ماه رمضان فرصتی کمنظیر برای ترک برخی رفتارهای مغایر با سلامت فردی و اجتماعی است که همه انسانها از جمله مسلمین را تهدید میکند و سیگار، یکی از پررنگترین و در دسترسترین این تهدیدهاست؛ تهدیدی که مالزیاییهایی در از فرصت سی روزه این ماه برای آن فکر جدی کردهاند و یک الگوی قابل بهرهبرداری شکل دادهاند که با نسبت موفقیت یک به سه میتوان شیوهای پیشرو قلمدادش کرد.
به گزارش «تابناک»، رمضان در کشورهایی همچون امارات متحده عربی و مالزی که محل حضور ادیان و فرهنگهای مختلف هستند، با پیچیدگیهای فراوانی همراه است؛ از بحث همیشگی درباره کاهش ساعت کاری به مناسبت این ماه برای مسلمانان و یا همه مردم تا برخورد قهرآمیز با روزهخواران که البته دستکم در این دو کشور به واسطه بافت اقتصادی و تراکم و تکثر فراوان ملیتها و قومیتها و ادیان، آنچنان جدی گرفته نمیشود.
مصرف سیگار، یکی از چالشهایی است که بنا بر فتوای بیشتر علمای اهل سنت همچون فتوای اکثریت علمای تشیع برای روزهدار از حرمت شرعی برخوردار است و به همین دلیل در ایران و دیگر کشورهای خاورمیانه، مصرف سیگار در روز به شدت کاهش مییابد؛ اما به محض بانگ اذان مغرب، گردش مالی سیگار سرعت میگیرد و عملاً از رکورد کامل این تجارت در ماه رمضان تا وقت اذان صبح جلوگیری میشود!
در مالزی اما یک اتفاق متفاوت رخ داده و آن تلاش گسترده برای ترک سیگار در این ماه مبارک است و سیگار به عنوان یک رفتار ناپسند و خلاف سلامت ـ که طبیعتاً با آموزههای مسلمانان پیرامون حفظ سلامت بدن به عنوان یک امانت الهی در تضاد است ـ نهی میشود و از فرصت چهارده تا هجده ساعتهای که فراهم است، برای ترک مصرف سیگار بهرهبرداری میشود.
آن گونه که آژانس خبری ملی مالزی خبر داده، فرصت سی روزه ماه مبارک رمضان، امکانی مناسب برای گذران یک دوره سمزدایی برای اشخاص سیگاری است؛ فرصتی که در روز با روزه عملاً فراهم است و اعتقادات مسلمانان، مانع از مصرف سیگار و ابطال روزه میشود و تنها از افطار تا سحر میماند که دیگر به اراده شخص بستگی دارد؛ اما ظاهراً این اراده بوده و طرح مذکور که با همکاری جامعه پزشکان این کشور صورت پذیرفته، دستاوردهایی داشته است.
البته در این گزارش تأکید شده، نمیتوان انکار کرد که ۷۰ درصد شرکت کنندگان در طرح عظیم ترک سیگار دوباره به مصرف سیگار روی میآورند؛ اما واقعیت آن است که ترک کامل ۳۰ درصد مصرف کنندگان سیگار یک موفقیت با استفاده از این فرصت استثنایی است که احتمالاً مصرف کمتر میلیونها نخ سیگار را شامل میشود.
در ایران همزمان با ماه مبارک رمضان، برخی رفتارهای ارزشمند و انسانی نظیر کم به ایتام و فقرا و حتی تغییر وضعیت زندگی برخی اشخاص با کمکهای وسیع صورت میپذیرد و به صورت فردی نیز شاهد اتفاقهای ارزشمندی همچون افزایش اهدای خون هستیم که از برکات این ماه عزیز است اما برای ترک رفتارهایی که آسیبهایی برای سلامت فردی و اجتماعی دارد نظیر مصرف سیگار، شاهد حرکت وسیعی نیستیم و شاید با مدل مالزیاییها، در این زمینه یک گام بلند برداشت؟
دکتر علیاکبر سیاری، معاون بهداشتی وزیر بهداشت در اجلاس سرانه رؤسای انجمنهای علمی گروه پزشکی، چندی پیش میزان مصرف سیگار در کشور سالیانه ۷۰ میلیارد نخ ارزیابی کرده بود که گردش مالیاش در سال ۶۷۰۰ میلیارد تومان است. حتی اگر در ماه مبارک رمضان با استفاده از فضای معنوی و فرصت روزه داری، بتوان یک درصد از این مصرف کاهش داد، معادل ۶۷ میلیارد تومان خواهد بود و اینکه چنین کاهش مصرف چه کمکی به اقتصاد و همچنین کاهش هزینه سلامت میکند، بر کسی پوشیده نیست. آیا پزشکان ایران نیز در این زمینه جنبشی به راه خواهند انداخت؟