بازدید 3339
بازخواني يك اقدام مبارك
مهدي ذوالفقاري
برگزاري نشست مشترك مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي و انجمن هاي علمي سراسر كشور كه در روز چهارشنبه 31 ارديبهشت در مركز پژوهش هاي مجلس با حضور و سخنراني دكتر علي لاريجاني رئيس مجلس، دكتر فرجي دانا وزير علوم، دكتر جلالي رئيس مركز پژوهش‌هاي مجلس، دكتر ستاري معاون علمي و فناوري رئيس جمهور و چهره‌هاي شاخص و برجسته علمي كشور از جمله آيت الله محقق داماد صورت گرفت، ابتكار بديع و مباركي در بهره گيري از ظرفيت علمي نخبگان و نهادهاي غيردولتي در تسهيل وظايف و مسئوليت هاي نهادهاي حاكميتي به شمار مي‌آيد؛ چراكه انجمن هاي علمي به عنوان بخشي از جامعه مدني كشور، كانال مناسبي براي ترجمه و انتقال نيازها و تقاضاهاي مردمي به مراجع رسمي و دولتي به شمار مي روند.
طي سال هاي اخير و به رغم توسعه و تعدد نهادها و انجمن هاي علمي در سراسر كشور، ارتباط نظام مند و وثيقي ميان انجمن هاي علمي و مديريت اجرايي دولت شكل نگرفته است كه اين امر نه تنها تأثيرات سوئي بر رونق علمي كشور وارد كرده، بلكه تأثيرات منفي نيز بر عملكرد دستگاه هاي اجرايي و نظام ديوان سالاري كشور گذاشته است. اهميت بهره گيري از ظرفيت انجمن هاي علمي در مديريت كشور به حدي است كه دكتر علي لاريجاني، رئيس مجلس شوراي اسلامي، جهت بهره گيري از پتانسيل اين انجمن ها، حتي تغيير در آئين نامه داخلي مجلس را نيز دور از ذهن نمي داند و دكتر ستاري، معاون علمي و فناوري رئيس جمهور در نشست مذكور، از ضرورت تدوين مدلي براي همكاري انجمن هاي علمي با نهادهاي دولتي سخن مي گويد.
همان طور كه آيت الله سيد مصطفي محقق داماد در نشست مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي، خاطرنشان كردند، حمايت از انجمن هاي علمي كشور در راستاي اهداف و منويات مقام معظم رهبري است. درواقع، عنايت مقام معظم رهبري نسبت به جامعه دانشگاهي و نخبگان ايراني، در تدبير كرسي هاي آزاد انديشي و نظريه پردازي به وضوح قابل مشاهده بود كه تسهيل فعاليت هاي انجمن هاي علمي كشور، گام مهمي در اين راستا محسوب مي شود.
اهميت انجمن هاي علمي در رشد و توسعه كشور، در اسناد بالادستي همچون قانون برنامه پنجم توسعه هم مورد توجه بوده است. ماده 16 اين قانون، دولت را به ارتباط هميشگي با جامعه علمي كشور تشويق نموده است و در ماده 17، ضرورت حمايت هاي مالي و معنوي دولت از شركت هاي دانش بنيان مورد توجه بوده است. مسئله حمايت از شركت هاي دانش بنيان بدين جهت حائز اهميت ويژه اي است كه بسياري از آن ها به علت كم توجهي هاي داخلي و تحريم هاي بين المللي در معرض ورشكستگي قرار دارند. اين در حالي است كه به گفته دكتر فرجي دانا وزير علوم تحقيقات و فناوري در نشست مزبور، اقتصاد دانش بنيان، شاه بيت اقتصاد مقاومتي به شمار مي رود.
همان طور كه دكتر كاظم جلالي، رئيس مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي، مورد تأكيد قرار مي دهد، انجمن هاي علمي به علت برخورداري از دو ويژگي بارز داوطلبانه بودن و تخصصي بودن، پل ارتباطي مفيدي ميان اقشار مختلف اجتماعي و نهادهاي قدرت برقرار مي سازند. داوطلبانه بودن انجمن هاي علمي موجب مي شود كه اين نهادهاي غيررسمي فارغ از رقابت هاي سياسي و جناحي، درخواست هاي آحاد مردم را به شكل مطلوب تري به نهادهاي رسمي منتقل كنند و تخصص گرايي آن ها، مي تواند كمك شاياني به طراحي، تدوين و اجرايي كردن سياستگذاري ها و تصميم گيري هاي ملي نمايد.
