جزئیاتی از مذاکرات محرمانه میان دولت سوریه و مخالفان

به گزارش «تابناک»، روزنامه «السفیر» لبنان با انتشار مطلبی درباره روند گفت‌و‌گوهای صلح سوریه می‌نویسد، مذاکرات بین دولت این کشور و گروه‌های مخالف داخل و خارج سوریه متوقف نشده و فرایند حل و فصل سیاسی درگیری‌ها ـ هرچند آهسته ـ در حال پیگیری است.

در این میان، هرجند چهارچوب اصلی این مذاکرات که در قالب دو دور گفت‌و‌گو در ژنو نمود پیدا کرد، نتوانسته در رسیدن به پیشرفت موفق باشد، برخی تلاش‌ها برای برقراری دیالوگ میان دو طرف همچنان ادامه دارد؛ اما دستور کار این گفت‌و‌گوهای جدید، محدود‌تر بوده و مواردی از قبیل توقف خشونت، مبارزه با تروریسم و تشکیل دولت موقت در آن مطرح نشده است.

بر پایه اطلاعات به دست آمده، از چند هفته پیش دو طرف روند جدیدی را آغاز کرده‌اند که به «مسیر دوم مذاکرات» معروف شده و دستور کار آن با گفت‌و‌گوهای ژنو متفاوت است. در این مذاکرات، گروه «ائتلاف ملی سوریه» حضور ندارد و برخی کشورهای اروپایی، هدایت آن را بر عهده دارند. دیدار میان نمایندگان دو طرف نیز در همین کشورهای اروپایی برگزار شده است.

قرار است دور جدیدی از گفت‌و‌گو‌ها در چهارچوب این روند، پایان هفته جاری در ژنو برگزار شود. پانزده شخصیت در این نشست خواهند بود که برخی از آن‌ها نزدک به دولت سوریه هستند. دیگر افراد، شامل مقامات سابق، رهبران مدنی و چهره‌های مخالف داخلی و خارجی است.

در این باره باید گفت، با اینکه سازمان ملل مستقیم از این روند حمایت نکرده، اخضر ابراهیمی، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، در این زمینه با نمایندگان طرفین دیدار کرده و قرار است جلسه گفت‌و‌گو میان دو طرف شنبه یا یکشنبه برگزار شود.

به گفته منابع سوری، چندین هیأت از گروه‌های مختلف در این مذاکرات شرکت می‌کنند. برخی از آن‌ها متعلق به گروه‌های مخالف سیاسی و مدنی در سوریه بوده و برخی دیگر از جمله گروه‌های مخالف ساکن در خارج از سوریه هستند که به دلیل حضور نداشتن در فهرست ائتلاف ملی سوریه، از شرکت در مذاکرات ژنو بازمانده بودند.

در طرف مقابل و به نمایندگی از دولت، چهره‌های نزدیک به دولت سوریه، مقامات و وزرای سابق و برخی افسران ارتش حضور دارند. یک منبع دیپلماتیک گفته ارتباطات میان دو طرف، در حال گسترش است و انتظار می‌رود در دور جدید گفت‌و‌گو‌ها، چهره‌های نزدیک به اپوزیسیون مسلح، به ویژه «جبهه اسلامی» که رهبری آن را ظهران علوش بر عهده دارد نیز حضور داشته باشند.

یکی از چهره‌های مخالف دولت سوریه که در ژنو حضور دارد، می‌گوید مذاکرات محرمانه کنونی در این مرحله و پس از اینکه مذاکرات علنی شکست خورده، بسیار لازم و ضروری است. به گفته وی، هنوز تلاش‌هایی برای برقراری ارتباط میان نزدیکان به دولت و مخالفان وجود دارد.

این تلاش‌ها در عرصه عملی در قالب دو بار دیدار و گفت و گو در «کوردوبا» برگزار شده و وزارت خارجه اسپانیا بر آن نظارت داشته است. به گفته این شخصیت مخالف، چنین دیدارهای عمومی بدون برنامه ریزی قبلی و انجام گفت‌و‌گوهای محرمانه به منظور تدوین دستور کار‌ها و موضوعات مطرح، قابل برگزاری نیست.

گفت‌و‌گوهای محرمانه کنونی، تحت نظارت روسیه یا آمریکا نیست و هنوز به مرحله مذاکرات واقعی وارد نشده است. این گفت‌و‌گو‌ها بر صرف تعامل و تلاش برای یافتن نقاط مشترکی استوار است که می‌تواند به آغاز یک روند مذاکرات واقعی و تمام عیار منجر شود.

به گفته یک منبع سوری، گفت‌و‌گو‌ها هم اکنون در سطح مقامات درجه دوم است و هدف کنونی آن، برقراری آتش بس در سطح کشور است. تاکنون ۴۸ موافقت نامه در سطح محلی میان ارتش سوریه و گروه‌های مسلح در زمینه آتش بس منعقد شده؛ اما این موارد به سطح ملی تسری نیافته است.