاح را فراهم خواهد کرد به ویژه اینکه کشوری مانند مصر با کشورهای مانند مصر و سودان که دولت کارآمدی هم ندارند مرزهایی بسیار طولانی دارد. در ۲۴ جولای، بیست و یک سرباز مصری در پاسگاهی در نزدیکی مرز لیبی کشته شدند. مهاجمین پرچم‌های داعش را نصب ‌و فرار کردند و یک توئیتر وابسته به داعش مسئولیت این اقدام را بر عهده گرفت. افراد بدبین به حکومت مدعی هستند که مهاجمین در واقع قاچاقچیان سلاح بوده‌اند و نه وابستگان داعش. دلیلی ندارد که نتوان باور کرد ‌قاچاقیان سلاح و وابستگان داعش در واقع یکی هستند.

با در نظر گرفتن این سه روش که هم‌اکنون نیز‌ مورد استفاده قرار می‌گیرد، بهترین مکان در مصر برای ظهور وفاداران به داعش کجاست؟ سرراست‌ترین پاسخ صحرای سیناست، ولی پاسخ درست مصر علیا یعنی سرزمین حاصلخیز اطراف رود نیل از صحرای نوبیون در جنوب مصر تا مصر سفلی در شمال مصر است. این منطقه هم سلاح دارد، هم افراد تندرو و هم اینکه دولت کنترل زیادی بر آن ندارد. اینجا‌‌ همان جایی است که جهاد اسلامی مصر به رهبری الظواهری و جماعت اسلامی مصر در اواخر دهه ۱۹۷۰ و ابتدای دهه ۱۹۸۰ از آن ظهور کردند؛ آن هم در شرایطی که نه شبکه‌های اجتماعی وجود داشتند و نه رویای پیوستن به خلافت قوی بود. تصور می‌شود این کار اکنون بسیار آسان‌تر باشد.