وجود ارتباط دائمي و نظام مند ميان انجمن هاي علمي و نهادهاي دولتي، تعاملي هدفمند و دوسويه مي باشد كه هم به نفع انجمن هاي علمي است و هم منافعي را براي نهادهاي دولتي به ارمغان مي آورد. در شرايط امروزي، نخبگان و مؤسساتي كه به صورت منفك از جامعه خود به بررسي نظري مشغول باشند، ره به جايي نخواهند برد. در نقطه مقابل نيز، ضرورت هاي حكمراني خوب و پيچيدگي هاي حكومتداري نوين، نهادهاي رسمي را ناگزير به اخذ نظرهاي كارشناسي از متخصصين مربوطه كرده است.
حضور مقامات عالي رتبه تقنيني و اجرايي كشور در نشست مشترك مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي و انجمن هاي علمي، نويد دهنده آغاز حركت جديدي در راستاي ارتقاي جايگاه علم و دانش در مديريت كلان جمهوري اسلامي ايران مي باشد كه براي سال هاي مديدي مورد غفلت بوده است. بي شك، تداوم همايش هاي مشترك و برگزاري جلسات هم انديشي از اين قبيل، مي تواند در تقويت بنيه علمي كشور مؤثر واقع شود و مسئولين تقنيني و اجرايي كشور را در دسترس كارشناسان و نخبگان دلسوز و متعهد قرار دهد. درواقع، پيشرفت ملي، توسعه علمي و سياستگذاري مدبرانه، به مثابه سه ضلع يك مثلث، از طريق همين ارتباطات و تعاملات منظم و پيوسته به يكديگر متصل مي شوند.
مثلثي كه به افزايش مقبوليت عمومي دولت و نظام مقدس جمهوري اسلامي در داخل كشور كمك كرده و موجبات ناكارآمدي سياست هاي تحريمي و فشارهاي گاناگون خارجي از سوي استكبار جهاني را فراهم مي آورد. در همين راستا برگزاري اين نشست و افزايش تعامل مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي به عنوان مهمترين مركز مطالعاتي و راهبردي مجلس شوراي اسلامي با انجمن هاي علمي در حوزه هاي تخصصي و بهره مندي از تجارب و نظرات علمي انديشمندان داخلي در خور تقدير بوده و اميد اين مي رود كه برگزاري اين نشست ها بصورت تخصصي تر و موردي را نيز در آينده نزديك شاهد باشيم.
طي سال هاي اخير و به رغم توسعه و تعدد نهادها و انجمن هاي علمي در سراسر كشور، ارتباط نظام مند و وثيقي ميان انجمن هاي علمي و مديريت اجرايي دولت شكل نگرفته است كه اين امر نه تنها تأثيرات سوئي بر رونق علمي كشور وارد كرده، بلكه تأثيرات منفي نيز بر عملكرد دستگاه هاي اجرايي و نظام ديوان سالاري كشور گذاشته است. اهميت بهره گيري از ظرفيت انجمن هاي علمي در مديريت كشور به حدي است كه دكتر علي لاريجاني، رئيس مجلس شوراي اسلامي، جهت بهره گيري از پتانسيل اين انجمن ها، حتي تغيير در آئين نامه داخلي مجلس را نيز دور از ذهن نمي داند و دكتر ستاري، معاون علمي و فناوري رئيس جمهور در نشست مذكور، از ضرورت تدوين مدلي براي همكاري انجمن هاي علمي با نهادهاي دولتي سخن مي گويد.
همان طور كه آيت الله سيد مصطفي محقق داماد در نشست مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي، خاطرنشان كردند، حمايت از انجمن هاي علمي كشور در راستاي اهداف و منويات مقام معظم رهبري است. درواقع، عنايت مقام معظم رهبري نسبت به جامعه دانشگاهي و نخبگان ايراني، در تدبير كرسي هاي آزاد انديشي و نظريه پردازي به وضوح قابل مشاهده بود كه تسهيل فعاليت هاي انجمن هاي علمي كشور، گام مهمي در اين راستا محسوب مي شود.
