سالهاست رژیم اسرائیل، تنها دولتی در جهان شناخته میشود که با وجود دارا بودن سلاح هستهای، از اذعان رسمی به آن خودداری کرده و در عین حال، معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای را نیز امضا نکرده است. با این حال، جدیدترین اخبار حاکی از آن است که آمریکا و متحدان غربی این کشور، درصدد دادن یک امتیاز مهم جهانی در موضوع هستهای به رژیم اسرائیل هستند.
به گزارش «تابناک»، ایالات متحده و سه متحد اروپایی این کشور، خواستار آن هستند که نهاد بینالمللی ناظر بر صادرات اقلام هستهای، موضوع عضویت برخی اعضای جدید، از جمله رژیم اسرائیل را در این نهاد بررسی کند.
«رویترز» با انتشار این خبر اشاره میکند که حساسیت ماجرا از آنجاست که رژیم اسرائیل، معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای (انپیتی) را امضا نکرده و از سوی دیگر، تنها دولتی شناخته میشود که در منطقه خاورمیانه، دارای سلاح هستهای است.
به نوشته این خبرگزاری، با گسترش فناوری هستهای در کشورهای جهان، خطر افتادن سلاحهای هستهای به دست گروههای شبهنظامی و افراطگرا افزایش یافته و به همین سبب، همکاری در راستای افزایش شفافیت در تجارت اقلام مربوط به فناوری هستهای به عنوان یک ضرورت مطرح شده است.
بنابراین، ایالات متحده، انگلیس و جمهوری چک، هفته گذشته حمایت خود را از طرحی که توسط دولت آلمان به «گروه تأمین کنندگان هستهای» (ان اس جی) ارائه شد، اعلام کردهاند.
این گروه در سال ۱۹۷۵ با هدف اطمینان یافتن از اینکه صادرات اقلام غیرنظامی هستهای به سمت استفاده نظامی انحراف پیدا نکند، تأسیس شد. همه اعضای این گروه معاهده «انپیتی» را امضا کردهاند.
در طرح ارائه شده از سوی آلمان آمده که به منظور کنترل بهتر صادرات اقلام هستهای، همکاری با دولتهایی که عضو «اناسجی» نیستند، ضروری است؛ اما مفاد این طرح به گونهای تدوین شده که تنها با رژیم اسرائیل همخوانی دارد و در حقیقت، هدف همکاری با این رژیم را دنبال میکند.
یک مقام سابق اسرائیلی میگوید، این رژیم از سالها پیش تلاش داشته تا خود را یک دولت «متعهد» به اصول «اناسجی» جلوه دهد. با این حال، برخی اعضای این گروه، به ویژه آفریقای جنوبی به شدت با عضویت این رژیم مخالفت کردهاند.
از سوی دیگر، مارک هیبس، کارشناس هستهای در بنیاد کارنگی، میگوید که تأیید «تعهد» رژیم اسرائیل به اصول «اسانجی» برای این رژیم از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا این امر به معنای به رسمیت شناختن اسرائیل به عنوان یک «دولت مسئول» از سوی یکی از نهادهای هستهای جهانی است.
بر این اساس، به نظر میرسد دولتهای غربی تلاش دارند با چنین رویکردی، بر عدم تعهد رژیم اسرائیل به معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای و تهدیدی که از جانب این رژیم متوجه دیگر کشورهای جهان است، سرپوش گذاشته و رژیم اسرائیل را دولتی مسئول و پایبند به اصول بینالمللی معرفی کنند.