اهميت انجمن هاي علمي در رشد و توسعه كشور، در اسناد بالادستي همچون قانون برنامه پنجم توسعه هم مورد توجه بوده است. ماده 16 اين قانون، دولت را به ارتباط هميشگي با جامعه علمي كشور تشويق نموده است و در ماده 17، ضرورت حمايت هاي مالي و معنوي دولت از شركت هاي دانش بنيان مورد توجه بوده است. مسئله حمايت از شركت هاي دانش بنيان بدين جهت حائز اهميت ويژه اي است كه بسياري از آن ها به علت كم توجهي هاي داخلي و تحريم هاي بين المللي در معرض ورشكستگي قرار دارند. اين در حالي است كه به گفته دكتر فرجي دانا وزير علوم تحقيقات و فناوري در نشست مزبور، اقتصاد دانش بنيان، شاه بيت اقتصاد مقاومتي به شمار مي رود.
همان طور كه دكتر كاظم جلالي، رئيس مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي، مورد تأكيد قرار مي دهد، انجمن هاي علمي به علت برخورداري از دو ويژگي بارز داوطلبانه بودن و تخصصي بودن، پل ارتباطي مفيدي ميان اقشار مختلف اجتماعي و نهادهاي قدرت برقرار مي سازند. داوطلبانه بودن انجمن هاي علمي موجب مي شود كه اين نهادهاي غيررسمي فارغ از رقابت هاي سياسي و جناحي، درخواست هاي آحاد مردم را به شكل مطلوب تري به نهادهاي رسمي منتقل كنند و تخصص گرايي آن ها، مي تواند كمك شاياني به طراحي، تدوين و اجرايي كردن سياستگذاري ها و تصميم گيري هاي ملي نمايد.
وجود ارتباط دائمي و نظام مند ميان انجمن هاي علمي و نهادهاي دولتي، تعاملي هدفمند و دوسويه مي باشد كه هم به نفع انجمن هاي علمي است و هم منافعي را براي نهادهاي دولتي به ارمغان مي آورد. در شرايط امروزي، نخبگان و مؤسساتي كه به صورت منفك از جامعه خود به بررسي نظري مشغول باشند، ره به جايي نخواهند برد. در نقطه مقابل نيز، ضرورت هاي حكمراني خوب و پيچيدگي هاي حكومتداري نوين، نهادهاي رسمي را ناگزير به اخذ نظرهاي كارشناسي از متخصصين مربوطه كرده است.
حضور مقامات عالي رتبه تقنيني و اجرايي كشور در نشست مشترك مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي و انجمن هاي علمي، نويد دهنده آغاز حركت جديدي در راستاي ارتقاي جايگاه علم و دانش در مديريت كلان جمهوري اسلامي ايران مي باشد كه براي سال هاي مديدي مورد غفلت بوده است. بي شك، تداوم همايش هاي مشترك و برگزاري جلسات هم انديشي از اين قبيل، مي تواند در تقويت بنيه علمي كشور مؤثر واقع شود و مسئولين تقنيني و اجرايي كشور را در دسترس كارشناسان و نخبگان دلسوز و متعهد قرار دهد. درواقع، پيشرفت ملي، توسعه علمي و سياستگذاري مدبرانه، به مثابه سه ضلع يك مثلث، از طريق همين ارتباطات و تعاملات منظم و پيوسته به يكديگر متصل مي شوند.
مثلثي كه به افزايش مقبوليت عمومي دولت و نظام مقدس جمهوري اسلامي در داخل كشور كمك كرده و موجبات ناكارآمدي سياست هاي تحريمي و فشارهاي گاناگون خارجي از سوي استكبار جهاني را فراهم مي آورد. در همين راستا برگزاري اين نشست و افزايش تعامل مركز پژوهش هاي مجلس شوراي اسلامي به عنوان مهمترين مركز مطالعاتي و راهبردي مجلس شوراي اسلامي با انجمن هاي علمي در حوزه هاي تخصصي و بهره مندي از تجارب و نظرات علمي انديشمندان داخلي در خور تقدير بوده و اميد اين مي رود كه برگزاري اين نشست ها بصورت تخصصي تر و موردي را نيز در آينده نزديك شاهد باشيم.
